سفرنامه بیان واقع، نوشته #خواجه عبدالکریم بن عاقبت محمود بن خواجه محمد بلاقی است که از اندک سفرنامههای #حج دوره #افشاریه به شمار میرود و تنها بخشی از کتاب، گزارشی از سفر نویسنده به حج را در بر میگیرد. این کتاب دارای پنج باب و یک مقدمه #انگلیسی است که باب سوم آن مختص به گزارشات سفر حج است و نویسند سعی کرده آنچه را که دیده به تصویر بکشد و گزارش کاملی از راههای حاجیان، شهرهای در مسیر #مکه، آداب و رسوم حجگزاران و غیره ارائه دهد. این کتاب با تحقیقات و تصحیح در #پاکستان و ایران چاپ شده است.
#سفر_نامه
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#تاریخچه افشاریه
بنیان گذار سلسله پادشاهی #افشاریه، #نادر قلی از طایفه #قرقلوی افشار است. این طایفه از قبایل #قزلباش بودند که در روی کار آوردن #صفویه نقش داشتند. گروهی از ایل افشار را #شاه اسماعیل صفوی ( ۹۰۷-۹۳۰ق.) به منطقه #ابیورد و #نساء در #خراسان شمالی کوچاند.
نادر در #ابیورد به خدمت حاکم آن شهر #بابا علی بیگ پیوست و با شجاعت و کاردانی، اعتماد وی را به دست آورد و دختر او را به همسری گرفت.
و پس از مرگ پدر همسرش در سال ۱۱۳۶ق. جانشین وی شد.
در این هنگام، اصفهان به دست افغانها سقوط کرده و شاه تهماسب دوم صفوی ( ۱۱۳۵-۱۱۴۵ق.) برای دستیابی به قدرت و با همراهی طایفه قاجار، عازم مشهد شده بود تا پس از سرکوب ملک محمود سیستانی، قصد اصفهان کند.
شاه تهماسب با دیدن شجاعتهای نادر، با اعطای حکم حکمرانی ابیورد به وی موافقت کرد.
سپس او به عنوان سپهسالار تهماسب کارهایی کرد که شهرت بسزا به دست آورد و توانست سلسلهای جدید تاسیس کند. شکست #ملک محمود سیستانی و تصرف مشهد در سال ۱۱۳۹ق.
و شکست دادن افغانها در هرات در همان سال و نیز چیره شدن بر نیروهای اشرف افغان در سه نبرد #مهمان دوست دامغان، #سردره خوار در کوههای البرز و #مورچه خورت و تصرف #اصفهان به سال ۱۱۴۲ق.
تهماسب را بر تخت سلطنت نشاند.
این اقدامات در کنار پیروزی بر عثمانی و بازپس گیری زمینهای اشغال شده،
شهرت و محبوبیت فراوان نادر را همراه داشت.
نادر که در پی بهانهای برای برکناری #تهماسب بود، شکست سخت او از عثمانی و واگذاری زمینهای آزاده شده به آنها را دستاویزی برای برکناری وی ساخت.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
اوضاع ایران در دوره #افشاریه
برآمدن #افشاریه امیدهایی فراوان برای #ایرانیان همراه داشت. تلاشهای نادر رهاوردهایی چون کوتاه کردن دست #افغانها از ایران، تثبیت مرزها و عقب راندن همسایگان متجاوز، بهبود اوضاع اقتصادی، و نجات کشور از هرج و مرج برآمده از انحطاط #صفوی را در بر داشت و آیندهای روشن برای ایران ترسیم کرد.
افزون بر تلاشهای سیاسی ـ نظامی، نادر در زمینه مذهبی نیز تکاپوهایی داشت. فعالیتهای مذهبی وی تا پیش از سلطنت با باورهای بیشینه جامعه شیعی ایران همخوانی داشت. #زیارت مزار امامان شیعه و اهدای نذریهای فراوان به مکانهای مذهبی .
پرداخت هزینه فراوان برای تعمیر و توسعه #حرم علوی و# عتبات عالیات
نسبت دادن فتوحات و پیروزیها به عنایات ائمه
و اختصاص نقش مهرها به شعارهای خاص #شیعیان
را میتوان از سیاستهای مذهبی وی برشمرد. اما با توجه به عواملی چون میل به حکومت بر همه اقوام ساکن در قلمرو خود، همسایگی ایران با کشورهای #سنی مذهب مانند #عثمانی و افغانها، بیم از بازگشت #صفویان به عرصه قدرت،
نقش ویرانگر اختلافهای مذهبی در جامعه،
بهره گیری عثمانیها از اختلافهای مذهبی برای انگیزش نیروها بر ضد ایران
و ضرورت دلجویی از جمعیت سنی مذهب وفادار به #نادر در سپاه
وی از همان اوان سلطنت، سیاست مذهبی دیگری را در پیش گرفت.
نادر تلاشهای مذهبی جدید خویش را در دو جهت متمرکز کرد. از یک سو کوشید با محدود کردن بخش فقهی #آیین تشیع و ممنوع ساختن #شعائری مانند برگزاری مراسم #عزاداری امام #حسین علیهالسلام،
# سب و لعن مخالفان از جانب شیعیان
که به زعم وی اختلاف برانگیز و از بدعتهای #شاه اسماعیل صفوی بود
و اجباری کردن اعتقاد به #خلفای راشدین،
نظر #اهل سنت را به خود جلب کند. از سوی دیگر تلاش کرد تا عثمانیها را وا دارد که #فقه جعفری را کنار #مذاهب چهارگانه اهل سنت به رسمیت بشناسد.
نادر تلاش برای دستیابی به این اهداف را از همان لحظه تدوین عهدنامه #شورای مغان آغاز کرد و تا واپسین لحظات عمر پی گرفت. اما هیچ گاه نتوانست به آرزوهای خود جامه عمل بپوشاند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#نقاشی در دوران #افشاریه
در جو ناآرام زمان نادرشاه نقاشی درباری از تحول باز ماند.
فقط نقاشی های دیواری بزرگ که احتمالا رابط میان نمونه های اواخر قرن یازدهم و اواخر قرن دوازدهم هجری در سبک زند و شامل چند پرتره از نادرشاه هستند ، موجود است.
گاه گفته می شور که هنرها در آشفتگی های سیاسی نمو می یابند و البته این امر در مورد دوره تیموری صادق است ؛ اما قرن دوازدهم یکی از آشفته ترین دوره های سیاسی- تاریخی ایران، دست کم در نقاشی است و شاید عقیم ترین و غیرخلاقانه ترین زمانهاست که شاهد خرد شدن سبک بومی در طوفان اندیشه ها و اصول اروپایی بود.
گاه گفته می شور که هنرها در آشفتگی های سیاسی نمو می یابند و البته این امر در مورد #دوره تیموری صادق است ؛ اما قرن دوازدهم یکی از آشفته ترین دوره های سیاسی- تاریخی ایران، دست کم در نقاشی است و شاید عقیم ترین و غیرخلاقانه ترین زمانهاست که شاهد خرد شدن سبک بومی در طوفان اندیشه ها و اصول اروپایی بود.
از مهمترین ویژگی های نقاشی ایران در قرن دوازدهم ، زوال و کاهش تذهیب کتب است. هنرمندان به جای #تذهیب کتاب ، هنر خود را صرف نقاشی رنگ روغن و هر چه بیشتر تزئین اشیاء کوچک (قلمدان، آیینه دان، صندوقچه و لفاف و جلد کتاب) با خمیر کاغذ لاکی یا چوبی می کردند.
در #دوره افشاریه، شیوه درباری #صفویه و عوامل اروپایی و #مغولی آن از طریق روابط شاگرد و استادی تشخیص داده می شود. به طور کلی ویژگیهای اروپایی نسخه مصور این دوره، همچون سایه اندازی رنگ ، برجسته نمایی، جامه سازی و ژرف نمایی، همه سطحی است و ادراک تصویری و مضمون کار به طور خطاناپذیری ماهیت ایرانی خود را محفوظ داشته است.
بیشتر نقاشی های این دوره در قالب مرقع است مجموعه ای از نقاشی و خوشنویسی که گاهی اوقات در قالب های پرشکوه و بعضی اوقات در قالب های کسل کننده ظاهر می شود. نقاشی #دوره افشاریه، تاثیر شیوه نقاشی اروپایی را تصدیق کرد، ضمن اینکه قوانین و اصول نقاشان نسل گذشته را حفظ نمود و تنها تفاوت موجود، تغییرات در جزئیات لباس است.
در ضمن ، نارضایتی و خیزش مردم در زمینه هنرها در تلاش برای ایجاد نوعی سبک نسبتا رئالیستی متجلی شد، گو اینکه در گیر قرار دادهای بی روح و سرد آکادمیک بود . برخی از عناصر جدید #رئالیسم (واقع گرایی) مردمی و عامیانه در چهره نماری های متعدد #نادرشاه آشکار است.
از مهمترین آثار نقاشی بجای مانده از این دوره می توان به نقاشی دیواری "پیروزی نادرشاه در #جنگ کرنال" اشاره کرد که در تالار اصلی #چهلستون کار شده است. هنرمند این اثر# "محمد صادق" است که به نام های #آقاصادق و #ملاصادق نیز شهرت دارد.
همچنین دو تک چهره از #نادرشاه باقی مانده که به شیوه نقاشی رنگ و روغن و کاملا در استایل غربی است. لازم به ذکر است که چندین پرتره از #نادرشاه تا کنون بدست آمده اما کارشناسان هنری در اصالت این آثار مشکوک هستند و بیشتر زمان نقاشی آنها را به دوران زند و #قاجار نزدیک می دانند تا دوره #افشاریه.
به هر ترتیب، جنگ های پی در پی و دوران کوتاه حکومت افشاری، مجال آن را به هنر نداد که بتواند خیزش یابد و بجز تاثیرات #هنر غربی و #زوال هنر بومی رهاوردی برای هنر خاصه #هنر نقاشی، حاصل نشد.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j