⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_فلسفی
✅ برهان صدیقین
🌸 برهان صدیقین نخستین بار بر اساس آیات قرآن کریم و توسط ابوعلی سینا فیلسوف و دانشمند مسلمان ارائه شد.
🌸 سرّ این نامگذاری توسط او این است كه در این برهان هیچ یک از افعال و مخلوقات خداوند نظیر حرکت و حدوث، واسطه در اثبات نیست، بلكه بعد از نفی سفسطه و قبول این كه واقعیتی هست، با نظر به اصل وجود، بدون آنكه نیاز به واسطهای دیگر باشد، با یک تقسیم عقلی كه موجود یا واجب و یا ممکن است و در صورتی كه ممكن باشد مستلزم واجب خواهد بود، وجود خدای تعالی اثبات خواهد شد.
🌸 تحلیل برهان صدیقین ابنسینا:
🔹مقدمه اول: دور و تسلسل باطل است.
🔹 مقدمه دوم: موجودات یا واجب هستند یا ممکن و در این تقسیمبندی قسم سومی وجود ندارد.
🔹مقدمه سوم: هر موجود ممکنی برای موجود شدن به یک موجود ممکن دیگر و یا موجودی واجب نیاز دارد.
🔹 نتیجه: کل موجودات ممکن در نهایت به وجود واجبی نیازمند هستند که او خود به هیچ موجود دیگری محتاج نیست.
🌸 بعد از ارائه این برهان توسط ابنسینا نقدهایی بر آن وارد آمد:
⚜ نقد اول:
شاید این استدلال ابن سینا در مقایسه با دیگر برهانهای قبلی در این زمینه مستدلتر باشد ولی آن گونه که خود ابن سینا مدعی است چندان هم بی واسطه وضع نشده است. درست است که در این برهان، مخلوقات واسطه قرار نگرفتهاند، اما از سوی دیگر این برهان نیز واسطه دارد. آنچه در این برهان واسطه قرار گرفته امکان و خواص ماهیات است.
⚜ نقد دوم:
یکی دیگر از واسطههایی که در این برهان استفاده شده است ولی از چشمان ابن سینا مخفی مانده بهرهگیری از ابطال دور و تسلسل است. او از این رکن به عنوان پیشفرض برای استدلالش استفاده کرده در حالی که این روش در برهان صدیقین که مشخصه آن بی واسطه بودنِ آن است راهی ندارد.
⚜ نقد سوم:
از نقاط ضعف این برهان آن است که قادر نیست توحید واجب تعالی را اثبات کند. حتی اگر این برهان پذیرفته شود باز هم ممکن است موجودات واجب، اما متعددی وجود داشته باشند که هیچ یک به علتی غیر از خود محتاج نباشند. پس ضرورتی ندارد که حتما یک واجب الوجود داشته و آن را همان خدا دانست.
🌸 صدرالمتألهین برهان بوعلی را كه خودش آنرا برهان صدیقین میدانست، شایسته عنوان صدیقین ندانسته و خود به تقریری جدید و متقن از برهان صدیقین پرداخته است.
🌸 برهان صدیقین با تقریر صدرالمتالهین:
حقیقت هستی موجود است به معنای اینكه عین موجودیت است و عدم بر آن محال است و از طرفی حقیقت هستی در ذات خود یعنی در موجودیت و در واقعیت داشتن خود مشروط به هیچ شرطی و مقید به هیچ قیدی نیست. هستی چونكه هستی است موجود است نه به ملاك دیگر و مناط دیگر و هم نه به فرض وجود شیء دیگر... حقیقت هستی در ذات خود قطع نظر از هر تعینی كه از خارج به آن ملحق گردد مساوی است با ذات لایزال حق، پس اصالت وجود، عقل ما را مستقیماً به ذات حق رهبری میكند نه چیز دیگر.
🌸 نقد برهان صدیقین صدرالمتالهین:
🔹برهانی که صدرالمتالهین به عنوان برهان صدیقین ارائه داد به چند مقدمه نیاز دارد. این مقدمات عبارتنداز: اثبات اصالت وجود، اثبات تشکیک وجود، اثبات بساطت وجود. با در نظر گرفتن این مقدمات، آن گاه مسئله اثبات واجب از تامل در حقیقت هستی قابل طرح است.
🔹بنابراین اثبات واجب تعالی جزء اولین مسائل فلسفه نخواهد بود و هرگز نمیتوان بحث در اثبات واجب تعالی را از اولین مسئله فلسفی تلقی کرد. زیرا گذشته از نیاز به یک سلسله مبادی که مشترک در همه این براهین و تقریرات است، به یک سلسله مبادی تصدیقیه نیاز است که آنها باید قبلادر طی مسئله اصالت وجود، تشکیک وجود و بساطت وجود اثبات شوند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/برهان_صدیقین
#ویکی_فقه #برهان #برهان_صدیقین #اصالت_وجود #تشکیک_وجود #بساطت_وجود #تسلسل #دور #امکان_ماهوی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقمندان به #مباحث_کلامی
✅ #برهان_امکان_و_وجوب_در_قرآن
🌺 #برهان امکان، برهانی است که به واسطه صفت امکان موجودات، وجود #واجب_الوجود را اثبات میکند.
🌺 منظور از امکان، همسانی نسبت ماهیت، با وجود و عدم است و چون #دور و #تسلسل علل باطل است، سلسله علل ممکنات به موجودی ختم میشود که وجودش ضروری است و وابسته به علتی نیست.
🌺 این اصطلاح در قرآن به کار نرفته است ولی مفسران و متکلمان در برخی آیات، اشاراتی به این برهان کردهاند.
🌺 آیه 15 #سوره_فاطر به این برهان اشاره دارد: "يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَميدُ ؛ اى مردم شما (همگى) نيازمند به خدائيد؛ تنها خداوند است كه بىنياز و شايسته هر گونه حمد و ستايش است!".
🌺 مفاد آیه، حصر غنا در ذات باری و حصر نیازمندی در مخلوقات است. برای خدا چیزی جز غنای ذاتی و برای مخلوقات، چیزی جز فقر ذاتی تصور نمیشود.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/برهان_امکان_و_وجوب_(قرآن)
#ویکی_فقه #کلام #اعتقادات #توحید #خدا_شناسی #آیات_اعتقادی
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
@wikifeqh_ir