✅ استخراج روز و ماه ولادت امام کاظم(علیه السلام):
اما احمد البرقي، از علمای بنام شیعه در قرن سوم هجری و از یاران امام جواد و امام هادی(علیهما السلام)، در کتابش «المحاسن»، خبری از أبی بصیر نقل کرده که می‌گوید:
«در سالی که همراه امام صادق(علیه السلام) به حج مشرف شدیم، وقتی از حج برگشتیم و به شهرک أبْوَاء (بین مکه و مدینه) رسیدیم، مادر امام کاظم(علیه السلام) درد زایمانشان گرفت و حضرت، آنجا به دنیا آمد.»
از این خبر -که اتفاقاً در کهن ترین و دست اول ترین منابع آمده- به راحتی می‌توان ماه ولادت و نیز روز تقریبی آن را استخراج کرد؛
با این توضیح که با معلوم بودن زمان و محل ولادت امام موسی کاظم(علیه السلام) که بعد از پایان مناسک حج و در راه بازگشت به مدینه بوده، پس بسیار بعید است که این ولادت در ماه صفر بوده باشد.
بلکه در یک برگشت طبیعی از مکه به مدینه، باید گفت تاریخ ولادت ایشان در نیمۀ دوم ماه ذی الحجۀ سال ۱۲۸ هجری بوده است.
در تعیین دقیق روز، این احتمال بعید نیست که در بعضی منابع، عبارتی همچون «السابع عشر» آمده بوده که با توجه به اشتباهاتی که در خواندن و بازنویسی کتب خطی رخ می‌داده، برخی به اشتباه آن را «السابع صفر» خوانده و بازنویسی کرده باشند. بنابراین شاید تاریخ صحیح، روز ١٧/ذی الحجه باشد.
پس به هر حال تاریخ ٧/صفر به عنوان سالروز ولادت امام کاظم(علیه السلام)، نه تنها مؤیدی در منابع دست اول ندارد بلکه آنچه از این منابع استفاده می‌شود نادرستی این قول است.
به نقل از کانال
@Yusufi_Gharawi
📓 مجموعۀ مصاحبه‌ها: ٤٦٨، ٤٧٠ و ٤٧١.
@tarikh_j
🌿سلام و وقت بخیر
با آرزوی آغاز هفته ای خوب برای شما عزیزان امروز در بخش عاشورا در منابع متقدم به سراغ کتاب تاریخ یعقوبی می رویم.🌹
🌿« تاریخ یعقوبی »(284 ه ):
✅تاریخ یعقوبی کتاب تاریخ عمومی است(دو جلد)، که موضوع آن از زمان حضرت آدم شروع شده و تا سال 259ه (تازمان معتمد) را شامل می شود. این کتاب بر اساس موضوع تنظیم شده است.
✅یعقوبی حدود 6 صفحه 93 کتاب را به حکومت یزید و اخبار عاشورا اختصاص داده و روایت های تاریخی را بدون سند آورده است. تعدادی از این روایت ها مربوط به زمان شهادت امام(ع)که در چه روز و چه سالی واقع شد و تعدادی نیز به وقایع خارق العاده طبیعی که بعد از شهادت بوجود آمده، می پردازد. یعقوبی با دیدگاه شیعه کتاب خود را نوشته است. در اکثر منابع که هم زمان با این کتاب نوشته شده و یا منابعی موجود قبلی، سعی در تبرئه ی یزید از قتل امام حسین(ع) و خاندانش را دارند؛ امّا یعقوبی یزید را به عنوان قاتل امام(ع) معرفی می کند.
#تاریخ_یعقوبی
#عاشورا_در_منابع_متقدم
@tarikh_j
◀️یعقوبی می نویسد: زمانی که یزید به خلافت رسید طی حکمی به والی مدینه دستور داد تا از عبدالله بن زبیر و حسین بن علی(ع) بیعت بگیرد و در صورت عدم بیعت آنها را بکشد و سرشان را برای او بفرستد، ازمردم نیز بیعت بگیر و هرکس که نافرمانی کرد همان حکم عبدالله بن زبیر و حسین بن علی را در باره ی آنها اجرا کن. همچنین در خبر دیگری چنین آورده است: زمانی که حسین بن علی به طرف کوفه حرکت کرد، یزید به عبیدالله بن زیاد چنین نوشت:«...... و اکنون از میان همه ی شهرها، شهر تو و از میان همه ی زمان ها زمان توست که بدین آزمایش گرفتار گشته است، حال اگر او را کشتی که هیچ وگرنه به نسب خویش بازگردی. مبادا از دست تو رهاشود.»
✅براساس این دو روایت یزید از همان ابتدا دستور قتل امام(ع) را صادر کرده است. خبر اوّل در منابع هم زمان وجود ندارد و بعد از یعقوبی، ابن اعثم آن را ذکر کرده است و خبر دوم بدین گونه تا قرن ششم در منابع ذکر نشده است. از قرن ششم به بعد خبری در منابع شبیه این خبر؛ امّا به گونه ای دیگر وجود دارد.
#تاریخ_یعقوبی
#عاشورا_در_منابع_متقدم
@tarikh_j
◀️ در کتاب ترجمه ی الفتوح و مقتل الحسین خوارزمی چنین آمده است: زمانی که عبیدالله سر مسلم بن عقیل و هانی بن عروه را برای یزید فرستاد، یزید طی نامه ای به ابن زیاد نو شت: « خبردار شدم که حسین قصد دارد به کوفه بیاید ، همۀ راهها را ببند ، با گمان زندانی کن و با تهمت بکش.» در منابع قبلی مثل تاریخ طبری والفتوح ابن اعثم و اخبارالطوال و منابع دیگر، در نامۀ یزید به ابن زیاد آمده است:« واحبس علی الظن و ا خذ علی التهمه»، وکلمۀ « واقتل» را خوارزمی به آن اضافه کرده است. بنابر این به نظر می رسد زمان و مکان نویسنده در آوردن این مطالب مؤثر بوده است. مستوفی هروی نیز در ترجمۀ الفتوح چنین رویکردی را دارد.
✅بنابراین یعقوبی اوّلین کسی است که چنین خبری را نقل کرده و تا قرن ششم این خبر در منابع بدین مضمون ذکرنشده است.اگر چنین خبری صحیح باشد؛ لعن عبیدالله بن زیاد توسط یزید و بی گناه جلوه دادن خود ، نمی تواند صحیح باشد.
پژوهشگر:سرکار خانم صغری فهیمی
#تاریخ_یعقوبی
#عاشورا_در_منابع_متقدم
@tarikh_j