هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۲۸
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
1⃣🔰 ادله #صیانت_قرآن_از_تحریف، عبارت بودند از دلیل عقلی، کتاب (آیات قرآن)، سنت و اتفاق مسلمین یعنی تواتر و البته که اجماع از دلایل نبود. حال، حدیث معروف #ثقلین را به عنوان دلیلی بر صیانت قرآن کریم از تحریف بحث میکنیم.
2⃣🔺رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند:
«إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا أَبَداً إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ»
یعنی: (میراث رسالت من دو وزنه وزین است؛ یکی کتاب خدا و یکی عترت طاهره، و اینها هرگز از یکدیگر جدا نخواهند شد تا در کنار حوض کوثر با هم به من برسند و شما هم اگر به این دو وزنه وزین تمسک بجویید هرگز گمراه نمیشوید.)
✅ این حدیث، دارای نکاتی است:
1⃣ حضرت سفارش نمیکند که اگر مایل بودید مراجعه کنید، بلکه میفرماید میراث من این دو است، یعنی عصاره نبوت و تداوم نبوت من که #آخرین_نبوت است، به صورت ثقلین در آمده است.
2⃣ حضرت فرمودند این دو از یکدیگر جدا نمیشوند، یعنی تا آن روزی که بشر روی زمین است، امام و قرآن هم هست.
لذا این حدیث، هم (بقای امام)، هم (علم امام) به همه حقایق قرآن و هم (عصمت امام) در همه ابعاد را ثابت میکند و درباره قرآن کریم نیز ثابت میکند که همه آنچه که سعادت بشر در آن است دارد و از گزند #تحریف محفوظ است و پیوند بین این دو هم پیوندی ناگسستی است. چرا که این دو یعنی قرآن و عترت باید تامین کننده سعادت بشر الی یوم القیامه باشند.
3⃣ انی تارکم فیکم ثقلین، به این معنا نیست که دو وزنه را برای هدایت شما گذاشتم، به هر کدام مراجعه کنید «کافی» است. زیرا در ادامه فرمود اینها هرگز از هم "جدا نمیشوند"، نه به این معنا که قرآن همیشه با امام و امام همیشه یک قرآن در جیب دارد، بلکه یعنی امامت از وحی و کلام الله از امامت جدا نخواهد شد.
✅ پس هم امام مبین و مفسر قرآن کریم است و هم قرآن کریم انسانها و جوامع را به ائمه معصومین راهنمایی میکند. لذا قرآن و عترت در مقام حجت، حجیتشان به یکدیگر مرتبط است. بدین صورت قرآن و عترت متحدند و نه دو امر مستقل از یکدیگر.
🔻پس دلالت این حدیث برای صیانت قرآن از تحریف این چنین است که اگر قرآن تحریف شده باشد، آنگاه هیچ راهی برای اثبات احکام شرعی نداریم:
زیرا اگر کتاب خدا تحریف شده باشد، نمیتوان به آن تمسک کرد، چرا که چیزی که خود تحریف شده است و نورانیتش را از دست داده، چگونه میتواند انسان را نورانی کند و از هر ظلمتی برهاند؟ پس قرآن کریم بر فرض تحریف معتبر نیست و حجیت ندارد.
🔺از طرف دیگر، عترت هم حجت مستقل نیست که حرف او با قطع نظر از قرآن حجت باشد. زیرا هر چه از معصوم رسیده است را باید بر قرآن عرضه کنیم به دو علت:
1⃣اولا به شهادت نصوص #عرضه_بر_قرآن [روایاتی که میفرمایند هر سخن معصوم را باید بر قرآن عرضه کنید اگر مخالف آن بود نپذیرید]
2⃣ثانیا به دلیل همین #حدیث_ثقلین که فرمود اینها جدا نمیشوند، یعنی هرگز نمیتوان بدون مراجعه به قرآن از روایات استفاده نمود.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
♻️ http://T.me/tasnim_quran_karim
🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۲۹
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
♻️ادامه استدلال به #حدیث_ثقلین جهت اثبات عدم تحریف قرآن کریم.
🔺1⃣استدلال اصلی برای عدم تحریف قرآن، #دلیل_عقلی است که در جلسات پیش بحث آن گذشت؛ در عین حال از روایات نیز میشود در بحث عدم تحریف قرآن، کمک جست:
🔰به این صورت که ابتدا رسالت رسول خدا را از راه دیگری غیر از قرآن، یعنی با معجزات دیگر پیامبر، اثبات میکنیم؛ آنگاه وقتی ثابت شد که او رسول خداست و رسول هم صادق است و مصدق؛ پس یک #صادق_مصدّق به ما فرمود که:
«إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا أَبَداً إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ»
🔺2⃣ این دو حقیقت، یعنی #قرآن و #عترت، برای همیشه خواهند ماند و شما موظفید به این دو حقیقت تمسک کنید؛ زیرا باید خود را از ضلالت برهانید و این دو حقیقت هم مستقل و جدای از هم نیستند و متحدند، یعنی امام سخنی نمیگوید که مخالف قرآن کریم باشد و قرآن کریم هم مردم را بدون راهنما و سرپرست رها نکرده است.
🔺3⃣ از طرف دیگر، چون برای اعتبار روایات، ابتدا محتوای آنها را با محتوای قرآن کریم میسنجیم و اگر موافق با قرآن کریم بود، میگوییم این روایت سنداً معتبر است. بنابراین در بین این دو ثقل، قرآن کریم اصل و #ثقل_اکبر است و اگر قرآن تحریف شده بود یا باشد، آنگاه نمیتوان گفت که این کتاب انسان را تا ابد از ضلالت میرهاند.
🔰اما این بحث نکاتی دارد:
1⃣این حدیث چون متواتر است، سندش قطعی است و میتوان از آن برای استدلال در عدم تحریف قرآن کریم استفاده نمود.
2⃣ توجه بفرمایید که مقام شامخ امام معصوم در عَرض قرآن کریم است، اما در حدیث ثقلین که فرمود این دو برای همیشه با هم میمانند و جدا نمیشوند (إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ) ؛ منظور شخصیت حقوقی اهل بیت علیهم السلام است، یعنی #امامت و نه شخصیت حقیقی آنها. و رجوع به امامت یعنی رجوع به افکار، عقاید، اخلاق و اعمال آنان یعنی #روایات آنان.
✅دلیل روایی دیگر بر صیانت قرآن کریم از تحریف، #روایات_عرضه_بر_قرآن است که معصومین در خلال این روایات که به حد تواتر نیز رسیده است فرمودهاند:
از آنجایی که به نام ما احادیث جعل میکنند و دشمنان ما باطل را به ما نسبت میدهند، شما موظفید هر چه که از ما نقل کردهاند بر کتاب خدا عرضه کنید؛ اگر موافق با کتاب خدا بود اخذ کنید و اگر مخالف با کتاب خدا بود ترکش کنید، چون باطل است و ما هرگز حرفی که مخالف با قرآن است، نمیگوییم.
🔺بنابراین وقتی خود روایات فرمودند به نام ما خیلی جعل میکنند، چون شبیه سخن ما میتوانند سخن بگویند، ولی شبیه قرآن نمیتوانند سخن بگویند؛ پس هر چه از ما رسیده است را بر قرآن عرضه کنید؛ حال اگر این میزان الهی یعنی قرآن کریم، تحریف شده باشد، آیا میتوان روایات را با میزان و ترازوی تحریف شده سنجید؟
🔰توجه بفرمایید که روایاتی که مساله عرضه بر قرآن را مطرح میکنند، این چنین نیست که فقط مخصوص صدر اسلام باشند یا مربوط به آیات الاحکام یا مربوط به زمان حکومت حضرت امیر و مانند آن باشند؛ بلکه یک اصل کلی را تذکر میدهند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
🔸@tasnim_quran_karim
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۰
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ #ادله_صیانت_قرآن_از_تحریف شامل دلیل عقلی، آیات قرآن، تواتر قطعی و یک قسمت هم روایات است. این ادله ارتباطی به شیعه و سنی ندارد
🔰روایات چند دسته اند:
1⃣ روایات متواتر: مثل حدیث ثقلین که هر مسلمانی چه سنی چه شیعه میتواند به آن استناد کند.
2⃣ روایات #عرضه_بر_قرآن: که شیعه به آن بیشتر استناد میکند چون ما این روایات را به حد تواتر در میان ائمه داریم اما علمای سنی این را ندارند. این روایات، از مزایای مکتب تشیع است.
🔺اگر این روایات عرضه بر قرآن از پیامبر هم رسیده از طریق ائمه رسیده است اما اهل سنت اگر این روایات از طریق ائمه شیعه برسد نمیتوانند به آن استناد کنند. همچنین لسان این روایات برای تشخیص حجت از غیر حجت است نه تشخیص یک حجت از حجت دیگر.
🔺این روایات گویند هر حقی، حقیقتی دارد و هر ثوابی، نوری. #حقیقت_هر_حقی، قرآن است و #نور_هر_ثوابی، قرآن. «انّ علی کل حقّ حقیقة و علی کل ثوابٕ نوراً فما وافق کتاب الله فخذوه و ما خالف کتاب الله فدعوه» این تفریع فرع بر اصل نشان میدهد که حقیقت و نور همان #قرآن است.
3⃣ روایاتی با این محتوا که در فتنه ها به قرآن پناه ببرید: این دسته از روایات را فریقین نقل کردند. اگر مخالفان هم میخواستند از قرآن چیزی را کم کنند میخواسند #اصول_کلی و معارفش حذف شود نه چیز کوچک و بدون اهمیت. حالا اگر قرآن خودش نقصان پیدا میکرد و کم میشد خودش فتنه زده میشد و نمیتوانست فتنه ها را حل کند.
4⃣ روایاتی با این منطوق که در نماز، قرائت هر سوره کامل قرآن، لازم و کافی است: در شیعه قرائت سوره کامل چه اجبارا چه استحباباً لازم است. اگر در قرآن دست برده شده و کاسته شده چطور ائمه گفته اند که در نماز بعد از حمد، یک سوره کامل قرائت کنید؟!
برخی در پاسخ به این استدلال به «قاعده میسور» استناد کرده اند که فحوایش این است که (در زمان عسر میتوان به کمتر قناعت کرد و لذا در اینجا قرائت سوره ناقص هم کافیست). اما این هم جوابگو نیست چون این قاعده برای زمانیست که هیچ سوره کاملی نباشد درحالیکه سوره قدر و توحید و ... که همگی آنها را مصون از تحریف میدانند وجود دارند. پس تمام سوره های قرآن، کامل و تحریف نشده است.
✅یک سلسله #ادله_تاریخی هم هست که دلیل عقلی نیست بلکه مبتنی بر تاریخ بوده و صرفا طمانینه ای برای انسان می آورد:
🔺1⃣ چه داعی و انگیزه ای وجود داشته کهقرآن را تحریف کنند؟
🔺2⃣ امام علی هیچگاه نگفت که فلان آیه تحریف شده و به آن استناد نکنید، حال آنکه حضرت در برابر هیچ گونه تحریفی در دین حتی کوچکترین تحریفها ساکت ننشست.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۱
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
♻️ یکی از ادله های #عدم_تحریف_قرآن این بود که روایت فراوانی بر «وجوب خواندن سوره در قرآن» وجود دارد. از مجموع روایات فراوان که برخی به استحباب سوره در قرآن، برخی به فضایل آن و برخی به خواص آن میپردازند بدست می آید که سور تحریف نشده اند زیرا نمیشود برخی سوره ها تحریف شده و برخی دست نخورده باشند و روایات به خواندن سوره در قرآن ترغیب کنند.
🔰دلیل دیگر بر #صیانت_قرآن_از_تحریف که آنرا به اشتباه، دلیلی عقلی دانسته اند درحالیکه تحلیلی تاریخی است این است که بررسی قرآن در زمان نزول و خلافت شیخین و خلافت عثمان و خلافت امام علی نشان میدهد تغییری نکرده است.
1⃣🔺پیامبر اکرم غیر از اینکه در خواندن سور بر مردم و دقت در حفظ سور از تحریف، سور مختلف را در قرآن میخواند تا مردم مرتب آنها را بشنوند. مساله قرائت قرآن هم چنان اهمیت داشت که خود قرآن فرموده بود وقتی قرائتش را میشنوید ساکت شوید و گوش کنید. خصوصا در نماز که همگی فقها گفته اند استماع سوره، واجب است اگرچه در وجوب آن در غیر نماز اختلاف است. همچنین اگر فرمود کتاب خدا و عترتم را در میان شما گذاشتم منظورش این است که «کتاب عینی خارجی» که تمام سور در آن نوشته شده و در دسترس همه شما هست را در میان شما گذاشتم.
♻️مردم مکه زمانی که میخواستند مهاجرت کنند نه توان ماندن در مکه داشتند و نه خانهشان را کسی میخرید تا با پولش بتوانند هزینه های سفر را جبران کنند. در اینجا قرآن فرمود که آن جنبنده ای که غذایش را ذخیره سازی نمیکند نیز رزقش با خداست! در این لحظه مسلمانان انگیزه گرفتند و بدون هیچ توشه ای راهی مدینه شدند.
🔰مردمی که فقط بخاطر دینشان از زندگیشان گذشتند و مهاجرت کردند و دینشان نیز صرفا در قرآن خلاصه میشد (چون هنوز روایات زیادی نبود) این مردم آمادگی کامل برای فهم قرآن داشتند، هوش زیادی هم داشتند که اشعار طولانی را حفظ میکردن . پس آن #ایمان_قوی بعلاوه این #هوش_سرشار، باعث میشد که قرآن را براحتی حفظ کنند.
📜اگر امروز کسی شهید شود بازماندگانش گل سرسبد این کشور میشوند اما در صدر قرآن اگر کسی شهید میشد خانواده اش را به اسیری میبردند! این ایمان قوی مسلمانان صدر اسلام را میرساند که باعث میشد با یک آیه قرآن زندگی خود را رها کنند و براه بیفتند. کسی هم قدرت دست بردن در کتاب را نداشت این تحلیلی تاریخی در عصر خود حضرت بود که نشان میدهد امکان تحریف نبود.
2⃣🔺مقطع دوم، زمان «خلافت شیخین» است. اگر در این کتاب آیه ای بود و شیخین به جهت شک در اینکه جزو قرآن است میخواستند بردارند امکان نداشت. چون طبق توضیحات قبل مشخص شد که تلاشهای پیامبر و ایمان و هوش قوی مردم باعث میشد که کسی در بخشهای قرآن شک نکند.
🔰اگر هم میخواستند عمدا آیه ای را بردارند یا جزو مسائل حکومت بود و یا نبود. آیه ای که در مورد حکومت نباشد آنها انگیزه تحریف نداشتند و اگر در مورد حکومت هم بود قدرتش را نداشتند چون مردم آنقدر برایشان مهم بود که برای حفظ یک واو در قرآن، شمشیر میکشیدند.
♻️اگر آیه ای بود که مخالف خلافت شیخین بود دیگر حضرت امیر و مخالفانشان دست به دامان احادیث نمیشدند و صریحا به همان آیه اشاره میکردند حال آنکه ابدا چنین چیزی را در کتب احتجاج نمیبینیم. #تقیه هم برای این است که دین بماند، اما اگر قرار باشد با حذف آیه ای، اصل دین در خطر قرار بگیرد دیگر حضرت امیر ساکت مینشست؟ دین تحریف شده که دیگر دین اولیه نیست.
3⃣🔺در مقطع سوم یعنی زمان «عثمان» نیز همانند زمان شیخین است و همان استدلالها با شدت بیشتر پابرجاست و امکان تحریف نبود. چون دیگر فتوحات اسلامی بسیار گسترده تر شده بود و از فلات آسیا تا فرانسه فعلی یک قرآن را میخواندند.
4⃣🔺در مقطع چهارم که زمان «خلافت حضرت امیر» بود که دیگر ذره ای امکان تحریف نبود چون اون اندک مسامحه ای با هیچکس نداشت. اما حتی یک کلمه ای هم در مورد تحریف در قرآن نگفت با اینکه قدرت کامل در دست او بود. شاید در زمان قبل خلافت امکان #تقیه بود اما در زمان حکومتش که دیگر شمشیر به دست بود و اگر تحریفی بود حتما میگفت. فقط یک مریض العقل ممکن است چنین توهمی درباره حضرت امیر بکند.
5⃣🔺در مقطع پنجم که ««پس از خلافت حضرت امیر» است نیز که دیگر اصلا امکان تحریف عمدی نبود چون دیگر قرآن کاملا در فتوحات گسترده اسلامی منتشر و حفظ شده بود و ائمه نیز دیگر ساکت نمی ماندند حال آنکه اصلا چنین سخنی نگفته اند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۲
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ تحریفی که مورد بحث است، #نقیصه است یعنی کم شدن برخی آیات یا سور. اما معانی دیگر تحریف مورد بحث نیست:
۱. «زیاد شدن قرآن» که اصلا ممکن نیست چون آوردن شبیه کلام خدا، ممکن نیست.
۲. تحریف به معنای «تفسیر به رای» هم همیشه بوده است و ربطی به متن قرآن ندارد.
۳. تحریف به معنای «اختلاف در قرائات و اعراب» هم خیلی مهم نیست چون تاثیر زیادی در معنا ندارد.
۴. تحریف به معنای «جابجا شدن آیات» نیز مهم نیست چنانکه آیات مکی را مدنی دانسته باشند یا برعکس، چون در هر صورت مفسر باید به کل قرآن اشراف داشته باشد.
🔺اگر روایتی #خبر_واحد بود در مباحث عقیدتی حجت نیست. خبر واحد در زمان تعیین تکلیف مکلف حجت است چون در عمل اگر مردد شدیم باید مشکل را حل کرد اما زمانی که بحث از عقیده میشود دیگر حجت نیست چون عقیده، مبادی دارد. اگر عقل است باید «برهان عقلی» باشد و اگر نقل است باید «متواتر یا خبر واحد محفوف به قرائن» باشد. در این صورت به جان شخص مینشیند. اعتقاد دست انسان نیست بلکه باید به جان انسان بنشیند.
🔰شبهات #قائلین_به_تحریف:
1⃣گویند حضرت فرموده هر چه بر بنی اسراییل وارد شده شما هم انجام میدهید. یکی از کارهایی که بر بنی اسراییل وارد شده تحریف تورات و انجیل است پس مسلمانان هم قرآن را تحریف میکنند.
✅پاسخ:
🔺اولا تواتر اجمالی دارد که در اینجا باید اشتراک بین روایات متواتر اجمالی را گرفت و آن حجت است. #مضمون_مشترک هم این است که هر چه بنی اسراییل کردند شما هم میکنید. اما این عامی است که قابل تخصیص است که نمونه اش همین عدم امکان تحریف بنابه نص قرآن است. اگر بگویند که این عام قابل تخصیص نیست گوییم بنی اسراییل در تورات تحریف به زیاده و نقیصه کردند حال چگونه ما تحریف به زیاده را در قرآن غیرممکن میدانیم اما تحریف به نقیصه را ممکن؟!
🔺برخی دیگر در جواب گفتند ظاهرِ عدم امکان تخصیص این روایات، با قرآن در تضاد است. چنانکه بنی اسراییل گرفتار انواع عذابها بودند اما در قرآن در مورد مسلمانها گفته تا زمانی که پیامبر اسلام بینشان است به آنها عذاب نمیرسد.
📜اما پاسخ اخیر کامل نیست چون #مضمون_مشترک این روایات این است که هر چه بنی اسراییل کردند شما هم میکنید نه اینکه هر چه بر سر آنها آمد بر شما هم وارد میشود! ثانیا این روایات مربوط به بعد از ارتحال پیامبر است که گوید بعد از من چنین میکنید نه در زمان خود پیامبر، که بگوییم با وجود پیامبر، عذابی بر سر مسلمانان نمی آید.
🔺پاسخ دیگر است که بر فرض تسلیم، این روایات گویند هر چه کردند شما میکنید اما آیا تاریخش را هم گفتند؟ ممکن است بعدا پیش بیاید. خود این جوابی است برای ساکت کردن مدعی تحریف نه دلیلی بر تحریف در گذشته.
🔺پاسخ دیگر اینکه خود این روایات باید بر قرآن #عرضه شوند. حال وقتی تحریف را بر قرآن عرضه میکنیم میبینیم مخالف قرآن است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۳
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ خلاصه بحث دیروز:
🔺به استناد برخی روایات، پیامبر فرمودند هر کاری امتهای پیشین کردند شما هم میکنید. و چون مسلما اقوام پیشین، کتابهای آسمانی خود را تحریف کردند پس مسلمانها هم میکنند.
🔰جواب:
1⃣اولا سند این روایات به حد تواتر نرسیده است.
2⃣ثانیا اگر برسد هم باز هم قابل تخصیص است چنانکه خود قرآن میفرماید قرآن تحریف نمیشود.
3⃣ثالثا اگر قابل تخصیص نباشد باید بگوییم چنانکه تورات و انجیل، تحریف به زیاده شد قرآن نیز میشود درحالیکه هیچکس چنین ادعایی نکرده و خود قرآن هم رد میکند.
4⃣رابعا اگر از این روایات اطلاق بگیریم باز هم #تخصیص_اکثر رخ میدهد چون بسیاری از سرگذشتهای گذشتگان برای مسلمانان رخ نداد.
5⃣خامسا اگر سندا و دلالتا هم صحیح باشد باز هم روایات گویند که مسلمانان هم میکنند لذا ممکن است مسلمانان هزار سال دیگر چنین کارهایی مانند تحریف بکنند نه اینکه در صدر اسلام واقع شده باشد! در نهایت اینکه دلایل سابقی که ذکر شد هنوز بر #عدم_تحریف قرآن حکم میکنند.
6⃣سادسا، قرآن کریم این روایات را تکذیب میکند. چنانکه قرآن گوید بنی اسراییل در زمان رسالت حضرت موسی بخاطر خلافهایشان بر آنها عذاب نازل شد حال آنکه قرآن در مورد مسلمانان گوید مادامی که رسول خدا ذر بین امت هست من آنها را عذاب نمیکنم.
♻️گفتیم که چون این روایات خبر واحدند پس #تواتر اجمالی دارند باید مضمون مشترک را از همگی گرفت و تنها همان را در مسائل علمی و اجتهادی پذیرفت نه همه ابعاد روایات. مضمون مشترک این روایات هم این است که هر چه بنی اسراییل کردند شما هم میکنید.
🔺2⃣شبهه دیگر بر تحریف قرآن: به تعبیر برخی روایات حضرت امیر، قرآنی را جمع کرده بود و آن قرآن را خلیفه وقت نپذیرفت پس قرآن امیرالمومنین با قرآن مردم فرق داشت.با توجه به اینکه روایت است که علی مع الحق و الحق مع علی، پس قرآن امام علی صحیح است.روایاتی هم از خود علی است که گوید کل قرآن از ظاهر و باطن و عام و خاص و ... نزد احدی غیر از ما معصومین نیست. پس احتمالا در قرآنی که نزد مردم است کم و زیاد دارد.
🔰پاسخ:
1⃣اول باید دید آیا این روایت به حد تواتر رسیده یا نه. اگر به تواتر نرسیده بود در بحث عقلی و اجتهادی پذیرفته نیست.
2⃣اگر هم بگوییم که به حد تواتر رسیده باز هم منظور امام علی این نیست که قرآن مردم با قرآن من فرق میکند بلکه گوید علم تاویل و علم ظاهر و باطن قرآن و علم ... نزد ماست.
📮اگر تفسیر قرآن از طریق خدا و وحی به پیامبر رسیده و سپس به امام علی برسد گوییم #تنزیل. حضرت امیر فرمود خدا به من قلب عقول و لسان سؤول عطا کرده است تا #تاویل قرآن را بتوانم انجام دهم. حضرت امیر فرمود تاویل در دست من است. قائلین به تحریف فکر میکنند که این هم جزو قرآن است، روایتی که اسم منافقین را صراحتا آورده است.
در پاسخ باید گفت که این روایت جزو قرآن نیست. سیره پیامبر، کنار آمدن با منافقین بود بعد ممکن نیست آیه ای بیاید و اسم بسیاری از منافقین را رسما ببرد و لعنت کند درحالیکه پیامبر با آنها با حسن سلوک برخورد میکرد. اصرار صحابه این بود که معصومین به آنها خلعت دهند یعنی لباسی که به بدن خود معصوم رسیده و متبرک است وگرنه لباس تازه که شرافتی ندارد و از بدن معصوم خلع نشده تا #خلعت محسوب شود.
♻️بزرگ منافقان در هنگام مرگ نیز چنین درخواستی از پیامبر کرد و پیامبر قَمیصش یعنی لباس تنش را داد. گفتند مگر نمیذانید که فلانی منافق است؟ فرمود میدانم و این هیچ سودی برایش ندارد اما با این کار هزار نفر مسلمان میشوند. این سیره پیامبر است لذا نمیشود در آیات قرآن بصورت مشخص نام منافقان و کفار بزرگ را بیاورد لذا این روایات بیان مصداق میکنند.
🔰طایفه دیگری از روایات که از حضرت امیر رسیده نشان میدهد که #ترتیب_جمعآوری_سور با ترتیب کنونی قرآن متفاوت است نه اینکه در ظاهر متفاوت باشد. شاید حضرت در مصحف خود، سور را به ترتیب نزول جمع آوری کرده باشد.این به جایی آسیب نمی رساند. تفسیر حدیث دروزی، به ترتیب نزول است و خلاف شرع نیست. قرآن فعلی ابتدا سور مدنی را آورده و سپس مکی.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ یکی از شبهات قائلین به #تحریف، روایاتی در این مورد است.
یک بحث، سند این روایات و بحث دیگر در دلالت اینها. اگرچه سنداً برخی راویان اینروایات، کذابند ولی روایات به قدری فراوان است که علم به صدور یکی از این روایات را ایجاد میکند و #مضمون_مشترکشان قابل پذیرش است.
1⃣نکته اول اینکه روایاتی که قایل به تحریف قرآنند بسور غیر مستقیم، خود همین روایات را نیز از حجیت میاندازد چون دلیلی جز #قرآن نداریم که به روایات حجیت داده باشد. پیامبر، به روایات حجیت داده و قرآن هم به پیامبر و لذا دیگر نیازی نداریم چیزی به قرآن حجیت دهد.
♻️قرآن گوید، اگر قرآن از غیرخدا بود در آن اختلاف زیاد میدیدید. کسی که احتمال تحریف بدهد باید بگوید که نمیتوان به این قرآن اعتماد کرد و گوید احتمالا آیات دیگری در قرآن اصلی هست که با آن میشود این آیات را تفسیر و تکمیل کرد. این قول به تحریف، غیر مستقیم روایات را نیز از #حجیت می اندازد.
2⃣نکته دوم اینکه باید در این روایات ضعیف، #مضمون_مشترک را گرفت. در مسایل علمی مثل این که فقهی نیست، به این روایات نمیتوان استناد کرد مگر اینکه مضمون مشترک اینها را که «تواتر اجمالی» محسوب میشود بگیریم.
3⃣در روایت بعدی رسول خدا و برخی معصومین فرمودند: این امت، عده ای قرآن (ثقل اول) را تحریف کردند و عده ای عترت(ثقل ثانی) را شهید کردند.
منظور از این روایات این نیست که از قرآن چیزی کم کردند بلکه یعنی اینها #تفسیر_به_رای کردند. از معصومین نیز چنین نظری بر میآید زیرا گفتند حروف قرآن را اقامه کردند اما حدود و احکام قرآن را تحریف کردند و تفسیر به رای کردند.
❌چنانکه یزید وقتی سر امام حسین را به جلسه آوردند گفت «و تعز من تشاء و تذل من تشاء» و به همین آیه استناد کرد. زینب کبری هم گفت «و لا یحسبن الذین کفرو انما نملی لهم خیر لانفسهم انما نملی لهم لیزدادوا اثما» فرمود فقط به یه آیه استناد نکن و این حکومت، #آزمایش است نه سبقت.
4⃣طایفه دیگر روایات گوید: در اصل نام معصومین و خصوصا امام علی در قرآن بود و دشمنان برداشتند. اینها فکر کردند که اگر معصوم در مورد آیه ای گفت (نزلت فی علیٍ او اهل البیتی) این علی هم جزو قرآن است! این بیان «مصداق کامل آیه» است نه تنزیل آیه
🔰شاهدمثالش، روایت ابی بصیر از امام ششم است که گفت چرا نام امام علی و باقی معصومین در قرآن نیست؟ ایشان فرمود: به سائلین بگو خدا نماز را بر پیامبر نازل کرد اما نگفت نمازها چند رکعت است بلکه به پیامبر گفت خودت به مردم بگو که نمازها چند رکعتند پس پیامبر #مفسر_قرآن است. لذا اینطور نیست که رکعات نماز یا نام ائمه در قرآن بوده باشد و بعد برداشته باشند بلکه خدا پیامبر را مفسر قرآن در این زمینه ها قرار داده است. در مورد جزییات حج هم قرآن خصوصیاتش را نگفته است.
♻️اگر ابی بصیر در مورد وجود نام اهل بیت در قرآن شک داشت که نمیپرسید: مردم میگویند چرا نام ائمه در قرآن نیست... لذا برایش بدیهی بوده است. لذا امام صادق گوید که پیامبر #مفسر_قرآن است. سپس گوید منظور از اولیالامر، امام علی است. پیامبری که در مکه از هیچکس نمیترسید آیا در مدینه و پس از پیروزی ها، از کسی میترسید که در مورد ولایت علی حرف بزند؟ اگر در قرآن بود آیا نیاز به آن زحمت زیاد برای غدیرخم و اعلام ولایت بوسیله حدیث بود؟ پس قطعا نام ائمه در قرآن نبوده است.
🔰گاهی گویند سوره احزاب به اندازه بقره و بسیار طولانی بود و شامل اسم امام علی و ...بود و بعدا آیات کم شد. اگر کم شده در زمان پیامبر که کم نشده است و بعدها باید برداشته شده باشد درحالیکه این سوره از سوره های ابتدایی زمان رسالت است پس چگونه بعد از ۲۰ سال امکان حذفش بوده است؟!
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۵
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ بکی از شبهات قائلین به تحریف روایاتی در این باب بود. این روایات کم هم نیست اما ضعیفند و باید #مضمون_مشترک همه را گرفت. گفته میشود که روایات، بعضی ایات را درباره یکی از معصومین میدانند.
1⃣گفتیم که این یک توجیه داخلی دارد یکی توجیه خارجی.
توجیه داخلی اینکه این روایات مفسر قرآنند و #بیان_مصداق میکنند نه اینکه بگویند نام معصوم جزو قرآن بوده است. شاهد خارجی هم روایت ابی ابصیر است از امام صادق.
2⃣ابی بصیر پرسیده مردم گویند چرا نام امام در قرآن نیست؟ امام گوید: چنانکه اصل نماز و روزه و زکان و حج در قرآن است و نحوه انجامشان در سخنان پیامبر است، به همین صورت اصل اینکه در کنار رسالت باید امامتی باشد در قرآن است که گوید «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم» اما اینکه #اولی_الامر کیانند بوسیله پیامبر #تفسیر شده است.
3⃣روایات دیگری هم داریم که مرحوم کلینی در الکافی ذکر میکند.
از امام باقر روایت شده که پرسیدند این ایه که «و اولوا الارحام اولی بعض ببعض» منظور از «اولوا الارحام» کیانند؟ خب اگر صراحتا نام معصوم در این ایه بود که مردم چنین سوالی از امام نمیپرسیدند. امام گوید در مورد امامت و #حکومت است و بعد از امام علی در اولاد وی است و ما به مساله امامت و ولایت اولی از دیگرانیم. فرمود بنی الجعفر و بنی الحسن و ... سهمی ندارند.
4⃣روایت بعدی از امام صادق است. پرسیدند آیه «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا» یعنی چه و در مورد کیست؟ فرمودند منظور امام علی و اهل بیت است. اگر نام امیر المونین در قرآن بود که نیازی به این سوال نبود.
پس آیات صرفا مشخصات کلی را میگفتند و #تعیین_مصداق نمیکردند لذا مردم نام را از پیامبر و امامان میپرسیدند. بعد پیامبر پرسید که من چطور بیان کنم که علی بعد از من ولی و امام است؟ آنجا وحی رسید که نترس و بگو.
5⃣امام علی میفرماید که ترس موسی از انداختن چوبش، این بود که مردم نتوانند بین معجزه موسی(مار) و سحر اطرافیانِ فرعون فرق بگذارند. لذا تا مردم عوامند و درک ندارند، حکومت و انبیا در خطرند. به همین جهت گویند خواب عاقل بالاتر از عبادت جاهل است زیرا عاقل را نمیتوان فریب داد.
6⃣پیامبر از همین #جهل_مردم میترسید که مردم توان پذیرش این امانت الهی را نداشته باشند و در برابر پذیرش #ولایت_علی بایستند آنوقت پیامبر چه کند؟! پرسیدند که آیا خودت علی را انتخاب کردی و گفتی یا وحی رسید؟ خب اگر در آیه آمده بود که این را نمیپرسیدند. پیامبر فقط از جهل و جنگ سیاسی میترسید نه جنگ نظامی. خدا هم در آیه گفت: از جهل مردم نترس ما پشت تو هستیم. اینجا بود که پیامبر دیگر تاخیری نینداخت و سریع اجرا کرد
7⃣خدا فرمود که در برابر هم مهربان و در برابر دشمن غضبناک باشید. اگر دشمن از شما #غضب نبیند و نترسد که به شما رحم نمیکند. اگر انسان گوشه گیری کند که حق #احیا نمیشود. عمار گفت فکر ما #فکر_بنیاسراییلی نیست که بگوییم تو برو بجنگ و ما منتظر میمانیم. بلکه ما هرچه بگویی میکنیم، ما میخواهیم حق را یاری کنیم. خداوند گوید ما میخواهیم حق را به میدان اورید تا خودتان کامل شوید وگرنه ما میتوانیم به زور و بوسیله فرشتگان، حق را به میان آوریم اما این امتیازی نیست.
8⃣روایت بعدی از امام پنجم است که ابی بصیر پرسید: اینکه پیامبر گفت علی جانشین من است، ولایت علی از کجاست؟ آیا از نزد خود گفته یا وحی رسیده است؟ امام فرمود هرگز ممکن نیست پیامبر از پیش خودش چیزی بگوید بلکه خدا دستور داد که اعلام کند #ولایت_علی و #تفسیر_آیه_اولیالامر را.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۶
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ گفتیم که منظور از این روایاتی که منظور از یک روایت را، برخی معصومین میدانند این است که در مقام #تفسیر آیه، مصداق آن آیه، معصوم است نه اینکه نام معصوم در آیه بوده و حذف شده است. به این جهت که آیات، غالبا مشخصات کلی را میگویند نه مصادیق را، لذا مردم چون مصادیق را نمیدانستند آن را از مفسرین یعنی پیامبر و ائمه میپرسیدند.
🔺شبهه دیگر قائلین به تحریف، #مساله_تاریخی است. گویند انسان وقتی یقین به #صیانت_قرآن_از_تحریف دارد که قرآن استناد داشته باشد به:
۱. واحدی که #معصوم باشد. یا
۲. کثیری که #متواتر باشد.
اگر جریانی به واحد غیرمعصوم مستند شد یقینآور نیست. قرآن نه به واحد معصوم استناد دارد نه به کثیر متواتر
❌آیات قرآن پراکنده بود، برخی روی پوست، برخی در دل مردم و .... این آیات پراکنده در زمان ابوبکر و عمر و عثمان جمع آوری شد. به دستور اینها، زید بن ثابت مسوول جمع آوری آیات شد. حال، زیدبن ثابت معصوم نیست و به شهادت دو نفر عادل هم ثابت میشد که این آیه جزو قرآن است و گاهی صرفا شهادت یک نفر که ارزش دو شهادت را داشت مانند «ابی خُزَیمِه» انصاری که رسول خدا او را بجای دو شاهد در تمام آیات پذیرفت.
♻️پس این قرآن نهایتا به زید میرسد که نه معصوم است و نه این جمع آوری از منازل و ... بر اساس کثرت تواتر است بلکه بر اساس نهایتا شهادت دو نفر است پس مفید یقین نیست و عادت اقتضا دارد که تحریف در قرآن پیدا شده باشد. سیوطی در اتقان، بیش از ۲۰ تاریخ ذکر میکند که جمع آوری قرآن به زید بن ثابت میرسد.
پاسخها:
1⃣ اولا خود این بحث که جمع آوری قرآن به زید بن ثابت میرسد یک #بحث_تاریخی است نه حدیثی. کجا پیامبر یا ائمه فرمودند که زید قرآن را جمع کرده؟! پس همین هم به واحد معصوم یا کثیر متواتر منتهی نمیشود بلکه بقیه گفته اند.
2⃣خود همینها به جایگاه واحدی متکی نیستند لذا از این جریان تاریخی نمیتوان قدر مشترکی گرفت چون یکی گوید زید جمع کرده دیگری گوید عمر و ... حتی در زمان جمع آوری هم اختلاف است چون یکی گوید در زمان ابوبکر بوده دیگری گوید زمان عمر و سومی گوید عثمان. در نحوه جمع آوری هم اختلاف است: برخی گویند با شهادت دو شاهد عادل بوده دیگری گوید تگر خزیمه با عثمان یا زید با عثمان شهادت میدادند قضیه حل میشد. برخی تاریخها گویند ابوبکر به زید گفت جمع آوری کند، برخی گویند خود زید جمع کرده است.
🔰خب این تاریخی که به هیچ جا بند نیست و همهاش اختلافی است چطور میتوان از آن #قدر_مشترک گرفت؟ اگر تنها اختلاف این تواریخ در مورد شخص جمع آوری کننده بود و تاریخ و مکان و نحوه جمع آوری مشترک بود میتوانستیم قدر مشترک بگیریم اما وقتی در همه چیز اختلاف است دیگر چطور باید قدر مشترک گرفت؟
🔺خبر یقین آور یا باید خبر واحد از معصوم باشد یا خبر کثیر متواتر. خبر متواتر آن است که معنا و مفهوم و مضمون یکی است اما قالبها متفاوت. آنجا میتوان مضمون و قدر مشترک گرفت. اگر مدعا و راه رسیدن به ادعا هر دو کثیر بودند همه ادعاها میشوند خبر واحد.
🔰حال چون خود این اخبار، #جریان_تاریخی اند نه روایت، و لذا به خبر واحد از معصوم یا خبر متواتر متکی نیستند و مساله هم علمی است پس ارزش خبر واحد ندارند. خبر واحد شاید در مسایل اعتقادی مفید نباشد اما درمسایل عملی سود دارند اما این مسایل تاریخی در مسایل عملی هم سودی ندارند.
🔺مضمون و سند این مباحث تاریخی در حد مضمون و سند روایاتی همچون روایت ثقلین نیست چون روایت ثقلین روایتی متواتر از معصوم هست که معصومین دیگر هم به آن احتجاج کردند. #ثقل یعنی وزنه سنگین و نفیس. آیا اگر هنگام وفات پیامبر، این آیات هر کدام در خانه ای یا در ذهن فرد خاصی بود، پیامبر میگفت که من بین شما این وزنه سنگین را گذاشتم؟! چنین قرآن پراکنده میتواند جلوی انحراف و گمراهی مردم را چنان که در این روایت آمده، تا همیشه بگیرد؟! لذا قرآن ایات پراکنده نبوده بلکه کتاب مدونی بوده است وگرنه مردم که توان تمسک نداشتند. یا اینکه آیا ممکن است که پیامبر در جمعهای کثیر، به مردم بگوید به کتاب قرآنی که دست علی یا فلانی و فلانی یا روی چوب و پوست و ... است تمسک کنید؟! یا اینکه قرآن دست همه بوده و امکان تمسک داشتند.
✅حتی روایت است که از عثمان پرسیدند که این قرآن را از روی چه جمع کردی؟ گوید از روی قرآن پیامبر. یا از عثمان پرسیدند که چرا انفال را که کوتاه تر از برائت و ... است کنار آنها آوردی؟ گفت چون در قرآن پیامبر جای این دو سوره معلوم نبود و ما دیدیم شبیه همند کنار هم آوردیم.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۷
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔰 گفتیم برخی شبهه کرده اند که کتابی مفید قطعیّت است که یا به #معصوم منتهی شود(خبر واحد محفوف به قراین قطعیه) یا #متواتر باشد. حال قرآن نه به معصوم منتهی میشود و نه متواتر است.
1⃣جوابهای مختلفی برای این شبهه وجود دارد. یکی اینکه این تحلیل، «تاریخی» است لذا نه خبر واحد قطعی است و نه متواتر است که گفته شود جمع آوری قرآن دقیقا به همین صورت است و زیدبن ثابت یا ... در فلان سال این کار را کرده است.
2⃣جواب دوم اینکه زمانی میتوان به این تحلیل تمسک کرد که هم از منع داخلی و هم از معارض خارجی مصون باشد و نقض هم نتوان نمود. دلیلش اینست که ابطال یک قضیه منطقی با سه راه «منع و نقض و معارضه» قابل تحقق است.
❌#منع: یعنی این مقدمه که صغری یا کبری است ممنوع است.
#نقض: یعنی تخلف مدلول از دلیل در مثالی دیگر
#معارضه: یعنی در عرض دلیل مستدل، دلیل دیگری اقامه شود.
✅«جواب اول» این بود که استدلال شما هم نه منتهی به معصوم است نه متواتر.
«جواب دوم» این بود که اینکه خیلیها در جمع آوری قرآن سهیم بودند اما معنیش حفظ قرآن در سینه نیست چون تعداد آنها بسیار زیاد بودند بلکه منظور کسانیند که قرآن را در جایی جمع کردند و اینها از عدد انگشتان دست بیشتر نمیشدند.
3⃣«جواب سوم» اینکه دلیل تاریخیِ شما این بود که جمع آوری قرآن در جاهای مختلف بوده و سبب کم و زیاد میشود. در عرض این دلیل، دلایل دیگری هست که معارض آن است و گوید افراد مختلف جمع نکرده اند و قرآن یکی است چون خود قرآن می فرماید: اگر میگویید قرآن تحریف شده یک «سوره» مثل آن بیاورید! پس همه سوره ها مشخص بوده و قرآن گوید مثل این سوره هایی که همگی در دستانتان است بیاورید. نهایتا یک سوره در دست محمد بوده و یکی در دست زید و ... نه اینکه بخشی از یک سوره در دست یکی و دیگری در دست دیگری باشد.
4⃣همچنین معارض دیگر، #حدیث_ثقلین است که پیامبر گوید کتاب خدا را در کنار اهل بیت در میان شما گذاشتم پس کتاب و یک مجموعه گرد هم آمده وجود داشته نه اینکه آیات یا سور تکه تکه باشد.
5⃣جواب بعدی اینکه ظنی السند بودن قرآن، مخالف اجماع فقها است. گفتیم که اجماع در حد خبر واحد است و تنها دلالتی شرعی است نه اینکه بحثی علمی باشد. اما اینکه بگوییم کم شده و زیاد نشده خلاف عقل است، از کجا مشخص است که کم نشده است؟ اما همگان قبول دارند که کم نشدن موافق اجماع همه علمای اسلام است پس نمیتوان بیجهت در مورد کم نشدن، اجماع داشت اما در مورد زیاد نشدن اختلاف.
6⃣همچین باید گفت اهتمامی که پیامبر و مسلمین به قرآن داشتند که پیامبر قبل از هر چیز قرآن یاد میداد و مردم هم قبل از هر چیز قرآن یاد میگرفتند این اهتمام نشان این است که پیامبر، قرآن را پراکنده رها نکرد و مردم هم نمیگذاشتند پراکنده بماند.
7⃣منظور از جمع آوری قرآن در زمان عثمان این است که آن قرآن جمع آوری شده که در اثر اختلاف قرائتها میرفت مسلمین را مختلف و پراکنده کند عثمان گفت که همه مسلمانان باید این قرآنی که جمع میکنیم را قرائت کنید و بقیه قرآنها را سوزاند یا در آب ریخت.
🔺در آن زمان، مسلمانها را بجای تفسیر، به قرائت قرآن مشغول کرده بودند چنانکه علی (ع) را در ردیف دیگر قاریان به حساب میاوردند و میگفتند فلانی به فتحه قرائت کرده و علی به کسره، بجای اینکه از معارف جهان از علی بپرسند شأنش اینقدر پایین آمده بود! جوابهای دیگر هم در جلسات بعد بررسی خواهد شد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۸
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔴خلاصه شبهه مطرح شده درباره تحریف قرآن:
چون قرآن، در زمان رسول خدا بدست خود حضرت جمع نشده و بعدا جمع آوری شد، جمع آوری یک کار عظیم که ۶۰۰۰ آیه دارد و پراکنده است و انسانی غیرمعصوم (عثمان) بخواهد جمع کند طبیعتا بدون سهو و نسیان و تحریف نخواهد بود لذا یا اطمینان به تحریف قرآن داریم یا احتمال عقلایی میدهیم.
✅ادله عدم تحریف:
🔺کلماتی که باید جمع شود تا تشکیل آیه دهد و آیاتی که باید جمع شود تا تشکیل سوره دهد و این سور که قرآن را تشکیل می دهند را چه کسی جمع کرد؟ اگر نشان دهیم که این جمع آوری در زمان رسول خدا بوده دیگر احتمال تحریف نیست. چنانکه پیامبر فرمود انی تارک فیکم الثقلین، کتاب الله و عترتی! پس کتاب خدا در زمان پیامبر جمع آوری شده بود.
🔰البته صرف صحافی و نوشتن چیزی که قبلا جمع آوری شده بوده اما روی پوست و چوب و ... بوده و بعدا روی کاغذ آمده و بصورت کتاب شده اهمیتی ندارد و تاثیری در تحریف ندارد بلکه جمع آوری چیزی که قبلا پراکنده بوده امکان تحریف می دهد. البته ظاهر آیات قران هم که حجیت دارد به عدم تحریف اشاره دارد.
🔺جمعی که عثمان کرده، به اختلاف قرائات پایان داد و چند #قرائت را که جایز بود، یکی کرد و آنی که مشهورتر بود را پذیرفت نه اینکه کلمه ای را حذف کرده یا تغییر داده باشد، خصوصا اینکه در زمان او، قلمرو اسلام از شرق آسیا تا وسط اروپا بود و قرآن نیز در تمام این قلمرو پخش شده بود و اصلا توان تغییر قرآن را نداشت. لذا میتوان گفت هیچ احتمال تغییر یا حذف کلمه وجود ندارد.
🔺روایاتی از معصومین که مردم را ارجاع به قرآن می دهد میشود موید عدم تحریف، چون مشخص میشود که علت ارجاع اینست که آیات قرآن قبل از روایات به دست مردم رسیده و روایات را باید با آیات سابق تطبیق داد. پس حجیت روایات، وابسته به حجیت قرآن است نه اینکه برعکس باشد و حجیت آیات قرآن را وابسته به این بدانیم که به تواتر ثابت شود پیامبر این آیات را گفته است و اگر ثابت نشد پس قرآن حجیت ندارد!
🔺مهمتر اینکه نه پیامبر و نه دیگر معصومین حتی یکبار هم به تحریف قرآن اعتراض نکرده اند. آیا میشود کسی که به احکام جزیی حساس است به تحریف قرآن حساس نباشد؟! کسی چون علی که هم انتخاب الهی را با خود داشت و هم انتخاب مردمی و لذا قادر مطلق بود, چیزی نگوید؟!
🔺گفتیم که علت حجت سخنان پیامبر، آیات قرآن است که دستور به تبعیت از پیامبر داده است. علت حجیت سخنان قرآن اما خود قرآن است نه چیز دیگر، زیرا قرآن، سخن خداست و نیازی به موید ندارد. اگر قرآن را تحریف شده و غیر حجت بدانیم، دیگر مبنایی برای حجیت روایات و سخنان پیامبر نیز نداریم. پس چون خدا خودش در قرآن، آیات قرآن را تحریف نشده و بدون شک دانسته پس تحریف نشده و نخواهد شد.
🔺در اینجا یقین میکنیم که تحریفی صورت نگرفته و البته یقین بالاتر از اطمینان است. ما جز در الهیات و در ریاضیات، در علوم دیگر یقین به ندرت داریم و همگی ظن و گمانند. یقین مجموعه چند چیز است: اول اینکه انسان جزم داشته باشد به ثبوت محمول برای موضوع و بگوید هر الف، ب است. دوم جزم به امتناع زوال محمول از موضوع یعنی نقیضش که سالبه است باید جزمی العدم باشد و بگوییم استثنا الف از ب محال است. سوم اینکه این جزمها قابل زوال نباشد. پس در مورد اصول کلی قران میتوان یقین به عدم تحریف کرد اما در مورد بعضی کلماتش، اطمینان عقلایی داریم.
🔺دشمن هم اگر میخواست بخشی از قرآن را تحریف بکند سعی میکرد خطوط اصلی قران را تحریف کند نه اینکه یکحرفی را که اصلا معنای آیه را هم تغییر چندانی نمی دهد را تغییر دهد. پس دشمان در فکر تحریف نبودند. دوستان هم آماده هرنوع فداکاری برای حفظ قران از تحریف بودند. مثلا مالک را ملک بخوانیم هم تغییری ایجاد نمیشود چون خدا هم ملک است هم مالک.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
هدایت شده از تفسیر تسنیم (علامه جوادی آملی)
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۳۹ (آخرین جلسه)
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔴ادامه و آخرین شبهات مطرح شده درباره تحریف قرآن:
⁉️شبهه بعدی این است که گاهی صدر یک آیه مربوط به موضوعی است و ذیلش به موضوعی دیگر و لذا چون انسجام ندارد احتمالا بین صدر و ذیل آیه کلماتی بوده که آیه با انها تکمیل میشده اما حذف شده است!
🔺 نمونه ای هم ذکر میکنند که آیه ۳ به بعد سوره نساء است که گوید:
وَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا تُقۡسِطُواْ فِي ٱلۡيَتَٰمَىٰ فَٱنكِحُواْ مَا طَابَ لَكُم مِّنَ ٱلنِّسَآءِ مَثۡنَىٰ وَثُلَٰثَ وَرُبَٰعَۖ فَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا تَعۡدِلُواْ فَوَٰحِدَةً أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡۚ ذَٰلِكَ أَدۡنَىٰٓ أَلَّا تَعُولُواْ
صدر آیه گوید اگر در مورد ایتام میترسید که قسط را رعایت نکنید، یک تا ۴ زن میتوانید بگیرید. گویند بین این شرط و جواب شرط ارتباطی نیست! بعد گویند بیش از یک سوم قرآن در همین وسط آیه بوده است که حذف شده است!!!
🔆پاسخ: چنان که گفتیم گاهی علو متن نشان می دهد که سخن، سخن معصوم است. گاهی نیز بی پایه بودن متن نشان از کذب بودن ان دارد. اگر بیش از ۲ هزار آیه این وسط بوده بعد چطور هیچکس هیچچیزی نگفته و اعتراضی نکرده است! آن هم در حالتیکه که صحابه برای تحریف یک «واو»، شمشیر میکشیدند.
🔺این بحث جنبه سیاسی هم دارد. هر وقت خواستند با اسلام و شیعه بجنگند این مساله #تحریف_در_قرآن را تکرار کرده اند.
اما ایه میگوید مال یتیم را هنگام تشخیص رشدش به او بدهید و آن را برای خود نکنید. در ادامه گوید اگر دارا هستید، چیزی از اموال یتیم را به عنوان دستمزد نگیرید که اگر اینکار را کردید میسوزید.
🟢منظور از جهنم و آتش، همین دنیاست نه اینکه اگر این گناه را کردی فردا در آخرت تو را خواهند سوزاند بلکه یعنی همین جا و همین لحظه که گناه کردی درحال سوختنی و فقط این سوختن را نمیبینی. چنان که روایت از پیامبر داریم گوید این دنیا مثل ماری است که اگر دستت به سمش بخورد مسموم میشوی نه اینکه بعدا مسموم خواهی شد!
🔺در آیه می فرماید اگر میخواهید مردم به فرزندان خودتان بعدا رحم کنند، به یتیمان رحم کنید و اموالشان را برای خود برندارید. پس این ایه در مورد مال یتیم است و باید دید در آن زمان مردم چه میکردند. آیه در مدینه نازل شده است. پس از جنگها، مردان شهید شده، زنان و بچه هایشان باقی می ماندند. عده ای برای خوردن مال یتیمان با بیوه ها ازدواج میکردند و پس از تصرف مالِ فرزندان یتیمش، وی را طلاق می دادند. آیات مذکور میفرمایند به این #سنت_جاهلی خاتمه دهید.
🔺حال در بخش دوم آیه گوید اگر میترسید که با ازدواج با بیوه ها، درگیر خوردن مال یتیمانشان می شوید، به سراغ بیوه ها نروید و زنان دیگری بگیرید تا ۴ نفر. اگر هم میترسید که عدالت را بین زنها عدالت را رعایت نکنید فقط یکی بگیرید. پس این آیه انسجام دارد و نیاز به چیزی ندارد.
🚨ذیل و صدر هر آیه باید هماهنگ باشد اما اگر یک آیه با آیات قبل یا بعد هماهنگ نبود نباید توقعی داشت چون همه آیات یک سوره با هم نازل نشده اند، آیه ای در یک زمینه نازل شده و آیه بعد در زمان و زمینه دیگر.
⁉️شبهه دیگر، نسخ آیات بود. قران گوید اگر آیه ای را نسخ کنیم، مثل یا بهتر از آن را می آوریم. قائلین به تحریف گویند آیه ای بوده که میگفته اگر زن و مردی در پیری با هم زنا کردند آنها را رجم کنید. حال انکه امیرالمومنین که این دو را در روز اول تازیانه زد و روز بعد رجم کرد همانجا توضیح داد که تازیانه را به حکم #قرآن و رجم را به حکم #سنت انجام دادم. این آخرین بحث از شبهات راجع به تحریف قرآن کریم بود که پاسخ داده شد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1