eitaa logo
گذرگاه «انجمن علمی‌پژوهشی تاریخ‌جامعةالزهرا(س): قم»
979 دنبال‌کننده
3.1هزار عکس
136 ویدیو
305 فایل
گذرگاه «کانال‌انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌جامعةالزهرا(س)؛ قم» 📜پل ارتباطی @tarikh_jz مالکیت فکری و محتوایی کانال، متعلق به انجمن علمی تاریخ جامعةالزهرا(س) است. انتشار فایل‌های صوتی، تصویری، عکس نوشته‌ها و پست‌ها صرفا با ذکر منبع بلامانع است.
مشاهده در ایتا
دانلود
بیوگرافی از زندگی ع 👇👇 🔹کنیه ایشان است. 🔹زاد روز: ۱۱ ذی القعده سال ۱۴۸ قمری 🔹زادگاه: مدینه 🔹مدت امامت: ۲۰سال (از سال ۱۸۳ تا ۲۰۳) قمری 🔹شهادت: ۳۰ صفر سال ۲۰۳ هجری قمری در سن ۵۵ سالگی 🔹مدفن: مشهد(ایران) 🔷♦️🔷♦️🔷♦️🔷♦️🔷♦️🔷♦️🔷 🔹امام (ع) هشتمين پيشواى شيعيان می باشد. 🔹مادر ایشان حضرت می باشد. 🔹به این منظور که با پدر گرامیشان (ع) که ابوالحسن اول خوانده می شد، اشتباه نشود، کنیه ی ایشان ابوالحسن ثانی است. 🔹همسر (ع) نام داشت، که گفته شده از خاندان ماریه قبطیه همسر (ص) بوده است. 🔹در برخی از منابع تاریخی آمده است که به (ع) پیشنهاد داد، که با دخترش «‌ام حبیبه‌» ازدواج کند و امام نیز پذیرفت. 🔹درباره تعداد و اسامی فرزندان امام رضا(ع) اختلاف است. برخی فرزندان ایشان را پنج پسر و یک دختر نوشته‌اند. 🔹امام(ع) با سه خلیفه عباسی هم عصر بود: ۱)هارون الرشید(۱۷۰–۱۹۳) ۲)امین عباسی(۱۹۳ - ۱۹۸) ۳)مامون عباسی(۱۹۶–۲۱۸) 🔹لقبی که ایشان بدان مشهور است، همان«رضا» است. در باب این نام گذاری روایتی از (ع) چنین گفته اند که؛ مقصود از رضا کسی است که خدا و (ص) و امامان شیعه از او راضی و خشنودند و دشمنان و دوستان نیز به وی راضی بودند. 🔹در سیره علمی (ع) نوشته اند: وقتی ایشان در حضور داشت در روضه نبوی می‌نشست و دانشمندانی که از پاسخ سوالات درمی‌ماندند، از امام یاری می‌خواستند. پس از حضور در نیز از رهگذر مناظراتی که برپا می‌شد، به بسیاری از شبهات و سوالات پاسخ می‌گفت. افزون بر آن امام(ع) در منزل خود و در مسجد مرو، حوزه علمی تشکیل داد. 🔹برخی از نویسندگان ۳۶۷ نفر را در زمره اصحاب و راویان حدیث امام رضا(ع) ذکر می‌کنند. برخی از اصحاب حضرت(ع) عبارتند از : یونس بن عبدالرحمن، علی بن مهزیار اهوازی، صفوان بن یحیی، محمد بن سنان، علی بن اسماعیل میثمی، زکریا بن آدم، ریان بن صلت، دعبل بن علی و.. 🔹گروهی از اصحاب (ع) بعد از شهادت حضرت(ع) بنا به دلایلی، از اعتراف به امامت (ع) سرباز زده و در امامت حضرت موسی بن جعفر(ع) توقف کردند، که به اینان واقفیه می گفتند. 🔹(ع) در سال ۲۰۰ هجری با درخواست مامون از مدینه به سمت مرو رفت. 🔹حدیث از زبان مبارک ایشان در این سفر در نیشابور روایت شده است. 🔹سرانجام سه سال بعد در سفر به ، وقتی با همراهانشان به سرخس رسیدند، وزیر مامون ترور شد و دو روز بعد وقتی به توس رسیدند، امام رضا(ع) شد و به رسید. 🔹ابن حِبّان از محدثان و رجال شناسان قرن چهارم  هجری می‌نویسد : (ع) به وسیله سمی که مأمون به وی خوراند، به شهادت رسید. 🔹مأمون دستور داد، ایشان را در کنار مقبره پدرش هارون الرشید دفن کنند. 🔹حضرت (ص) در فضیلت امام رضا(ع) می فرماید : 《سَتَدفنُ بَضعَةُ مِنِّي بِأرضِ خُراسان ما زارَها مَکروب الا نفسُ الله کربتَه و لا مُذنب الا غَفَرَ اللهُ ذُنُوبَه》 پاره ای از تن من در سرزمين دفن مي شود که هيچ گرفتاری او را زيارت نمي کند، جز اين که خداوند پريشانی را از او مي زدايد و هيچ گنه کاري به زيارت او نائل نمي شود، مگر آن که خداوند گناهانش را می آمرزد. 📚منابع: ۱)الارشاد شیخ مفید، ج۲، ص۲۶۱ ۲)عیون اخبار الرضا(ع) شیخ صدوق، ج۱، ص۱۳ ۳)اعیان الشیعه امین ،ج۱، ص۵۴۵ ۴)وسائل الشیعه عاملی، ج۱۰، ص۴۳۷ ۵)سیره پیشوایان پیشوایی، ص۷۵۲ http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
ثواب علیه السلام ✅حضرت (ص) می فرماید : 🔷《سَتُدْفَنُ بَضْعَةُ مِنِّي بِأَرْضِ خُرَاسَانَ لَا يَزُورُهَا مُؤْمِنُ الَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَيَّ النَّارِ [مَا زَارَهَا مَکرُوبُ الَّا نَفَّسَ اللَّهُ کُربتَه وَ لَا مُذْنِبُ الَّا غَفَرَ اللَّهُ ذُنُوبَهُ.] ♦️به زودي پاره ی تن من در سرزمين دفن مي شود که هيچ مؤمني او را زيارت نمي کند، مگر اين که خداوند بهشت را بر او واجب ساخته و پيکرش را بر (آتش) دوزخ حرام می سازد.(۱) [هيچ گرفتاري او را زيارت نمي کند، جز اين که خداوند پريشاني را از او مي زدايد و هيچ گنه کاري به زيارت او نائل نمي شود، مگر آن که خداوند گناهانش را ميآمرزد.(۲)]  ✅(علیه السلام) می فرماید : 🔷《مَنْ زَارَنِي عَلَى بُعْدِ دَارِي أَتَيْتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِي ثَلَاثِ مَوَاطِنَ حَتَّى أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا: إِذَا تَطَايَرَتِ الْكُتُبُ يَمِيناً وَ شِمَالًا وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ وَ عِنْدَ الْمِيزَانِ》 ♦️هر كس مرا در غربت زيارت كند روز قيامت در سه جا نزد او خواهم آمد تا از ترس هاى آن جا نجاتش دهم : ۱)هنگامى كه نامه هاى اعمال مردم از راست و چپ به پرواز درآيد.(و به صاحبان خود تعلّق گیرد) ۲)نزد پل صراط! ۳)نزد ميزان(دادگاه عدل الهی)!(۳) 📚منابع : ۱)الوافی فیض کاشانی ج۱۴، ص۱۵۵۱ ۲)وسائل الشیعه حرّ عاملی، ج۱۰، ص۴۳۷ ۳)الخصال شیخ صدوق، ج۱، ص۱۶۸ http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
مرزهای خود در مناطق را چنان گسترش دادند که با قبایل تاتار (مغول ها) همسایه شدند. این همسایگی عواقب خوفناکی برایشان در پی داشت، به گونه ای که ایرانیان مجبور شدند بهای بسیار سنگینی برای آن بپردازند. خوارزمشاهیان با تعداد زیادی نیروی نظامی، عازم بغداد شد. خلیفه تسلیم نشد و در نتیجه این مقاومت، ارتش خوارزمشاهیان دستخوش ضررهای اساسی شد و به عقب نشینی کرد. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
ایلخانان پس از انقراض دولت سرزمین‌های ماوراء النهر،  بزرگ و بخش‌های دیگر ایران به دست مغول افتاد. ضربات مالی و فرهنگی و سیاسی چنگیزخان بر ایران مجالی برای ظهور دولت تازه‌ای نمی‌گذاشت به همین دلیل یکی از سرداران خود را برای حکومت در سرزمین خوارزمشاهیان تعیین می‌کردند تا اینکه در دورۀ خانی ، طرح تصرف بقیه ایران و مرکز خلافت مطرح شد و مامور انجام این نقشه شد. او در سال ۶۵۱ به سوی غرب حرکت کرده ابتدا قلعه‌های اسماعیلیان را وادار به تسلیم کرد.بعد عازم بغداد شد و خلافت عباسی را منقرض و ایران و عراق عرب را به دست گرفت. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
امپراتوری تیموری یا امپراتوری گورکانی (۹۱۱-۷۷۱ ق/ 1506-1370م) ☘☘☘☘☘ دودمانی  با فرهنگی ایرانی (جوامع ایرانی‌مآب) بود.بنیان‌گذار این‌دودمان تیمور بود که ادعا می‌کرد نسبش به  خان می‌رسد و در قبیلهٔ ترکی-مغولی برلاس به دنیا آمد. تیمور کشوری گسترده و دولتی سترگ ایجاد کرد و سرزمین ماوراءالنهر را به اهمیتی رساند که تا آن زمان هیچگاه بدان پایه نرسیده‌بود. او مرزهای خود را نخست در سرتاسر آسیای میانه و آنگاه سراسر  و آنگاه به همهٔ بخش‌های ایران و امپراتوری عثمانی و بخش‌هایی از هندوستان گسترش داد. از آنجایی که فتوحات تیمور بیشتر جنبهٔ یورش و هجوم داشت تا تسخیر واقعی، اغلب این مناطق باز به زودی از تصرف تیموریان خارج شد. با این حال مدتی مرکز دولتی شد که بیشتر  و  را افزون بر ماوراءالنهر در بر می‌گرفت. هنگامی که کشور گسترده تیموری تجزیه شد، دورهٔ هرج و مرج پیش آمد. به محض اینکه تیمور مرد، ترکان عثمانی و آل جلایر و ترکمانان درصدد تصرف سرزمین‌های ازدست‌رفتهٔ خود برآمدند. با این همه، فرزندان موفق شدند که شمال ایران را کم و بیش به مدت یک سده برای خود نگاه دارند. هرچند آنان بیشتر با یکدیگر در کشمکش بودند. سرانجام  موفق شد که اقوام خود را تا حدی رفع و قدرت و اعتبار کشور را نگهداری کند؛ ولی پس از مرگ او به قسمت‌های کوچک‌تر مجزا شد و به همین سبب  و امرای شیبانی آن‌ها را به متصرفات خود پیوست کردند. با این همه خاندان تیموری از میان نرفت و نوادگان تیمور پس از چندی بستر فرمانروایی خود را به هندوستان بردند و امپراتوری بزرگ گورکانیان هند را بنیاد گذاشتند. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
نزاع دوباره ی مدعیان تاج و تخت و افول نهایی : هنگام مرگ شاهرخ از میان پسرانش تنها الغ بیگ میرزا در قید حیات بود، که او هم بیشتر یک محقق و عالم ریاضی بود تا یک فرمانروا. از این رو پس از یک دوره نسبی ثبات، انحطاط خاندان تیموری دوباره آغاز شد و این بار با سرعت بیشتری هم رو به تلاشی و اضمحلال رفت. کشمکش بین بازماندگان شاهرخ ده سالی به طول انجامید تا این که ابوسعید، و پسر میرزا سلطان‌محمد مدتی تفوق یافت، اما دیری نپایید که دوران فرمانروایی او نیز به پایان رسید به‌طوری‌که در یک دهه بعد، به دست میرزا یادگار محمد، نواده بایسنقر که به اردوی آق قویونلو پیوسته بود به قتل رسید. به این ترتیب با مرگ ابوسعید در رجب ۸۷۲ ه‍.ق / فوریه ۱۴۶۸ م، دوران فرمانروایی تیموریان به‌سر آمد. در این دوره ثبات و آرامش نسبی و رونق اقتصادی که در قلمرو تیموریان، بخصوص در شرق ایران فراهم شده بود، از میان رفت. منازعات داخلی بیشتر شد و حریفان قدرتمندی همچون  از شمال و  و  از غرب، حکومت را تهدید می‌کردند. شاهرخ، بر خلاف تیمور، جانشینی برای خود انتخاب نکرد. دو فرزندش، بایسنقر و جوکی میرزا در زمان حیات او درگذشته بودند و فرزند دیگرش، الغ بیگ، بیشتر اوقات در سمرقند بود و به عنوان مهمان به دربار پدر دعوت می‌شد و در امور سلطنت دخالتی نداشت. بجز الغ بیگ و فرزندش عبداللطیف، دیگر مدعیان جانشینی عبارت بودند از: ابراهیم سلطان، پسر دیگر شاهرخ که در زمان پدر حاکم فارس بود؛ علاءالدوله و سلطان محمد، فرزندان بایسنقر. ابتدا سلطان محمد توانست بر دیگر حریفان چیره شود و علاءالدوله را که از حمایت گوهرشادآغا برخوردار و قائم مقام شاهرخ در هرات بود، از این شهر فراری دهد. در این دوره قلمرو تیموری به سه بخش تقسیم گردید: ۱- الغ بیگ و عبداللطیف میرزا در ماوراءالنهر، ۲- ابوالقاسم بابُر در خراسان ۳- سلطان محمد در ، فارس، کرمان و خوزستان همچنان در اختیار قراقویونلوها بود. دیری نپایید که کشمکش‌های خونینی میان مدعیان حکومت درگرفت. الغ‌بیگ، پس از دو سال درگیری با پسرش، عبداللطیف، عاقبت در ۸۵۳ ه‍.ق به دست او کشته شد. عبداللطیف هم یک سال بعد با توطئهٔ امیرانش به قتل رسید و عبداللّه پسر ابراهیم، فرمانروای ماوراءالنهر شد ولی حکومت او هم دوامی نداشت و در ۸۵۴ ه‍.ق ابوسعید گورکان، نوهٔ میرانشاه، او را کشت و سرزمین او را گرفت. در همین زمان جهانشاه قراقویونلو با بهره‌گیری از درگیری امیرزادگان تیموری، همدان و قزوین را گرفت و سپس برای مقابله با سلطان محمد به اصفهان رفت، اما پیش از رسیدن به آنجا در (گلپایگان) متوقف شد. با وساطت گوهرشادآغا ـ که به سبب استیلای ابوالقاسم بابر بر خراسان به سلطان محمد پناه آورده بود ـ غائله بدون جنگ خاتمه پذیرفت و حکومت سلطانیه و قزوین و همدان به جهانشاه تعلق گرفت. سلطان محمد نیز پس از توافقی ناپایدار با ابوالقاسم بابر، گرفتار برادر شد و به دستور او در ۸۵۵ ه‍.ق به قتل رسید.  با مرگ سلطان‌محمد، قلمرو تیموریان کوچکتر شد، جهانشاه، یزد و عراق عجم و فارس را نیز گرفت و ابوالقاسم بابر به حکومت خراسان بسنده کرد. در این مرحله در خاندان تیموریان، دو مدعی جدید سر برآوردند: سلطان ابوسعید که با کمک ابوالخیرخان ازبک و حمایت نقشبندیان بر ماوراءالنهر مسلط شد و سلطان حسینِ بایقرا که در مرو حکومت تشکیل داد. بابر، پس از ده سال حکومت، در ۸۶۱ ه‍.ق درگذشت و پسر یازده ساله‌اش، میرزا شاه محمود، در هرات جانشین او شد اما با حملهٔ ابراهیم، پسر علاءالدوله، از آنجا گریخت. جهانشاه در ۸۶۲ ه‍. ق، هرات را فتح کرد و ابراهیم را فراری داد. اما حکومت او در هرات هشت ماه بیشتر دوام نیاورد و با شنیدن خبر شورش فرزندش، حسنعلی قراقویونلو، ناگزیر در ۸۶۳ ه‍.ق را به سلطان واگذار کرد و به بازگشت. سلطان ابوسعید در ۸۶۳ ه‍.ق پس از غلبه بر لشکریان مشترک و ابراهیم سلطان و سنجر میرزا (نوهٔ عمرشیخ) توانست به استقلال بر حکومت کند و با مرگِ این مدعیانِ حکومت، سلطان ابوسعید از فتنهٔ آنان آسوده شد و تا ۸۷۳ که به آذربایجان لشکر کشید، از بازماندگان خاندان تیموری، کسی قدرت مقابله با او را نداشت. با کشته شدن به دست سپاهیان  حسن آق قویونلو، اقتدار سلطان ابوسعید با خطری جدّی مواجه شد. اوزون حسن، یادگارمحمد (نوهٔ بایسنقر) را اسماً در آذربایجان بر تخت نشانده بود و خود به نام او حکومت می‌کرد. سلطان ابوسعید در ۸۷۲ ه‍.ق با لشکریان بسیار و امید دریافت کمک از شروانشاه (فرخ یسار)، به آذربایجان لشکر کشید، ولی به سبب خیانت اطرافیان، اسیر اوزون حسن گردید و در ۸۷۳ ه‍.ق کشته شد. ☘☘☘☘☘☘ تنظیم:سرکار خانم زهرا صفرزاده -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
 در دورهٔ  دارای ارزش بالایی در تاریخ این  است. هنر فلزکاری در این دوره به شکوفایی می‌رسد آثار زیبایی از فلزکاری‌های دورهٔ صفوی به جای مانده است. فلزکاری یکی از شاخه‌های مهم  دوره صفوی است. فلزکاری دورهٔ صفوی سه ویژگی مهم دارد: نخست اینکه فلزکاری این دوره، دنبالهٔ هنر در دورهٔ  به‌ویژه مکتب خراسانی است؛ دوم در زمان  عباس یکم دو مکتب فلزکاری در ایران وجود داشت: یکی در  و دیگری در ؛ سوم آنکه خراسانی تأثیر زیادی بر مکتب سنتی ایران گذاشت، بدون اینکه این تأثیر آشکار باشد. از نوآوری‌های صفوی، مجموعهٔ ظروفی است که ظاهراً برای درباریان ساخته شده است و در نهایت زیبایی و ظرافت است. نمونه‌ای باقیمانده از این ظروف در  توپقاپی ترکیه وجود دارد که پس از  چالدران و در حین غارت  به یغما رفته است. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
افشاریه بنیان گذار سلسله پادشاهی ، قلی از طایفه افشار است. این طایفه از قبایل  بودند که در روی کار آوردن  نقش داشتند. گروهی از ایل افشار را  اسماعیل صفوی ( ۹۰۷-۹۳۰ق.) به منطقه و در شمالی کوچاند.   نادر در به خدمت حاکم آن شهر علی بیگ پیوست و با شجاعت و کاردانی، اعتماد وی را به دست آورد و دختر او را به همسری گرفت.  و پس از مرگ پدر همسرش در سال ۱۱۳۶ق. جانشین وی شد.   در این هنگام، اصفهان به دست افغان‌ها سقوط کرده و شاه تهماسب دوم صفوی ( ۱۱۳۵-۱۱۴۵ق.) برای دستیابی به قدرت و با همراهی طایفه قاجار، عازم مشهد شده بود تا پس از سرکوب ملک محمود سیستانی، قصد اصفهان کند. شاه تهماسب با دیدن شجاعت‌های نادر، با اعطای حکم حکمرانی ابیورد به وی موافقت کرد.  سپس او به عنوان سپهسالار تهماسب کارهایی کرد که شهرت بسزا به دست آورد و توانست سلسله‌ای جدید تاسیس کند. شکست محمود سیستانی و تصرف مشهد در سال ۱۱۳۹ق.  و شکست دادن افغان‌ها در هرات در همان سال و نیز چیره شدن بر نیروهای اشرف افغان در سه نبرد دوست دامغان، خوار در کوه‌های البرز و خورت و تصرف به سال ۱۱۴۲ق.  تهماسب را بر تخت سلطنت نشاند.   این اقدامات در کنار پیروزی بر عثمانی و بازپس گیری زمین‌های اشغال شده،  شهرت و محبوبیت فراوان نادر را همراه داشت. نادر که در پی بهانه‌ای برای برکناری بود، شکست سخت او از عثمانی و واگذاری زمین‌های آزاده شده به آن‌ها را دستاویزی برای برکناری وی ساخت. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
در دوران حکومت نادرشاه، ایران به بزرگ‌ترین وسعت خود از زمان  شاهنشاهی ساسانی رسید.نادر بر تمامی یا بخش‌هایی از کشورهای کنونی ایران، ، ،  آذربایجان، ،# بحرین،# ترکمنستان، ،# پاکستان،# عراق، ،# امارات متحده عربی و  تسلط داشت. با مرگ او، امپراتوری وی به سرعت از هم فروپاشید و میان ،  و خانات قفقاز تقسیم شد، درحالی که تنها بخش‌هایی از  تحت حکومت بازماندگان نادر باقی ماند. در نهایت، به سال ۱۷۹۶ میلادی،  قاجار با فتح خراسان و از بین بردن بازماندگان نادر، مجدداً ایران را یکپارچه کرد و یک شاهنشاهی ایرانی جدید را پایه گذاشت. نام سلسله افشار از نام  افشار، یکی از قبایل  در شمال شرقی ایران، گرفته شده‌است.ایل افشار اوایل سده هفدهم میلادی، توسط# شاه عباس یکم صفوی و برای دفاع از مرزها در برابر ازبک‌ها، از آذربایجان به مناطق شمال شرقی کوچانده شده بودند. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j
🏴🏴🏴ماجرای‌هجرت به قم : ✍در سال ۲۰۰ هجری قمری در پى اصرار «مأمون عباسی» به سفر تبعيد گونه از مدینه به خراسان، سال بعد، حضرت معصومه(سلام الله علیها) به امام رضا(علیه السلام) و به شوق ديدار برادر به همراه کاروانی که عده اى از برادران و برادرزادگان در بین آنها بودند، به طرف خراسان حركت كردند. ◀️وقتی كاروان حضرت به شهر «» رسيد، عده‌اى از و دشمنان (ع) راه را سدّ كردند و با همراهان (سلام الله علیها) وارد جنگ شدند. در نتيجه تقريبا اكثر كاروان به شهادت رسيدند و عده‌ای مجروح شدند و خود حضرت(س) نیز بیمار و رنجور گشت. ◀️وقتی حضرت معصومه(س) دیدند، ادامه مسیر به سمت ، برای کاروان میسر نیست، ایشان قصد شهر کردند و از همراهان پرسیدند : چقدر راه است بين ساوه و قم؟ گفتند : ده فرسخ سپس ایشان فرمود : وقتی این خبر به اهالی قم رسید، اشراف و بزرگان قم به نمایندگی موسی بن خزرج به استقبال حضرت فاطمه معصومه(س) رفتند. موسی پس از دیدار حضرت(س)، افسار ناقه ایشان را گرفت و به سمت قم و به منزل خویش آورد. بحارالانوار،ج۵۷،ص۲۱۹ -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j