📌#آیت_الله_یوسفی_غروی
استاد و پژوهشگر برجسته #تاریخ_اسلام
🔶کسی از مورخان مخالفت نکردهاند که #عمر_بن_خطاب در روز ۲۶ ذیالحجه ضربه و ۲۸ این ماه از دنیا رفته است. بنابراین شهرت قتل عمر در روز #نهم_ربیع_الاول به علت تبلیغات کاذب پادشاهان #صفویه برای تحریک احساسات مردم به جنگ با #اهل_سنت با کارهایی همچون جشن گرفتن در ایام قتل عمر بن خطاب بوده است.
🔶#صفویان نمیتوانستند جشن قتل عمر بن خطاب را در ایام ۲۶ذیالحجه به بعد بگیرند، چرا که جشن آنان با محرمالحرام و ایام شهادت حضرت سیدالشهدا علیهالسلام تداخل پیدا میکرد و مساجد سیاهپوش عزا میشد.
🔶همچنین گرفتن جشن قتل عمر بن خطاب در ایام کشته شدن #عمر_بن_سعد میتوانست صفویان را از خطرات احتمالی فرقه مقابل در امان دارد؛ چرا که میتوانستند با رعایت تقیه، جشن خود را به عنوان جشن قتل عمر بن سعد تلقی کنند. روایت فوق(قتل در ۹ ربیعالاول) تنها از پسر ابنطاووس نقل شده و حتی شخص ابنطاووس هم که فردی متسامح است، این روایت را در کتب خود نیاورده و این امر هم دلیلی دیگر بر جعلی و ساختگی بودن چنین روایتی است.
🔶فضایل فراوانی که در این روایت برای جشنگیرنده روز نهم ربیعالاول آمده، توهم عظیم بودن این روز را میآورد در صورتی که هیچگونه روایت دیگری از هیچیک از علما و اهلبیت علیهمالسلام درباره فضایل این روز وارد نشده است. بنابراین اگر این روایت صحیح باشد، میتوان گفت که ائمه اطهار هم تا زمان امام هادی علیهالسلام از فضایل این روز ناآگاه بودند!
🔸متن کامل در اسلایدها و لینک زیر:
http://okhowah.ir/fa/13012
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
@tarikh_j
.
.
🔷 کانال #موزه_شیعه
🌿 محلی برای معرفی اشیای فرهنگی تاریخی شیعه در ایران تا پیش از صفویه
🌿 کانال موزه شیعه، تلاش دارد شواهد تاریخی وجود شیعه در ایران پیش از صفویه را خدمت علاقه مندان به این حوزهٔ مطالعاتی، تقدیم کند.
🌿 در این کانال، اشیای فرهنگی شیعه (مانند #سکه_ها، #نسخه_های_خطی، #نگاره_ها، #بناها و امثال آن)، که همگی پیش از #صفویه تولید شده اند، معرفی خواهد شد.
🌿 اهمیت اشیای فرهنگی در این است ارتباطی وثیق با زندگی اجتماعی دارند. لذا میتوان آنها را به عنوان یکی از مهم ترین منابع تاریخ اجتماعی به شمار آورد.
🆔@shia_museum2
🖇@shia_museum
#تاریخچه افشاریه
بنیان گذار سلسله پادشاهی #افشاریه، #نادر قلی از طایفه #قرقلوی افشار است. این طایفه از قبایل #قزلباش بودند که در روی کار آوردن #صفویه نقش داشتند. گروهی از ایل افشار را #شاه اسماعیل صفوی ( ۹۰۷-۹۳۰ق.) به منطقه #ابیورد و #نساء در #خراسان شمالی کوچاند.
نادر در #ابیورد به خدمت حاکم آن شهر #بابا علی بیگ پیوست و با شجاعت و کاردانی، اعتماد وی را به دست آورد و دختر او را به همسری گرفت.
و پس از مرگ پدر همسرش در سال ۱۱۳۶ق. جانشین وی شد.
در این هنگام، اصفهان به دست افغانها سقوط کرده و شاه تهماسب دوم صفوی ( ۱۱۳۵-۱۱۴۵ق.) برای دستیابی به قدرت و با همراهی طایفه قاجار، عازم مشهد شده بود تا پس از سرکوب ملک محمود سیستانی، قصد اصفهان کند.
شاه تهماسب با دیدن شجاعتهای نادر، با اعطای حکم حکمرانی ابیورد به وی موافقت کرد.
سپس او به عنوان سپهسالار تهماسب کارهایی کرد که شهرت بسزا به دست آورد و توانست سلسلهای جدید تاسیس کند. شکست #ملک محمود سیستانی و تصرف مشهد در سال ۱۱۳۹ق.
و شکست دادن افغانها در هرات در همان سال و نیز چیره شدن بر نیروهای اشرف افغان در سه نبرد #مهمان دوست دامغان، #سردره خوار در کوههای البرز و #مورچه خورت و تصرف #اصفهان به سال ۱۱۴۲ق.
تهماسب را بر تخت سلطنت نشاند.
این اقدامات در کنار پیروزی بر عثمانی و بازپس گیری زمینهای اشغال شده،
شهرت و محبوبیت فراوان نادر را همراه داشت.
نادر که در پی بهانهای برای برکناری #تهماسب بود، شکست سخت او از عثمانی و واگذاری زمینهای آزاده شده به آنها را دستاویزی برای برکناری وی ساخت.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#نقاشی در دوران #افشاریه
در جو ناآرام زمان نادرشاه نقاشی درباری از تحول باز ماند.
فقط نقاشی های دیواری بزرگ که احتمالا رابط میان نمونه های اواخر قرن یازدهم و اواخر قرن دوازدهم هجری در سبک زند و شامل چند پرتره از نادرشاه هستند ، موجود است.
گاه گفته می شور که هنرها در آشفتگی های سیاسی نمو می یابند و البته این امر در مورد دوره تیموری صادق است ؛ اما قرن دوازدهم یکی از آشفته ترین دوره های سیاسی- تاریخی ایران، دست کم در نقاشی است و شاید عقیم ترین و غیرخلاقانه ترین زمانهاست که شاهد خرد شدن سبک بومی در طوفان اندیشه ها و اصول اروپایی بود.
گاه گفته می شور که هنرها در آشفتگی های سیاسی نمو می یابند و البته این امر در مورد #دوره تیموری صادق است ؛ اما قرن دوازدهم یکی از آشفته ترین دوره های سیاسی- تاریخی ایران، دست کم در نقاشی است و شاید عقیم ترین و غیرخلاقانه ترین زمانهاست که شاهد خرد شدن سبک بومی در طوفان اندیشه ها و اصول اروپایی بود.
از مهمترین ویژگی های نقاشی ایران در قرن دوازدهم ، زوال و کاهش تذهیب کتب است. هنرمندان به جای #تذهیب کتاب ، هنر خود را صرف نقاشی رنگ روغن و هر چه بیشتر تزئین اشیاء کوچک (قلمدان، آیینه دان، صندوقچه و لفاف و جلد کتاب) با خمیر کاغذ لاکی یا چوبی می کردند.
در #دوره افشاریه، شیوه درباری #صفویه و عوامل اروپایی و #مغولی آن از طریق روابط شاگرد و استادی تشخیص داده می شود. به طور کلی ویژگیهای اروپایی نسخه مصور این دوره، همچون سایه اندازی رنگ ، برجسته نمایی، جامه سازی و ژرف نمایی، همه سطحی است و ادراک تصویری و مضمون کار به طور خطاناپذیری ماهیت ایرانی خود را محفوظ داشته است.
بیشتر نقاشی های این دوره در قالب مرقع است مجموعه ای از نقاشی و خوشنویسی که گاهی اوقات در قالب های پرشکوه و بعضی اوقات در قالب های کسل کننده ظاهر می شود. نقاشی #دوره افشاریه، تاثیر شیوه نقاشی اروپایی را تصدیق کرد، ضمن اینکه قوانین و اصول نقاشان نسل گذشته را حفظ نمود و تنها تفاوت موجود، تغییرات در جزئیات لباس است.
در ضمن ، نارضایتی و خیزش مردم در زمینه هنرها در تلاش برای ایجاد نوعی سبک نسبتا رئالیستی متجلی شد، گو اینکه در گیر قرار دادهای بی روح و سرد آکادمیک بود . برخی از عناصر جدید #رئالیسم (واقع گرایی) مردمی و عامیانه در چهره نماری های متعدد #نادرشاه آشکار است.
از مهمترین آثار نقاشی بجای مانده از این دوره می توان به نقاشی دیواری "پیروزی نادرشاه در #جنگ کرنال" اشاره کرد که در تالار اصلی #چهلستون کار شده است. هنرمند این اثر# "محمد صادق" است که به نام های #آقاصادق و #ملاصادق نیز شهرت دارد.
همچنین دو تک چهره از #نادرشاه باقی مانده که به شیوه نقاشی رنگ و روغن و کاملا در استایل غربی است. لازم به ذکر است که چندین پرتره از #نادرشاه تا کنون بدست آمده اما کارشناسان هنری در اصالت این آثار مشکوک هستند و بیشتر زمان نقاشی آنها را به دوران زند و #قاجار نزدیک می دانند تا دوره #افشاریه.
به هر ترتیب، جنگ های پی در پی و دوران کوتاه حکومت افشاری، مجال آن را به هنر نداد که بتواند خیزش یابد و بجز تاثیرات #هنر غربی و #زوال هنر بومی رهاوردی برای هنر خاصه #هنر نقاشی، حاصل نشد.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
ساختار تاریخی
این پل برروی رودخانه دز واقع شده و ساختمان فعلی آن در دوران #صفویه بر روی ساختمان قبلی بنا شدهاست. ساختمان این پل متشکل از بافت معماری متعلق به سه دوره تاریخی است. بخشهایی از پایههای پل مربوط به دوره ساسانی و بخش طاقدیسی پل مربوط به دوره #صفویه و از نمونههای طاقهای دوره اسلامی است و سرانجام بخش عرشه پل که از# مصالح جدیدی همچون سیمان و فلز ساخته شدهاست مربوط به دوره رضا شاه پهلوی است. پس از احداث سد دز،در شهرستان #دزفول فشار آب رودخانه بر این پل بسیار کاهش یافت.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
پایان جنگ، آغاز هنر در عصر زندیه
ازدوره فروپاشی #صفویه درسال 1135 ه.ق و رویکار آمدن #نادرشاه و پایان حکومت او در1160ه.ق ناامنی خاصی در شیراز حاکم بود که نتیجه آن قتل و غارت و کشتار مردمان و تنگی معیشت بود. با آمدن #کریمخان زند و سرکوب آشوبها و به سامان کردن اوضاع آشفته زمان، #شیراز بهعنوان یک مرکزعلمی، تجاری و هنری تغییر یافت و خرابههای شهری پذیرای بناهای باشکوه شد. فضای آزادانه مذهبی و اجتماعی زندی که از ویژگیهای حکومت وکیل الرعایا بود، نقاشان و هنرمندان این دوره را صاحب فراغت و آسودگی درخلق هنر کرد.
#کریمخان با آنکه بیسواد بود اما دانشمندان، علما و ارباب هنر و صنایع عصر خود را بزرگ میشمرد. دراین ایام علاوه برمعماری و عناصر وابسته به آن، سایر هنرها نیز به اوج خود رسید. اوج گسترش وتکامل درهای خاتم #شیراز و سایرخاتم کاریها به دوره زندیه میرسد. #صندوق ضریح بارگاه حضرت علی(ع) درنجف اشرف، صندوق خاتم کاری #آرامگاه امام حسین(ع) و قاب آینه خاتم کرمان از بهترین نمونههای #خاتم زندی است. #ادوارد اسکات ورینگ و #سرهارفورد جونز در سفرنامههای خود از فرشهای خانههای اشرافی و قالیهای زیبای پرنقش و نگار یادکردهاند.
در این ایام آینههای بزرگ از کشورهای روس و روم و شهرهای اروپایی با کمک کشتی و ارابه به شیراز میآمد و #کارستن نیبور و #سرهارفورد جونز از هنرآینه کاری زندیه نیز یاد کردهاند. اقدامات عمرانی #کریمخان در پایتخت و اطراف آن وامنیتی که در راهها ایجاد شد باعث رشد اقتصادی شیراز وتأسیس کارگاههای صنعتی فراوان شد. رشد صنایع نظامی مانند ساخت اسلحه سرد وگرم، #توپ، #زنبورک، #شمشیر و خنجر، مدیون سیاستهای تهاجمی #کریمخان بخصوص درنیمه اول حکومتش بود. نیاز به این صنایع با وجود دهها هزار سپاهی ایلاتی در#شیراز و اطراف که اکثراً به #شمشیر و خنجر مسلح بودند باعث اختصاص یکی از راستههای بازار به سازندگان شمشیرشد. اسکات ورینگ نوشته: «در شیراز ساخت شمشیر شهرت دارد. فولاد شمشیر را از #حیدرآباد هندوستان به صورت شمش وارد میکنند...
کارگاه #تفنگسازی شیراز، بهترین اسلحههای کمری را درست میکند که برابر اسلحههای ساخت #اروپاست». در این دوره صنعت شیشه گری شامل ساخت شیشه پنجره، بطری، تنگ و ظروف و قلیان نیز به اوج خود رسید. #اسکات ورینگ آورده: «شیراز دارای یک #شیشهگرخانه و یک کارخانه ذوب فلز است که قابل توجه است مخصوصاً کوزههای قلیان منقوش زیبا درست میکنند... در این شهر میناکاری شهرت فراوان دارد.» درهنرخوشنویسی، خطاطان چیرهدستی چون #آقا محمد زرگر نسخ نویس اصفهانی، #میرزا محمد #علی طباطبایی نستعلیق نویس کرمانی و #درویش مجید شکسته نویس اصفهانی، درزمره نام آوران این عرصه هستند.درهنر نگارگری، نقاشان این ایام به نوآوریهایی بسیاردست یافتند.
نگارگری دوران #زندیه تداوم حرکتی است که از زمان #شاه عباس دوم و #شاه طهماسب صفوی با تأثیر از شیوههای نقاشی #اروپایی آغاز شد، دردوران سلطنت #نادرشاه به رکود نشسته ودرزمان استیلای #سلاطین زندیه مجدداً بارورگشته است. شاید دلایل احیای دوباره هنر#نگارگری، ایجادامنیت سیاسی ورفاه اقتصادی است که در دوران #وکیل الرعایا به خطه ایران ارزانی شد. درطول #سده دوازدهم موضوعها و ترکیب بندیهای اروپایی مورد توجه بسیار بود و شاید #دیوانها و #مرقعاتی که #نادرشاه با خود از هند آورده بود، دراین امر بیتأثیر نبوده است.
علاقه خان زند به نقاشی و تصاویر دیواری و اهمیت به صاحبان این فن موجب آن شد تا درساختمانهای این عصر جلوههایی چشم نواز ازهنرنگارگری نمودار شود. از آنجایی که معماری زندی یک معماری درونگرا به شمار میرود، لذا توجه وافر هنرمندان به فضای داخلی ابنیه بود. سقف اتاقها، دیوارهای داخلی، #مقرنس کاریها، ازارههای مرمرین اتاقها و ستونهای سنگی عناصری بودند از آنچه که #نگارگران زندی هنرخودرا بر آن منعکس کردند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
به طورکلی تکنیک نگارگری زندیه را میتوان درموارد زیرمشاهده کرد:
استفاده از آب طلا کاری و ورقههای نازک طلا برای تزئین نقوش گل و مرغ
تکنیک مذکور ازویژگیهای هنرنگارگری این عصر میباشد وهنرمندان از آن درسطحی گسترده سود جستهاند اما ریشه آن در دوران #صفویه قابل بررسی است. نقاشان زندی توانستند تا بابهرهگیری ازسنتهای هنری پدران خود، آن را درطیفی گستردهتر والبته با ظرافتی بیشتر به اجرا درآورند.
گل و بوتهسازی
نقاشی گل و بوته به هرشکلی، آفریده شیوه طبیعت پردازانه هنرمندان است. بااین حال هدف از بازسازی طبیعت درنقاشیهای گل و بوته ایران، تنها توصیف واقع گرایانه طبیعت نیست بلکه اساساً در#هنراسلامی ایران شباهت قالبهای طبیعی کنارگذاشته میشود و در مقابل برجوهر عرفانی و روحانی آن تأکید میشود. دردوران زند و قاجار حداقل 700 هنرمند به کار گل و بوتهسازی مشغول بودهاند که 300 نفر آن سبک شناختهشدهای دارند.
#نقاشی زیرلاکی
نقاشی #زیرلاکی، نوعی نقاشی آبرنگ روی اشیایی مقوایی است که رویه آن با ماده #جلادهنده (لاک) پوشانیده میشود. با آغاز ارتباط ایران با فرهنگ اروپا و آشنایی نگارگران با فرنگیسازی وتکنیکهای نقاشی اروپا، هنرمندان این بارمهارت خودرا صرف ساختن جلدهای! روغنی این #کتب نفیس خطی، #قلمدانها و جعبههای کوچک و بزرگ وقاب آینه کردند. روغنی که درنقاشیهای لاکی از آن استفاده میشود به «#روغن کمان» معروف است.
نقاشی روی بوم
درادامه #فرنگیسازی و رهاورد رفت و آمدهای ایرانیان به اروپا که ازدوران صفوی آغاز شده بود، نقاشی روی #بوم نیز رایج شد.
نقاشان زندیه
#ابوالحسن غفاری: ازمعروفترین نگارگران عصر#زند بودکه علاوه برنقاشی دردیگرهنرهای آن عصر زبانزد خاص و عام بود. هم او ازنویسندگان زبردست سده 12 ه.ق است.
#علی اشرف: وی منحصراً در عرصه نقاشی زیرلاکی فعالیت میکرد. علی اشرف عمدتاً به موضوع #گل ومرغ میپرداخت. ازویژگیهای کارش این بود که انبوه گلهای ریز و رنگارنگ را با اسلوب پرداز برزمینه تیره نقاشی میکرد.
میرزا بابا: نقاش دیگرعصرزند، میرزا بابا بود که مهمترین اثر هنری وی، تابلویی از #کریمخان به تاریخ 1192 ه.ق است که در #موزه مرمر نگهداری میشود.
#بهرام شیرازی: ازاین هنرمند تصویری از چهره لطفعلی خان زند دردست است که به سبک #شیرازنقاشی شده و تاریخ 1193 ه.ق را دارا است.
#آقا صادق اول: وی فعالیت هنری خودرا حدود سالهای 1128 تا 1178 ه.ق به مدت پنجاه سال ادامه داد و با امضای «#صادق الوعد آقا صادق» یا «#صادق الوعد» معروف بود. او ازشاگردان معروف #علی اشرف به شمار میرفته است.از دیگرنقاشان زندی میتوان به صادق دوم 1210 – 1160 ه.ق محمدباقر با امضای «#باقرالعلوم»، آقا زمان، #میرزاحسن و #میرزامحمد، جعفر(جعفربن صادق) اشاره کرد.
مضامین نقاشی #زندی
1- نفوذ عناصرحکایات وروایات: تصویردخترترسا و #شیخ صنعان (هفت تن و کلاه فرنگی)، #یوسف وزلیخا(کلاه فرنگی)، #موسی درحال شبانی(هفت تن)، سعدی درحال تدریس به دخترو پسراتابک(کلاه فرنگی)
2- شکلگیری چهرهپردازی درقالبی نوین (تک چهره نگاری) و به وجود آمدن نقاشی قهوه خانهای ومردم گرا: #کریم خان زند درحال قلیان کشیدن(کلاه فرنگی)، #درویش با کشکول و تبرزین و محاسن سفید(#کلاه فرنگی)، شاه عباس کبیر با #سبیل چخماقی (هفت تن)، کریم خان ودرباریان(#دیوانخانه، امروزه درموزه #بریتانیا)
3- #تصاویر زن: تقریباً حدودیک سوم ازنقاشیهای زندیه گویای تصاویر زنان است.
4- #نبردها: جنگ #نادربا #محمدشاه گورکانی (کلاه فرنگی)،جنگ #شاه عباس با #عثمانی(باغ جهان نما)
5- #گل و مرغ: گلهای تزئینی و طوماری اصیل ایرانی،گل ومرغهای شیرازی
6- #ترنج و سرترنج
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j