eitaa logo
گذرگاه «انجمن علمی‌پژوهشی تاریخ‌جامعةالزهرا(س): قم»
1هزار دنبال‌کننده
3.1هزار عکس
139 ویدیو
310 فایل
گذرگاه «کانال‌انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌جامعةالزهرا(س)؛ قم» 📜پل ارتباطی @tarikh_jz مالکیت فکری و محتوایی کانال، متعلق به انجمن علمی تاریخ جامعةالزهرا(س) است. انتشار فایل‌های صوتی، تصویری، عکس نوشته‌ها و پست‌ها صرفا با ذکر منبع بلامانع است.
مشاهده در ایتا
دانلود
علی علیه السلام تنظیم: سرکار خانم زهرا سادات حسینی -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
🌠☫﷽☫🌠 ⭕️آیت الله جوادی آملی: 🔸از غريب ترين ايام زندگی ما ايام است. خيلی از ما عالمانه حرف می‌زنيم و عوامانه فكر می‌كنيم در نتیجه آن اركان ولايت را تقريباً از دست می‌دهيم در حالی که آن اجزای غير ركنی را خيلی محترم می‌شمريم مانند اول ذيحجه که سالروز ازدواج وجود مبارك حضرت امير با فاطمه زهرا(سلام الله عليهما) است اينها جزء واجبات غير ركنی است. 🔸غدير جزء واجبات ركنی امامت است، مباهله جزء واجبات ركني ولایت است ، با سالروز ازدواج فرق می‌كند. در حالی که نه رسانه‌ها از او نام می‌برند و نه حوزه‌ها خبری هست! آن وقت آن مسائل واجبات غير ركنی را خيلی دامن می‌زنيم، آنها هم واجب هست اما مثل اجزای نماز است لکن حمد و سوره كجا، ركوع و سجود كجا؟! حمد و سوره واجب غير ركنی است اما ركوع و سجود واجب ركنی است. 🔸وقتي مأمون(علیه من الرحمن ما یستحق)، به وجود مبارك امام رضا(سلام الله علیه) عرض می‌كند به چه دليل علي بن ابيطالب(سلام الله عليه) افضل است؟ ایشان ديگر نفرمود غدير، فرمود با آیه . خدا وقتی وجود مبارك حضرت امير علیه السلام را می‌داند از اين بالاتر فضيلت فرض می‌شود؟! 🔸«من كنت مولاه فهذا علي مولاه» كه گفته‌ی خود پيغمبر است هر چند آن هم از طرف خداست، کجا؛ و اینکه ذات اقدس اله خود فرموده علی جان پيغمبر است، کجا؟! و وجود مبارك امام رضا علیه السلام به اين استدلال كرد. 🗓 روز ۲۴ ذی الحجه وروزمباهله وروز اثبات حقانیت اهل بیت بر صاحب عصر وزمان وشما دوستان مبارک باشد. ╲\╭┓ ╭⁦🌺🍂🍃 ┗╯\╲
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
مُعجَم اَلبُلدان» کتابی است بر پایه جغرافیا، نوشته ابوعبدالله یاقوت حموی جغرافیدان و تاریخ‌نویس مشهور قرن هفتم هجری قمری. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
📝📝 موضوع کتاب این کتاب شامل مهمترین مصادر جغرافی در فرهنگ اسلامی است. بیش از ۱۵۰۳۸ موضوع جغرافیایی پیرامون شهرهای عالم در آن مطرح شده است که از جانب غرب، اندلس و از جانب شرق، چین را شامل می شود. معلومات و اطلاعات این کتاب، منحصر به جغرافیا نیست بلکه یک دایرة المعارف روش مند است که به موضوعات تاریخ، علم انساب، لغت، ادب، آداب و رسوم و تراجم هم پرداخته است. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
💬💭🗯اندیشه تدوین معجم البلدان اندیشه تدوین فرهنگنامه جغرافیایى معجم البلدان براى یاقوت به سال ۱۲۱۸م/۶۱۵ه. در مرو پدید آمد و رنگ خاص کتاب از اوضاعى که با تألیف آن پیوسته بود، بر ما معلوم مى شود. چنین رخ داد که یاقوت با امام سمعانى، پسر مؤلّف الأنساب معروف در مجلسى بود و از کلمه «حباشه» نام محلى در جزیرة العرب، سخن رفت که در حدیث آمده بود و یاقوت بر بنیان اشتقاق کلمه مدلّل داشت که باید آن را با ضم «ح» خواند ولى یکى از حاضران مصرّ بود که باید حباشه با فتح «ح» خوانده شود و یاقوت نتوانست مرجع موثقى به تأیید نظر خود پیدا کند و با آن که کتابخانه هاى مرو در آن هنگام پر از مراجع بود، از یافتن شاهد ناتوان ماند. در این هنگام مصمم شد تا فرهنگ جغرافیایى را توضیح کند بلکه تلفظ درست آن‌ها را نیز بدست دهد. بنابراین کتاب وى از نوع آن فرهنگ‌هاى لغوى است که از قرن نهم به بعد با آن روبرو شده ایم و این نکته از کلمات خود یاقوت به هنگام وصف کتاب در مقدمه معلوم مى شود که گوید: «کتابى است درباره نام شهرها و کوهها و دره ها و دشت‌ها و دهکده ها و جاها و وطن‌ها و دریاها و رودها و برکه ها و بت‌ها» به همین جهت آن را معجم البلدان نامیده است. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
✳️✅ امتیازات معجم البلدان با آنکه یاقوت راهى هموار، در پیش داشت که بسیار کسان از پیش پیموده بودند، باز هم بیم آن داشت که به آن متهم شود که از تألیف فرهنگ هدف جغرافیایى صرف دارد، بدین جهت بیشتر از هر چیز کوشش دارد تا مطالب خود را با شواهدى از قرآن و حدیث تأیید کند. اشاره مى کند که آیات خالق و دلایل قدرت او بر همه زمین گسترده است، از این رو در قرائت سفرنامه ها و اطلاع از وضع شهرها فواید بزرگ هست و اندرزهاى نکو و مرد پارسا مى باید که در اثناى سفر مشاهدات خود را به منظور فایده معاصران و نسل‌هاى بعد یادداشت و تدوین کند. یاقوت از این نکته که اطلاعات جغرافیایى از لحاظ علمى نیز اهمیت دارد غافل نیست. به عقیده او نسخه‌برداران و روایتگرانى که نام‌ها را بى‌دقت مى پذیرند، غالباً آن‌ها را به خطا ثبت مى کنند در صورتى که همه مردم به ضبط درست اعلام نیاز دارند. حاکمان و قانونگذاران باید از فتح هر شهر بدست مسلمانان خبر داشته باشند که چگونه انجام گرفته تا خراج شهر را تعیین توانند کرد. اهل حدیث باید علما و مجتهدان معروف هر ولایت را بشناسند. اطلاع یافتن از آب و هوا و اوضاع طبیعى براى طبیبان اهمیت دارد. منجمان نیز باید منازل نجوم را بدانند تا طالع بلاد را توانند دید. شاعران و عالمان لغت باید تلفظ نام مکان‌ها و رودها و کوه‌ها و چاه‌ها را درست بدانند تا خطا نکنند و مضحکه مردم دانا نشوند. یاقوت شرحى را که در مقامات حریرى آمده که یکى از دانشمندان بزرگ دوران از تعیین محلى عاجز مانده بود، شاهد گفتار خود مى گیرد. همه این دلایل که یاقوت آورده در حد خود موجه است و بار دیگر تصورى از آن ملاحظات عملى که نوشته هاى جغرافیایى را به نزد مؤلفان مسلمان پدید آورد و به کمال رسانید بدست مى دهد که البته یاقوت همه را یاد نمى کند. یاقوت حموی ادیبى گسترده افق و نویسنده اى پرکار و ذوفنون بود. بدون نیاز به گفتگو از مؤلفات مفقود وى کافى است معجم الأدباء را یاد کنیم که به حجم و اهمیت از فرهنگ جغرافیایى (معجم البلدان) کمتر نیست، بلکه از لحاظ مطالب تاریخى و فرهنگى جهان اسلام از آن برتر است. یاقوت را با محققى چون بیرونى، که در سطح جهانى است یا جهانگردى از نوع مسعودى و مقدسى برابر نمى توان گرفت، اما با قیاس به گروه جغرافى‌شناسان لغوى چون بکرى، یاقوت نه فقط از لحاظ فراوانى و تنوع مطالب بلکه از لحاظ روش مستقل و هوشمندانه نیز از همه آن‌ها سر است. به همین دلایل تألیف جغرافیایى او به حق ختم دوران پیش از حمله مغول به شمار مى رود و خود او را نیز به صف بزرگترین جغرافى شناسان آن دوران مى توان شمرد و فرهنگ وى تا به روزگار ما مرجعى موثق و بى مانند است. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
📝📖روش تألیف کتاب در آخر مقدمه نام جغرافى شناسان سلف را به تفصیل مى آورد، اما نباید پنداشت که نام همه مؤلفاتى را که مرجع وى بوده اند، آورده است. سابقاً بسیارى از آن‌ها را نام بردیم و درباره بعضی از آن ها فقط بر یاقوت تکیه داشتیم زیرا متن آثارى که از آن‌ها نقل کرده به جا نمانده است. یاقوت مقدمه را با تحلیل کتاب و روش تألیف آن بسر مى برد؛ که روزن این قسمت را در تحقیقى که از آن یاد کردیم تا حدى روشن کرده است. یاقوت تقاضاى کسانى را که به اصرار خواستار اختصار کتاب وى بوده اند با خشونت رد کرده و در این مورد به حکایتى از جاحظ در معایب اختصار کتب استشهاد مى کند. به دنبال مقدمه پنج باب هست که به منزله مدخل کتاب است: باب نخست از نظریات مختلف درباره شکل زمین بر اساس جغرافیاى ریاضى که ماهیت آن را مى شناسیم سخن دارد و خود او زمین را به شکل کره مى داند که فلک چون مغناطیس از هر طرف آن را مى کشد. باب دوم از نظام تقسیم اقالیم گفتگو دارد و ضمناً بروج دوازده‌گانه و بلاد متعلق بدان و راه‌هاى عملى براى تعیین قبله هر شهر را نیز یاد مى کند. باب سوم در تفسیر اصطلاحات جغرافیایى است که از برید، فرسخ، میل و عنوان ناحیه ها چون اقلیم، کوره، ولایت، استان، رستاق، طسوج، جند، آباد، سکه، و مصر گفتگو مى کند، آنگاه اصطلاحات جغرافیایى نجومى را چون طول، عرض، درجه و دقیقه و اصطلاحات مخصوص خراج و درآمد زمین را چون صلح، سلم، عنوة، خراج، فىء، غنیمت، صدقه، خمس و اقطاع شرح مى دهد. باب چهارم فهرست بلادى است که مسلمانان گشوده اند به ترتیب خراجى که از هر یک وصول مى شود. باب پنجم بحثى مقدماتى است در اخبار بلاد و مردم نواحى مختلف و طبقه بندى ممالک از لحاظ منزلت و اهمیت که بابل به مقام اوّل است سپس هند، آنگاه چین بعد ترک بعد روم. از پس این باب‌هاى مقدمه وار که پنجاه صفحه کتاب را مى گیرد فرهنگ به معناى دقیق آغاز مى شود. نام مکان‌ها مانند فرهنگ‌هاى سابق به ترتیب ابجدى آمده ولى فراموش نباید کرد که ترتیب کلمات وابسته به یک حرف گاه به خلاف سابق است. پس از نام، توضیحاتى مفصل درباره تلفظ آن با ذکر اختلاف قرائت‌ها هست. غالبا یاقوت به توضیح منشأ و اصل کلمه مى پردازد و به عادت لغت شناسان عرب مى خواهد کلمه را از مایه لغات عربى درآورد. جز در موارد استثنایى از اندیشه عربى نبودن آن غافل است و بحث لغوى معمولاً با شواهدى از شاعران عرب که مى توان در کار تلفظ درست بر آن‌ها تکیه کرد همراه است و گاه مقیاس تلفظ کلمه به کمک بحر و قافیه شعر مشخص مى شود پس از آن طول و عرض مکان و برج مخصوص آن معین مى شود. به دنبال آن، قسمت تاریخى است که از اصل محل جغرافیایى و کیفیت پیدایش و سکنه و نقش تاریخى آن بحث مى کند و غالباً اخبار و داستان‌هاى متعلق بدان را نیز همراه دارد. اگر نام محل در قرآن آمده شاهد آن نقل مى شود. اگر مسلمانان آن را گشوده اند، تاریخ فتح گفته مى شود و تقریباً همیشه از نام دانشوران محل بخصوص فقها و اهل حدیث و نام استادان و شاگردانشان سخن مى رود. به علاوه در بعضى از موارد یاقوت از جاها و شهرهایى که دیده گزارشى دقیق دارد. از بناهاى مختلف، قلعه ها، بندرها و عادات و اخلاق قبایل و اقوام به تفصیل سخن مى گوید و از عجایب بلاد دور غافل نمى ماند. ضمن سخن از حکایات جالب و نکته ها و لطیفه ها و اشعار منتخب و گهگاه قطعات یا رسائل کامل از مؤلفان سابق نقل می‌کند و یک مقاله مستقل ده و پانزده صفحه اى به وجود مى آید. البته همه کلمات فرهنگ چنین مفصل نیست. قسمت لغوى همیشه هست ولى به هنگام سخن از محلى گمنام یا نامعروف طبعا قسمت تاریخى وجود ندارد. در این موارد قسمت نجومى نیز نیست و مشخصات و محل به تقریب معین مى شود و گاه توضیح کلى کلمه با یک سطر بسر مى رود. تنظیم:سرکار خانم خدیجه سادات حسین پور -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
این پل در سال ۲۶۰ میلادی (در حدود ۱۷۵۰ سال پیش) به دستور شاپور اول ساسانی و بدست ده‌ها هزار اسیر رومی بر روی رود دز ساخته شد و به همین دلیل این پل به پل رومی نیز مشهور است. برای حفاظت از پل قلعه‌ای نیز بنا شد که در محل قدیمی آن محله‌ای به همین نام (قلعه) وجود دارد. این پل دارای ۱۴ دهانه است و آب رودخانه دز از زیر آن عبور می‌کند، پل قدیم دزفول از سنگ ساروج و آهک بنا شده و در دوران حکومت عضدالدوله دیلمی، صفویان و پهلوی باز سازی شده‌است اما پایه‌های پل حکایت از دوران ساسانی دارد. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
ساختار تاریخی این پل برروی رودخانه دز واقع شده و ساختمان فعلی آن در دوران  بر روی ساختمان قبلی بنا شده‌است. ساختمان این پل متشکل از بافت معماری متعلق به سه دوره تاریخی است. بخش‌هایی از پایه‌های پل مربوط به دوره ساسانی و بخش طاقدیسی پل مربوط به دوره  و از نمونه‌های طاقهای دوره اسلامی است و سرانجام بخش عرشه پل که از# مصالح جدیدی همچون سیمان و فلز ساخته شده‌است مربوط به دوره رضا شاه پهلوی است. پس از احداث سد دز،در شهرستان فشار آب رودخانه بر این پل بسیار کاهش یافت. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
نقل قول مشهور جرج کرزن در مورد پل قدیم دزفول می‌نویسد: در حدود غربی خاک بختیاری و حوزه نهایی آب دز، شهر جالب توجه دزفول واقع گردیده‌است (دزفول- دزپل). این نام به واسطه پل باشکوه مجاور آنست که بدون شک بدوره ساسانیان متعلق است. قسمت زیرین این پل از سنگ است و قسمت فوقانی که آجری است ظاهراً قدیمی تر می‌نماید، ۴۳۰ یارد طول و بیست و دو طاق به شکل و اندازه مختلف دارد. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
عبور و تردد خودروها بر روی پل 🧱🧱🧱🧱🧱🧱🧱🧱 پل قدیم دزفول از معدود پل‌هایی در دنیاست که با داشتن بیش از هفده قرن، عبور و مرور خودروها بر روی آن انجام می‌شده‌است. این ترددها موجب تخریب و سست کردن پایه‌ها و نابود شدن پل به صورت تدریجی می‌انجامید که بالاخره در سال‌های ۸۸، ۸۹ ه‍.ش این موضوع جدی گرفته شد و تردد خودروها به کلی از روی این پل باستانی متوقف شد و هم‌اکنون گذر با پای پیاده از روی آن ممکن است. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
پایان جنگ، آغاز هنر در عصر زندیه ازدوره فروپاشی درسال 1135 ه.ق و روی‌کار آمدن و پایان حکومت او در1160ه.ق ناامنی خاصی در شیراز حاکم بود که نتیجه آن قتل و غارت و کشتار مردمان و تنگی معیشت بود. با آمدن زند و سرکوب آشوب‌ها و به سامان کردن اوضاع آشفته زمان، به‌عنوان یک مرکزعلمی، تجاری و هنری تغییر یافت و خرابه‌های شهری پذیرای بناهای باشکوه شد. فضای آزادانه مذهبی و اجتماعی زندی که از ویژگی‌های حکومت وکیل الرعایا بود، نقاشان و هنرمندان این دوره را صاحب فراغت و آسودگی درخلق هنر کرد. با آنکه بی‌سواد بود اما دانشمندان، علما و ارباب هنر و صنایع عصر خود را بزرگ می‌شمرد. دراین ایام علاوه برمعماری و عناصر وابسته به آن، سایر هنرها نیز به اوج خود رسید. اوج گسترش وتکامل درهای خاتم و سایرخاتم کاری‌ها به دوره زندیه می‌رسد. ضریح بارگاه حضرت علی(ع) درنجف اشرف، صندوق خاتم کاری امام حسین(ع) و قاب آینه خاتم کرمان از بهترین نمونه‌های زندی است. اسکات ورینگ و جونز در سفرنامه‌های خود از فرش‌های خانه‌های اشرافی و قالی‌های زیبای پرنقش و نگار یادکرده‌اند. در این ایام آینه‌های بزرگ از کشورهای روس و روم و شهرهای اروپایی با کمک کشتی و ارابه به شیراز می‌آمد و نیبور و جونز از هنرآینه کاری زندیه نیز یاد کرده‌اند. اقدامات عمرانی در پایتخت و اطراف آن وامنیتی که در راه‌ها ایجاد شد باعث رشد اقتصادی شیراز وتأسیس کارگاه‌های صنعتی فراوان شد. رشد صنایع نظامی مانند ساخت اسلحه سرد وگرم، ، ، و خنجر، مدیون سیاست‌های تهاجمی بخصوص درنیمه اول حکومتش بود. نیاز به این صنایع با وجود ده‌ها هزار سپاهی ایلاتی در و اطراف که اکثراً به و خنجر مسلح بودند باعث اختصاص یکی از راسته‌های بازار به سازندگان شمشیرشد. اسکات ورینگ نوشته: «در شیراز ساخت شمشیر شهرت دارد. فولاد شمشیر را از هندوستان به صورت شمش وارد می‌کنند... کارگاه شیراز، بهترین اسلحه‌های کمری را درست می‌کند که برابر اسلحه‌های ساخت ». در این دوره صنعت شیشه گری شامل ساخت شیشه پنجره، بطری، تنگ و ظروف و قلیان نیز به اوج خود رسید. ورینگ آورده: «شیراز دارای یک و یک کارخانه ذوب فلز است که قابل توجه است مخصوصاً کوزه‌های قلیان منقوش زیبا درست می‌کنند... در این شهر میناکاری شهرت فراوان دارد.» درهنرخوشنویسی، خطاطان چیره‌دستی چون محمد زرگر نسخ نویس اصفهانی، محمد طباطبایی نستعلیق نویس کرمانی و مجید شکسته نویس اصفهانی، درزمره نام آوران این عرصه هستند.درهنر نگارگری، نقاشان این ایام به نوآوری‌هایی بسیاردست یافتند. نگارگری دوران تداوم حرکتی است که از زمان عباس دوم و طهماسب صفوی با تأثیر از شیوه‌های نقاشی آغاز شد، دردوران سلطنت به رکود نشسته ودرزمان استیلای زندیه مجدداً بارورگشته است. شاید دلایل احیای دوباره هنر، ایجادامنیت سیاسی ورفاه اقتصادی است که در دوران الرعایا به خطه ایران ارزانی شد. درطول دوازدهم موضوع‌ها و ترکیب ‌بندی‌های اروپایی مورد توجه بسیار بود و شاید و که با خود از هند آورده بود، دراین امر بی‌تأثیر نبوده است. علاقه خان زند به نقاشی و تصاویر دیواری و اهمیت به صاحبان این فن موجب آن شد تا درساختمان‌های این عصر جلوه‌هایی چشم نواز ازهنرنگارگری نمودار شود. از آنجایی که معماری زندی یک معماری درون‌گرا به شمار می‌رود، لذا توجه وافر هنرمندان به فضای داخلی ابنیه بود. سقف اتاق‌ها، دیوارهای داخلی، کاری‌ها، ازاره‌های مرمرین اتاق‌ها و ستون‌های سنگی عناصری بودند از آنچه که زندی هنرخودرا بر آن منعکس کردند. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j