#گفتمان_ساز
کنشگری مطلوب در افق انقلاب اسلامی
✍«جستاری در اندیشه شهید سید مرتضی آوینی»
📌روایتی از شخصیتِ طلبه کنشگر...
برای فهم بهتر این مطلب چند سوال را مرور میکنیم ...
🔹۱ . «کنشگری سیاسی» یا «کنشگری فرهنگی» اولویت با کدام است ؟
ما امروزه نیازمند این هستیم که مسائل انقلاب اسلامی را از روزنه «فرهنگ» نظاره کنیم.چرا که مغز انقلاب اسلامی تحول فرهنگی بوده است نه تحول سیاسی . و آن چه که «تمدن اسلامی» را تولید میکند فرهنگ انقلاب اسلامی است. در اندیشه شهید آوینی، تقابل با غرب از مسیر فرهنگ میگذرد نه سیاست ، چرا که عالم سیاست ابتدا با «غیریت سازی فرهنگی» شکل میگیرد. بنابر این رسالت طلبه در عرصه کنشگری، برجسته سازی گفتمان ها ست نه منحصراً دفاع از اشخاص . بنابراین آوینی معتقد است فرهنگ حتی در کنشگری سیاسی «اصالت» دارد.
🔹۲. کنشگری فرهنگی چیست ؟ در یک جمله به طور خلاصه میتوان گفت «تحول باطنی جمعی ».
بنابراین اگر طلبه در مواجهه خود با اجتماع و جامعه ، به دنبال تصحیح رفتار یک فرد باشد نه جامعه ، فهم صحیحی از افق انقلاب اسلامی پیدا نکرده است . به طور مثال در مسأله حجاب ، خیلی مهم است که آیا طلبه، خود را مواجه با چند بد حجاب میداند ، یا این که برای مواجه با ساختار لیبرالیسم فرهنگی در ایران نیز برنامه ای داشته است!! ؟؟
🔹۳. فرهنگ «کنش انسانی» است یا «کنش ساختار»؟
شهید آوینی معتقد است ، «عقلانیت انقلاب اسلامی» را باید در اذهان ، عمومی کرد. بنابراین خاکریز طلبه، «اذهان عمومی» جامعه است. او باور دارد که با ساخت مساجد زیاد ، ایجاد نظم پلیسی ، تحصن در مقابل قوه قضائیه ، مطالبه گری خشک ، فرهنگ انقلاب اسلامی امتداد نمییابد . او یقین دارد امر فرهنگی وابسته به تولید «معنا»از «حوادث اجتماعی» است؛ چراکه در عصر کنونی «روایت ها» بیش از «ساختار ها »«جریان ساز» اند. از این رو شاید در عصر کنونی، نگارش یک رمان جذاب در موضوع انقلاب اسلامی و یا روایت سازی از یک سرود ، مانند سلام فرمانده ، ایده بهتری از ایجاد کانال رسانه ای در ایتا و ارسال پیام در آن است.
🔹۴.کنشگر فرهنگی یا سیاست گذار فرهنگی!؟
برای طلبه امروز ضروری است ، هر آنچه از فقه و اصول را که آموخته است در کاربست تحقق ، آن به اجرا درآورد . از این رو او فقط کنشگر فرهنگی ، سیاسی ، اجتماعی نیست ؛ بلکه برای اجرای مبانی فرهنگی نیز تأمل میکند و خود را در نقش «سیاست گذار فرهنگی» میداند.لازمه این امر ,شناخت جامعه و نگاه کلان است ، نه نگاه فردی و شخصی . چرا که او برای «اهلی سازی» فرهنگ انقلاب اسلامی در جامعه تلاش میکند. بنابراین طلبه امروز خودش را از «حاکمیت»میداند و هنگام مطالبه از قوه قضائیه و نیروی انتظامی در واقع از خودش مطالبه دارد . در واقع او «فقه التحقّق» را جزء برنامه مطالعاتی خویش میداند.
با توجه از آن چه بیان شد ، مسئله های زیر میتواند مسیر کنشگری نهاد حوزه را هموار تر کند :
🔸الزامات کنشگری در عرصه ساخت هویت مطابق با فرهنگ انقلاب اسلامی چیست؟
🔸کنش جمعی چیست ؟ چگونه امکان پذیر است ؟
🔸بازخوانی گفتمان شهید آوینی در ارائه مدل کنش فرهنگی
🔸گفتمان سازی فقه التحقّق چگونه امکان دارد ؟
🔸چرایی عدم توانایی حوزه علمیه در پرورش شخصیت کاریزما فرهنگی مثل آوینی ؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منابعی برای مطالعه بیشتر :
مقالات شهید سید مرتضی آوینی :
📍توسعه و مبانی تمدن غرب
📍فردایی دیگر
📍حلزون های خانه به دوش
📍انفطار صورت
📍رستاخیز جان
#جزوه
📌به مناسبت سالروز پیروزی انقلاب اسلامی
«جزوه سیاست ورزی توحیدی» آماده شد .
🔹مطالب این جزوات، جهت فهم بهتر از سیاست ورزی توحیدی و تفاوت آن با سیاست ورزی آکادمیک آماده شده است . چرا که «انقلاب اسلامی در فلسفه سیاسی غرب غیر قابل تحلیل میباشد.»
🔎جهت رؤیت و دانلود جزوات کلیک فرمایید .
🔸این جزوات شامل معرفی کتاب هایی از :
🔻۱. حضرت آیت الله امام خامنه ای (مدضله العالی) در عنوان « روابط بین الملل از منظر امام خامنه ای »
🔻۲.علامه مصباح یزدی (رحمة الله علیه) در عنوان « سیاست ورزی مومنانه»
🔻۳. دکتر مقدمی شهیدانی در عنوان « روش شناسی فهم اندیشه سیاسی امام خمینی (قدّس سرّه)
🔸وهم چنین شامل مقالاتی از :
🔻۱.حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مد ضله العالی) در عنوان :
بیانات در دیدار جمعی از مسئولان وزارت امور خارجه 1383/05/25
🔻۲.دکتر عماد افروغ در عنوان « دلایل ناکارآمدی تئوری پردازی درتحلیل انقلاب اسلامی»
🔻۳. دکتر موسی نجفی در عنوان « نظریه پردازی مدرن و فلسفه انقلاب اسلامی »
🔻۴. دکتر سید جلال دهقانی فیروز آبادی در عنوان « انقلاب اسلامی ایران و عدم مطلوبیت نظم بین الملل موجود » است .
با ما همراه باشید ..
رسانه ترابط، برای عضو شدن 👇👇
https://eitaa.com/trabot
#گفتمان_ساز
📌واقعیت اجتماعی یا کنش انسانی !؟ کدامیک ؟«بازخوانی فهم اجتماعی شهید مطهری به مناسبت پیاده روی نیمه شعبان»
________________________________
امروزه در جامعه ای زندگی میکنیم که جامعه شناسان غربی ، افول دین داری و پایبندی به اعتقادات را از ویژگی های ایران امروز میدانند . به اعتقاد آن ها ، «واقعیت اجتماعی»ایران از این حکایت دارد که دیگر مردم خسته و ملول اند و پیشبرد آرمان های انقلابی و مهدوی با این «واقعیت اجتماعی» امکان پذیر نیست . از نظر ایشان ، امروزه مسئله مقاومت با خواست مردم تنافی پیدا کرده است تا جایی که از نظر مردم ،گفتمانِ سازش و مذاکره عاقلانه است؛ آنها بر این باور هستند جمهوری اسلامی ایران ، مردمش را نمیبند ؛ لذا هرگونه «کنش» را در راستای آرمان مهدویت و انقلاب اسلامی کوچک شمرده ؛ وآن را انکار میکنند. «نظریه اجتماعی» این افراد برگرفته شده از نظریه دورکیم است که «کنش های انسانی» را معلول «واقعیت های اجتماعی» می دانست . (۱) از نظر دورکیم «واقعیت اجتماعی» مانند اقتصاد و رسانه بر افراد تحمیل میشود تا جایی که فرد توانایی انجام فعلی در خارج از آن گفتمان و مسیر را ندارد. (۲) در واقع عامل اصلی انگیزاننده «کنش» ، در افراد جامعه ، بیش از هر چیز همانا «واقعیت اجتماعی» است . توضیح این که «واقعیت های اجتماعی» ، محصول ساختارهایی هستد که اجازه کنشگری افراد در غیر این ساختارها را نمیدهند . به عنوان مثال امروزه با وجود شبکه های اجتماعی و ترویج بد پوششی کمتر کسی به وجه عاقلانه پوشش توجه میکند ؛ لذا فرد مجبور است در محیط اجتماعی به هر نحوی بدون از چادر حضور پیدا کند و یا این که با وجود دغدغه اقتصادی در میان جوانان، کمتر کسی متوجه خواندن نماز اول وقت یا دغدغه شرکت در راهپیمایی 22بهمن یا نیمه شعبان را دارد . اما این در حالی است که در این هفته ، مردم واقعیت اقتصادی و تبلیغات رسانه ای را کنارگذاشته و کنش مهدوی و انقلابی را خلق کردند . وجود موکب های مردمی و جوانانی که مشتاقانه به زائرین امام عصر (عج) خدمت میکردند گواه این مطلب است . هم چنین نماز خواندن دو نوجوانی که بعد از خدمت رسانی به دور از هیاهو مشغول نماز شدند شاهد دیگری است. به اعتقاد شهید مطهری، انسان توانایی گریز از «جبر اجتماعی» و واقعیت اجتماعی را داراست؛(۳) بنابراین انسان میتواند علی رغم فشار اقتصادی و تبلیغاتی با بهره گیری از ابزار علم ،عقل ، اراده و ایمان در این اجتماع تغییراتی ایجاد کند و مجدداً یک واقعیت اجتماعی نو را تولید میکند.
از این رو شهید مطهری ضمن پذیرش آثار جامعه بر کنش انسانی ، آن را از جنس محدودیت هایی میداند که میتوان به کمک نیروی شناختی و ارادی انسان ، از سد آن گذشت .(۴)
در آخر باید گفت که با شروع انقلاب اسلامی، زمینه ایجاد «کنش های انسانی» و مهدوی علی رغم «واقعیت های اجتماعی» در سراسر جهان ایجاد شد ، ازاین بابت است که تحلیل پدیده انقلاب اسلامی در فلسفه اجتماعی و سیاسی غرب امکان پذیر نیست .
حال باید پرسید: کدام اندیشمند تفسیر کامل تری از جامعه ایران دارد ؟ دورکیم یا شهید مطهری !؟
به هر حال یکی از چالش های انقلاب اسلامی روایت سازی از «کنش های انقلابی» است ، که پرسش های زیر را به جهت پژوهش بدنبال دارد :
۱.ساز و کار روایت سازی از کنش انقلابی تا کنش جمعی چیست ؟
۲.در نظر شهید مطهری مقاومت هویتی چیست ؟
۳.نقش سیاست گذاری فرهنگی در ترویج مقاومت هویتی چیست؟
۴.بررسی آمار سینما در تولید فیلم و سریال با رویکرد کنش در ساختار اجتماعی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(۱): یان کرایب ، نظریه اجتماعی کلاسیک
(۲) :حمید دهقانیان ، مقاله نظریه کنش انسانی در اندیشه شهید مطهری
(۳): شهید مطهری ، کتاب فطرت ، ۱۳۸۹، ص۲۳۱
(۴):حمید دهقانیان ، مقاله نظریه کنش انسانی در اندیشه شهید مطهری