داستان کُشته شدن #شاه سلطان حسین صفوی
شاه سلطان حسین صفوی هرچقدر در هوسرانی و بی‌قیدی و بی‌غیرتی یکه‌تاز #تاریخ ایران قلمداد میشود، از آنسوی در بنده پروری و بنده نوازیِ خدمتکاران شخصی و خواجگان درگاهش بسیار کوشیده و با احترام زیاد نسبت به آنان رفتار مینمود.
پس از آنکه شاه سلطان حسین با دستان خود #تاج شاهی را بر سر #اشرف افغان گذاشت، هرگونه خفتی را به جان خرید و مجیزگوی دشمنان شد. به همین جهت تا مدتی زنده ماند و با چند زن در اتاقی محقر به زندگی نکبت‌بار خود ادامه داد.
اما این وضعیت نیز پایدار نماند. هنگامی که خبرِ شورش #نادرقلی خان و شکست #افغانها به اشرف رسید وی جلسه‌ای تشکیل داد و با اطرافیان خود مشورت نمود.
#ملازعفران یکی از #مشاوران اشرف گفت تا زمانیکه سلطان حسین زنده است، مردم مبادرت به قیام خواهند کرد! باید هرچه زودتر سلطان حسین را بِکُشیم و جسدش را به همگان نشان دهیم تا مردم باور کنند که دیگر در دودمان صفوی آدم صاحب نامی نمانده است و از آنان ناامید شوند.
اشرف میپذیرد و دستور میدهد سلطان حسین را حاضر کنند. سلطان حسین با شنیدن این تصمیم به لرزه میافتد و التماس‌ها و استغاثه‌ها میکند؛ هنگامی که میبیند با همه خفتی که برای حفظ جان کشیده، از مرگ گریزی نیست، درحالی که اشک به چشمانش داشت گفت: حداقل بگذارید پیش از مرگ اندکی با خدایم نیایش کنم.
به او اجازه دادند چنین کند. سجاده‌ای آوردند و سلطان حسین مشغول نماز شد. #ملازعفران گفت درنگ جایز نیست. با این حرف و با اشاره اشرف، درحالی که سلطان حسین در سجده بود، #غلام همبازی سلطان حسین، بی‌توجه به نان و نمکی که خورده بود و بی‌توجه به مهربانی‌هایی که دیده بود، خود را برروی سلطان حسین انداخت و با خنجری گلوی وی را برید و سر از تنش جدا نمود و سر سلطان را به امید پاداشی درخور، نزد #اشرف افغان انداخت!
اما هنوز جسد بی‌سر سلطان حسین دست و پا میزد که اطرافیان برروی غلام ریخته و او را هم تکه تکه کرده و کشتند.
تنظیم: سرکار خانم زهرا صفرزاده
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#سرنگونی امپراتوری و دودمان صفویه
که پادشاهان آن ۲۲۱ سال (از ۱۵۰۱ تا ۱۷۲۲ میلادی)بر پهنه ایران‌زمین حکم راندند، ناشی از اوضاع نابسامان #اجتماعی، #اقتصادی و سیاسی اواخر دوران این سلسله به ویژه زمان حکمرانی #شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه این امپراتوری می‌باشد. حکومت صفویان که #شاه اسماعیل اول آن را با پیروزی در جنگ‌های متعدد، در #تبریز آغاز کرد، در #اصفهان با اسارت #شاه سلطان حسین و با بخشش تاجش به #محمود افغان به پایان رسید.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
عوامل پیروزی افغانها
غارتگری‌های #عبدالله خان حاکم
#قندهار و عدم توجه #شاه سلطان حسین به شکایات مردم قندهار از دست ستم‌های او، تمایل مردم قندهار به ویژه قوم #غلزایی را به پیوستن به حکومت #مغول هند، به امید وضع بهتر، بیشتر کرد. برای کنترل طغیان‌های قندهار، شاه سلطان حسین یکی از والیان خود به نام گرگین را برای در مشت گرفتن #غلزایی‌ها، به حکومت قندهار منصوب کرد. در قندهار شخص با نفوذی به نام میرویس که نقش مؤثر و قاطعی در پی ریزی و سازماندهی نهضت ضد #صفوی در میان #افغانها داشت، هنگام انتصاب گرگین به سمت حکمران کل قندهار، کلانتری آن شهر را بر عهده داشت. میرویس که مردی باهوش و سیاستمدار بود نهایتاً #گرگین را توسط افغانها و #سربازان گرجی، به قتل رساند. شاه سلطان حسین طی هفت سال حکمرانی میرویس بر قندهار، نتوانست او را به زانو درآورد و میرویس به صورت خود مختار قندهار را اداره می‌کرد. نهایتاً" پس از مرگ میرویس، #میرعبدالعزیز یا میر عبدالله برادر میرویس جانشین او شد اما با کمک #افغانها، #محمود افغان فرزند ارشد #میرویس، با قتل #میر عبدالله کنترل قندهار را به دست آورد.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
دومین هجوم محمود افغان (شکست گلون‌آباد)
در طی دو سالی که بین حمله نخست محمود افغان و یورش نهایی او، فرصت بود، دربار شاه سلطان حسین هیچ اقدام مؤثری در مهار کردن قدرت افغانها که روز به روز در حال توسعه بودند، نکرد و چاره‌ای نیندیشید#محمود با سپاهی که تعداد آن ۱۸۰۰۰ نفر مرکب از #غلزایی‌ها و #هزاره‌ها و #بلوچ‌ها بودند به #سیستان و #کرمان لشکر کشید. گرچه #محمود افغان، #سیستان و #کرمان را در این بار دوم به آسانی فتح کرد، اما موفق به فتح #قلعه کرمان، نشدند.شاه سلطان حسین وقتی فهمید محمود نزدیک اصفهان می‌باشد به او پیشنهاد باج هنگفتی داد، اما #محمود افغان نپذیرفت و وحشت همچنان در #اصفهان مستولی بود. در این حین صاحب منصبان شاه سلطان حسین برسر چگونگی دفاع از #اصفهان با هم اختلاف نظر داشتند. در این هنگام #شاه سلطان حسین فرمان‌هایی خطاب به سرداران و حکام برخی ولایات فرستاد و تأکید کرد که با سپاهیان تحت فرمان خود هر چه زودتر در پایتخت حاضر شوند، اما جمعی از سرداران که در نواحی #فارس و #آذربایجان بودند، هنگامی که نزدیک #اصفهان رسیدند همین که چشم ایشان بر علامات افغانها افتاد، راه فرار پیش گرفته، هر یک به سمت ولایات خود فرار کردند. سرانجام دو سپاه روبه‌روی هم قرار گرفتند. #سرداران شاه سلطان حسین علی‌رغم تمایل خود در رأس یک سپاه ۳۰٬۰۰۰ نفری که اکثر آن‌ها را مردان جنگ ناآزموده تشکیل می‌دادند، به رویارویی با دشمن حرکت کردند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
محاصره #اصفهان و تصرف #کاخ فرخ آباد
شکست #گلون‌آباد اوضاع حکومت شاه سلطان حسین را بیش از پیش پیچیده ساخت. اضطراب مردم در اثر اخباری که فراریان جنگ به انگیزه ترس و توجیه فرار خود منتشر می‌ساختند، غلبه شایعات بر قضاوت صحیح از میزان قدرت دشمن مهاجم و هجوم زنان و مردان و #اطفال برای یافتن پناهگاه، حکومت را به وضع وحشت‌انگیزی سر درگم کرده بود. یک فرانسوی که شاهد عینی اوضاع بوده، گزارش داده‌است:[
با وجود آنکه برای حمل سلاح عده‌ای کثیر مرد وجود دارد، فقط پانصد نفر سرباز داوطلب برای دفاع شهرگرد آمده‌اند. از هر هزار نفر ساکنان شهر، ده نفر مسلح به چشم نمی‌خورد. در اینجا همه چیز آشفته و به هم ریخته‌است.
پس از پیروزی #محمود افغان در جنگ #گلون‌آباد، او به #کاخ فرح آباد حمله کرد و #افغانها به راحتی وارد کاخ شدند و آن را به تصرف درآوردند. #لکهارت می‌گوید:
شگفت آنجاست که #شاه سلطان حسین که آن همه مبالغ گزاف صرف بنای آن کرده و از گذراندن ایام در آنجا حظّ و بهره‌ای فراوان برده بود، تصمیم گرفت از آن بدون لحظه‌ای مقاومت چشم بپوشد.
تنظیم: سرکار خانم زهرا صفرزاده
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
توزیع هدایا در #جشن نوروز توسط شاه سلطان حسین در اصفهان، نام اثری است از #محمد زمان که رسم عیدی‌دادنِ شاه و توزیع هدایا به درباریان را در #نوروز ۱۱۳۴ ه.ق. به تصویر کشیده‌است.
مرشد کامل #شاه سلطان حسین، چند سال بعد و درپی #محاصرهٔ اصفهان مجبور شد تا با دستان خود، #جقهٔ مُرصع همایونی را از عمامهٔ خویش بر گرفته و بر سرپوش #محمود افغان بگذارد و با او و سپاهیان #سُنی‌اش که مذهبِ #شیعهٔ شاه را لعن می‌کردند، در کوچه و خیابان‌های #اصفهان همراه شود و دخترانش را به همسری سران قبیلهٔ #غلزایی درآورد.
این اثر در مالکیت #موزه بریتانیا قرار دارد.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
#تاریخچه افشاریه
بنیان گذار سلسله پادشاهی #افشاریه، #نادر قلی از طایفه #قرقلوی افشار است. این طایفه از قبایل #قزلباش بودند که در روی کار آوردن #صفویه نقش داشتند. گروهی از ایل افشار را #شاه اسماعیل صفوی ( ۹۰۷-۹۳۰ق.) به منطقه #ابیورد و #نساء در #خراسان شمالی کوچاند.
نادر در #ابیورد به خدمت حاکم آن شهر #بابا علی بیگ پیوست و با شجاعت و کاردانی، اعتماد وی را به دست آورد و دختر او را به همسری گرفت.
و پس از مرگ پدر همسرش در سال ۱۱۳۶ق. جانشین وی شد.
در این هنگام، اصفهان به دست افغانها سقوط کرده و شاه تهماسب دوم صفوی ( ۱۱۳۵-۱۱۴۵ق.) برای دستیابی به قدرت و با همراهی طایفه قاجار، عازم مشهد شده بود تا پس از سرکوب ملک محمود سیستانی، قصد اصفهان کند.
شاه تهماسب با دیدن شجاعت‌های نادر، با اعطای حکم حکمرانی ابیورد به وی موافقت کرد.
سپس او به عنوان سپهسالار تهماسب کارهایی کرد که شهرت بسزا به دست آورد و توانست سلسله‌ای جدید تاسیس کند. شکست #ملک محمود سیستانی و تصرف مشهد در سال ۱۱۳۹ق.
و شکست دادن افغانها در هرات در همان سال و نیز چیره شدن بر نیروهای اشرف افغان در سه نبرد #مهمان دوست دامغان، #سردره خوار در کوه‌های البرز و #مورچه خورت و تصرف #اصفهان به سال ۱۱۴۲ق.
تهماسب را بر تخت سلطنت نشاند.
این اقدامات در کنار پیروزی بر عثمانی و بازپس گیری زمین‌های اشغال شده،
شهرت و محبوبیت فراوان نادر را همراه داشت.
نادر که در پی بهانه‌ای برای برکناری #تهماسب بود، شکست سخت او از عثمانی و واگذاری زمین‌های آزاده شده به آن‌ها را دستاویزی برای برکناری وی ساخت.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
اوضاع ایران در دوره #افشاریه
برآمدن #افشاریه امیدهایی فراوان برای #ایرانیان همراه داشت. تلاش‌های نادر رهاوردهایی چون کوتاه کردن دست #افغانها از ایران، تثبیت مرزها و عقب راندن همسایگان متجاوز، بهبود اوضاع اقتصادی، و نجات کشور از هرج و مرج برآمده از انحطاط #صفوی را در بر داشت و آینده‌ای روشن برای ایران ترسیم کرد.
افزون بر تلاش‌های سیاسی ـ نظامی، نادر در زمینه مذهبی نیز تکاپوهایی داشت. فعالیت‌های مذهبی وی تا پیش از سلطنت با باورهای بیشینه جامعه شیعی ایران همخوانی داشت. #زیارت مزار امامان شیعه و اهدای نذری‌های فراوان به مکان‌های مذهبی .
پرداخت هزینه فراوان برای تعمیر و توسعه #حرم علوی و# عتبات عالیات
نسبت دادن فتوحات و پیروزی‌ها به عنایات ائمه
و اختصاص نقش مهرها به شعارهای خاص #شیعیان
را می‌توان از سیاست‌های مذهبی وی برشمرد. اما با توجه به عواملی چون میل به حکومت بر همه اقوام ساکن در قلمرو خود، همسایگی ایران با کشورهای #سنی مذهب مانند #عثمانی و افغانها، بیم از بازگشت #صفویان به عرصه قدرت،
نقش ویرانگر اختلاف‌های مذهبی در جامعه،
بهره گیری عثمانی‌ها از اختلاف‌های مذهبی برای انگیزش نیروها بر ضد ایران
و ضرورت دلجویی از جمعیت سنی مذهب وفادار به #نادر در سپاه
وی از همان اوان سلطنت، سیاست مذهبی دیگری را در پیش گرفت.
نادر تلاش‌های مذهبی جدید خویش را در دو جهت متمرکز کرد. از یک سو کوشید با محدود کردن بخش فقهی #آیین تشیع و ممنوع ساختن #شعائری مانند برگزاری مراسم #عزاداری امام #حسین علیه‌السلام،
# سب و لعن مخالفان از جانب شیعیان
که به زعم وی اختلاف برانگیز و از بدعت‌های #شاه اسماعیل صفوی بود
و اجباری کردن اعتقاد به #خلفای راشدین،
نظر #اهل سنت را به خود جلب کند. از سوی دیگر تلاش کرد تا عثمانی‌ها را وا دارد که #فقه جعفری را کنار #مذاهب چهارگانه اهل سنت به رسمیت بشناسد.
نادر تلاش برای دستیابی به این اهداف را از همان لحظه تدوین عهدنامه #شورای مغان آغاز کرد و تا واپسین لحظات عمر پی گرفت. اما هیچ گاه نتوانست به آرزوهای خود جامه عمل بپوشاند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
عوامل افول افشاریه و روی کار آمدن زندیه
پس از مرگ #نادرشاه، جانشینان او درگیری فراوانی بر سر قدرت نمودند. در این شرایط، ایران وارد مرحله‌ای از عدم ثبات سیاسی و اقتصادی شدیدی گردید و به دلیل خلع قدرت دولت مرکزی، خوانین و حکام نواحی طغیان نموده و در صدد کسب استقلال بیشتر یا رسیدن به منصب پادشاهی برآمدند. #علی قلی خان، #ابراهیم خان، #شاهرخ و #سلیمان دوم هر کدام مدت کوتاهی سلطنت کردند. #احمدشاه درانی از سرداران افغان نادر در شرق ایران، #محمدحسن‌خان قاجار در #استرآباد و #آزادخان افغان در نواحی شمال ایران در صدد تشکیل حکومت و کسب قدرت بودند. در میان این آشفتگی‌ها، کریم خان زند نیز به دنبال چنین هدفی بود. او #تویسرکان و #کزاز را تصرف کرد و توانست محمد علی خان حاکم #همدان و حسنعلی خان حاکم #اردلان را شکست دهد و حامیانی پیدا کند. کریم خان پس از پیروزی بر دشمنان خود شهرت زیادی کسب نمود و عنوان #«کریم خان» یافت. کریم خان پس از پیروزی‌های متعدد و کسب آوازه با #علی‌مردان خان بختیاری متحد شد و بنا بر پیشنهاد علی‌مردان‌خان تصمیم گرفتند به #ابوالفتح‌خان بختیاری حاکم #اصفهان و #عراق که منصوب #شاهرخ‌میرزا افشار بود، حمله کرده و او را شکست دهند. آن‌ها توانستند ابوالفتح را شکست دهند اما پس از این پیروزی پیمان اتحاد سه جانبه‌ای منعقد نمودند تا برای نجات ایران از هرج و مرج چاره‌ای بیندیشند. متحدین #ابوتراب، نوه مادری #شاه سلطان حسین را با نام #شاه‌اسماعیل سوم بر تخت نشاندند و مناصب را بین خود تقسیم کردند. علی‌مردان‌خان به علت سن کم شاه جدید نایب السلطنه او، کریم خان زند سردار کل سپاه و ابوالفتح خان نیز حاکم اصفهان شد. بعد از این پیمان کریم خان عازم فتح نواحی غربی ایران گردید. هنگامی که وی مشغول فتوحات بود، علی‌مردان‌خان با استفاده از غیبت وی، #ابوالفتح خان حاکم اصفهان را کور و مقتول و عمویش باباخان بختیاری را حاکم اصفهان نمود و خود عازم دفع #صالح خان حاکم #شیراز گشت. علی‌مردان‌خان خود را پادشاه واقعی ایران می‌دانست و #شاه اسماعیل سوم برایش آلت دستی بیش نبود.
کریم خان بعد از اطلاع از موضوع در یک شورای مشورتی با سرداران خود تصمیم گرفت با علی‌مردان‌خان بجنگد. او با ۳۰٬۰۰۰ سپاهی به اصفهان حمله برد و شهر را تصرف کرد. #علی‌مردان‌خان هم که #شیراز را تصرف و در آنجا ستم زیادی کرده بود بعد از اطلاع از این وقایع به سوی اصفهان حرکت کرد. خان زند نیز فوراً با سپاه خود راهی جنوب شد. در #چهارمحال بختیاری دو سپاه رو به روی هم صف آراستند. در آن نبرد #علی‌مردان‌خان خان مغلوب شد و با به جا گذاشتن کلیهٔ لوازم خود به #خوزستان گریخت تا با کمک حاکم آنجا بتواند دوباره علیه کریم خان قد علم کند.
کریمخان توانست پس از فروپاشی حکومت #نادرشاه افشار، تمام بخش‌های مرکزی، شمالی، غربی و جنوبی ایران را تحت حکومت خود درآورد. همچنین برادر وی، #صادق‌خان زند، نیز موفق شد در سال ۱۱۸۹ ه.ق #بصره را از امپراتوری #عثمانی جدا کرده و به ایران پیوست نماید و از این طریق، نفوذ ایران را بر سراسر #اروندرود، #بحرین و جزایر جنوبی #خلیج فارس مسلم گرداند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
پایان جنگ، آغاز هنر در عصر زندیه
ازدوره فروپاشی #صفویه درسال 1135 ه.ق و روی‌کار آمدن #نادرشاه و پایان حکومت او در1160ه.ق ناامنی خاصی در شیراز حاکم بود که نتیجه آن قتل و غارت و کشتار مردمان و تنگی معیشت بود. با آمدن #کریمخان زند و سرکوب آشوب‌ها و به سامان کردن اوضاع آشفته زمان، #شیراز به‌عنوان یک مرکزعلمی، تجاری و هنری تغییر یافت و خرابه‌های شهری پذیرای بناهای باشکوه شد. فضای آزادانه مذهبی و اجتماعی زندی که از ویژگی‌های حکومت وکیل الرعایا بود، نقاشان و هنرمندان این دوره را صاحب فراغت و آسودگی درخلق هنر کرد.
#کریمخان با آنکه بی‌سواد بود اما دانشمندان، علما و ارباب هنر و صنایع عصر خود را بزرگ می‌شمرد. دراین ایام علاوه برمعماری و عناصر وابسته به آن، سایر هنرها نیز به اوج خود رسید. اوج گسترش وتکامل درهای خاتم #شیراز و سایرخاتم کاری‌ها به دوره زندیه می‌رسد. #صندوق ضریح بارگاه حضرت علی(ع) درنجف اشرف، صندوق خاتم کاری #آرامگاه امام حسین(ع) و قاب آینه خاتم کرمان از بهترین نمونه‌های #خاتم زندی است. #ادوارد اسکات ورینگ و #سرهارفورد جونز در سفرنامه‌های خود از فرش‌های خانه‌های اشرافی و قالی‌های زیبای پرنقش و نگار یادکرده‌اند.
در این ایام آینه‌های بزرگ از کشورهای روس و روم و شهرهای اروپایی با کمک کشتی و ارابه به شیراز می‌آمد و #کارستن نیبور و #سرهارفورد جونز از هنرآینه کاری زندیه نیز یاد کرده‌اند. اقدامات عمرانی #کریمخان در پایتخت و اطراف آن وامنیتی که در راه‌ها ایجاد شد باعث رشد اقتصادی شیراز وتأسیس کارگاه‌های صنعتی فراوان شد. رشد صنایع نظامی مانند ساخت اسلحه سرد وگرم، #توپ، #زنبورک، #شمشیر و خنجر، مدیون سیاست‌های تهاجمی #کریمخان بخصوص درنیمه اول حکومتش بود. نیاز به این صنایع با وجود ده‌ها هزار سپاهی ایلاتی در#شیراز و اطراف که اکثراً به #شمشیر و خنجر مسلح بودند باعث اختصاص یکی از راسته‌های بازار به سازندگان شمشیرشد. اسکات ورینگ نوشته: «در شیراز ساخت شمشیر شهرت دارد. فولاد شمشیر را از #حیدرآباد هندوستان به صورت شمش وارد می‌کنند...
کارگاه #تفنگ‌سازی شیراز، بهترین اسلحه‌های کمری را درست میکند که برابر اسلحه‌های ساخت #اروپاست». در این دوره صنعت شیشه گری شامل ساخت شیشه پنجره، بطری، تنگ و ظروف و قلیان نیز به اوج خود رسید. #اسکات ورینگ آورده: «شیراز دارای یک #شیشه‌گرخانه و یک کارخانه ذوب فلز است که قابل توجه است مخصوصاً کوزه‌های قلیان منقوش زیبا درست می‌کنند... در این شهر میناکاری شهرت فراوان دارد.» درهنرخوشنویسی، خطاطان چیره‌دستی چون #آقا محمد زرگر نسخ نویس اصفهانی، #میرزا محمد #علی طباطبایی نستعلیق نویس کرمانی و #درویش مجید شکسته نویس اصفهانی، درزمره نام آوران این عرصه هستند.درهنر نگارگری، نقاشان این ایام به نوآوری‌هایی بسیاردست یافتند.
نگارگری دوران #زندیه تداوم حرکتی است که از زمان #شاه عباس دوم و #شاه طهماسب صفوی با تأثیر از شیوه‌های نقاشی #اروپایی آغاز شد، دردوران سلطنت #نادرشاه به رکود نشسته ودرزمان استیلای #سلاطین زندیه مجدداً بارورگشته است. شاید دلایل احیای دوباره هنر#نگارگری، ایجادامنیت سیاسی ورفاه اقتصادی است که در دوران #وکیل الرعایا به خطه ایران ارزانی شد. درطول #سده دوازدهم موضوع‌ها و ترکیب بندی‌های اروپایی مورد توجه بسیار بود و شاید #دیوان‌ها و #مرقعاتی که #نادرشاه با خود از هند آورده بود، دراین امر بی‌تأثیر نبوده است.
علاقه خان زند به نقاشی و تصاویر دیواری و اهمیت به صاحبان این فن موجب آن شد تا درساختمان‌های این عصر جلوه‌هایی چشم نواز ازهنرنگارگری نمودار شود. از آنجایی که معماری زندی یک معماری درون‌گرا به شمار می‌رود، لذا توجه وافر هنرمندان به فضای داخلی ابنیه بود. سقف اتاق‌ها، دیوارهای داخلی، #مقرنس کاری‌ها، ازاره‌های مرمرین اتاق‌ها و ستون‌های سنگی عناصری بودند از آنچه که #نگارگران زندی هنرخودرا بر آن منعکس کردند.
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j
به طورکلی تکنیک نگارگری زندیه را می‌توان درموارد زیرمشاهده کرد:
استفاده از آب طلا کاری و ورقه‌های نازک طلا برای تزئین نقوش گل و مرغ
تکنیک مذکور ازویژگی‌های هنرنگارگری این عصر می‌باشد وهنرمندان از آن درسطحی گسترده سود جسته‌اند اما ریشه آن در دوران #صفویه قابل بررسی است. نقاشان زندی توانستند تا بابهره‌گیری ازسنت‌های هنری پدران خود، آن را درطیفی گسترده‌تر والبته با ظرافتی بیشتر به اجرا درآورند.
گل و بوته‌سازی
نقاشی گل و بوته به هرشکلی، آفریده شیوه طبیعت پردازانه هنرمندان است. بااین حال هدف از بازسازی طبیعت درنقاشی‌های گل و بوته ایران، تنها توصیف واقع گرایانه طبیعت نیست بلکه اساساً در#هنراسلامی ایران شباهت قالب‌های طبیعی کنارگذاشته میشود و در مقابل برجوهر عرفانی و روحانی آن تأکید میشود. دردوران زند و قاجار حداقل 700 هنرمند به کار گل و بوته‌سازی مشغول بوده‌اند که 300 نفر آن سبک شناخته‌شده‌ای دارند.
#نقاشی زیرلاکی
نقاشی #زیرلاکی، نوعی نقاشی آبرنگ روی اشیایی مقوایی است که رویه آن با ماده #جلادهنده (لاک) پوشانیده میشود. با آغاز ارتباط ایران با فرهنگ اروپا و آشنایی نگارگران با فرنگی‌سازی وتکنیک‌های نقاشی اروپا، هنرمندان این بارمهارت خودرا صرف ساختن جلدهای! روغنی این #کتب نفیس خطی، #قلمدان‌ها و جعبه‌های کوچک و بزرگ وقاب آینه کردند. روغنی که درنقاشی‌های لاکی از آن استفاده میشود به «#روغن کمان» معروف است.
نقاشی روی بوم
درادامه #فرنگی‌سازی و رهاورد رفت و آمدهای ایرانیان به اروپا که ازدوران صفوی آغاز شده بود، نقاشی روی #بوم نیز رایج شد.
نقاشان زندیه
#ابوالحسن غفاری: ازمعروفترین نگارگران عصر#زند بودکه علاوه برنقاشی دردیگرهنرهای آن عصر زبانزد خاص و عام بود. هم او ازنویسندگان زبردست سده 12 ه.ق است.
#علی اشرف: وی منحصراً در عرصه نقاشی زیرلاکی فعالیت می‌کرد. علی اشرف عمدتاً به موضوع #گل ومرغ می‌پرداخت. ازویژگی‌های کارش این بود که انبوه گل‌های ریز و رنگارنگ را با اسلوب پرداز برزمینه تیره نقاشی می‌کرد.
میرزا بابا: نقاش دیگرعصرزند، میرزا بابا بود که مهم‌ترین اثر هنری وی، تابلویی از #کریمخان به تاریخ 1192 ه.ق است که در #موزه مرمر نگهداری میشود.
#بهرام شیرازی: ازاین هنرمند تصویری از چهره لطفعلی خان زند دردست است که به سبک #شیرازنقاشی شده و تاریخ 1193 ه.ق را دارا است.
#آقا صادق اول: وی فعالیت هنری خودرا حدود سال‌های 1128 تا 1178 ه.ق به مدت پنجاه سال ادامه داد و با امضای «#صادق الوعد آقا صادق» یا «#صادق الوعد» معروف بود. او ازشاگردان معروف #علی اشرف به شمار می‌رفته است.از دیگرنقاشان زندی می‌توان به صادق دوم 1210 – 1160 ه.ق محمدباقر با امضای «#باقرالعلوم»، آقا زمان، #میرزاحسن و #میرزامحمد، جعفر(جعفربن صادق) اشاره کرد.
مضامین نقاشی #زندی
1- نفوذ عناصرحکایات وروایات: تصویردخترترسا و #شیخ صنعان (هفت تن و کلاه فرنگی)، #یوسف وزلیخا(کلاه فرنگی)، #موسی درحال شبانی(هفت تن)، سعدی درحال تدریس به دخترو پسراتابک(کلاه فرنگی)
2- شکل‌گیری چهره‌پردازی درقالبی نوین (تک چهره نگاری) و به وجود آمدن نقاشی قهوه خانه‌ای ومردم گرا: #کریم خان زند درحال قلیان کشیدن(کلاه فرنگی)، #درویش با کشکول و تبرزین و محاسن سفید(#کلاه فرنگی)، شاه عباس کبیر با #سبیل چخماقی (هفت تن)، کریم خان ودرباریان(#دیوانخانه، امروزه درموزه #بریتانیا)
3- #تصاویر زن: تقریباً حدودیک سوم ازنقاشی‌های زندیه گویای تصاویر زنان است.
4- #نبردها: جنگ #نادربا #محمدشاه گورکانی (کلاه فرنگی)،جنگ #شاه عباس با #عثمانی(باغ جهان نما)
5- #گل و مرغ: گل‌های تزئینی و طوماری اصیل ایرانی،گل ومرغ‌های شیرازی
6- #ترنج و سرترنج
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j