.......:
صفر تا صد سرود
بخش دوم
🔹 از لحاظ ساختار و قالب و فرم به چه نوع اثري «سرود» ميگوييم؟
سرود بايد چه خصوصيات و مختصاتي داشته باشد؟
چه تفاوتي بين سرود و نوحه كه توسط جمع خوانده ميشود هست؟
آيا ميتوان يك گروه تواشيح را يك گروه سرود به حساب آورد؟
براي مطالعة اين واژه به سراغ لغتنامه رفتم، در آنها در نهايت به يك ترجمة لغوي برميخوريم. لغتنامه دهخدا به عنوان يكي از جامعترين لغتنامههاي فارسي اين واژه را واژهاي پهلوي ميداند كه به شكل «سروت» خوانده ميشد. در زبان بلوچي به صورت «سروده»، در زبان افغاني «سرور»، در زبان اوستايي «سراونه» و در فرهنگهاي لغات ديگر نيز، معاني متفاوت و گوناگوني ذكر شده است از جمله:
در آنندراج به معني سخن سرودن و سرائيدن، همچنين نغمه و آواز.
در لغتنامة جهانگيري و غياثاللغات به معني نغمه، در كتاب «دهار» و «السامي» معني غناء، در لغتنامه رشيدي به معني گويندگي و خوانندگي و در برهان قاطع به معني خوانندگي و گويندگي مرغان. پس در تعريف لغوي اين كلمه از صداي مرغان و پرندگان تا صوت و نغمه و آواز و گويندگي همه را دربرميگيرد و نميتوان به يك برداشت فني موسيقايي از قالب سرود دست يافت.
لغتنامههاي موسيقايي مثل «فرهنگ تفسيري موسيقي» ترجمه و گردآوري بهروز وجداني، 1371، چند واژة انگليسي و ايتاليايي را ترجمه كرده است. واژههايي مثل coro، coralo، Hymn و Hymnvesper كه به گروه همسرايان و آواز چندصدايي اشاره ميكرد. در كتاب اصطلاحات جهاني و لغات رايج ايتاليايي در موسيقي اثر رافايل كودكان ترجمة مرحوم فريدون ناصري كه متعاقب اين كتاب اصطلاحات جهاني و لغات رايج موسيقي از چند كشور اروپايي ديگر را به جامعة هنري تقديم كرد نيز به تعريف لغوي ميرسيم.
و اما جمع بندی:
سرود «نوعي آواز جمعي با يا بدون تكخوان و همراهي ساز موسيقي است.» كه اين جمله سرآغاز يك تلاش فكري است براي روشن كردن واژهها و استفادة صحيح و دقيق از هر واژه آنچه كه در خاتمه لازم است بگويم اين است كه همانطور كه در ميزگردها و جلسات مختلفي كه در زمينههاي مختلف هنر موسيقي برگزار ميكرد اگر نتايج چندان حاصل نميگردد يكي به اين علت است كه زبان علمي مشترك و واحدي وجود ندارد و تا اين زبان شكل نگيرد بسياري از زحمات و تلاشها و سياستگذاريها و برنامهريزيها بيسرانجام خواهد شد..
مدتها پيش يك نشست هنري براي بررسي موسيقي پاپ در تهران برگزار شد ولي جالب بود كه تمام موسيقيدانان محترم آن ميزگرد از دادن يك تعريف از موسيقي پاپ ناتوان بودند و بعضي از آن دوستان كه صداقت بيشتري داشتند به صراحت اين را اعلام كردند كه تعريف مشخص و واضحي از اين نوع موسيقي ندارند.
همان موقع شروع به مطالعه منابع اينترنتي كردم و در زمان كوتاهي به تعريف واضح و روشني از موسيقي پاپ رسيدم و به تمام دوستان و علاقهمندان گفتم:
«موسيقي پاپ موسيقياي است كه براي فروش توليد ميشود و بالطبع معيار موفقيت اين نوع موسيقي فروش بالاي آن است. زمينهها و منابع اين موسيقي به وسعت تمام موسيقيهاي دنياست و ميتواند از هر زمينهاي بهرهبرداري نمايد. اين زمينه ميتواند موسيقي محلي، موسيقي سنتي، موسيقي نظامي، موسيقي مذهبي و موسيقي سياهان، سرخپوستان، اقليتهاي مذهبي و... باشد. آنچه كه مهم است ”فروش“ است. لذا در تمام نمودارها و اعلام نظرها به ميزان فروش توجه ميكنند و موسيقي پاپ موفق آن موسيقي است كه ”حد“ فروش را بشكند.»
چرا توانستم به اين سرعت به تعريف موسيقي پاپ برسم؟ چون اين موسيقي توسط بهوجودآورندگانش تعريف شده است. چون آنها مجبورند تعريف كنند. تا تداخل و تزاحم و تقابل و تهاجم و... پيش نيايد. تا هركس بتواند در «حد» و اندازة خودش رشد كند و به بهرهوَري برسد.
مطمئنم، ما هم زماني به تعريفهاي دقيق و صحيح و روشن از مقولات موسيقايي ميرسيم كه بخواهيم رشد كنيم. بخواهيم در «حد» و «حدود» خودمان حركت كنيم. بخواهيم از خود دفاع كنيم، بخواهيم مانع مزاحمت ديگران و خودمان بشويم.
نویسنده :مصطفی میرزایی
فردا و در ادامه به مراحل تولید صدا خواهیم پرداخت.
#آموزش
#صفر_تا_صد_سرود
https://eitaa.com/zandahlm1357