▪️می‌توانیم بگوییم در نگاه دینی به‌مناسک و نگاه جامعه‌شناختی و مردم‌شناختی به مناسک در هر دو ویژگی‌های مشترکی دیده می‌شود که از جمله آن#فضیلت‌سازی است. ▪️آنچه خیلی مهم است این است که در هر دو نگاه درون‌دینی و برون‌دینی، معطوف بودن مناسک به یک مرجع بالا و کوشش برای ارتقا دادن خود با حقیقتی بالا وجود دارد. چه در نگاه #جامعه‌شناختی و مردم‌شناختی و چه در نگاه دینی اصولا مناسک اگر رشددهنده فضائل و تعالی‌بخش و سازنده انسان نباشد، نمی‌توان به آن امر، مناسک گفت. با این توضیحات در پاسخ به پرسش شما می‌توان گفت رشد فضیلت اخلاقی یکی از خروجی‌های مورد انتظار ما از مناسک است. ▪️کارکرد ایجابی #مناسک منوط به حفظ پیوند آن با آن #امر_قدسی و متعالی و زنده نگاه داشتن محتوا و انگیزه اصلی است که آن مناسک را ایجاد کرده است و هر وقت این پیوند ضعیف یا گسسته شود، مناسک کارکرد خود را از دست خواهد داد و حتی ممکن است به اصطلاح کارکردهای آن تبدیل به کژکارکرد شود. ▪️به تعبیر معروف #فوکو که #انقلاب ایران را دمیدن روح در جهان بی‌روح می‌دانست، ایرانیان پیشتاز بازگشت به #دین بوده‌اند ولی بازگشت به دین و آشکار ساختن تمایل به دین، در همه جای جهان از جمله در ایران به چشم می‌خورد. ➕متن کامل را «اینجا» مطالعه کنید.