❓️مدرسه #جهانگیرخان یا #جانی‌خان؟
🔹️نام مدرسه چنان‌که در منابع تاریخی آمده و در وقف‌نامه آن نیز ذکر گردیده، «مدرسه #جانی‌خان» است و شهرتش به #جهانگیرخان، بدون سند است.
🔸️میرزا عباس فیض قمی معتقد است این مدرسه یک بار در زمان صفوی از سوی عالم این عصر #میرزاجهانگیرخان، تعمیر شد اما این نظر مورد تایید نیست. چون در وقف‌نامه سال ۱۳۱۷ق که حدود دویست سال بعد از عصر #صفوی نگارش شده، از مدرسه با عنوان «#جانی‌خان» یاد شده است.
🔹️از این مدرسه با نام مدرسه #ناصری نیز یاد می‌شود چون بخشی از مخارج طلاب و روشنایی مدرسه از جانب #ناصرالدین_شاه قاجار پرداخت شده بود.
🔸️عده ای معتقدند منظور از جانی‌خان پادشاه تاتار #ترکستان است اما عده‌ای می‌گویند بانی این مدرسه جانی‌خانِ #شاملو، از امرای شاه‌صفی و شاه عباس ثانی است.
🔹️طایفه شاملو، در قم خدماتی کرده‌اند که بنای مدرسه #مؤمنیه از آن جمله است و از این رو احتمال می‌رود بنای مدرسه جانی‌خانِ قم مربوط و منسوب به #جانی‌خان_شاملو باشد.
🔸️این مدرسه امروزه با نام جهانگیرخان شناخته شده و در کاشی‌کاری جدید در سال ۱۳۸۳ش، نام #جهانگیرخان بر سر در ورودی مدرسه نگاشته شده است.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🔺️خاطرات #مرحومه_معصومه_حائری‌یزدی همسر آقامصطفی #خمینی از امام خمینی:
🔹️آقا [امام خمینی] در #نجف خودش سر و صورتش را اصلاح می‌کرد و علاوه بر کوتاه کردن موهای سر و صورت، موهای #ابروهایش را که روی چشمش را می‌گرفت کوتاه می‌کرد. مژه‌های امام هم خیلی بلند بود و من به شوخی می‌گفتم #مژه‌هاتان را هم کوتاه کنید.
🔸️آقا خیلی تمیز بود، به طوری که ما سر سفره برای ایشان دو تا چنگال می‌گذاشتیم تا اگر دو نوع غذا در سفره بود، هر کدام را با #چنگال جداگانه‌ای بردارد. ایشان این قدر تمیز و اهل مراعات بود که می‌گفتم من خانواده‌های روحانی زیادی را دیده‌ام، اما شما از همه #مدرن‌تر و امروزی‌تر هستید.
🔹️یک بار مرحوم حاج احمد آقا پیش ایشان می‌خواست با دست غذا بخورد که فرمود احمد، اگر می‌خواهی با دست غذا بخوری، برو #بیرون بخور!
🔸️یکبار خانم [همسر امام] در بشقابی که پلو خورده بود و می‌خواست #خربزه بگذارد و بخورد، آقا به ایشان تذکر داد.
🔹️ یک میز جلوی درب خانه بود که آقا وقتی وارد منزل می‌شد، کفش‌هایش را در می‌آورد و داخل آن می‌گذاشت و یک جفت #دمپایی برمی‌داشت و می‌پوشید.
🔹️یکبار بار گوشه #قبایش به ظرف غذا یا چنین چیزی مثل آن خورد که فوری گوشه قبا را بالا زد و به طرف دستشویی رفت و قبا را درآورد و گوشه قبا را شست و برگشت.
(منبع: مصاحبه با جماران)
📍ایشان امروز #ششم_اردیبهشت‌ماه۱۴۰۳ دار فانی را وداع گفت.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید.
@tarikhqom
🗞 [با تیم قم #انگلیسی‌ها را بردیم]
🔺️خاطره مرحوم احمد #یزدانی از مسابقه فوتبال بین تیم‌های قم و انگلیس در زمان جنگ #جهانی دوم.
منبع: (نشریه قم امروز، شماره ۱۱، نیمه فروردین ۷۷ تا نیمه اردیبهشت ۷۷)
🔗مصاحبه کامل را در کانال #تاریخ_شفاهی_قم بخوانید:
@tarikhqom
@tarikhqom
@tarikhqom
🗞با تیم قم #انگلیسی‌ها را بردیم!
🎙احمد یزدانی
🔹️قم امروز: لطفاً خودتان را معرفی کنید:
🔸️احمد یزدانی هستم. در سال ۱۲۹۵ در یکی از شهرهای #یزد متولد شدم. تا کلاس ششم ابتدایی درس خواندم و وارد کار دولتی شدم. در سن ۲۵ سالگی به #قم آمدم و برای همیشه در اینجا ساکن شدم.
🔹️قم امروز: از چه سالی فوتبال را شروع کردید؟
🔸️از سن ۱۲ سالگی شروع کردم و وقتی به قم آمدم به طور #رسمی کار را دنبال کردم و تیمی تشکیل دادم.
🔹️قم امروز: در چه محله‌ای بازی می‌کردید؟
🔸️در محله‌ای که باغ اناری در آنجا بود و اکنون به چهارراه #بیمارستان [شهدا] معروف است.
🔹️قم امروز: اعضای تیم شما را چه کسانی تشکیل می‌دادند؟
🔸️بیشتر بچه‌های دبیرستان حکیم نظامی و چند تن از جوانان دیگر بودند، همین طور آقایان سیدمهدی #لاجوردی، ابوالقاسم لاجوردی و آقای #مظاهری هم عضو تیم ما بودند که در خاطرم مانده است.
🔹️قم امروز: هدایت این تیم با چه کسی بود و امکانات شما تا چه حد بود؟
🔸️این تیم را آقای #انواری مدیر حکیم نظامی هدایت می‌کردند و بعد به یکی از دوستان به نام آقای #اعرابی که به تهران رفت و آمد داشت ۵۰ ریال پول دادیم تا یک توپ نمره هفت انگلیسی برایمان آورد و با همان یک توپ کار می‌کردیم.
🔹️قم امروز: چنانچه خاطره‌ای از آن دوران به خاطر دارید بفرمایید:
🔸️در جنگ جهانی دوم که انگلیسی‌ها ایران را #اشغال کرده بودند، عده‌ای از آنها در مکانی که الآن ایستگاه #رادیو است چادر زده بودند و برای خود تیمی تشکیل داده بودند و فوتبال می‌کردند. روزی قرار شد با تیم قم #مسابقه بدهند. این مسابقه در مدرسه حکیم #نظامی با حضور فرماندار قم و با تشویق مردم آغاز شد. در ابتدای بازی یکی از بازیکنان آنها که یک افسر انگلیسی بود با کفش‌های سنگینش #لگد محکمی به ساق پای من زد که مرا از زمین بیرون بردند و پایم را با یک دستمال بستند، ولی دوباره به زمین برگشتم. و چون می‌خواستم ثابت کنم که از آنها واهمه‌ای نداریم در حین بازی پایم را جلوی پای همان #افسر انگلیسی گرفتم که به زمین خورد و از درد به خود می‌پیچید، به طوری که از حال رفت و بازی متوقف شد. بالاخره او را به هوش آوردند و دوباره به زمین برگشت. تا آخر بازی خیره خیره به من نگاه می‌کرد. به هر حال آن بازی را بردیم و ۲ گل بازی را هم من زدم. #فرماندار قم بعد از بازی خیلی خوشحال بود و یک مدال هم به من داد.
📍منبع: [نشریه قم امروز، شماره ۱۱، نیمه فروردین ۷۷ تا نیمه اردیبهشت ۷۷، ص ۸.]
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 تصویری زیبا از حرم حضرت معصومه (س)
📍میدان آستانه
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🗞روزنامه #استوار؛ روزنامه‌ای به استواری ۴۰سال
🔹️روزنامه #استوار در شهر قم به مدیری و صاحب امتیازی #ابوالفضل_طهماسبی تاسیس و شماره اول آن از تاریخ ۲۵ تیر ماه ۱۳۱۴ تا سال ۱۳۵۴ در شهر #قم بدون وقفه منتشر شد.
🔸️ابوالفضل طهماسبی در سال ۱۲۸۰ شمسی در قم متولد شد و در دهم مرداد سال ۱۳۵۴ بدرود حيات گفت و در قبرستان #شيخان قم مدفون شد.
🔹️ در موقع تاسیس روزنامه استوار شهر قم فاقد #چاپخانه بوده و مدیر روزنامه به ناچار مدت ۵ ماه تمام روزنامه را در تهران چاپ و در قم منتشر می‌کرد. بالاخره پس از ۵ ماه، مدیر روزنامه با شراکت چند نفر دیگر چاپخانه‌ای به نام #چاپخانه_قم تاسیس کرد و از آن تاریخ به بعد روزنامه استوار در قم چاپ شد.
🔸️ طهماسبی از یک طرف با شاهان #پهلوی روبه رو بود. در دوران رضاخان چون اوان کار استوار بود طهماسبی باید بیشتر #مراعات رژیم را می‌کرد. به همین دلیل اخبار اقدامات و فعالیت‌های او به خوبی #پوشش داده می‌شود.
از طرف دیگر در شهری می‌خواست کار کند که هم #مذهبی بود و هم آیت‌الله حائری حوزه قم را تأسیس كرده بود.
به همین دلیل منش او #بينابینی بود.
🔸️استوار در ابتدا به صورت #هفتگی منتشر می شد ولی اندکی بعد به هفته ای دو شماره افزایش یافت که در چهار صفحه به قطع #خشتی بزرگ منتشر می‌گردید.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬بازار کهنه قم
📍از دیروز تا امروز
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 تصویری زیبا از حرم حضرت معصومه (س)
📍میدان آستانه
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
❓️چرا به #سالاریه می‌گویند #سالاریه؟
🔹️صاحب باغ #سالاریه «میرزا محمدباقر #متولی‌باشی» است که #تولیت حرم حضرت معصومه (س) از پدرش به او رسیده بود. او دو پسر به نام‌های حسین #سالارالتولیه و ابوالفضل #مصباح‌التولیه (معروف به تولیت) داشت.
🔸️بنا به قولی از آنجایی که سالارالتولیه در این باغ #فوت می‌کند، میرزا محمدباقر نام آن باغ را "سالاریه" می‌گذارد.
🔹️خانم مریت #هاکس جهانگرد انگلیسی در سال ۱۳۱۱ به دعوت میرزامحمدباقر به این باغ می‌رود. او در سفرنامه‌اش می‌نویسد: در دشتی دور دست، انبوهی درختان سبز دیده می‌شد که پس از یک ساعت رانندگی به آنجا رسیدیم و آن باغبان متولی حرم بود و مردی روحانی و سیّدی عربی‌دان و دانشمند. [منظور میرزا محمد باقر متولی باشی است.]
🔸️بیرون دیوار باغ #بیابان بود اما در داخل، باغی بسیار زیبا بود. کاخی رفیع و سفید رنگ در یک سو و مقابلش #حوضی چهار گوش با باغچه‌هایی زیبا، پر از گل‌های رنگارنگ که گرد حوض را گرفته بود. در هر طرف #نهرهایی کوچک وجود داشت که درختانی آنها را محصور کرده بودند. خیابان‌هایی سایه‌دار و باغچه‌هایی از گل صورتی زیبا و انواع درختان #میوه به چشم می‌خورد... .
🔹️مساحت باغ در سال ۱۳۱۱ ش حدود ۲۰۰ #جریب بوده است و چون هر جریب برابر با یک دهم هکتار است، در نتیجه مساحت تقریبی آن #بیست_هکتار بوده است.
🔸️در سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵ مقدار تقریبی باغ #شش هکتار بوده است و بخشی از آن از بین رفته و بخشی نیز فروخته شده است و از سال ۱۳۸۵ حدود #دو هکتار از کل این باغ باقی مانده و بقیه نیز موجودیت خاصی ندارد.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🔺️#توده‌ای‌ها کتابهای درسی بعد انقلاب را تدوین کردند!
🎙محمود علیزاده طباطبایی، وکیل دادگستری و همافر سابق نیروی هوایی:
🔹️موکّلی داشتم که قبل از انقلاب مدیرکل روابط عمومی وزارت #فرهنگ و #هنر بوده است. ایشان می‌گفت: در سال ۵۲ یا ۵۳، خانم #فرخ‌رو_پارسا من را خواست و گفت ما بررسی بسیاری کرده ایم؛ جوان‌های ایران دارند بی‌هویت می‌شوند و به سمت هویت #مارکسیستی می‌روند تو چند روحانی #خوش‌فکر و باسواد پیدا کن که کتابهای درسی را تدوین کنند تنها هویتی که جوانان ایرانی می‌توانند بگیرند، هویت #مذهبی است.
🔸️ایشان گفت: من آقایان #بهشتی، #باهنر، #گلزاده غفوری و #برقعی را انتخاب کرده ام. وقتی این چهار نفر را نزد خانم پارسا بردم، ایشان دید اینها برخلاف تمام آخوندهای دیگری که در آن روزها نعلین می پوشیدند کفش واکس زده پوشیده اند؛ بسیار #خوشش آمد.
🔹️موکلم می‌گفت دهه ی ۵۰ کتابهای درسی آموزش و پرورش را این روحانیون تدوین کردند که آن نسل #تربیت شد. الان ببینید چه کسانی کتابهای درسی را تدوین می‌کنند! قطعا #توده‌ای‌ها!
🗞(منبع: نشریه آگاهی نو- شماره اول سال چهارم- فروردین ۱۴۰۳)
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 #مسجد_جامع_قم
[مسجدی در دل کوچه‌های آذر]
🔺️از سال دقیق ساخت و سازنده‌ی آن اطلاعی نیست اما براساس قول مشهور در قرن ششم هجری و در عهد #سلجوقیان احداث شده است.
🔺️در دهه ۳۰ شمسی، زمانی که هنوز مسجد #اعظم قم ساخته نشده بود، آیت‌الله #بروجردی، در ماه رمضان، نماز جماعت را در این مسجد اقامه می‌کرد و حضور مردم به‌گونه‌ای بود که اتصال #صفوف نماز در پشت‌بام‌های اطراف مسجد نیز شکل می‌گرفت.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 ادکلن کلوهه (برند فرانسوی) متعلق به امام خمینی
📍نگارخانه امام خمینی| جماران
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸خیابان #حضرتی
🔺️یکی از تصاویر کمیاب مربوط به شهر قم است که در آن "خیابان #حضرتی" از موقعیت مسجد امام حسن #عسکری گرفته شده. در این عکس، مسجد #اعظم به وضوح پیداست. این خیابان در حال حاضر وجود خارجی ندارد و در #نوسازی فضای شهری از بین رفته است.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 کاغذِ سوالات شهید #مهدی_زین‌الدین در جلسه‌ی خواستگاری
✏️[سوالاتی که از خانم #منیره_ارمغان در اولین و آخرین صحبت قبل از عقد نمودم.]
🔺️وی فرمانده لشکر هفده #علی‌ابن‌ابیطالب قم بود و در سال ۱۳۶۳ در منطقه #سردشت به شهادت رسید.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🖼 نقاشی پرتره #ناصرالدین_شاه_قاجار
توسط #ابوالحسن_نقاشباشی نقاش قمی؛ سال ۱۲۷۴ ق
🗓سالروز ترور ناصرالدین شاه توسط میرزارضا کرمانی
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎙 صدایی که می‌شنوید، در شب شهادت استاد #مطهری از رادیو پخش شده است.
🔺️مجری خیلی #اتفاقی در حال خواندن بخشی از کتاب #داستان_راستان بود که خبر شهادت نویسنده‌ی کتاب را به او می‌رسانند...
🗓استاد مرتضی #مطهری در شبانگاه دوازدهم اردیبهشت ۱۳۵۸ توسط گروهک #فرقان به شهادت رسید. مزار ایشان در صحن بالاسر #حرم حضرت معصومه (س) واقع است.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🎫 مجموعه‌ای از بلیط‌های #اتوبوس داخل شهری قم
🎗از ۲۰ تا ۳۵۰ ریال
🔺️«شهروند گرامی ارائۀ بلیط نشانگر شخصیت شماست.»
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📷 درب ساعت حرم حضرت معصومه (س)
🗓 دهه پنجاه شمسی
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽 فیلم دیدنی از قم در سال ۱۳۵۳
📍#حرم حضرت معصومه (س)، مسجد #اعظم، میدان #آستانه، رودخانه‌ی قم، جاده #قدیم قم-تهران
و...
🔗به #کانال_تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸تصویری از چهارراه #شهدا در زمان پهلوی
🔸️به این چهارراه، قبل از انقلاب چهارراه #بیمارستان یا چهارراه #فاطمی می‌گفتند اما بعد از پیروزی انقلاب به دلیل وقوع قیام ۱۹ دی در این چهارراه، به #شهدا تغییر نام پیدا کرد.
🔹️این تصویر مربوط به زمانی است که مهمان‌خانه #ارم متعلق (به شادروان محمد #آقازاده) در این مکان دایر بوده است. ماشین اختصاصی وی نیز در مقابل مهمان‌خانه پارک شده است. کوچه پشت این ساختمان را هنوز هم به نام کوچه #آقازاده می‌شناسند.
🔸️#بادگیرهای واقع بر بام این مهمان‌خانه در گذشته ای نه چندان دور و قبل از تخریب آن در فصلی از سال آشیانه لک لک‌ها بود.
🔹️در سال ۱۳۴۴ این ساختمان توسط یکی از مراجع قم خریداری و به #دارالتبلیغ_اسلامی تبدیل شد. بعد از انقلاب نیز به دفتر تبلیغات اسلامی واگذار شد.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀[چهارراه فاطمی- بخش اول]
❓️دلیل نامگذاری چهارراه #بیمارستان یا چهارراه #فاطمی! (چهارراه شهدا کنونی)
🔺️دکتر میرمحمد #فاطمی قمی، حقوقدان اهل قم و از نویسندگان قانون #مدنی ایران، پس از ازدواج و به دنیا آمدن دو فرزندش ابتدا #انسیه دختر کوچکش و سپس #ابوالقاسم پسرش را در نوجوانی از دست می‌دهد.
🔺️بعد از مدتی به یاد فرزندانش بیمارستانی در قم می‌سازد که نام آن را بیمارستان #فاطمی می‌گذارند که در حوالی محله #یخچال_قاضی و نزدیک چهارراهی واقع بود که به آن، چهارراه فاطمی یا چهارراه بیمارستان می‌گفتند.
🔺️این بیمارستان را در دهه ۶۰ برای احداث خیابان #معلم تخریب می‌کنند.
🔗برای آشنایی بیشتر با #دکتر_فاطمی به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom