هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
✡ جدال یهودیان #سفاردی_و_اشکنازی (2)
الف. بعضی از اختلافات کلی:
1️⃣ سفاردینها به علت بالا بودن سطح فرهنگی، به وسعت دید معروفند. اما اشکنازها در تمدنهایی که بین آنها زندگی کردهاند، پراکنده نشدند و علیرغم اثرپذیری از فرهنگهای بیگانه نتوانستند از نقاط مثبت این فرهنگها بهره کافی ببرند و تنها به کتاب مقدس، #تلمود و تفسیر نصوص جزئی اکتفا کردند.
2️⃣ اشکنازها کوششی برای پیوند بین شریعت و قانونگذاری آن و دستیابی به اصول کلی نداشتهاند، اما برعکس سفاردینها کسانی هستند که این کار را به سبب نزدیکی و تماس با تمدن اسلامی انجام دادند و مفهوم اصول دین را پایهریزی کردند.
3️⃣ تأثیر فکری #سفاردی بر #اشکنازی بسیار زیاد است. علیرغم اینکه آغاز عرفان یهودی (#کابالا) به دست اشکنازها بود اما تغییر و دگرگونی آن به شیوهای تکامل یافته در عرفان زوهر و سپس در عرفان لوریایی به دست سفاردینها انجام گرفت.
🔸 بلکه میتوان گفت طریق #عرفان_یهودی به فکر سفاردی نزدیکتر است و میتوان آن را فکری سفاردی نامید و این همان فکری است که فکر حاخامی اشکنازی را تحت الشعاع خود قرار داد.
4️⃣ پدیده «سوگند نامه» که اصطلاحاً «مقدس کردن نام» شناخته میشود پدیدهای اشکنازی است که شاید نتیجهی تأثیر حادثه به صلیب کشیده شدن حضرت عیسی (ع) بر آیین #یهودیت باشد.
🔸 اما مارانیت [#یهودیت_مخفی] شکلی از اشکال تقیه است که نوعی پدیده سفاردی به شمار میرود. همچنین میتوان رد پای تفکر مسیحیت در حسیدیه را نیز مشاهده کرد. این بر خلاف تفکر سفاردی است که در بعضی از قسمتها از تفکر دینی اسلامی اثر پذیرفته است.
5️⃣ از پدیدههای دیگر که باید به آن اشاره کرد میتوان به #منجیگری اشاره کرد که همان بازگشت مسیح مخلص یهودی (#ماشیح) در آخرالزمان است تا مردمش را به #صهیون هدایت کند و بر جهان حکمرانی نماید. این در واقع پدیدهای است که خواستار نابودی سایر مردم و حکومت بر آنها است. هر چند که این پدیده یک حرکت اشکنازی محسوب میشود اما باید توجه داشت که ریشه فکری آن برگرفته از عرفان سفاردی است.
🔸 #شابتای_زوی (اولین ماشیح دروغین در عصر جدید) فردی سفاردی به شمار میرفت اما پس از وی فردی به نام #یاکوب_فرانک که او را اشکنازی میدانند رهبری این جریان را برعهده گرفت. برخی از #یهودیان معتقدند که وی ماشیح واقعی است و باید او را از گزند کلیسای مسیحیت که خواهان نابودی اوست در امان نگه دارند. این در حالی است که برخیها او را سفاردی میدانند حتی دشمنانش به او لقب فرانک را دادهاند که در زبان یدیشی به معنای سفاردی است. شاید کثرت ماشیحهای دروغین در بین اشکنازها به وضیعت اعضای گروههای مخفی #یهود در غرب برگردد و این برخلاف وضعیت اعضای گروههای یهودی سفاردی در جهان اسلام است.
🔸 با گذشت سالها پیروی از فکر سفاردی، اشکنازها شروع به نوآوری در زمینهی فکر دینی و دنیوی کردند که این باعث پیدایش جنبش روشنگری در میان #یهودیان شد. اشکنازها پرچم #یهودیت را متفاوت از گذشته دوباره علم کردند؛ این چنین بود که تمام جنبشهای دینی در یهودیت از جمله اصلاح طلبان، محافظه کاران، ارتودکسیها و نوگراها به منصه ظهور رسیدند.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ پروندهای برای شناخت یهودیان مخفی
1️⃣ #یهودیت_مخفی Crypto-Judaism پدیدهای واقعی است نه موهوم. در منابع یهودی، از جمله در دانشنامههای مرجع یهودی چون «جوداییکا» و «دائرةالمعارف یهود»، این عنوان کاربرد رسمی گسترده دارد و در مدخلهای مستقلی چون #یهودیان_مخفی، #انوسیم، #مارانو، #دونمه، #جدیدالاسلامهای_مشهد» و... بدان پرداخته شده. یهودیان و غیریهودیان در این زمینه صدها کتاب و مقاله نگاشتهاند.
2️⃣ #یهودی_مخفی با آن یهودی که بهراستی باور به دین خود را از دست داده و از جامعهٔ یهودی جدا یا طرد شده تفاوت دارد. جوداییکا این گروه را #مرتدین مینامد، و در مدخلی جدا از مدخل #یهودیان_مخفی با نام #ارتداد Apostasy به ایشان میپردازد، و میان آنان با «یهودیان مخفی» تفاوت قائل است.
3️⃣ دائرةالمعارف یهود «یهودیان مخفی» را چنین معرفی میکند:
👈 «یهودیانی که خود را پیرو دین دیگر معرفی میکنند، ولی در خانههای خود در خفا مناسک یهودی را به جا میآورند.»
4️⃣ آشنایی با پدیدهٔ عجیبِ «یهودیت مخفی» واجد اهمیت فراوان در تبیین برخی تحولات #تاریخ_معاصر_ایران است. «یهودیان مخفی» در بسیاری از نقاط #ایران فعالیت داشته و ریشه دوانیدهاند.
5️⃣ بهدلیل اهمیت این پدیده و جایگاه مرموز و بغرنج آن در تحولات امروز ایران و جهان، در یادداشتهای متعددی دربارهٔ ایشان سخن گفته و تلاش کردهایم دربارهٔ خاستگاهها و مجاری متنوع #نفوذ این #نهانپیشهگان روشنگری کنیم.
6️⃣ در همین راستا و برای آسانی دسترسی شما عزیزان، تمامی یادداشتهای مرتبط با این موضوع را در یک پرونده گرد آوردهایم.
📚 این پرونده را اینجا ببینید:
👉 https://jscenter.ir/other-topics/crypto-judaism/19017