هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۲) حدیثی طولانی از پیامبر اکرم ص خطاب به ابنمسعود آمده که مجموعه وصایایی است از ایشان خطاب به ابنمسعود؛ و در واقع، خطاب به تمامی مومنان. فرازهایی از آن قبلا گذشت. در فرازی دیگر از آن حدیث آمده است:
ای پسر مسعود! بر تو باد به اصلاح سرائر و امور مخفیات، زیرا که خدای تعالی میفرماید: «روزی که سرائر آزموده و برملا شود؛ پس هیچ نیرو و یاوری نباشد» (طارق/۹-۱۰).
📚مکارم الأخلاق، ص۴۵۷
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ: دَخَلْتُ أَنَا وَ خَمْسَةُ رَهْطٍ مِنْ أَصْحَابِنَا يَوْماً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص وَ قَدْ أَصَابَتْنَا مَجَاعَةٌ شَدِيدَةٌ ...
يَا ابْنَ مَسْعُودٍ عَلَيْكَ بِإِصْلَاحِ السَّرِيرَةِ؛ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَقُولُ: «يَوْمَ تُبْلَى السَّرائِرُ فَما لَهُ مِنْ قُوَّةٍ وَ لا ناصِرٍ».
@yekaye
۱۳ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۳) الف. روایت شده که امیرالمومنین ع در خطبهای فرمودند:
عمل کنید برای روزی که ذخیرهها برای آن ذخیره میشود و سریرهها (امور مخفی و راز) در آن آزموده و برملا میشود؛ براى روزى كار كنيد كه اندوختهها براى آن نهند، و رازها در آن روز آشكار شود. آن را كه سودش ندهد خردى كه دارد، چگونه از خردى كه با او نيست سود بردارد؟ كه آن غايب، ناتوانتر است از آنچه پيداست. و آن پنهان، محتاجتر است از آنچه هويداست. از آتشى بپرهيزيد، كه گرمى آن سخت است و ژرفاى آن دورتك و پر از بيم، زيور آن آهن و نوشيدنى آن زردآب و چرك و ريم.
📚نهج البلاغة، خطبه120، (ترجمه سید جعفر شهیدی)
قال أمير المؤمنين ع:
... اعْمَلُوا لِيَوْمٍ تُذْخَرُ لَهُ الذَّخَائِرُ وَ تُبْلَى فِيهِ السَّرَائِرُ وَ مَنْ لَا يَنْفَعُهُ حَاضِرُ لُبِّهِ فَعَازِبُهُ عَنْهُ أَعْجَزُ وَ غَائِبُهُ أَعْوَزُ وَ اتَّقُوا نَاراً حَرُّهَا شَدِيدٌ وَ قَعْرُهَا بَعِيدٌ وَ حِلْيَتُهَا حَدِيدٌ وَ شَرَابُهَا صَدِيدٌ.
☀️ب. در خطبه دیگری از ایشان که به خطبه دیباج معروف است و فرازهایی از آن قبلا گذشت آمده است:
همانا من ندیدم چیزی مانند بهشت را که طالب آن، این گونه خواب باشد، و نه چیزی مانند جهنم که فرارکننده از آن، این گونه خواب باشد و نه پرسودتر از کسی که امروزش کسب کند برای روزی که ذخیرهها برای آن ذخیره میشود و سریرهها (امور مخفی و راز) در آن آزموده و برملا میشود؛ و همانا کسی که حق او را سود ندهد باطل به او ضرر رساند و کسی که با هدایت به راه مستقیم نیاید گمراهی به او ضرر زند و کسی که یقین نفعی به وی نرساند شک به او ضرر رساند.
📚تحف العقول، ص152
روي عن أمير المؤمنين ع فی خطبته ع المعروفة بالديباج
... فَإِنِّي لَمْ أَرَ مِثْلَ الْجَنَّةِ نَامَ طَالِبُهَا وَ لَا كَالنَّارِ نَامَ هَارِبُهَا وَ لَا أَكْثَرَ مُكْتَسِباً مِمَّنْ كَسَبَهُ الْيَوْمَ تُذْخَرُ فِيهِ الذَّخَائِرُ وَ تُبْلَى فِيهِ السَّرَائِرُ وَ إِنَّ مَنْ لَا يَنْفَعُهُ الْحَقُّ يَضُرُّهُ الْبَاطِلُ وَ مَنْ لَا يَسْتَقِيمُ بِهِ الْهُدَى تَضُرُّهُ الضَّلَالَةُ وَ مَنْ لَا يَنْفَعُهُ الْيَقِينُ يَضُرُّهُ الشَّك...
@yekaye
۱۳ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۴) روایت شده که امیرالمومنین ع فرمودند:
گفتهها حفظ شده و سرائر (رازهای نهفته) آزموده و برملا و «هرکس در گروی آن چیزی است که کسب کرده است.»
📚نهج البلاغة، حکمت 343
📚تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص212
وَ قَالَ ع:
الْأَقَاوِيلُ مَحْفُوظَةٌ وَ السَّرَائِرُ مَبْلُوَّةٌ وَ «كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ».
@yekaye
۱۳ فروردین
☀️۵) از امام صادق ع روایتی نقل شده است که در آن برخی مواعظی که خداوند تبارک و تعالی خطاب به حضرت عیسی ع داشته است را بیان فرمودند. در قسمتی از آن موعظههای الهی آمده است:
ای عیسی بن مریم! به ظالمان بنیاسرائیل بگو که چه خواهید کرد وقتی که برای شما کتابی بیرون آید که به حق سخن میگوید و سرائر و رازهایی را که همواره مخفی میکردید آشکار کند ...
📚الأمالي( للصدوق)، ص519
@yekAaye
۱۳ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۶) الف. عمر بن یزید روایت کرده است که شبی در محضر امام صادق ع بودم. ایشان آیه «بلکه انسان بر نفس خویش بصیرت دارد؛ هرچند بهانههایی بتراشد» (قیامت/۱۴-۱۵) را تلاوت کردند و فرمودند:
ای ابوحفص! انسان چگونه به خداوند عز و جل نزدیک شود با انجام کاری برخلاف آنچه خداوند متعال میداند. [یعنی انسان چگونه ممکن است با انجام ظاهری کاری که در باطنش خلاف آن است، مانند عمل ریاکارانه، انتظار دارد به خدا نزدیک شود] همانا رسول الله ص میفرمود:
کسی که سریره و رازی را مخفی بدارد خدا ردای همان را بر تن او میپوشاند؛ اگر خوب باشد، خوب؛ و اگر بد باشد بد.
📚الكافي، ج2، ص294
☀️مرحوم کلینی همین حدیث را با همین سند در دو صفحه بعد آورده است (ص296) با این تفاوت که به جای تعبیر «أَنْ يَتَقَرَّبَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ» آمده است: «أَنْ يَعْتَذِرَ إِلَى النَّاسِ» یعنی «انسان چگونه نزد مردم بهانه میآورد [= خودش را خوب جلوه میدهد] با انجام کاری ...».
📚ضمنا خصوص حدیث نبوی فوق با سند دیگری در الجعفريات (ص158) نیز آمده و با دو تعبیر در مشكاة الأنوار (ص321) آمده است
که در این منبع اخیر، قبل از آن، حدیث نبوی زیر هم آمده است:
☀️ب. روایت شده که پیامبر ص فرموده است:
هنگامی که بندهای سریره [امور مخفی] و آشکارش برابر شود خداوند عز و جل فرماید: این حقیقتا بنده من است.
📚مشكاة الأنوار، ص321
☀️ج. از امام صادق ع روایت شده است که رسول الله ص فرمودند:
بزودی بر من زمانی خواهد آمد که سرائر (باطنهای)شان مخفی میماند و وضعیت آشکارشان خوب به نظر میرسد، به خاطر طمع در دنیا، با آن آنچه را که نزد پروردگارشان است نمیخواهند؛ دینشان ریاکاری است، که با هیچ خوفی [از جانب خداوند] همراه نیست؛ خداوند عقاب را برای آنان فراگیر میکند، پس به دعای غریق* خدا را میخوانند اما برایشان اجابت نمیشود.
*پینوشت:
ظاهرا مقصود از دعای غریق، دعای کسی است که در حال غرق شدن است و جز به خدا به هیچکس امیدی ندارد
📚الكافي، ج2، ص296
@yekaye
👇سند و متن احادیث فوق👇
۱۳ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۷) الف. آن گونه که از امام صادق ع روایت شده، در فرازی از خطبهای که رسول الله در جریان غدیر خم ایراد فرمودند آمده است:
همانا رحمتش همه چیز را در برگرفته است و بر همه خلایقش با نعمت خود منت گذاشته است، نه در انتقامش عجله کند و نه به آنچه از عذاب که استحقاقش را دارند مبادرت نماید؛ سرائر [امور مخفی و رازها] را میفهمد و بر ضمائر [= باطن اشخاص] آگاه است و چیزی از مکنونات [= امور کاملا مخفی نگه داشته شده] بر او مخفی نیست و امور پنهان بر او مشتبه نمیشود؛ احاطهای به همه چیز دارد و غلبهای بر هر چیزی و قوتی در هر چیزی و قدرتی بر هر چیزی....
📚روضة الواعظين، ج1، ص91
رُوِيَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ ع قَالَ: حَجَّ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنَ الْمَدِينَةِ وَ قَدْ بَلَّغَ جَمِيعَ الشَّرَائِعِ قَوْمَهُ مَا خَلَا الْحَجَّ وَ الْوَلَايَةَ ... وَ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَوْقَ تِلْكَ الْأَحْجَارِ وَ قَالَ ص:
... قَدْ وَسِعَ كُلَّ شَيْءٍ رَحْمَتُهُ وَ مَنَّ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِهِ بِنِعْمَتِهِ لَا يُعَجِّلُ بِانْتِقَامِهِ وَ لَا يُبَادِرُ بِمَا اسْتَحَقُّوا مِنْ عَذَابِهِ قَدْ فَهِمَ السَّرَائِرَ وَ عَلِمَ الضَّمَائِرَ وَ لَمْ تَخْفَ عَلَيْهِ الْمَكْنُونَاتُ وَ مَا اشْتَبَهَتْ عَلَيْهِ الْخَفِيَّاتُ لَهُ الْإِحَاطَةُ بِكُلِّ شَيْءٍ وَ الْغَلَبَةُ لِكُلِّ شَيْءٍ وَ الْقُوَّةُ فِي كُلِّ شَيْءٍ وَ الْقُدْرَةُ عَلَى كُلِّ شَيْء ...
☀️ب. شبیه چنین مضمونی در ابتدای یکی از خطبههای امیرالمومنین ع هم آمده است که ایشان فرمودند:
سرائر [امور مخفی و رازها] را میداند و از ضمائر [= باطن اشخاص] باخبر است؛ احاطه به همه چیز دارد و غلبه بر هر چیزی و نیرویی بر [انجام] هر چیزی....
📚نهج البلاغة، خطبه ۸۶
قال أمير المؤمنين ع:
قَدْ عَلِمَ السَّرَائِرَ وَ خَبَرَ الضَّمَائِرَ لَهُ الْإِحَاطَةُ بِكُلِّ شَيْءٍ وَ الْغَلَبَةُ لِكُلِّ شَيْءٍ وَ الْقُوَّةُ عَلَى كُلِّ شَيْء.
@yekaye
۱۴ فروردین
☀️۸) از امام رضا ع روایت شده است که یکبار در زمان امیرالمومنین ع عید غدیر و جمعه با هم تلاقی کردند و حضرت امیر خطبهای خواندند که فرازهایی از آن قبلا گذشت. در فراز دیگری از آن آمده است:
این [روز]، روز با عظمتی است که فرج در آن واقع شده است؛ ... این روز امن و مورد امنیت قرار گرفتن است؛این روز اظهار امری مصون از امور مکنون و مخفی است؛ این روز روز آشکارشدن سرائر [رازهای مخفی] است».
📚مصباح المتهجد، ج2، ص756
📚إقبال الأعمال، ج1، ص463
📚المصباح للكفعمي، ص699
... إِنَّ هَذَا يَوْمٌ عَظِيمُ الشَّأْنِ فِيهِ وَقَعَ الْفَرَج ... هَذَا يَوْمُ الْأَمْنِ الْمَأْمُونِ هَذَا يَوْمُ إِظْهَارِ الْمَصُونِ مِنَ الْمَكْنُونِ هَذَا يَوْمُ إِبْلَاءِ السَّرَائِر...
@yekaye
۱۴ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۹) روایت شده که امیرالمومنین ع فرمودند:
هنگام بررسی صحت ضمائر [باطن انسانها] است که غلّ و غش در سرائر [رازهای مخفی نگه داشته] آشکار میگردد.
📚عيون الحكم و المواعظ (لليثي)، ص338
📚تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص325
قال أمير المؤمنين ع:
عِنْدَ تَصْحِيحِ الضَّمَائِرِ يَبْدُو غِلُّ السَّرَائِرِ.
@yekaye
۱۵ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۱۰) الف. درفرازی از خطبه امیرالمومنین ع که هفت روز بعد از شهادت رسول الله ص ایراد کردند و به خطبه وسیله معروف است و فرازهایی از آن قبلا گذشت آمده است:
در زیر و رو شدن احوال است که جوهره مردان آشکار میگردد و روزگار سرائرِ [= رازهای] مخفیشده را برایت آشکار کند.
📚الكافي، ج8، ص23
📚تحف العقول، ص97
خُطْبَةٌ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ هِيَ خُطْبَةُ الْوَسِيلَةِ:
... وَ فِي تَقَلُّبِ الْأَحْوَالِ عِلْمُ جَوَاهِرِ الرِّجَالِ وَ الْأَيَّامُ تُوضِحُ لَكَ السَّرَائِرَ الْكَامِنَةَ...
☀️ب. شبیه همین مضمون در وصیتی که امیرالمومنین ع به محمد حنفیه داشتند چنین آمده است:
در زیر و رو شدن احوال است که جوهره مردان آشکار میگردد و روزگار سرائرِ [= رازهای] مخفیشده را برایت هتک و مفتضح کند.
📚من لا يحضره الفقيه، ج4، ص388
وَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع فِي وَصِيَّتِهِ لِابْنِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَنَفِيَّةِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْه:
... وَ فِي تَقَلُّبِ الْأَحْوَالِ عِلْمُ جَوَاهِرِ الرِّجَالِ الْأَيَّامُ تَهْتِكُ لَكَ عَنِ السَّرَائِرِ الْكَامِنَة...
@yekaye
۱۵ فروردین
☀️۱۱) از امام حسین ع روایت شده که فرمودند:
ای فرزند آدم! بیندیش و بگو که کجا رفتند پادشاهان دنیا و ارباب آن که عمری کردند [یا: آن را آباد کردند] و نهرهایی شکافتند و درختانی کاشتند و شهرهایی برپا کردند؛ از آن جدا شدند در حالی که خوش نداشتند و قوم دیگری آن را به ارث بردند ما هم اندکی بعد بدانان ملحق خواهیم شد.
ای فرزند آدم! به یاد آور به خاک افتادنت را و بسترت در قبر را و جایگاهت در پیشگاه خداوند را که اعضا و جوارحت علیه تو شهادت دهند در روزی که قدمها بلغزد و قلبها به حنجره رسد و چهرههایی سفیدرو شوند و چهرههایی سیهرو و سرائر [=رازها] آشکار کردند و تراز را برای قسط و عدل برپا کنند.
ای فرزند آدم! به یاد آور، به خاک افتادن پدران و فرزندانت را که چگونه بودند و کجا جای گرفتند و گویی تو هم بزودی در همان جای آنان جای خواهی گرفت و مایه عبرتی برای عبرتگیرندگان خواهی شد؛
و سپس این شعر را سرودند:
کجایند پادشاهانی که از حفظ آن غفلت کردند / تا اینکه ساقیاش با جام مرگ آنان را سقایت کند
آن شهرهایی که در آفاق خالی ماند / و به خرابی برگشت و بانیان آن مرگ را چشیدند
اموالمان را برای وارثان جمع میکنیم / و خانههایمان را برای اینکه روزگار ویرانش کند بنا مینهیم.
📚إرشاد القلوب إلى الصواب (للديلمي)، ج1، ص30
@yekAaye
۱۶ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۱۲) دعای یازدهم صحیفه سجادیه دعایی است که برای عاقبت به خیری است و با عبارت «ای کسی که یادش مایه شرافت یادکنندگان است» آغاز میشود.
امام سجاد ع این دعا را با عبارات زیر به پایان میرسانند:
پس بر محمد و آل محمد ص درود فرست و پایان آنچه را که کاتبان اعمال ما برای ما احصاء می کنند توبه مقبولی قرار دهد که بعد از آن در موقعیتی قرار نگیریم که مرتکب گناهی شویم ویا به معصیتی دست بزنیم؛ و پردهای را که در برابر چشمانداز شاهدان پوشاندهای را از ما کنار نزن روزی که خبرهای بندگانت را برملا میکنی؛ که همانا تو به کسی که تو را بخواند رحیم، و برای کسی که تو را ندا دهد اجابتکنندهای.
📚الصحيفة السجادية، دعاء (11)
وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ بِخَوَاتِمِ الْخَيْرِ:
يَا مَنْ ذِكْرُهُ شَرَفٌ لِلذَّاكِرِينَ ...
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ خِتَامَ مَا تُحْصِي عَلَيْنَا كَتَبَةُ أَعْمَالِنَا تَوْبَةً مَقْبُولَةً لَا تُوقِفُنَا بَعْدَهَا عَلَى ذَنْبٍ اجْتَرَحْنَاهُ، وَ لَا مَعْصِيَةٍ اقْتَرَفْنَاهَا. وَ لَا تَكْشِفْ عَنَّا سِتْراً سَتَرْتَهُ عَلَى رُءُوسِ الْأَشْهَادِ، يَوْمَ تَبْلُو أَخْبَارَ عِبَادِكَ. إِنَّكَ رَحِيمٌ بِمَنْ دَعَاكَ، وَ مُسْتَجِيبٌ لِمَنْ نَادَاكَ.
@yekaye
۱۸ فروردین
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۱۳) از مفضّل روایتی طولانی از امام صادق (علیه السلام) درباره حضرت مهدی ع نقل شده است که البته در سند آن مناقشاتی هست؛ با این حال علیالقاعده حاوی مطالب درستی هم هست که کسی مرحوم مجلسی آن را به طور کامل در بحارالانوار (ج۵۳، ص۱-۳۸) نقل کرده و شرح داده و در مرآت العقول (ج۵، ص۲۶۹) برای توضیح برخی احادیث دیگر از آن استفاده کرده است.
شروعش این است که تأکید میکنند حاشا از اینکه خداوند برای ظهور ایشان یک وقت معیّنی را تعیین کرده باشد یا شیعیان بتوانند چنین وقتی را تعیین کنند.
در فرازی از آن به مساله خروج «حسنی» و برخورد و گفتگوهایی که بین او و حضرت مهدی ع میرسد؛ که وی از حضرت شواهدی بر صدق خویش میطلبد و حضرت اقداماتی انجام میدهد؛ اما برخی از اصحاب حسنی که همگی به عنوان اهل قرآن و مصحف شناخته میشوند و به «زیدیه» معروفند، زیر بار دعوت حضرت نمیروند و آن کرامات را سحر میخوانند.
ادامه واقعه چنین است:
و حضرت مهدی (علیه السلام) به طرف آن طائفه منحرف آمده و سه روز آنها را موعظه و دعوت مینماید، ولی آنها جز بر سرکشی و کفر خود نمیافزایند. پس دستور به قتل آنها میدهد و آنها بر روی مصحفهایشان کشته شده و به خون خود میغلطتند. آنگاه برخی از اصحاب مهدی جلو میروند که آن مصحفها را بردارند؛ اما حضرت مهدی به آنها میفرماید: آنها را برندارید تا باعث حسرت آنها گردد؛ همانطور که آن را تبدیل کرده و تغییر دادند و مطابق آنچه در آن بود عمل نکردند».
مفضّل گفت: سپس چه میشود؟
فرمود: سپس مردانش را برای جنگهایی با سفیانی به دمشق میفرستد؛ پس او را میگیرند و روی صخرهای سر میبرند.
آنگاه امام حسین (علیه السلام) با دوازده هزار صدیق و هفتاد و دو نفر از مردانش در کربلا ظهور میکند. خوشا به حالتان با آن بازگشت نورانی و رجعت سپید؛
سپس صدّیق اکبر امیرالمؤمنین ع بیرون میآید و کار تسلیم او میشود و برایش قبهای در نجف نصب میشود که بر چهار رکن استوار است؛ رکنی در نجف؛ و رکنی در هَجَر* و رکنی در صنعای یمن؛ و رکنی در طیبه، که همان مدینه الرسول ص است. گویا آن را میبینم در حالی که نورافشانیاش آسمان و زمین را درخشانتر مهر و ماه روشن میکند.
در آن موقع است که «رازها آزموده و برملا شود» (طارق/۹) و «هر زن شیردهی بچهشیرخوارش را رها کند و هر آبستنى بار خود را فرو مىنهد، و مردم را مست مىبينى و حال آنكه مست نيستند، ولى عذاب خدا شديد است». (حج/۲).
📚الهداية الكبرى، ص404-405
📚مختصر البصائر، ص454-455
* پینوشت:
مقصود از «رکن هجر» دقیقا معلوم نیست و در کتبی مثل بحار که توضیح مختصری درباره این حدیث داده شده درباره این تعبیر چیزی نگفتهاند. در برخی از ترجمههایی که از این حدیث انجام شده آن را به «رکن حجرالاسود» ترجمه کردهاند؛ در حالی که «هجر» غیر از «حجر» است مگر اینکه تصحیفی در متن رخ داده باشد؛ و این در حالی است که در هیچیک از کتابهایی که این روایت در آنها بود اشارهای به نسخه دیگری که در آن به صورت «حجر» ثبت شده باشد یافت نشد.
@yekaye
👇سند و متن حدیث فوق👇
۱۹ فروردین