◾️ تعزیه و سوگواری در ابرکوه
▪️ در صد و اندی سال پیش، برای اولین بار هیئت عزاداری به شکل امروزی توسط یکی از طلاب سرشناس ابر کوه بنام آقا سید احمد عزیزی به راه افتاد. ایشان تحصیلات حوزوی خود را در نجف اشرف به پایان رسانید و به مقام اجتهاد نائل شده و با ورود به ابر کوه عزاداری ایام محرم را به شکل هیئت عزاداری کربلا و نجف برای اولین بار در یکی از محلات این شهر به نام محله درب قلعه مرسوم گردانید، بطوریکه بعدها تمام محلات شهر برای شرکت در عزاداری امام حسین از روز هفتم محرم به آن محل حضور یافته و مشغول عزاداری می شدند. تدریجاً پس از چند سال هیئت هایی از محلات دیگر از هیئت مذکور انشعاب کردند و هر محل مستقلاً به تبعیت از محله درب قلعه به عزاداری پرداختند.
اولین انشعاب در هیئت عزاداری توسط محله دروازه میدان صورت گرفت و بعدها محله های دیگری از آن انشعاب نمودند و در محل خود حسینیه ای بنا کردند. در آن زمان اثری از وجود تکیه برای عزاداری نبود تنها مکان تجمع عزاداران حسینیه ها بود. حسینیه عموماً مکانی بود که در یک چهار راه واقع شده بود و محل گذر عابرین محل از چهار سمت از هر کوچه ای به سمت حسینیه ختم می شد، و ساکنین محل هر جا که ساکن بودند راه عبوری به سمت حسینیه داشتند. هیئت های عزاداری با نظم خاصی از روز هفتم محرم به عزاداری مشغول میشدند که این رسم اکنون هم از روز هفتم آغاز میشود. هر هیئت از دو گروه تشکیل میشود یک گروه جماعت زنجیرزن و گروه سینه زنان بیشتر مردم برای شرکت در هیئت سینه زنی و یا زنجیر زنی نذر میکردند تا بچه هایشان سینه زن یا زنجیر زن شوند. از قدیم تا به حال هیئت زنجیر زنی در جلو جماعت سینه زنی قرار می گرفته است.
در گذشته در روزهای نهم و دهم محرم در هیئتهای عزاداری وسایل و لوازم دیگری اضافه می گردید. مثلاً در شب عاشورا دسته تیع زنان به هیئت اضافه میشد. نقش دو طفلان مسلم همراه با ،حارس قاتل ،آنان به جماعت عزاداران اضافه میشد و به همراه هیئت به تکایا و حسینه حرکت میکردند. در روز عاشورا نقشهای دیگری بعنوان شبیه به هیئتها اضافه میگردید نظیر شمر ،شیر ،عرب ،کجاوه، سرهای بریده (در قدیم رسم بوده که سرهایی را از گل و یا گچ شبیه سرانسان می ساختند و بر چوبی بر می افراشتند و بین هیئت به منزله نماد و سمبل سرهای بریده یاران امام حسین (ع) به دنبال هیئت به راه می افتادند ) از جمله نقشهای دیگر، نقش امام زین العابدین بیمار بود که سوار بر شتری با خواندن اشعاری امام بیمار و سرگذشت و جریاناتی که در حوادث کربلا بر وی وارد شد، معرفی می گردید. همانطور که ذکر شد مراسم عزاداری در گذشته در محل حسینه ها که در مسیر چهار گذر محلات قرار داشت بر پا می شد. حسینیه ها دارای غرفه هایی بود و با طاق های هلالی ساخته شده بود که محل تجمع ونشمین عزاداران بود در کنار حسینیه ها معمولاً منبری از خشت و گل با ۳ پله ساخته بودند که روضه خوآن ها بر بالای آن قرار می گرفتند. در کنار منبر سکوی کوچکی وجود داشت که محل استقرار مداحان بوده است. در ایام محرم مجالس روضه خوانی در این حسینیه ها تشکیل می گردید و مردم پس از فراغت از کار وارد این مکانها شده و جهت عزادارای آماده می شدند پیش از بوجود آمدن هیئت ها شکل عزاداری مختص به همین حسینیه ها و برخی از منازل بزرگان محل بوده است.
منبع : فرهنگ عامه ابرکوه. نوشته ی مسعود حاجی زاده میمندی . یزد : تیک ، 1392. ص413-414).
نوشته: مژگان شکرریز یزدی(کارمند کتابخانه وزيری یزد).
به جمع ما بپیوندید👇
╔══════════╗
🆔 @vazirilibrary
╚══════════
58.07M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📺 قـهـوه یـزدی| 210 مین برنامه سه شنبه های علمی و فرهنگی رضوی
🔺 کتابخانه و موزه وزیری یزد، وابسته به آستان قدس رضوی
به جمع ما بپیوندید👇
╔══════════╗
🆔 @vazirilibrary
╚══════════
✍ دویست و دهمین برنامه سه شنبه های علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی به مناسبت روز ثبت جهانی یزد و ثبت ملی قهوه یزدی در روز سه شنبه ۱۹ تیرماه در سالن اجتماعات کتابخانه و موزه وزیری یزد برگزار شد.
🔹 این مراسم با قرائت آیاتی از کلام الله مجید و سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و صلوات خاصه امام رضا و مداحی آقای احرامیان شروع شد و در ادامه حجت الاسلام والمسلمین مظفر سالاری، رئیس کتابخانه و موزه وزیری، آقای دکتر سید مصطفی فاطمی، معاون توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران، آقای مرادی زاده، قهوه پز و احیاگر قهوه یزدی و آقای مرتضی وزیری، مدیر صفحه یزد کهن به ایراد سخنرانی در زمینه تاریخچه و ثبت ملی قهوه یزدی پرداختند. همچنین در پایان مراسم، از آثار اهدا شده (ظروف قهوه یزدی) توسط جناب آقای مرادی زاده رونمایی شد.
🔹 لازم به ذکر است، از آنجایی که مصرف قهوه در یزد به دلیل طبع سرد، مرسوم نبوده، یزدی ها با افزودن نبات، هل و گلاب، طبع سرد قهوه را به گرم تبدیل کرده اند. قهوه یزدی در سال ۱۳۹۸ در فهرست آثار ناملموس ملی ثبت شده و بیشتر در مراسم عزاداری و به ویژه ۱۳ محرم مصرف میشود.
ارسال خبر توسط: مژگان روحانی(کارمند کتابخانه وزيری یزد).
به جمع ما بپیوندید👇
╔══════════╗
🆔 @vazirilibrary
╚══════════
⁉️ دانستنیها: چگونگی پیدایش شهر تهران (بخش چهارم)
تحولات و تغییرات مزبور را که تا زمان حاضر همچنان ادامه دارد میتوان در چهار مرحله به شرح زیر مورد بررسی قرار داد.
الف -سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ که طی آن خندقها و دروازههای دوران ناصری از میان رفت و با ایجاد خیابانها و بناهای جدید شهر از هر سو گسترش یافت و با اصلاح کوچهها و خیابانهای قدیم و احداث خیابانها و بلوارهای جدید تهران از یک چهره نامنظم به یک چهره تقریباً هندسی و حساب شده دگرگون شد و جمعیت آن طی دو بار سرشماری یکی در سال ۱۳۱۰ به ۳۰۰ هزار نفر و دیگری در سال ۱۳۱۹ به رقم ۵۴۰ هزار نفر بالغ شد.
از ساختمانها و تاسیسات مهم این دوره میتوان بانک ملی ایران وزارت امور خارجه شهربانی کل کشور ایستگاه راه آهن تهران دانشگاه تهران ایستگاه فرستنده رادیو تهران باشگاه افسران و چند بیمارستان نام برد.
ب_ سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ که به دلیل بروز جنگ جهانی دوم و مشکلات و مسائل سیاسی تغییرات چشمگیری ایجاد نشد و تحولات تهران تا حدی به توسعه شهر از اطراف محدود شد. و جمعیت آن مطابق سرشماری سال ۱۳۲۵ به حدود ۸۸۰ هزار نفر بالغ شد .
پ_ سالهای ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۷ طی این سالها شهر تهران به سرعت رو به توسعه رفت و با احداث خیابانهای جدید و بزرگراهها و محلهها و شهرکهای نوبنیاد و همچنین ساختمانهای بزرگ در ردیف شهرهای عظیم آسیا قرار گرفت و جمعیت آن طی سرشماری سال ۱۳۳۵ به یک میلیون و هشتصد هزار نفر و برابر سرشماری سال ۱۳۴۵ به ۲ میلیون و ۷۲۰ هزار تن و بالاخره مطابق سرشماری سال ۱۳۵۵ به ۴ میلیون و ۵۳۰ هزار نفر بالغ شد و در سرشماری سال ۱۳۶۵ جمعیت شهر تهران از ۵ میلیون نفر تجاوز کرد و شهرستان تهران بیش از ۶ میلیون نفر سرشماری شد.
ت_ سالهای انقلاب و بعد از آن طی سالهای مزبور تهران به طرز فوق العاده چشمگیری توسعه یافته و شهر از هر سو گسترده شده است. گسترش شدید تهران را طی سالهای مزبور بایستی زاییده عوامل چندی چون تجاوز عراق و بروز جنگ و روی آور شدن جنگ زدگان به شهرها ایجاد خانههای ارزان قیمت و اختصاص پاره اراضی به تعاونیها برای خانهسازی محسوب داشت .
با توجه به اینکه مساحت تهران حدود ۶۰۰ کیلومتر مربع است لذا انبوهش جمعیت تراکم جمعیت تهران متجاوز از ۱۰ هزار نفر در هر کیلومتر مربع میباشد که نشانگر یکی از انبوهترین و متراکمترین شهرهای جهان است.
تهران کنونی از طریق یک فرودگاه بین المللی و چند راه اتومبیل رو و راه آهن به خارج از کشور و همچنین به شهرها و نواحی مختلف کشور مرتبط است و مرکز کلیه وزارتخانهها و ادارات و مراکز علمی کشور میباشد و علاوه بر اینکه مرکز ثقل سیاسی و اداری کشور محسوب میشود از نظر ژئوپولیتیک و بسیاری مسائل سیاسی و اقتصادی جهانی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
منبع: (فرهنگ دانستنیها: مجموعه اطلاعات عمومی. تألیف: محمد نژد. ص ۵۸۴-۵۸۶ ).
نوشته: محمدرضا باغشاهی(کارمند کتابخانه وزيری یزد).
به جمع ما بپیوندید👇
╔══════════╗
🆔 @vazirilibrary
╚══════════
📚 معرفی کتاب: برپا (روایت زندگی اصغر بمانی معلم، هنرمند و مربی پرورشی دهه 60).
✍ تحقیق و تدوین: سید مرتضی میرعزآبادی.
🔺 ناشر: راه یار
🔺 سال چاپ: 1401
🔹 کتاب «برپا» اثریست در سبک زندگینامه، که خاطرات شفاهی «اصغر بمانی» معلم، هنرمند و مربی پرورشی تأثیرگذار کشورمان در سالهای ابتدایی انقلاب و دوران جنگ تحمیلی، را از زبان خود او روایت می کند. این کتاب هشتمین جلد از مجموعه کتابهای خاطرات شفاهی مدارس و مربیان پرورشی دهۀ شصت است که به کوشش انتشارات راهیار و به حمایت جبهۀ فرهنگی انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. اصغر بمانی آموزگار گمنامی است که نه برای شهرت و پول و مقام، که برای ادای دین خود به نسلهای جدیدی که پا به میدان انقلاب اسلامی میگذارند، زندگی خود را وقف پرورش فرهنگی کودکان کرد.
کتاب برپا تماماً براساس خاطرهگوییهای شفاهی این مربی مهربان نوشته شده و توسط دانشآموزی قدیمی روی کاغذ آمده است. «سید مرتضی میر عزآبادی» گرچه هیچوقت مستقیماً شاگرد استاد بمانی نبود، اما همیشه گرمای کلام و نفوذ نگاه او را مانند تمام شاگردان آن مدرسه، از او به یادگار داشت؛ همین محبت هم در دل او باقی ماند و سالها بعد، طی یک اتفاق جالب، این فرصت بدست آمد تا با این جهادگر فرهنگی دیداری شکل بگیرد. حاصل مصاحبههای مکرّر و مفصّل این دو تبدیل شد به کتاب برپا؛ برپا به احترام یکی از صدها و هزاران معلم و نویسنده و هنرمند و انسان وظیفهشناسی که از دوران سخت پیش از انقلاب، در شکلگیری تجمّعات مردمی، در تبلیغات فرهنگی، در جنگ هشتساله و مبارزه با متجاوزان و... همیشه به عنوان یک شهروند وظیفهشناس حضور داشت و در این کتاب خاطرات خود را از ابتدای زندگی شخصی، شروع کار فرهنگی، شیوۀ تعامل با کودکان، رفتن به جبهه و برگشت به مدرسه، تجربۀ روشهای تربیتی و دهها بخش پررنگ دیگر کارنامهاش، به شکل کامل برای شما خوانندگان شرح میدهد.
نوشته: مریم تجملیان(کارمند کتابخانه وزيری یزد).
به جمع ما بپیوندید👇
╔══════════╗
🆔 @vazirilibrary
╚══════════
📚 معرفی کتاب: تشنهلبان
✍ نوشته: حمید گروگان
🔺 ناشر: انتشارات كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان
کتاب حاضر در واقع از کتابهای «مقتل» ویژه نوجوانان و مخاطبان عمومی بهشمار میرود و در آن، وقایع کربلا و حماسهآفرینان عاشورا با ذکر نام و شیوه شهادت و شرح مطالب بیان شده است. همچنین شعرهایی متناسب با هر مطلب از شاعران مختلف نظیر حافظ انتخاب شده است. تصویرگری و صفحهآرایی چشمگیرِ این كتابِ منحصر به فرد، به گونهای است كه نمونهای زیبا و به یاد ماندنی از هنر گرافیك و تصویرسازی را به نمایش گذاشته است. تصویرگری كتاب تشنهلبان را هاجر سلیمی نمین و طراحی گرافیكی آن را كوروش پارسانژاد بر عهده داشتهاند.
نویسنده با رجوع به معتبرترین منابع تاریخی عاشورا، حوادث این روز بزرگ را آن چنان با دقت و جز به جز روایت كرده كه خواننده خود را در گرماگرم نبرد اصحاب سالار شهیدان علیهالسلام با سپاه كفر می یابد و از مشاهده دلاوری های شهیدان كربلا به وجد آمده و بر مصیبت وارد شده به خاندان گرامی پیامبر(ص) اشك می ریزد. مقتل بلند عاشورایی تشنهلبان پاسخی به نیاز جامعه، به ویژه نوجوانان برای خواندن یک اثر مناسب مذهبی است. در نگارش این کتاب، بیش از ۳۰ منبع استفاده شده است و تاجایی كه به منابع و مآخذ دسترسی داشتهاند، تلاش شده به معرفی آن گروه از اصحاب عاشورا پرداخته شود كه از آنان، یافتههایی روشن، مستند و تقریباً خالی از ابهام در دست است. در انتهای كتاب نیز نَسَبنامه امام حسین(ع) ذكر شده است.
به جمع ما بپیوندید👇
╔══════════╗
🆔 @vazirilibrary
╚══════════