#علم_بدیع #ادبیات #اصطلاح_بلاغی #ویکی_فقه
🌺 جناس، از صنایع لفظی در علم بدیع میباشد و در لغت به معنای «همجنس آوردن» و «با چیزی مانند شدن» است و در اصطلاح همانندی دو کلمه در لفظ با اختلاف آنها در معناست؛ مانند شیر که هم به شیر آشامیدنی و هم به جانور درنده گفته میشود.
💠 یکی از اسلوبهای #قرآن، صنعت «جناس» است که از تشابه دو لفظ در تلفظ و مغایرت آن دو در معنا پدید میآید. #جناس از محسنات لفظی است و در سطح کلمات یا #جملات هماهنگی پدید آورده و شنونده را برای گوش دادن به کلام تشویق میکند.
💢 جناس انواعی دارد که در لینک زیر میتوانید انها را مطالعه کنید.
wikifeqh.ir/تجنیس
@wikifeqh
💠تلمیح💠
🔸تلْمیح، از صنایع معنوی در علم بدیع است که اشاره به آیه، حدیث، ضربالمثل، بیت و داستان در شعر دارد.
🔹تلمیح از ریشۀ لمح، در لغت به این معانی آمده است: به سوی چیزی نگاه اجمالی و مختصر کردن، درخشیدن برق و ستاره شباهت داشتن، و به گوشۀ چشم اشاره کردن. برخی با مقدم داشتن میم بر لام، این واژه را تملیح، از ریشۀ ملح به معنای نمک به اندازه در طعام کردن، و نیز نمکین کردن کلام با استفاده از پارهای اشارات، حکایات و وقایع مشهور، دانستهاند. اما گروهی از علمای علم بدیع، صورت اخیر را خطا، و تلمیح را صواب دانستهاند.
🔸تلمیح در لغت به معنای «به گوشه چشم نگریستن» است و در اصطلاح، اشاره به آیه، حدیث، مَثَل، داستان یا شعری مشهور با حداقل کلمات است تا با تداعی شدن آنها مقصود گوینده واضحتر و مطلبش مؤثرتر شود.
🔹مانند بیت «جهان پیر است و بیبنیاد از این فرهادکش فریاد/ که کرد افسون و نیرنگش ملول از جان شیرینم» که به داستان شیرین و فرهاد اشاره دارد یا بیت «لَوأسمَعوا یَعقُوبَ ذِکرَ مَلاحَةٍ/ فی وجهِهِ، نَسِیَ الجَمالَ الیوسُفی» اگر ملاحتِ سیمای او را به گوش یعقوب میرساندند، او زیبایی یوسفگونه را فراموش میکرد که به داستان قرآنیِ یعقوب و یوسف اشاره میکند.
◀️ براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
🌐 wikifeqh.ir/تلمیح
📌 کلمات کلیدی:
#اصطلاحات #ادبی #تلمیح #علم_بدیع #شعر #آیه #حدیث #ضربالمثل #داستان
•┈┈••✾•🍃🌼🍃•✾••┈┈•
📌 ویکی فقه؛ دانشنامه علوم اسلامی
🆔 @wikifeqh
💠ترصیع (علم بدیع)💠
🔹ترصیع در لغت به معنی جواهر نشاندن و در اصطلاح بدیع آن است که در قرینههای نظم یا نثر، هر لفظی با قرینه خود در وزن و حروف روی مطابق باشند. ترصیع ابزاری برای موسیقی درونی شعر است و در اشعار سعدی و رشیدالدین وطواط بسیار دیده میشود.
🔹ترْصیع، در لغت به معنای آراستن، گوهر نشان کردن و زینت دادن (با زر یا گوهر) و در دانش بدیع به معنای همسانی در وزن و رَویّ میان یک یا چند لفظ از مصراع اولِ یک بیت یا بخش اول یک جمله با یک یا چند لفظ در مصراع یا بخش دوم جمله؛ مانند این عبارت از حریری:
فَهُوَ یَطْبَعُ الأسجاعَ بِجواهرِ لَفْظِه ••••• و یَقْرَعُ الاسماعَ بزَواجِر وَعْظِه؛
🔹این صنعت بلاغی تفویف نیز خوانده شده است. که تعریف دیگری از تفویف آورده است.
🔹ترصیع از صنایع مهم در موسیقی و مضمون سخن است؛ اما اگر صنعتی مانند جناس در کنار آن آورده شود پرمایهتر و بلندپایهتر میگردد که به آن "الترصیع مع التجنیس" گفته میشود؛ چنانکه لفظ مرصع متجانس هم باشد؛ مثلا: یار سرگشته و کار برگشته.
و مثالی از ترصیع در نظم:
بیمارم و کارزار و تو درمانی ••••• بیم آرم و کارزار و تو در، مانی
◀️ براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
🌐 wikifeqh.ir/ترصیع_(علم_بدیع)
📌 کلمات کلیدی:
#اصطلاحات #ادبی #ترصیع #علم_بدیع #نظم #نثر #شعر #سعدی #رشیدالدین_وطواط #تفویف #موسیقی
•┈┈••✾•🍃🌸🍃•✾••┈┈•
📌 ویکی فقه؛ دانشنامه علوم اسلامی
🆔 @wikifeq