مرز_عدل_در_تعددزوجات_علامه_جوادی_060418141724.mp3
4.73M
#استیفای_عدل👆
#علامه_جوادی_آملی
🔻برای چه تعدادهمسر میتواند #عدالت (در قَسم ونفقه) برقرار کند
🔻عقد انقطاعی(موقت) عددی ندارد
⚠️آنها که با حلال الهی مخالفند به حرام آلوده شدند
🌐 yon.ir/zojat yon.ir/zojat2
💞 @WahdatZojat
🔻پس آن زن دارد غرور را با غيرت خلط ميکند؛ غرور که يک امر زشت و وصف پليدي است با غيرت که ملکه نفساني خوبي است دارد اشتباه ميکند. حضرت فرمود اين صفت (غیرت) را خدا به زنها نداد «فَإِنَّ اللَّهَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يَبْتَلِيَهُنَّ بِالْغَيْرَةِ وَ يُحِلَّ لِلرَّجُلِ مَعَهَا ثَلَاثا»، اين وصف غيرت را خدا به زن نداد؛ اگر ميداد و بعد ميگفت مرد ميتواند چهار همسر داشته باشد، اين تحميلي بود بر فطرت زن و خدا اين کار را نکرد.
🔻روايت دوم که مرحوم صدوق(رضوان الله عليه) در علل و همچنين در عيون الاخبار به سندهاي متعدّد نقل کرد آن هم به همين منظور است که اختلاط مياه نشود. سرّ اينکه تعدّد همسر يعني تعدّد زن (برای مرد) ممکن است و تعدّد شوهر (برای زن) ممکن نيست، براي صيانت رَحِم از اختلاط مياه است؛ براي اينکه نَسَب و شناسنامهها و اولاد و فرزندها مختلط نباشند که معلوم نشود بچه کيست، اين صيانت از آنها است.
❓پرسش: این دلیل دوم (اختلاط میاه) مرجوح است زمانی که زنی نخواهد از آن رابطه نامشروع صاحب اولاد بشود؟
🔻پاسخ: حکمت است، اينها که علت نيست؛ لذا اگر چنانچه اينها باردار نبودند هم همينطور است. اينها علت منحصر يا علت تام نيست، غالب اينها حکمت است.
🔶
🔸مرحوم محقق حلّی -صاحب شرایع- (رضوان الله عليه) سبب چهارم که از اسباب تحريم هست آن را به عنوان «استيفاي عدد» ذکر کرده است. استيفاي عدد که باعث حرمت ازدواج بيش از آن است؛ گاهي منحصراً يکي است، گاهي دوتا است، گاهي هم تا چهارتا. آنجا که منحصراً يکي است مربوط به زن است؛ استيفاي عدد در زن همان شوهر واحد است، براي يک زن بيش از يک شوهر در حال واحد جائز نيست.
🔻استيفاي عدد يک نصاب خاص ندارد، اين را در سه بخش ذکر فرمودند: بخشي که مربوط به زن است استيفاي عدد آن يک مرد است. بخشي که مربوط به مرد عبد (غلام) است استيفاي عدد او چهار کنيز يا دو زن آزاد است اگر بخواهد با زن آزاد ازدواج کند استيفاي آن دوتاست و سومي حرام است؛ چه در سومی بخواهد با أمه ازدواج کند، چه بخواهد با حُرّ ازدواج کند. استيفاي عدد در مردِ حُرّ چهار زن است. پس استيفاي عدد يک نصاب خاص ندارد.
🔻در طليعه بحث که روايت آن را به طور اجمال خوانديم، آن مسئله «غيرت» را مطرح کردند که يک نکته رواني است، و مسئله «اختلاط مياه» را بررسي کردند که يک نکته حقوقي است. خب اگر يک زني بيش از يک همسر داشته باشد، معلوم نيست اين فرزند براي کيست؟! نه نَسَب مشخص است، نه ميراث مشخص است، نه مَحارمِ دیگر مشخص است، نه وجوب نفقه و حرمت عقوق مشخص است، هيچ مشخص نيست! هم از نظر «غيرت» که مسئلهی رواني است مطرح است و هم مسئله «حقوق»؛ حقوق فراواني اينجا از بين ميرود و لوث ميشود، معلوم نيست که اين فرزند کيست! لذا استيفاي عدد در زن به زوج واحد است. در مرد عبد به دو حُرّ يا چهار کنيز است؛ اگر خواست با زن آزاد ازدواج کند، بيش از دو زن براي عبد حرام است؛ چه در سومی بخواهد با حُرّه ازدواج کند و چه بخواهد با أمه ازدواج نماید. و امّا استيفاي عدد در مرد حُرّ چهار زن است و اگر خواست با کنيز ازدواج کند بيش از دو کنيز بعنوان همسری (مخصوص تمتّع) نميتواند بگيرد، بقيه را يا زن نميگيرد يا اگر خواست بگيرد بايد آزاد باشد.
🔶
🔻در همان اوائل سوره مبارکه «نساء» که بحث آن قبلاً اشاره شد، فرمود: ﴿فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً﴾،[نساء، 3]. عدل بر همه ما واجب است؛ يعني بر همه واجب است که عادل باشيم؛ يعني واجب را انجام بدهيم و حرام را ترک کنيم، اين ديگر اختصاصي به شخصي ندارد. اما رعايت کردن عدل حقوقي بين همسرها بر شوهر واجب است. فرمود اگر نميتوانيد بين اين زنها عدالت را برقرار کنيد يک زن بگيريد. اين با اينکه جزء مهمترين بحثهاي خانوادگي است اصلاً در فقه ما راه ندارد؛ سرّ آن اين است که قرآن مهجور است.
🔻در بحثي که مرحوم محقق(رضوان الله عليه) عنوان کردند «السبب الرابع استيفاء العدد»، اين اگر بحث قرآني ضميمه آن ميشد، متمم آن ميشد، روشن ميشد که « #استيفاي_عدد » يعني چهارتا، اين براي «لو خُلّي و طبعه» اگر کسي بخواهد عدل را رعايت بکند همين است؛ اما اگر کسي توفيق رعايت عدل ندارد « #استيفاي_عدل » معيار است، مرز عدل است.
🔻اگر فقط با يکي ميتواند عادلانه به سر ببرد که ديگر آن قَسْم و حق قَسْم و مانند آن اصلاً موضوع ندارد، عيب ندارد. اگر بين دو نفر ميتواند عدل را رعايت کند نه بيشتر، استيفاي عدد او به دو است. اگر با سه همسر ميتواند عدل را رعايت کند نه بيشتر، استيفاي او به سه عدد است. اگر ميتواند بين چهار همسر عدالت را رعايت کند بله، استيفاي او همان عدد چهار است.
🔶
💎 ادامه 👇👇👇