نزاع مدل ها... 🕰 ساعت ۶ و ۳۶ دقیقه ی امروز صبح؛ یعنی لحظه ی تحویل سال نوی خورشیدی یک اتفاق نجومی قابل توجه روی داد. اتفاقی که هر سال احوالات طبیعت و موجودات زنده ی روی زمین نیز هماهنگ با آن تغییر می کند... 🍃 ما ایرانیان لااقل صدها سال هست با دقت بالایی این لحظه خاص را محاسبه و پیدا کرده ایم و سفره هفت سین و دیده بوسی و شادباش جز جدایی ناپذیر و از ملازمات حتمی آن شده است و این نشان دهنده تراث سترگ تاریخی فرهنگی و البته علمی گذشتگان ماست. 🪄 اما اینکه در حقیقت در این لحظه ی خاص چه اتفاقی برای زمین و خورشید و صورتهای فلکی و بروج آسمانی و... می افتد؛ واقعا هنوز بر هیچ کسی روشن نیست ... 📍همه ما توجه داریم که محاسبات نقطه ی #اعتدال_بهاری که مبنای تقویم خورشیدی است با کیفیت و دقت فراوان در نظام زمین مرکزی هیات های دوره ی اسلامی توسط منجمان مسلمان محاسبه شده اند و امروزه نیز کاملا دقیق هستند. اما امروزه کسی از این دقت فراوان و خروجی عملی دقیق؛ مبانی زمین مرکزی و فلک های متعدد مربوط به حرکات خورشید و سیارات را نمی پذیرد. 🔎 با این حساب هیچ ارتباط عقلایی ای بین دقیق بودن محاسبات اخترفیزیکی مبتنی بر منظومه های ستاره مرکز نجوم امروزی و پذیرفتن پیشفرض های آن نیز وجود نخواهد داشت. همچنین زیر سوال رفتن مدل های امروزی علی رغم خروجی های محاسباتی دقیق آن کاملا طبیعی و محتمل خواهد بود و بنابراین جملاتی مثل اینکه "اگر همه این توضیحات نجوم مدرن در مورد زمین و خورشید و... ایراد دارند پس چطور خروجی های محاسباتی دقیقی دارند؟!" ابدا اشکالات واردی نیستند... ⏱ انشاالله به زودی در قالب توضیحات نجومی مربوط به لحظه ی #اعتدال_بهاری این کارآمدی محاسباتی با فرض گرفتن مدل های مختلف را با هم به عینه خواهیم دید... #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری @kojahastim

#اعتدال_بهاری در مدل بطلمیوسی و هیات های دوره اسلامی 🙏 تذکر مهم: برای فهم و بررسی در هر مدل لازم هست هر آنچه از مدل های دیگر می دانیم را کنار بگذاریم و با فرضیات این مدل پیش برویم تا فهم مطلب صورت بگیرد و هرگز نباید فرضیات مدل های دیگر را در مدل روی میز و در حال بررسی دخالت داد. 🌏 زمین ساکن و ثابت است و مرکز این کره، مرکز عالم نیز هست. 🔎 افلاک مختلف وظیفه ی چرخش و انتقال ماه و خورشید و سیارات و ستارگان را بر گرد این مرکز ثابت بر عهده دارند. (۱) 🪐 ماه و خورشید و سیارات هر کدام افلاکی مخصوص دارند که حرکات خاصه ی آن ها را پدید می آورند. فلک های ممثل، انتقالی و تدویر مخصوص به هر کدام... ✨ اما فلک اعظم همان فلکی است که همه این افلاک را در بردارد و روزی یک بار آنها را با محتویاتشان به گرد زمین می گرداند و معادل حرکت وضعی در مدل کپرنیکی است. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی #دایره_البروج ۱ از ۸ در موضوع "نزاع مدل ها در اعتدال بهاری" @kojahastim 👇ادامه در پست بعدی👇

👆 ادامه از پست قبلی 👆 💫 دورترین فلک، فلک ثوابت است که ستارگان بر آن واقع شده اند. و تقریبا سالی یک بار ستارگان را به دور محوری که از دو قطب شمال و جنوب کره ی ثابت زمین می گذرد، می گرداند. (۲) ❕دقت شود که این فلک با صفحه ی گذرنده از خط استوا روی زمین و امتداد این صفحه در آسمان که به آن #استوای_سماوی می گویند تقریبا زاویه ای ندارد و بر آن منطبق است.(۳) 🌞 خورشید نیز دارای حرکت خاص سالیانه ای به گرد زمین هست. اما فلک خورشید دارای زاویه ی قابل توجهی با استوای سماوی است. زاویه ای در حدود ۲۳.۵ درجه. ⚡️از طرفی با توجه به سرعت حرکت متفاوت فلک خورشید و فلک ثوابت؛ خورشید نسبت به پس زمینه ی ستارگان دارای یک حرکت سالیانه هست و از منظر ناظر زمینی در مسیر خاصی از میان ستارگان عبور می کند. ⭕️ همینجا مفهوم بسیار مهم دایره البروج بطلمیوسی شکل میگیرد: دایره ای در آسمان و نسبت به پس زمینه ی ثوابت آسمانی که محل حرکت سالیانه ی خورشید هست. 🎯 حالا نوبت اعتدالین و انقلابین هست: وقتی خورشید در حرکت خود از روی مسیر دایره البروج به صفحه ی استوای سماوی برسد اعتدالین رخ می دهد. طبیعی است که برای نیم کره ی شمالی عبور خورشید از جنوب به شمال اعتدال بهاری است و برعکس. 🎏 انقلابین هم زمانی رخ می دهد که فاصله ی زاویه ای خورشید تا استوای سماوی از هر دو طرف به اوج خود برسد. 🪄 پا نوشت ها: ۱. جالب است بدانید که در خصوص فلک های مختلف در هیات های بطلمیوسی و اسلامی حتی در مورد جنس این فلک های نادیدنی و نحوه ی اتصالش به اجرام آسمانی معرکه ی آرا بین دانشمندان بوده است. ۲. فلک ثوابت دورترین فلک به استثنای فلک آخر است که با حرکتی بسیار کند در این مدل کار تقدیم اعتدالین را انجام می دهد و معادل حرکت تقدیمی در مدل های جدید هست و فعلا کاری با آن نداریم. ۳. در مساله ی تقدیم اعتدالین نقطه ی اعتدالین روی دایره البروج و حتی خود مسیر دایره البروج روی ستارگان در طی سال های متمادی اندکی جابجا می شوند لذا اینکه فلک ثوابت منطبق با استوای زمین گردش می کند کاملا دقیق نیست. این پدیده همان چیزی است که با مهندسی معکوس از آن و برای مدل کردنش در مدل های خورشید مرکز، از حرکت تقدیمی برای محور زمین استفاده کرده اند. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی #دایره_البروج ۲ از ۸ در موضوع "نزاع مدل ها در اعتدال بهاری" @kojahastim

نیکلاس و اعتدال بهاری ❕پیش تر اتفاق ویژه نجومی که در #اعتدال_بهاری رخ می دهد را از دیدگاه هیات های زمین مرکز و مدل های بطلمیوسی شرح دادم (اینجا) ⏳حالا نوبت بررسی این لحظه در مدل کپرنیکی و خورشید مرکز است. 📍پیش فرض های جدید را جایگزین قبلی ها می کنیم. در عین حال توجه داریم که موقع بررسی این مدل؛ فرضیات مدل های دیگر را پیش نکشیم. ضمنا توجه داریم که واقع و حقیقت بر کسی آشکار نیست و حتی احتمال دارد هیچ کدام از این مدل ها و مدل های بعدی صحیح نباشند: 🌍 زمین، کروی شکل و یکی از سیارات هشت گانه منظومه خورشیدی است. این منظومه تنها یکی از منظومه های ستاره مرکز در پهنه ی بی کران میلیاردها کهکشان است. 💫 این سیاره غیر از حرکت شبانه روزی به دور خودش؛ همچون دیگر سیارات به دور مرکز جرم منظومه که جایی نزدیک به مرکز خورشید هست سالی یک بار گردش می کند. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی #دایره_البروج ۳ از ۸ در موضوع "نزاع مدل ها در اعتدال بهاری" @kojahastim 👇ادامه در پست بعدی👇

👆ادامه از پست قبلی👆 🔅 از آنجایی که ستاره ها با منظومه ما فاصله ی بسیار زیادی دارند با وجود جابجایی و حرکت انتقالی زمین به دور خورشید، از دید ناظر زمینی همواره هیات و شکل مجموعه های ستاره ای مجاور هم که به آن صورت های فلکی می گویند ثابت است. 🪄 ضمنا حرکت انتقالی زمین و حرکت همزمان شبانه روزی اش موجب شده که در طول یک سال از دید ناظر زمینی این صورت های فلکی یک دور کامل نسبت به آسمان شبی که ناظر می بیند بزنند. 🖱به عنوان مثال هر سال نیمه اردیبهشت همزمان با غروب آفتاب کمربند صورت فلکی شکارچی در شهری در ۲۰ درجه ای غرب آسمان دیده می شود و موقعیت آن در لحظه ی غروب آفتاب در روزهای بعد اندک اندک پیش روی می کند تا سال بعد در همین زمان در موقعیت قبلی قرار می گیرد. 🌏 به عبارتی این حرکت انتقالی زمین موجب جابجایی ظاهری خورشید در بین ستارگان می شود و اینطور به نظر می آید که این خورشید است که در پس زمینه ی صورت های فلکی ناشی از ستاره ها در حرکت است. 💫 به این مسیر که در آن ظاهرا خورشید در طول یک سال از بین صورت های فلکی عبور می کند #دایره_البروج می گویند. (توجه کنید که این مفهوم در مدل های زمین مرکزی متولد شد اما به راحتی خود را در مدل جدید بازتعریف کرده و به کارایی محاسباتی مشابه و دقیق رسانده است) 🌐 از طرف دیگر صفحه ای که از مرکز زمین و خط استوای کره زمین می گذرد و امتداد آن تا ستاره ها کشیده شده و به آن #استوای_سماوی گفته می شود، با صفحه ای که در آن صفحه، زمین به دور خورشید می گردد حدود ۲۳.۵ درجه انحراف دارد. 📐 این انحراف علاوه بر علت ایجاد فصول مختلف باعث می شود مسیر ظاهری حرکت خورشید یا همان #دایره_البروج در طول یک سال علاوه بر حرکت طولی (شرقی_غربی) در بین صورت های فلکی، دارای یک حرکت عرضی (شمالی_جنوبی) نیز در بین ستارگان باشد و نیمی از سال را در بالای صفحه ی #استوای_سماوی طی مسیر کند و نیم دیگر سال را در پایین آن. (توجه دارید که حرکت طولی خورشید در #دایره_البروج معلول حرکت انتقالی زمین و حرکت عرضی ظاهری آن ریشه در انحراف مداری محور گردش کره زمین دارد) 🔖 با این توضیحات اعتدالین و انقلابین تعاریف ساده و واضحی دارند: #اعتدال_بهاری برای نیم کره شمالی وقتی اتفاق می افتد که خورشید در دایره البروج با صفحه استوای سماوی برخورد کند و از جنوب به شمال برود و برعکس. انقلاب تابستانی نیز وقتی است که خورشید در #دایره_البروج به شمالی ترین نقطه خود و بیشترین فاصله از #استوای_سماوی می رسد. 📜 تغییرات اندک نقطه ی تلاقی #دایره_البروج و #استوای_سماوی (لحظه اعتدال بهاری) بر روی پس زمینه ی ستارگان که طی چندین سال به آرامی تغییر می کند ( و در مدل های زمین مرکز از این حرکت به تقدیم اعتدالین تعبیر می شود) نیز در این مدل با حرکت تقدیمی محور چرخش زمین که از دو قطب زمین می گذرد مدل شده است و در واقع به تغییر اندک در زاویه ی دید ناظر نسبت به قبل تفسیر می شود. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی #دایره_البروج ۴ از ۸ در موضوع "نزاع مدل ها در اعتدال بهاری" @kojahastim

🌿 بهار در زمین غیر کروی ❕پس از بررسی لحظه ی #اعتدال_بهاری در مدل های بطلمیوسی (که هیات های دوره های اسلامی نیز همگی متاثر از آن است) و نیز در مدل کپرنیکی و خورشید مرکز (که امروزه فراگیری عام دارد و در مجامع دانشگاهی قبول به واقعیت می شود) می خواهیم ببینیم، با فرض زمین به شکل مسطح یا به طور کلی غیر کروی آیا مفاهیمی نظیر #دایره_البروج و #استوای_سماوی که پایه اصلی مفاهیم اعتدالین و انقلابین هستند، بی معنی و مهمل می شوند یا باز هم قابلیت بازتعریف با کارکردهای دقیق محاسباتی (مثل دو کلان مدل قبلی) خواهند داشت. ⏳فعلا در اینجا یکی از مدل های پیشنهادی با قبول مسطح بودن زمین را که شهرت بیشتری دارد مورد بررسی قرار می دهیم. بدیهی است با وجود زمین غیر کروی ده ها و صدها مدل متفاوت برای حرکت اجرام و اتفاقات نجومی می توان پیشنهاد داد. 📍پیش فرض های جدید را جایگزین قبلی ها می کنیم. ضمنا توجه داریم که موقع بررسی این مدل؛ هیچ یک از فرضیات مدل های دیگر را دخالت ندهیم. همزمان توجه داریم که واقع و حقیقت بر کسی آشکار نیست و به احتمال زیاد هیچ کدام از این مدل ها (چه قبلی و چه بعدی) صحیح نیستند: 🇺🇳 سطح زمین شامل قاره ها و اقیانوس ها نه سطح یک کره که سطح دایره شکلی است به مرکزیت قطب شمال و دورتادور آن نواحی موسوم به قطب جنوب وجود دارد. نقشه تجربی گلیسون که در نماد سازمان های بین المللی نیز هست و نمونه های بسیار قدیمی تری نیز دارد، می تواند یکی از گزینه های جدی باشد. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی #دایره_البروج ۶ از ۹ در موضوع "نزاع مدل ها در اعتدال بهاری" 👇ادامه در پست بعدی👇 @kojahastim

👆 ادامه از پست قبلی 👆 ✔️ طبیعتا در مورد طرف فرضی دیگر برای زمین، عمق و شکل و محل قرارگیری آن و اساسا معلق بودن یا نبودن آن در فضای خلا و نامتناهی، هیچ ضرورتی به ارایه نظر، بدون دانش کافی وجود ندارد، درست مثل بسیاری از سوالات در مورد کرانه هستی، ماده تاریک، پاد ذره ها و... در زبان ساینس و دانشگاهیان. 〰 گرچه احتمالا بهترین تبیین این باشد که یک نوع دوگانی بین کل آسمان و زمین وجود دارد، نه اینکه زمین ذره ناچیزی از اجرام بی شمار و وصف ناپذیر آسمان و در واقع جزیی از آسمان باشد. همچنین ما احتمالا صرفا بخش کوچکی از آن زمین را می توانیم به صورت تجربی بشناسیم و در مورد تبیین همین بخش کوچک نیز مدل ارایه می کنیم. ↩️ به مدل بر می گردیم: همه آنچه در آسمان می بینیم بر فراز زمین هستند و با حرکتهای مخصوص به هر کدام و حرکت های مشترک در حال جابجایی اند. مهم ترین حرکت اشتراکی، حرکت شبانه روزی است که مطابق آن همه اشیا آسمان، حول مرکزی نزدیک به ستاره قطب شمال روزی یک مرتبه حرکت دورانی دارند. 🛖 اما شاید مهم تر از تمام این فرضیات، چیزی است که عموم منتقدان به مباحث زمین مسطح، بدون در نظر گرفتن آن به نقد این مدل می پردازند: گنبد آسمان! ⚗ در این مدل واقعا (نه مثل کره سماوی که به صورت فرضی است) بر فراز زمین مسطح، شیی ای گنبدی شکل وجود دارد که گرچه نامریی است اما نقش بسیار ویژه ای در تغییر آن چیزی که اهل زمین از آسمان مشاهده می کنند دارد: ⚙ به صورت خلاصه، نقش ویژه این گنبد این است که تمامی عوارض آسمانی (شامل خورشید، ماه، کواکب، اختران و...) که در حال حرکت دورانی بر فراز زمین هستند را در یک نگاشت متناظر و دقیق طوری تغییر شکل دهد که از دید ناظر همگی دارای حرکتی کره گون باشند. 📝 یعنی ناظر زمینی در هر نقطه ای که هست تصویر تغییر یافته آسمان را طوری می بیند که گویی همگی آن اشیا دارای حرکتی سه بعدی همراه با طلوع و غروب در افق دید ناظر هستند ضمنا این طلوع و غروب و حتی حرکت اشیا از بالای سر، نه به شکل دور شدن پرسپکتیوی و مستقیم الخط مثل حرکت هواپیما بلکه به شکل کره گون و خمیده و به ظاهر با تغییر شدید ارتفاع و فرو رفتن در افق صورت می پذیرد. حال اینکه طبق مدل، کاهش ارتفاعی به خاطر حرکت روزانه نداریم و صرفا به خاطر دور شدن از ناظر و سپس اثری که آن گنبد نامریی برای ناظر ایجاد می کند این طلوع و غروب همراه با پایین رفتن از افق (و نه دور شدن پرسپکتیوی) ایجاد می شود. برای تقریب به ذهن، حدودا شبیه چنین تغییری را لنزهای زاویه گسترده برای تصاویر خود به وجود می آورند. ✨ گرچه بنا نیست در تبیین اولیه مدل ها شواهدی مبنی بر تایید یا رد هیچ کدام ارایه شود اما این مدل چون با ذهن ها مانوس نیست و خصوصا نقش ویژه ای که در مورد گنبد آسمان بر شمردیم (علی رغم حل بسیاری از اشکالات اولیه بر نظریه زمین تخت) نوعی مصادره به مطلوب و راه فرار برای بی پاسخ نماندن اشکالات به نظر می آید، لازم هست عناوین مویداتی در احتمال محقق بودن این فرضیات را مطرح کنم. دقت کنید که اینها صرفا عناوینی هستند که توضیح علمی هر یک نیازمند مقاله و یا حتی نگاشتن کتابی مستقل همراه با گردآوری مستندات دارد: 🗺 در مورد زمین: مشاهدات عدم انحنا یا انحنای بسیار کمتر از میزان اسمی کره بودن زمین در سطح دریاها و دریاچه ها از طریق روش های گوناگون مثل دوربین های سوپر زوم، لیزرها، آینه ها و... 🌖 در مورد آسمان: شیب داشتن جهت هلال ماه و اهله ی سیارات نسبت به خورشید و نیز انحنای کمربند کهکشان از دید ناظران نزدیک به نواحی قطبی و همچنین مشاهدات و آزمایشاتی که بازتابی نبودن نور ماه و در عین حال وجود نداشتن هیچ اثری از نور خورشید بر ماه را نشان می دهند که فقط در مدل های جدید از زمین غیرکروی و با بازتعریف جایگاه و نسبت هر کدام از ماه و خورشید با زمین و با یکدیگر قابلیت طرح دارند و بسیاری از موضوعات دیگری که می توانند دلایل خوبی برای محتمل بودن و بلکه حتی متعین بودن این مدل ها باشند. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی #دایره_البروج ۷ از ۹ در موضوع "نزاع مدل ها در اعتدال بهاری" 👇ادامه در پست بعدی👇 @kojahastim

👆ادامه از پست قبلی👆 ادامه توضیح مدل تا رسیدن به #اعتدال_بهاری: ☀️ خورشید علاوه بر حرکت روزانه بر فراز زمین و به دور قطب شمال، حرکت سالیانه ای نیز بر روی مداری دایره ای دارد که با جابجایی خورشید درآن، فصول مختلف چهارگانه تشکیل می شود. این حرکت باعث جابجایی عرضی خورشید بین مدارهای راس السرطان و استوا و راس الجدی از دید ناظر می شود. 💫 ستارگان نیز در صفحه ای گردان بر فراز زمین در حرکتند اما علاوه بر حرکت روزانه، در هر شبانه روز حدودا یک درجه (معادل 4 دقیقه زمان) نسبت به خورشید زودتر جابجا می شوند. بنابراین موقعیت خورشید نسبت به صفحه اختران ثابت، در طول سال تغییر می کند. 🪄 توجه داریم که در مسیر #دایره_البروج ای هم تغییر طولی داریم که مربوط به این اختلاف سرعت گردش بین خورشید و صفحه ثوابت است و هم تغییرات عرضی که مربوط به حرکت عرضی خورشید درمدار سالیانه دوار خود می باشد. 🔄 در اینجا مجددا با همان تعریف قبلی #دایره_البروج را داریم. #استوای_سماوی نیز که به معنی ستارگانی است که برای ناظران ساکن استوای زمین همواره در بالای سر واقع شده اند. همه چیز برای تولد بهار در زمین تخت فراهم است: 👌طبق مطالب قبلی به خوبی دریافته ایم که عبور خورشید در مسیر #دایره_البروج ای اش از روی #استوای_سماوی از جنوب به شمال یعنی لحظه #اعتدال_بهاری. البته این مدل ها به دلیل تازه تر بودن احتمالا محل سوالات و ابهاماتی خواهد بود که در گروه پذیرای آنیم. ضمنا تقدیم اعتدالین نیز به سادگی مدل می شود. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی ،#دایره_البروج ۸ از ۹ در موضوع "نزاع مدل ها در اعتدال بهاری" @kojahastim