؛༻⃘⃕ 🌼 ﷽🌼 ༻❀༅
🌟به دست آوردن مساله مناسب برای پایان نامه و یا اصطلاحاً «مهارت مسئله یابی» یکی از مهارتهای اساسی و مقدماتی در یک تحقیق
حرفه ای است.
مساله یابی شامل دو مرحله می باشد:
مرحله اول: تعیین موضوع کلی یا زمینه بررسی
مرحله دوم: تحدید موضوع کلی انتخاب شده و تعیین مساله تحقیق
♻️مرحله اول شامل 3 زیر مرحله است:
1️⃣تشکیل سبد موضوعات
2️⃣ غربالگری موضوعات
3️⃣انتخاب موضوع نهایی
♻️مرحله دوم شامل 4زیر مرحله است:
1️⃣تجزیه موضوع به منظور تسلط بر ابعاد موضوع
2️⃣ترکیب عناصر به کمک الگوی سه جزئی
3️⃣تشکیل فهرست مسائل
4️⃣انتخاب مسئله نهایی
📂توضیحات هر مرحله را به صورت گام به گام در پست های بعدی بیاموزید👇👇👇👇
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•
؛༻⃘⃕ 🌼 ﷽🌼 ༻❀༅
🌱تشکیل سبد موضوعات🌱
برای یافتن موضوع تحقیق🔍ابتدا لازم است سبد موضوعات اولیه مورد نظر خود را تشکیل دهید. برای یافتن موضوعات در این سبد می توانید به موارد زیر مراجعه کنید:
1️⃣مراجعه به پایگاههای اطلاع رسانی علمی؛
2️⃣فراخوان همایشهای تخصصی؛
3️⃣مرور عناوین کتابهای تخصصی و مقالات علمی؛
4️⃣مراجعه به بخش چکیده پایان نامه ها و بخش پیشنهاد برای پژوهشهای بیشتر در پایان نامه ها؛
5️⃣گرفتن ایده از مباحث کلاسهای درس؛
6️⃣مشورت با صاحبنظران و استادان در زمینه تخصصی خود.
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی_مرحله_اول
#تشکیل_سبد_موضوعات
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
؛༻⃘⃕ 🌼 ﷽🌼 ༻❀༅
🌱غربالگری موضوعات🌱
♻️پس از تشکیل سبد موضوعات، نوبت به غربالگری موضوعات یعنی محدود کردن تعداد موضوعات میرسد. معیارهای غربال سبد
موضوعات میتواند موارد زیر باشد:
1️⃣ علاقه مندی به مساله؛
2️⃣ارزشمند بودن💫 مساله تحقیق؛
3️⃣نو بودن مساله ( تکراری و تقلیدی نباشد)؛
(در مورد موضوع کار نشده باشد یا به صورت جامل و کامل کسی کار نکرده باشد یا روش کار متفاوت باشد، یا داده ها متفاوت باشد یا نتایج و یا اثار و لوازم آن متفاوت باشد).
4️⃣امکان عملی انجام تحقیق.
(نبودن دشواری غیر عادی در رسیدن به منابع تحقیق، قابل انجام در مدت زمان مدنظر و یا قابل گزارش نتایج تحقیق در قالب مدنظر مثل حجم مقاله و یا پایان نامه، برای پاسخ به سوالات زمینه مورد مطالعه، راه حل علمی و روش
مناسب وجود داشته باشد)
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی_مرحله_اول
#غربالگری_موضوعات
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
؛༻⃘⃕ 🌼 ﷽🌼 ༻❀༅
🌱انتخاب موضوع نهایی🌱
♻️پس از تشکیل سبد موضوعات و غربالگری آنها، نوبت به انتخاب موضوع نهایی میرسد.
در پایان این مرحله دامنه موضوعات باقی مانده پس از غربالگری، کاهش می یابد و ممکن است به یک، دو یا سه موضوع برسد.
سپس تصمیم گیری نهایی با مشورت با استادان و بررسی بیشتر، یک مورد انتخاب می شود
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی_مرحله_اول
#انتخاب_موضوع_نهایی
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
؛༻⃘⃕ 🌼 ﷽🌼 ༻❀༅
🌱تجزیه موضوع🌱
♻️لازم است سوالات و ابهامات قابل طرح در خصوص موضوع کلی تعیین شده خود را بدون سانسور و بدون نگرانیهای منطقی(مثلا اینکه این سوال تکراری است یا مهم نیست و یا این ابهام عام است این ابهام خاص است و یا ...) یادداشت کنید.
الگوهای مختلفی برای این کار پیشنهاد میشود. یکی از این الگوها که برای شروع راهگشا است شیوه تجزیه به کمک الگوی خورشیدی ☀️است. در این شیوه ابهامات و سوالات محتمل را با یک خط (گویی شعاع خورشید است) به یک دایره وصل میشود. وسط دایره هم موضوع کلی و یا همان زمینه بررسی تحقیق خود را قرار میدهید.
🍃در این مرحله ملاک عملکرد بهتر این است که خورشید شما پر فروغ تر ⚡️☀️⚡️باشد! برای کمک به ذهن میتوانید از سرفصلهای درسی و یا کتابها برای طراحی سوال استفاده کنید.
•┈••✾•🌿🍀🌸☘️🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی_مرحله_دوم
#تجزیه_موضوع
•┈••✾•🌿🍀🌸☘️🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🍀🌸☘️🌿•✾••┈•
؛༻⃘⃕ 🌷 ﷽🌷 ༻❀༅
🍀ترکیب عناصر به کمک الگوی سه جزیی🍀
🌀در این مرحله سه ستون را تکمیل میکنیم. زمینه تحقیق و یا موضوع کلی را در ستون اول و در ستون دوم سوالات بهتر را انتخاب کرده مرتب مینویسیم. در ستون سوم قیدهای محدود
کننده بررسی را متناسب با موضوع انتخابی خود مینویسیم. شایان ذکر است این ترتیب، قابل جابجایی است.
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی_مرحله_دوم
#ترکیب_عناصر_الگوی_سه_جزئی
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
؛༻⃘⃕ 🌷 ﷽🌷 ༻❀༅
3. تشکیل فهرست مسائل:
💎در این مرحله با ترکیب عناصر فوق از هر ستون میتوان تعداد قابل توجهی مسئله تولید کرد. از ستون اول همان موضوع کلی و بعد از ستون دوم یک یا چند سوال و از ستون سوم هم یک قید می توان انتخاب کرد و با ترکیب این سه جزء یک مسئله به دست آورد.
4ـ انتخاب مسئله نهایی:
❄️در این مرحله از بین مسائل موجود در سبد مرحله قبلی بنابر شاخصه هایی می توانید مسئلهای مناسب برای تحقیق خود انتخاب کنید. در این مرحله مرور تحقیقات مشابه و منابع مربوط، مشاوره با استادان و کارشناسان
پیشکسوت در زمینه تخصصی مدنظر و گفتگو با دوستان و تأمل نهایی خودتان مفید است.
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی_مرحله_دوم
#نشکیل_فهرست_مسائل
#انتخاب_مسئله_نهایی
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
شاخصه های زیر می تواند شما را در انتخاب مسئله کمک کند
👇👇👇👇
؛༻⃘⃕ 🌷 ﷽🌷 ༻❀༅
💎شاخصه های زیر می تواند شما را در انتخاب مسئله کمک کند:
1️⃣علاقه خودتان به مسئله (بسیار مهم است)؛
2️⃣ارزشمندی علمی مسئله ونیاز معرفتی به حل آن (یک مشکل علمی را تحقیق شما رفع کند)؛
3️⃣نو بودن مساله و عدم تکرار (این نو بودن بدین معناست که یا در این مسئله تحقیقی نشده باشد و یا تحقیقات انجام شده از حیثی ناتمام باشد مثلاً جامع نباشد، روش کار شما متفاوت و بهتر باشد، نتایج و یا آثار و لوازم و یا نحوه استدلال شما متمایز باشد و ...)
4️⃣تناسب با سطح علمی و مهارتهای تحقیقی شما ( در این زمینه استاد راهنما کمک شایانی به شما خواهد کرد و تا حدودی بند سوم را نیز تعدیل میکند)؛
5️⃣دارای تناسب بیشتر با سابقه آموزشی و تحقیقات قبلی شما (به هر حال نباید سابقه و تجربه های قبلی خود را نادیده بگیرید)؛
6️⃣سرانجام حجم قالب ارائه نتایج تحقیق (اینکه مقاله است یا پایان نامه و یا کتاب) و مدت زمانی که در اختیار دارید در وسعت و یا محدودیت مسئله شما موثر است.
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_اول
#مسأله_یابی_مرحله_دوم
#نشکیل_فهرست_مسائل
#انتخاب_مسئله_نهایی
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
🌱سوال اصلی🌱
1️⃣یکی از مهمترین ارکان طراحی پژوهش، سازماندهی سوالات است.
2️⃣هر تحقیقی صرفاً دارای یک سوال تحقیقاتی است. به عبارت دیگر کل تحقیق از یک کنجکاوی علمی و از یک مرکز ثقل نشأت می گیرد. هدف از این کار ایجاد نهایت تمرکز در فرآیند تحقیق است. داشتن یک پرسش علمی باعث میشود که مواد
خام جمع آوری شده در سبد مخصوص خود گردآوری شود و در جریان کار به افق های گوناگون کشانده نشود و کنجکاویهای محقق او را از مسیر استنباط منحرف نکند.
3️⃣عنوان تحقیق را که یک شبه جمله (بدون فعل) است؛ هر گاه به صورت استفهامی و در قالب یک جمله سوالی تبدیل کنید
شما به سوال اصلی تحقیق خود دست پیدا کرده اید. به عبارت دیگر سوال اصلی همان بیان مسئله است به شکل سؤالی.
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_سوم
#سوال_اصلی
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#سوالات_فرعی
1️⃣ #سوال_اصلی را در یک جمله نمیتوان پاسخ داد. باید آن را به چند سوال تجزیه کرد و به تدریج پاسخ داد. به عبارت دیگر سوال اصلی هر تحقیقی تا حدی کلی است که باید به تعدادی از سوالات فرعی تجزیه شود. باید توجه داشته باشید که همیشه باید از حاصل جمع سوالهای فرعی، همان سوال اصلی شکل بگیرد نه کمتر و نه بیشتر.
2️⃣ سوالهای فرعی، ارکان بلافصل سوالات اصلی هستند.
3️⃣شیوه طراحی سوالات فرعی بدینگونه است: بارش فکری و طرح هرگونه سوال، سنجش ارتباط سوالات مطرح شده و حذف سوالات غیر مرتبط، تنظیم منطقی سوالات، بازنگری نهایی. پس از کسب مهارت کافی معمولاً در مرحله بارش فکری سوالات نامربوط را خود به خود حذف خواهید کرد و کار را سریعتر به سرانجام می رسانید.
4️⃣فصول تحقیق را باید بر اساس سوالهای فرعی تنظیم کرد. این سوالها «فصلساز» هستند. به عبارت دیگر پرسشهای فرعی،
عنوان فصلهای پایاننامه و یا عناوین مقاله را شکل میدهند. بدین منظور میتوان هر یک از سوالات فرعی را به یک شبه جمله تبدیل کنید و عنوان فصل را به دست میآورید. البته لازم است توجه داشته باشید که در ساختار مقاله، چیزی به نام
کلیات و فصل بندی وجود ندارد و معمولاً با ایجاد تمایز منطقی بین تیترها و ریز و درشت کردن قلمها، مهندسی بحث را پیش می برند.
5️⃣هیچ گاه نباید سوال فرعی با سوال اصلی یکی شود.
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_چهارم
#سوالات_فرعی
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
🌸پیشینه🌸
💎در مرحله پیشینه شناسی مسأله، مطالعات باید عمیق و انتقادی و گزینشی باشد. می توان نخست فهرستی از منابع که در مظان فایده هستند تهیه کرد و با تهیه فیش های توصیفی در مورد منابع، مشخص کرد چه مقدار از فلان منبع به بحث مامرتبط است و با کدام پرسش اصلی یا فرعی ما ارتباط دارد.
❄️اگر سوابق متعدد هستند پس از بررسی و مطالعه باید آنها را در چند دسته مشخص کنند. و در هر دسته یک یا دو منبع مهم را یادآور شوند و محتوای کلی آن منابع را بیان و ضمن برجسته سازی کاستی های آنها بر نوآوری خود تاکید کنند.
ویژگی های عناصر جدید در اثر شما نسبت به آنها چیست؟
تعبیری که به پیشینه تحقیق دلالت میکند، باید بسیار دقیق باشد. مقایسه جملات زیر این دقت را نشان میدهد. جملات به ترتیب دقیق تر و حرفه ای تر شده اند. سعی کنید علت را خودتان بیابید و از این تجربه در پیشینه نگاری کارهای خودتان
استفاده کنید:
در این موضوع هیچ گونه کاری نشده است.
در این موضوع مطالعاتی وجود ندارد.
در این مسأله مطالعات نظام مندی وجود ندارد.
در این مسأله مطالعات نظام مندی منتشر شده است.
برای یافتن پیشینه لازم است به پایگاه های اطلاع رسانی مجازی مراجعه کنید و با جستجو با کلید واژه های مشیر به زمینه تحقیق خود تحقیقات مشابه را بیابید و آنها را متناظر با تحقیق خود گزارش کنید
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
#جهاد_مهارت_افزایی
#تدوین_طرح_اجمالی
#گام_پنجم
#سوالات_فرعی
#مرکز_آموزش_غیرحضوری
#معاونت_پژوهش
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•