#بزرگنمایی_تحريفات_عاشورا (١) ✍️ سید مهدی مرتضوی بسم الله الرحمن الرحیم 🔹 معمولا در ایام محرم، فضاي مجازي جولانگاه سخنرانی‌های روشنفکران مسلمان در نقد فرهنگ و سنتهاي پيرامون عاشورا و نهادهای دینی مرتبط با آن مانند روحانیت، مداحان و هیاتهای عزاداری می‌شود. 🔹 العلماء ورثه الانبیاء .... فان فینا اهل البیت فی کل خلف عدولا ینفون عنه تحریف الغالین و انتحال المبطلین و تاویل الجاهلین. بنا بر این حدیث شریف، رسالت عالمان راستین، حفظ دین از تحریفها و بدفهمی‌ها است. رسالتی که امثال شیخ مفیدها و شهید مطهری‌ها عمر و آبرو و جان‌شان را بر سر آن گذاشته‌اند. فرهنگ و سنتهاي پيرامون عاشورا نیز از اين قاعده مستثني نبوده و نیازمند بازخوانی و پیرایش مدام هستند. 🔹 نقد روشنفکران به باورها و عملكرد دينداران در ارتباط با قيام امام حسين را می‌توان لطفی از جانب ايشان در حق نهادهای دینی و ما دینداران سنتی تلقي كرد. لطف روشنفکران دینی در حق ما دینداران، مشکور باد. اما آیا اجازه داریم عملکرد ایشان را در بیان تحریفات عاشورا مورد بررسی و نقد قرار دهیم؟ 🔹 معمولا سخنرانان در مقام سخنگویی کمابیش، اغراق و مبالغه می‌کنند تا تاثیر بیشتری بر شنوندگان بگذارند. #بزرگنمایی_تحریفات_عاشورا نیز در کلام این بزرگواران خوش‌سخن، نمایان است. چنين بزرگنمايي‌هايي را مي‌توان نوعي تحريف حقيقت دانست كه مي‌تواند آثاري هرچند ناخواسته اما زيانبار داشته باشد. در یادداشت بعدی نمونه روشنی از چنین اغراقهايی را خواهیم دید. 🔹 سخنراني‌هايي از اين قبيل، اشكال ديگري نيز دارند. اصلاح ديني و مبارزه با تحريف، كاري پيامبرانه است و مصلح بايد همچون پيامبر عزيز خدا، طبيب دوار بطبه باشد و لحني مناسب و قولي لين براي بيان حقايق انتخاب كند. 🔹 توهين به مداحان يا روحانيان هرچند به اسم مبارزه با تحريف و جهل و خرافات و به نيت ترويج علم و آگاهي انجام شود امري غير اخلاقي است كه موجب اضطراب در بخش بزرگي از دينداران و احتمالا خشنودي بخشي ديگر از جامعه مي‌شود. علاوه بر اين بجاي اصلاح عملكردها موجب تقابل دينداران و روشنفكران و به تبع آن ايجاد دو قطبي و انشقاق در جامعه شده و در بين اين دو بخش، نفرت مي‌آفريند. 🔹 روشنفكران ديني مي‌توانند با لحني مهربان‌تر با ما دينداران سخن بگويند. به اميد آن روز. #روشنفکران_دینی #دکتر_سروش از طريق لينك زير مي‌توانيد به كانال يادداشتها بپيونديد ✅https://eitaa.com/yad_dashtha

#بزرگنمایی_تحريفات_عاشورا (٢) ✍️ سید مهدی مرتضوی بسم الله الرحمن الرحیم 🔹 كساني كه در صدد اصلاح جامعه و نقد بخشی از عملکردها هستند بايد #محتواي كلامشان سديد و استوار و منصفانه بوده و #لحن سخنشان نيز ليّن و مهربان و خيرخواهانه باشد. در این صورت کلام‌شان بر دلها می‌نشیند و عقلها و عزمها را با خود همراه می‌کند. 🔹 سخنانی كه در نقد عملكرد دينداران از سوي روشنفكران ديني در جامعه منتشر مي‌شود معمولا با نيت زدودن گرد تحريفها و اشتباهات از چهره آموزه‌هاي ديني بيان مي‌شوند اما گاهی گرفتار دو آسیب زیر هستند: 🔹 اولا به دلیل لحن تند یا توهین‌آمیزشان نسبت به روحانیت یا سایر نهادهای دینی سنتی، بر شکاف و تقابل دو سوی ماجرا دامن می‌زنند. 🔹 ثانیا محتوای‌شان در نهايت مخاطب را گرفتار #شكاكيت و سوء ظن به همه يا اكثر تعاليم ديني مي‌كند. 🔹 برای مثال سال ٩٥ فايلي صوتي از بزرگواري خوش‌سخن منتشر شد كه در آن به سه گونه از تحريف حركت امام حسين در كربلا اشاره شده بود. بر اساس سنت ناصواب اما رايج در فضاي مجازي اين سخنان به دروغ يا اشتباه به دكتر #محمد_مطهري نسبت داده شد. در حالي كه لحن نسبتا تند و بي‌محاباي آن سخنان در نقد فرهنگ عاشورا، با دأب جناب مطهري سازگار نبود. كمي بعد نيز خود ايشان اين نسبت را تكذيب كردند. 🔹 بخشي از سخنرانی مذكور به نقل جملاتي نسبتا مشهور مي‌پردازد كه در سالهاي پيش از انقلاب به اشتباه به امام حسين عليه السلام نسبت داده می‌شد. عباراتي حماسي مانند ان كان دين محمد لا يستقم الا بقتلي فيا سيوف خذيني يا جمله ان الحياه عقيده و جهاد. امروز همه می‌دانند كه اين دو عبارت، متعلق به امام حسين نبوده بلكه زبان حال ايشان است كه در سخن شاعران يا سخن‌سرايان جاري شده است و انتساب آنها به امام حسين در چند دهه پيش، اشتباه بوده است. 🔹 در بخشي ديگر از سخنرانی مذكور به اموري مانند فتواي شريح قاضي درباره خروج امام حسين از دين اشاره مي‌شود كه امروز نيز برخي آن را به عنوان امري مشهور يا مسلم بيان مي‌كنند در حالي كه فقط در منابع قرن ١٤ به آن اشاره شده و در منابع معتبر كهن اثري از ‌آن وجود ندارد. هر چند يقين نداريم اما با اطمينان بالا چنين اموري را نيز مي‌توان از تحريفات عاشورا محسوب كرد. 🔹 سخنران محترم پس از جلب اعتماد مخاطب عادی از طریق ارائه اطلاعات پی در پی و نسبتا انبوه درباره مصادیق تحریف که تشخیص آن برای چنین مخاطبی آسان است، به سراغ مصاديقي مي‌رود كه وضعيتي كاملا متفاوت با تحريفات سابق الذكر دارند. به احاديثی اشاره مي‌کند كه در منابع معتبر كهن وجود دارند و به لحاظ تعدد و كثرت منابع و نقلها، نمي‌توان اين احاديث را بدون سند و از سنخ جعلیات و تحریفات مذكور محسوب كرد. اما سخنران محترم آنها را نیز از جمله تحریفات بر می‌شمارد بدون‌ آنکه دلیلی قانع کننده برای ادعایش عرضه کند. 🔹 براي مثال در احاديث متعدد، اشاره شده است كه امام حسين عليه السلام از شهادت خود خبر داشتند و به اين مطلب در برخي گفتگوها يا نوشته‌هاي خود اشاره كرده‌اند. هرچند چنين احاديثي را بايد در كنار ساير شواهد تاريخي و نصوص ديني ملاحظه كرد و به توضيح و تبييني جامع براي آنها دست يافت اما به دليل ناتواني از فهم آنها يا ناسازگاري آنها با چارچوبهاي ذهني مقبول خود نمي‌توان آنها را انكار كرد یا بدون سند معرفی نمود. 🔹 در این سخنرانی مغالطه‌اي پنهان وجود دارد. زيرا در ابتدا انبوهی از اطلاعات علمی درباره تحريفات عرضه میشود و بدین وسیله اعتماد مخاطب جلب شده و در شنونده اين احساس ايجاد مي‌شود كه در سرتاسر سخنراني با ادعاهايي مستدل و مستند مواجه است. چنين مخاطبي براحتي ادعاهاي بدون دليل را نيز خواهد پذيرفت و روايات مستند را بدون سند و مجعول خواهد انگاشت. 🔹 يكي ديگر از نتايج مخرب چنين سخنراني‌هايي آن است كه ذهن مخاطب، ناخواسته گرفتار تعمیم شده و فرض را بر این می‌گذارد که هر چه از منابع و نهادهای سنتی دین درباره عاشورا و حتی ساير معارف ديني عرضه شده و مي‌شود سرشار از خطا و دروغ و تحریف بوده و قابل اعتماد نمی‌باشد. و اين چنين است كه بخشي از مخاطبان چنين سخناني گرفتار شكاكيت و سوء ظن به همه يا اكثر تعاليم ديني مي‌شوند. #قول_سدید #قول_لیّن #عبدالحمید_ضیائی از طريق لينك زير مي‌توانيد به كانال يادداشتها بپيونديد ✅https://eitaa.com/yad_dashtha