#گنجینه_معماری_اسلامی #حمام گنجعلی خان که در دل مجموعه گنجعلی خان واقع شده در شهر کرمان قرار دارد. این اثر یکی از زیباترین #حمام های تاریخی #ایران 🇮🇷 است. #حمام گنجعلی خان اوج هنر و شاهکار #معماری دوران صفویه است و به دستور #گنجعلی_خان حاکم وقت کرمان در سال ۱۰۲۰ هجری قمری ساخته شد . این حمام در مسیر اصلی #بازار کرمان قرار گرفته و تا سال ۱۳۱۶ هجری شمسی مورد استفاده قرار می گرفته و در سال ۱۳۵۰ پس از مرمت و بازسازی به موزه #مردم_شناسی تبدیل شد. عضویت در کانال: https://eitaa.com/joinchat/3390242820C7aa91b8d30 ارتباط، انتقاد، پیشنهاد: @TORAB91

۷۸۶ 🌸مسجد برای (خدا) حمام خانه (شیاطین) جن . وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا ﴿١٨﴾ و مساجد ویژه خداست، پس هیچ کس را با خدا مپرستید، (سوره جن آیه ۱۸) . 🌸در روایتی از پیامبر اکرم نقل شده كه: حمام خانه شيطان است. روى أبو أمامة أنّ رسول اللّه(صل الله علیه وآله) قال:«إنّ إبليس لمّا انزل إلى الأرض قال: يا ربّ أنزلتني إلى الأرض و جعلتني رجيما فاجعل لي بيتا، قال:الحمّام…» ابو امامه از رسول خدا (صل الله علیه وآله) نقل می كند كه آن حضرت فرمود: بعد از آنكه شيطان رانده شد و او را به روی زمين فرستادند عرض كرد: پروردگارا مرا به سوی زمين فرستادی، از درگاه خود راندی پس برای من خانه ای قرار بده خطاب شد: خانه تو را حمام قرار دادم. فيض کاشانی، محسن، المحجةالبيضاء، انتشارات مكتب النشر اسلامی، ج ۶، ص ۶۳. اجنه مختلفی وجود دارند یکی از از اقسام آنها جن آبی هست یعنی در آب زندگی می کنند و هرجایی که آب باشه علاقه دارند. و از این روایت مشخص می شود شیطان رانده شده از نوع جن های آبی بوده است. . 🌸و به صراحت به انواع اجنه در قرآن اشاره شده است. . وَ الشَّياطِينَ كُلَّ بَنَّاءٍ وَ غَوَّاصٍ «۳۷» وَ آخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِي الْأَصْفادِ «۳۸» (سوره ص) . و جن‌هاى سركش را (مسخّر او ساختيم) هر بنّا و غوّاصى از آنها را. و گروه ديگرى از جن‌ها كه در غل و زنجير (و تحت سلطه‌ى او) بودند. . خوب اینجا جن های بنا و غواص که همان جن های آبی هستند رو معرفی کرده است و البته جن هایی که به غل زنجیر شدند تا خللی در حکومت حضرت سلیمان سلام الله علیه ایجاد نکنند. . وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا ﴿١٦﴾ و اگر [انس و جن] بر طریقه حق پایداری کنند حتماً آنان را از آب فراوانی سیراب خواهیم کرد، (سوره جن۱۶) . 🌸حمام باید در طرفی از اطراف خانه(اکناف الدار) باشد. در روایت آمده است: شَكَا رَجُلٌ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع وَ قَالَ أَخْرَجَتْنَا الْجِنُ‌ عَنْ مَنَازِلِنَا فَقَالَ اجْعَلُوا سُقُوفَ بُيُوتِكُمْ سَبْعَةَ أَذْرُعٍ وَ اجْعَلُوا الْحَمَامَ فِي أَكْنَافِ الدَّارِ قَالَ الرَّجُلُ فَفَعَلْنَا ذَلِكَ فَمَا رَأَيْنَا شَيْئاً نَكْرَهُهُ بَعْدَ ذَلِكَ. مردی به امام باقر(علیه السلام) شکایت کرد و عرض کرد جن ما را از منازل خود بیرون کرده و فراری داده است امام(علیه السلام) فرمود سقف خانه را هفت ذراع قرار بده و حمام را در یک طرف خانه قرار بدهید آن مرد گفت این کار را انجام دادیم دیگر هیچ چیزی که ناراحت کننده باشد ندیدیم. [الکافی، کلینی، ط اسلامیه، ج۶، ص۵۲۹.] . 🌸خوب در این روایت هم مستقیم ارتباط جن و حمام بیان شده است اما اکناف الدار باید دقیق بررسی شود منظور اطراف خانه باشد. اما به نظر باید حمام بیرون از خانه در نزدیکی ورودی باشد. . البته از همین روایت مشخص است حمام در خانه هم می ساختند و بعدا اصلاح شده و اینکه می شود حمام خصوصی باشد اما بیرون از خانه. . اگر دقت کنیم حمام های قدیمی از کتیبه قرآنی و اذکار خالی بودند بنظر بخاطر این بوده که اجنه بتونند در آنجا حضور داشته باشند. . خوب اگر حمام خانه شیاطین جنی است خوب چه اصراری است که درآنجا برویم؟! . اگر در مسجد روح را متعالی میکنیم در حمام کثافات جسمی را از بدن پاک میکنیم. . چون اگر اجنه خانه نداشته باشند پس به خانه های مردم می رفتند. و احتمالا وقتی مردم به حمام ها می رفتند از کثافات مردم تغذیه می کردند. . آنچه می دانیم و در روایت آمده اجنه به انسان های برهنه طمع می کنند و همواره در روایت توصیه می کردند که با لنگ حمام بروید و یا اینکه دمر نخوابید. . جالب آنکه در قدیم همه مردان و زنان حجاب داشتند و به نظر یکی از مسائل که طمع نکردن اجنه در آنها بوده و چون بیشتر به مغز آسیب می زنند همه مردان کلاه می ذاشتند و زنان هم همیشه حجاب داشتند حتی در خانه ها. . 🌸راوی می‌گوید: به حمامی در شهر مدینه داخل شدم که پیرمردی متصدی آن بود. از وی پرسیدم این حمام برای کیست؟ گفت: برای امام باقر (علیه‌السّلام). گفتم: خود او نیز به این حمام می‌آید؟ گفت: آری. . چرا در موقع رفتن به توالت بايد بگوئيم: «اعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله »؟ جواب: از امام معصوم نقل شده است: وقتى شما اين ذكر را بگوئيد ديگر شيطان در توالت به شما نگاه نمى كند. . امام صادق(علیه السلام) می فرماید: «أ لَیسَ مِن حُسنِ التَقدیرِ أن یکونَ الخلأ فِی أستَرِ مَوضِعٍ فیها، آیا نمی بینی که از نیکویی تقدیر خانه که آدمی بنا می کند آن است که بیت الخلأ (سرویس بهداشتی) در پنهان ترین جای خانه باشد؟»[تهذیب‌الاحکام، ج ۶، ص۱۸۷.] . اما حالا حمام ها و دستشویی ها را وارد خانه کردیم و نانوایی ها را از خانه بیرون کردیم... . ✍حجت الاسلام سید صالح پورمند #معماری_اسلامی #سوال #حمام کانال معماری اسلامی @memari_islami .