#مقاله بررسی عوامل تحقق شادکامی اجتماعی در حکومت حضرت ولی عصر (عج) (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
نویسندگان: رضا موحد، مصطفی صالحی
منبع: مشرق موعود سال شانزدهم تابستان 1401 شماره
شادکامی یکی از نیازهای اساسی انسان است و نقش مهمی در چارچوب حیات روانی و اجتماعی او بازی می کند و از مهم ترین اهداف همه ی ایدئولوژی ها و نظام های سیاسی اجتماعی بشر به شمار می آمده است این نوشتار با هدف معرفی نظام اجتماعی حکومت امام عصرعج به عنوان نظام شادکام و سعادت بخش بشری، با بررسی حکومت امام عصر؟عج؟ در روایات، قرآن و ادله عقلی و بررسی عوامل شادکامی از نگاه جامعه شناسی و روان شناسی، با شیوه توصیفی تحلیلی و به صورت کتابخانه ای وجود عوامل تحقق شادکامی اجتماعی در حکومت امام عصر؟عج؟ را اثبات می کند. بر این اساس بعد از ذکر تعاریف شادکامی، مقبولیت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، عدالت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، احساس امنیت، دین داری، تأمین نیازها، امید به آینده و رضایت عمومی به عنوان عوامل شادکامی اجتماعی در حکومت امام عصر بیان می شوند.
🔗لینک مقاله
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
معرف
جشن ایرانیان در شبِ آخرین چهارشنبه سال شمسی که برافروختن و پریدن از روی آتش مشخصه اصلی آن است
چهارشنبه سوری
چهارشنبه سوری، جشن ایرانیان در شبِ آخرین چهارشنبه سال شمسی که برافروختن و پریدن از روی آتش مشخصه اصلی آن است. صرف نظر از مناسبات گوناگونی که عوام برای چهارشنبه آخر سال قائل بوده اند (رجوع کنید به شهری باف، ج ۴، ص ۶۲ـ۶۴)، درباره منشأ و نیز چگونگی نامگذاری این جشن، اطلاع روشن و مورد اتفاقی در دست نیست. «سور» را در چهارشنبه سوری هم به معنای جشن و سرور و هم به معنای سرخ (رجوع کنید به دهخدا، ذیل «سور») دانسته اند (رجوع کنید به فره وشی، ص ۴۳۰؛ هنری، ص ۶۹ـ۷۱؛ پورکریم، ص ۱۴ـ ۱۵). اگر چهارشنبه سوری را جشنی کهن و متعلق به دوران پیش از اسلام بدانیم، با دو مشکل مواجه خواهیم بود: اول اینکه ایرانیان قبل از اسلام، هفته نداشتند و هریک از روزهای ماه را به نامی می خواندند (رجوع کنید به پورداود، ص۱۰۰؛ فره وشی، همانجا). دیگر اینکه بی احترامی به آتش و پریدن از روی آن با سنّت زردشتیان سازگار نیست (رجوع کنید به پورداود، ص ۱۰۲؛ د. ایرانیکا، ذیل مادّه). ضمن آنکه در قدیم ترین اشاره به «شب سوری» در قرن چهارم در تاریخ بخارای نرشخی (ص ۳۷) نیز سخنی از چهارشنبه نیست. با این حال ممکن است چهارشنبه سوری، بازمانده و شکل تحول یافته ای از یکی از جشنهای رایج در ایران باستان بوده باشد، از جمله گاهنبارِ هَمَسْپَتْمَدَم و نیز جشن نزول فروهرها که شش روز پیش از فرارسیدن نوروز برگزار می شد (رجوع کنید به اوستا، ج ۱، ص ۵۹۴ـ۵۹۶؛ فره وشی، همانجا؛ پورکریم، ص۲۶؛ رجبی، ص ۱۷ـ۱۹).
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
همچنین گفته شده که چهارشنبه سوری به مناسبت بزرگداشت یاد قیام مختار ثقفی به خون خواهی امام حسین علیه السلام در ۶۶ هجری در کوفه بوده است که در روز چهارشنبه ای آغاز گردید و برای اعلان این قیام، یاران مختار بر پشت بامهای خانه های خود آتش افروختند (رجوع کنید به شکورزاده، ص ۷۹ـ۸۰؛ شهری باف، ج ۴، ص ۶۳؛ هنری، ص۶۷ـ ۶۸). در عین حال، ریشه ای غیرآیینی برای چهارشنبه سوری نیز قابل بررسی است: برافروختن آتش که کاربردهای بهداشتی و خاصیت گندزدایی داشته، احتمالا جزوی از برنامه های نظافت عمومی پیش از آغاز سال جدید بوده، به ویژه اینکه دور انداختن و شکستن کوزه های قدیمی و مصرف شده در طول سال نیز از رسوم رایج در چهارشنبه سوری بوده است (رجوع کنید به رجبی، ص ۱۸؛ عناصری، ص ۱۸۸، ۱۹۱؛ هنری، ص ۸۴ـ۸۵).
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
با وجود مشابهتهای آداب و رسوم رایج در چهارشنبه سوری و جشنی به نام آخری چهارشنبه (رجوع کنید به ماسه، ج ۱، ص۱۵۰، پانویس ۵) که در آخرین چهارشنبه ماه صفر از تقویم قمری به ویژه در هند و پاکستان برگزار می شود (رجوع کنید به د.اردو، ذیل «آخرین چهارشنبه»)، بعید است که این جشن چنان که پنداشته شده است (رجوع کنید به د. ایرانیکا، همانجا)، دگردیسیِ چهارشنبه سوری در نتیجه فشار و سخت گیری علمای متشرع بوده باشد (رجوع کنید به د. اردو، همانجا)، زیرا دست کم می دانیم که در روزگار اقتدار کامل علما و فقهای شیعه در عصر صفوی نیز این جشن به طور آشکار و عمومی برگزار می شده است (رجوع کنید به اولئاریوس، ص ۷۷ـ ۷۹؛ ماسه، ج ۱، ص ۱۵۸)
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
پژوهشیار.apk
8.71M
📣 برای اولینبار در ایران🇮🇷
نرمافزار #اندروید پژوهشیار (#آنلاین)
✅هر آنچه یک پژوهشگر به آن، نیاز دارد...
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
🔹 مصاحبه کوتاه با خبرگزاری فرانس ۲۴ در باره همزمانی نوروز و ماه مبارک رمضان
چند روز پیش مصاحبه تلفنی کوتاهی با شبکه فرانس ۲۴ در باره همزمان نوروز و ماه مبارک رمضان انجام شد. به گزارش خبرگزاری شبستان (به نشانی: http://shabestan.ir/mobile/detail/news/1258327) این شبکه تلویزیونی فرانسوی گزارشی ویژهای در باره همزمانی مناسبت ملی نوروز و مناسبت دینی ماه رمضان منتشر و در آن به بخشهایی از مصاحبه به صورت زیر اشاره کرده است:
فرانس ۲۴ در گزارش خود به نقل از محسن الویری، روحانی شیعه و تاریخنگار نوشت: شکی نیست که نوروز یک جشن ملی است که قبل از اسلام وجود داشته است. اما با هیچ یک از آموزههای اسلام مغایرتی ندارد. الویری می گوید: نوروز به حفظ طبیعت توجه دارد و خواستار رفع اختلاف بین مردم و احترام به سالمندان و دیدار اقوام است. اینها ارزشهایی است که اسلام به آن سفارش کرده و به آن علاقهمند است. در این گزارش آمده است: مردم ایران امسال سنتهای نوروزی را با آیینهای ماه مبارک رمضان که سوم فروردین ۱۴۰۲ آغاز میشود، تلفیق میکنند و از طلوع صبح تا غروب از خوردن و آشامیدن پرهیز میکنند. این جشن نوروزی ۱۲ روز پس از سال نو در روز «سیزده بدر» و یا «روز طبیعت» پایان می یابد، اما امسال روز طبیعت با انتظار زمان افطار و گردهم آمدن روزهدار در فضای سبز به پایان می رسد. در این گزارش آمده است: در فقه شیعی آمده است که اگر مومنان از شهری که در آن سکونت دارند، مسافت معینی را طی کنند، مسافر محسوب می شوند و ممکن (و با این روش میتوانند) روزه نگیرند.
۲۹ اسفند ۱۴۰۱
@MohsenAlviri
واكاوی بدعت انگاری جشن نوروز.pdf
176.3K
آيا از منظر روايات اسلامی جشن نوروز بدعت است؟
پاسخ پرسش فوق را در اين نوشتار مطالعه كنيد
با ما همراه باشيد
@rustaei110
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎙 ظهور و سقوط مصدق | پشتیبانی آیتالله کاشانی
🌸من به جوانان عرض میکنم، با تاریخ گذشته نزدیک کشورتان آشنا شوید؛ چون یکی از راههای فریب و اغواگری، تحریف تاریخ است که امروز متأسفانه این کار بهوفور صورت میگیرد. مرحوم کاشانی کسی است که به کمک او دکتر مصدّق و دیگر سرانِ نهضت ملی شدن صنعت نفت توانستند حمایت مردم را به این حرکت جلب کنند؛ والاّ حمایت مردم جلب نمیشد...
۱۳۹۲/۰۵/۲۸
تنظیم: سرکار خانم مریم صفری
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
نوروز در احادیث
#علامه مجلسی روایتی به نقل از پیغمبر اکرم صلیالله علیه و آله نوشته است با این مضمون که: «گروهی از مردم ایران که به تازگی مسلمان شده بودند، در یکی از جشنهای نوروز، جامی از جنس نقره و پر از حلوا به عنوان هدیه برای رسول خدا صلیالله علیه و آله آوردند. آن حضرت پرسیدند: این چیست؟ جواب دادند که: امروز #نوروز، #عید بزرگ ایرانیهاست. حضرت فرمودند: کاش هر روز بر ما نوروز بود.»
حجتالاسلام و المسلمین علی علم الهدی، کارشناس دینی و پژوهشگر و نویسنده
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
❔سوال
احترام اسلام به جشن ایرانیها
زمانی که اسلام وارد ایران شد، مردم ایران آدابی مثل عید نوروز را رعایت میکردند و هر سال در روزهای اول بهار جشن میگرفتند. مواجهه اسلام با عید باستانی ایرانیها چگونه بود؟
دین اسلام علاوه بر اینکه دستورات الهی را برای بهتر شدن زندگی انسانها به آنها آموزش میدهد و خرافهپرستی و گرایش به باطل را رد میکند، اما برای رسمها و آداب مردم هم احترام قائل است.
این مطلب به آن معناست که اسلام، عید نوروز را تائید کرد؟
اسلام به آداب و رسوم درست و خداپسندانه احترام میگذارد. نمونه این رویکرد اسلام در مواجهه با جشن نوروز ایرانیهاست. حتی در کتاب شریف نهجالبلاغه آمده که امام علی علیه السلام در بخشی از نامه معروف خود به مالک اشتر، درباره رعایت رسوم و آیینهای مردم تأکید کرده و فرمودهاند: «آداب پسندیدهای را که بندگان این ملت به آن عمل کرده و ملت اسلام با آن پیوند خورده و رعیت با آن اصلاح شده است، بر هم نزن.»
در عین حال در بعضی از روایتها به اتفاقی که در روز اول بهار و عید نوروز اتفاق افتاده، اشاره شده است. به عنوان مثال در منابع تاریخی نوشته شده که یکی از پیامبران خدا به نام حزقیل (یا ازقیل) در زمین سفر میکرد. روزی به سرزمینی رسید که مردم آن مرده بودند. پیامبر خدا عرض کرد: «خدایا! چگونه آنها را زنده خواهی کرد؟» خداوند دستور داد که مقداری آب بر روی خاک آنها بریز و درخواست کن تا زنده شوند. حزقیل مقداری آب ریخت و دعا کرد که آنها دوباره زنده شوند. به این صورت همه آنها زنده شدند و بین سی تا هفتاد سال زندگی کردند. این واقعه در اولین روز بهار یعنی فروردین اتفاق افتاد و به این واسطه روز اول فروردین را عید میگویند و کلمه عید از عود و اعاده گرفته شده است.
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
♨️ سیر مطالعات نوروزشناسی (پاسخ به ابهامات تاریخی عید نوروز) + دانلود
🔰 دانلود مهمترین منابع: لطفا روی عناوین کلیک کنید.
✍️ بخش 1️⃣: کتابشناسی
1. کتابنامه نوروز / ناهید حبیبی آزاد
2. کتابشناسی نوروز، آیین ماندگار ایرانیان / خبرگزاری کتاب ایران
3. بسته پژوهشی نوروز (بنگرید به انتهای همان صفحه: فایل pdf) / اداره کل پژوهشهای سیما
4. کتابشناسی نوروز؛ (۱۶ کلیدواژه و محور در مطالعات نوروزپژوهی) / مریم ابراهیم زاده
5. کتابشناسی نوروز / نادر کریمیان سردشتی
6. نوروز؛ تاریخچه و مرجعشناسی / اذکائی
7. جستارهایی از نوروز در دانشنامه ایرانیکا / به کوشش و ترجمه مصطفی صداقترستمی
✍️ بخش 2️⃣ نسخههای خطی
النیروز / محمدابراهيم مدرس حسيني خادم اصفهاني (ز: 1092ق)
✍️ بخش 3⃣ نوروز از نگاه اسلام و شیعه و...
1. ارتباط نوروز با اديان توحيدي، هويت ايراني و بهداشت رواني / سيدمحمود طباطبایی
2. النیروز / عبدالسلام محمد هارون
3. نوروز اسلامی جعفری / محمد محیط طباطبایی
4. نوروز از دیدگاه اسلام / محمد محمدی اشتهاردی
5. نوروز در روایات اسلامی / مهدی مهریزی
6. جشن نوروز در تاریخ اسلام /سعید نفیسی
7. نوروز در تاریخ و اسلام / سید جواد مدرسی
8. بررسی احادیث شیعی درباره نوروز / سید محمدجواد شبیری زنجانی
9. نوروز در فرهنگ شيعه / رسول جعفريان
10. نوروز در آینه روایات / محمدرضا ضمیری
11. نظر فقهای بزرگ شيعه درباره نوروز / سیما میرقاسمی
12. نوروز و سنتهای آن از منظر فقهی / سید احمد حسینی خراسانی
13. حدیث النیروز فی کلام العلامه ابن فهد الحلی / رضا مختاری
14. مروری بر تطور نگاه فقهای شیعه به عید نوروز؛ از نیروز تا نوروز / علی اشرف فتحی
15. فلسفه «نوروز» و «روز نو»؛ بازخوانی اهمیت و جایگاه عید نوروز / کامران پورعباس
16. بازخوانی سند نوروز در روایات اسلامی (مطالعه موردی: روایت مُعَلّی بن خُنَیس) / حبیب زمانی محجوب
17. عید نوروز نزد ائمه (ع) و علمای شیعه و پاسخ به شبهات وهابیت / استاد حسینی قزوینی
18. نوروز از دیدگاه اهل سنت و وهابیت / پرسمان
19. نوروز در جاهلیت و اسلام / سید محمد محسن حسینی طهرانی
20. نوروز از دیدگاه اسلام / احمد محیطی اردکانی
✍️ محور 4️⃣ اعمال و ادعیه منسوب به نوروز
1. اعمال عید نوروز در مفاتیح الجنان / محدث قمی
2. آداب و اعمال منسوب به عید نوروز / خبرگزاری حوزه
✍️ محور 5⃣ نوروز از نظر آداب، اقوام و ادوار تاریخی
1. نوروزنامه / عمر خیام نیشابوری
2. نوروز در سفرنامه شاردن / محمد عباسی
3. مقالههای: نوروز و جشن نوروز (۱) و (۲)/ به قلم ذبیح الله صفا
4. نگاهی کوتاه به تاریخچه نوروز / فاطمه فراقی
5. آیین های نوروز باستان / فاروق صفیزاده
6. نمادها، اسطورهها و آیین های نوروزی (نقد و نظر: نوروز) / ژاله آموزگار
7. نوروز در تاریخ و ادبیات / عزیز عبدالحمید و محمدحسین ساکت
8. نوروز در منابع عرب / علی اکبر خان محمدی
9. عوامل پایداری نوروز در عصر اسلامی و بازتاب آن در شعر عربی در دوره عباسی / ابوالحسن امین مقدسی
10. نوروز در زمان ساسانیان / سعید نفیسی
11. جشن های ایرانی در دورة اول عباسی (132- 232 ق) / شکرالله خاکرند؛ زهرا زردشت
12. بررسی نقش مولفه های دینی عید نوروز در تقویت هویت ملی / زاهد غفاری و ملیحه سالم
13. زمینههای اجتماعی استمرار جشنهای ایرانی در قرون نخستین اسلامی / ابوالفضل رضوی؛ حمید اشرفی
14. جایگاه نوروز در کشورهای آسیای میانه / سید علیرضا هاشمی
15. نوروز در ادبیات عرب / معارف اسلامی (سازمان اوقاف) فروردین 1348 شماره 8
16. جشن نوروز در دربار تیموریان هند / جمشید نوروزی
17. تقـارن تاريخي غدير خم با نـوروز / غدیرستان کوثر نبی
18. جشن های دینی ایرانیان در دوره ساسانی / شمس الدین نجمی
19. مقایسه تطبیقی برپایی جشن های ایرانی در دوره ساسانی و عباسی تا پایان سده پنجم هجری / ماسوري روشنك
20. بازتاب فرهنگ و زبان ایرانی در زندگی سیاسی و اجتماعی عصر عباسی / كريمي فرد غلامرضا؛ ملك ميرزايي عليرضا؛ جرنگيان جواد.
21. بازتاب سنت و فرهنگ ایرانیان در شعر عصر عباسی / صیادی نژاد و عبداللهی
22. پدیده های ایرانی در زبان و ادبیات عرب / آذرتاش آذرنوش
23. نوروز و گاهشماری مغانی-مادی کهن غرب فلات ایران / مهرداد ملک زاده
24. نوروز در شرق آفریقا / امیربهرام عرب احمدی
◾️ معرفی منابع فوق، لزوما به معنی تایید دربست تمام آن نیست.
#سیر_مطالعات_تاریخ_اسلام
#سیر_مطالعات_تاریخی
#سیر_مطالعاتی #معرفی_کتاب
مطالعه تحلیلی معارف دعای افتتاح با تأکید بر معارف اعتقادی- اجتماعی
نویسندگان: عصمت شهبازیان موخر محمدمهدی کریمی نیا مجتبی انصاری مقدم
منبع: پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال سوم دی 1400 شماره
یکی از ادعیه معروفی که مستحب است درهر شب از ماه مبارک رمضان خوانده شود دعای افتتاح است که دارای مضامین عالی و بلندی می باشد؛ و گنجینه ای است ازمعارف توحیدی و خداشناسی که در آن صفات جمال و جلال پروردگار و تدبر و تصرف حق تعالی در عالم خلق ذکر شده است. هدف در مقاله تحلیل و بررسی معارف دعای افتتاح در قالب محور اعتقادی،محور اجتماعی، محور مسائل اخلاقی وبرنامه های حکومت جهانی بوده است. مطالب این مقاله از طریق دروس کتابخانه ای گردآوری شده است، یکی ازمهم ترین دستاوردهای تحقیق این بوده است که بهترین قالب ارتباطی میان انسان و معبود خود که قالب دعا و نیایش است در دعای افتتاح به چشم میخورد و دعای افتتاح این ارتباط را به خوبی رقم می زند.
🔗لینک مقاله
نظریه جدید درباره نزول قرآن در ماه رمضان (مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده: غلامحسین اعرابی
منبع: پژوهش دینی دوره 21 بهار و تابستان 1401 شماره
درباره نزول قرآن در ماه رمضان، از دیر زمان دانشمندان اسلامی نظریات مختلفی ابراز کرده اند. اما به نظر می رسد هیچ کدام از آنها متکی به دلایل محکم نباشد و در طی مقاله به اجمال مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می رسد آیات حاکی از نزول قرآن در ماه رمضان و شب قدر ناظر به یک سنت لایتغیر الهی است و آن عبارتست از این که هر امر محکم، ذی شأن و هر حادثه مهمی در شب قدر، تقدیر، اندازه گیری و تصویب می شود. زیرا شب قدر شب حکم است. آنگاه در زمان و مکان مقدر به منصّه ظهور و بروز می رسد، ازاین رو قرآن کریم که نسخه حکیمانه و محکم هدایت بشر الی الابد است در شب قدر، نزول و بروزش در مدت رسالت پیامبر$ تقدیر و تصویب شده است. لذا «در شب قدر امر خدا بر این قرار گرفته که قرآن را به صورت تدریجی (برای هدایت مردم) بر قلب پیامبر حضرت محمد بن عبدالله صلوات ا...علیه و آله نازل کند». دلایل قرآنی و روایی بر این نظر دلالت دارد و تفصیل آن در مقاله بیان شده است.
🔗لینک مقاله
سیره ائمه: در مراسم و مواسم دینی؛ بررسی سبک زندگی امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام در ماه رمضان (مقاله پژوهشی حوزه)
نویسندگان: نعمت الله صفری فروشانی حامد قرائتی
منبع: تاریخ اسلام سال پانزدهم تابستان 1393 شماره 2 (پیاپی 58)
مراسم و موسم های اجتماعی جلوه ای از آداب، رسوم، تاریخ، فرهنگ و دیگر مؤلفه های فکری و مذهبی یک جامعه هستند. یکی از نکاتی که موجب اهمیت بررسی تاریخی مراسم و مواسم دینی می شود واکاوی اصالت و بدعت گرایی در شعائر و نمادهای دینی است؛ زیرا امکان دارد برخی با رویکردی نص گرایانه به مخالفت با هر نماد و آیین نوپیدای تصریح نشده از سوی معصومان: بپردازند و برخی دیگر با استناد به کلیات و نکته های عمومی دلایل، دست خود را در ابداع آیین های خودساخته منسوب به دین، باز ببینند. بر اساس درک چنین ضرورتی، این مقاله می کوشد با این فرض که مواسم و مراسم دینی، یکی از منابع مهم تقویت باورهای دینی است، رفتار امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام را در محدوده زمانی ماه رمضان به عنوان یک مناسبت و موسم دینی در سه محور اصلی سیرة شخصی، سیرة اجتماعی و سیرة سیاسی بررسی کند. سیرة شخصی امیرالمؤمنین علیه السلام نشان دهندة اهتمام به نظافت، آراستگی، بهداشت، سلامت، خضوع، خلوص، خیرخواهی، اعتدال و هدف گذاری معنوی در زندگی مادی است. سیرة اجتماعی آن حضرت، آموزه هایی مانند همگرایی و تعامل، اهتمام به تبلیغ و مسئولیت اجتماعی، توجه به مساجد به عنوان یک نهاد مؤثر اجتماعی سیاسی، جانمایی شعائر مذهبی در حقوق اجتماعی، تأکید بر نتایج اعتقادی و عرفانی و اخلاقی تکالیف دینی، مبارزه با بدعت ها و توجه به جنبه های اقتصادی شعائر مذهبی را نشان می دهد. توجه به جهاد، مسئولیت پذیری سیاسی و استفاده از عوامل و محرک های معنوی در تدابیر سیاسی در سیرة سیاسی آن حضرت علیه السلام جایگاه ویژه ای دارند.
🔗لینک مقاله
تنظیم: سرکار خانم نجمه صالحی
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j