مقدمه
امام رضا نور و نور دهنده است.
امام رضا شفا دهنده است.
امام رضا، عاشق نماز بود، هنگام نماز فقط خدا را ميديد و ميفرمود: در سجده بودم كه باد (سختي) وزيدن گرفت و هر كس به دنبال پناهگاهي ميگشت و من همچنان در سجده بر خدايم ميناليدم تا هوا آرام شد.
امام رضا عليه السلام به نماز شب عشق ميورزيد.
امام رضا عليه السلام اكثر شبها تا سحر مشغول دعا و عبادت و راز و نياز بود و در طول شبانه روز هزار ركعت نماز ميخواند.
امام رضا عليه السلام دعاي خود را با صلوات بر پيامبر و آل او شروع نموده و در نماز و غير آن بسيار صلوات ميفرستاد.
امام رضا عليه السلام از لحاظ شجاعت و سخاوت بي نظير بود.
امام رضا عليه السلام با رفتار و كردار نيكوي خود، مأمون عباسي را حيرت زده نمود. مأمون نتوانست بر امام غلبه كند؛ زيرا امام با اخلاق نمونه اي كه داشت توانست مردم را جذب كرده و با فضايل اخلاقي اش پيروز گردد.
امام رضا عليه السلام از حيث اخلاق نمونه بود، به گونه اي كه هرگز با كلام خويش كسي را نرنجانيد. و سخن كسي را قطع
نمي كرد تا اين كه سخن خود را تمام كند و هرگز حاجت كسي را كه توان اداي آن را داشت، رد نمي كرد.
امام رضا عليه السلام عاشق قرآن بود و هر سه روز يكبار قرآن را ختم
[صفحه ۸]
مي نمود.
امام رضا عليه السلام در بستر بيماري قرآن تلاوت مينمود و هنگامي كه به آيه اي ميرسيد كه صحبت دوزخ بود ميگريست و آيههاي بهشتي را كه تلاوت ميفرمود از خداوند بهشت را ميطلبيد و از آتش دوزخ بر خدا پناه ميبرد.
شيعيان ايراني بايد بسيار شاكر درگاه الهي باشند كه مزار حضرت ثامن الحجج، سلطان سرير ارتضاء امام رضا عليه السلام در ايران واقع شده است، خداوند خواست كه امام از مدينه هجرت كند و در مشهد غريبانه به شهادت برسد و مزار پاكش زيارتگاه و شفاخانه شيعيان شود و زيارت مزارش كه فضيلت و ثواب زيادي دربردارد و در خراسان قرار گيرد.
با تمامي وجود از امام رضا (ع) خواهانيم كه دستي محبت آميز بر سر ما بكشد؛ زيرا او كريم اهل بيت است و حتي اگر كسي از درود بر آن حضرت صلوات بفرستد، پاسخ ميدهد.
يا امام رضا! اميد همه ي شيعيان به شماست.
اين شماييد كه مركز برآورده شدن حاجات و نياز شيعيانيد. شماييد كه با نگاهها و دستان پرمهر تان شفا و سلامتي را در جسم و جان مؤمنين وارد ميكنيد.
يا امام رضا! ما شرمنده ايم كه نتوانستيم شيعيان خوبي براي شما باشيم، اما شما كريم و بزر گواريد، پس محبت خودتان را در قلب ما جاي دهيد.
عباس عزيزي
حوزه علميه قم
بهار ۸۱
[صفحه ۹]
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
فضايل حضرت امام رضا
مديحه اي در شأن امام
ابن خلكان شافعي اشعري، در تاريخش ميگويد:
«مأمون، دخترشام حبيب را در سال دويست و دوم (هجري) به عقد ايشان [امام رضا
عليه السلام] درآورد و او را ولي عهد خويش كرد و نامش را بر دينار، منقوش.
سبب بروز چنين اقدامي از مأمون آن بود كه روزي در شهر مرو، اولاد عباس را از زن و مرد و كوچك و بزرگ كه تعداد نفرات شان، سي هزار نفر بود گرد آورد. علي (بن موسي) را نيز دعوت نمود و در جايي نيكو منزل داد و خواص اوليا را جمع كرد و خبر داد كه در اولاد عباس و نيز علي بن أبي طالب عليه السلام نظر افكندهام و كسي را بهتر و محق تر به امر ولايت، از علي بن موسي الرضا عليه السلام نيافته ام.
[صفحه ۱۰]
پس براي ولايت عهدي اش از آنان بيعت گرفت و امر كرد پرچمهاي سياه را كنار گذاشته، رنگ سبز جاي گزينش كنند …
ابونواس در مدح آن امام عليه السلام ميگويد:
قيل لي انت أحسن الناس طرا
في فنون من المقال النبيه
لك من جيد القريض مديح
يثمر الدر في يدي مجتنيه
فعلي ماتركت مدح ابن موسي
و الخصال التي تجمعن فيه
قلت لا استطيع مدح امام
كان جبريل خادما لابيه
سبب آن كه ابونواس، اين ابيات را سرود، آن بود كه بعضي از اصحابش او را گفتند: از تو وقيح تر نديده ايم، زيرا درباره ي هر معنا و طربي حتي شراب شعر گفته اي، ولي در مدح علي بن موسي الرضا عليهماالسلام كه معاصر توست هيچ نگفته اي!
ابونواس پاسخ داد: به خدا قسم كه من اين كار را تنها از جهت احترام و تعظيم ايشان ترك گفته ام؛ زيرا چون من را شايستگي مدح او نيست! سپس، بعد از ساعتي، اشعار مذكور را سرود. » [۱].
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
ازدواج حضرت باام الفضل
مأمون چون علي رغم سن اندك حضرت ابوجعفر عليه السلام، فضل و بلوغ ايشان را در علم و حكمت
و ادب ملاحظه كرد، به شعف آمد و دريافت كه او چنان در عقل، كامل است كه احدي از مشايخ آن دوران به پايش نرسد؛ بنابراين، دختر خود،ام الفضل را به عقدش درآورد و او را همراه ايشان به سوي مدينه گسيل داشت. و مأمون بسيار بر حضرت، اكرام و تعظيم ميكرد و قدر و منزلت ايشان را اجلال مينمود. [۲].
درباني امام رضا
فخر رازي ميگويد: «ابو يزيد بسطامي افتخار ميكرد كه سقاي خانه جعفر بن محمد صادق عليهماالسلام بود، و معروف كرخي به دست ابوالحسن، علي بن موسي عليهماالسلام اسلام آورد و تا وقتي كه زنده بود، سمت درباني خانه ي او را برعهده داشت. [۳].
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
ستايش امامي از امام ديگر
مفيد در ارشاد از حضرت ابوالحسن، امام موسي عليه السلام نقل ميكند كه ايشان فرمود:
«پسرم علي، بزرگترين فرزندم ميباشد و او برگزيده ترين و محبوب ترين آنها نزد من است. او همراه من در جفر مينگرد كه كسي اين كار را نمي كند مگر آن كه پيامبر و يا وصي پيامبري
[صفحه ۱۲]
باشد. » [۴].
كوه و دريا و درختان همه در تسبيح اند
بعضي از دريانوردان در نزد «معروف» از طوفان و آشوب دريا شكايت كردند، «معروف» به آنان گفت: هرگاه دريا آشوب شد، او را به سر «معروف» سوگند دهيد، آرام ميشود!
به دستور عمل كردند و بهره مند شدند.
امام رضا عليه السلام به «معروف» فرمود: «اين مقام را از كجا به دست آورده اي؟ »
عرض كرد: مولاي من! سري كه عمري در آستانه ولايت شما فرود آمده است، او را در نزد خداوند اين حد قدر نبايد باشد؟!
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
خوشه انگور زهرآگين
مأمون خليفه باغباني داشت كه باغ انگور او را رونق دادي، و گوش تاكها را به خوشهاي انگور گوشوارههاي لعل نهادي، هميشه امام رضا عليه السلام پيش باغبان رفته، زنهار و الف زنهار اين خوشه انگور كه در اين تاك است مفروش، و ثمن آن را مگير، كه نصيب من خواهد بود، و از آن جا مرا درجات خواهد فزود، كه بر او ظاهر بود كه در آن خوشه انگور زهر خواهند نهاد، و بخورد وي دهند كه آن باعث شهادت و ميوه ي پر حلاوت او
[صفحه ۱۳]
گردد، و از آن تاك درجات عقبا و پايه ي اعلا حاصل نمايد، آخرالامر مأمون (عليه اللعنه) بدان انگور پر زهر ش به درجه شهادت رساند. [۶].
انگور زهر خورده چه دادي تو با امام
ميخانه كعبه ساز و وضو از شراب كن
نرم گشتن بندهاي آهن
يكي از محبان امام رضا عليه السلام را بعد از شهادت وي حبس نمودند، و زنجير گران بر گردن و پايش نهادند، و او را در خانه اي كه حبس نموده بودند آتش زدند، كه دايم مناقب امام گفتي، و درهاي مدح اولاد رسول سفتي، بعد از امر سوختن خانه چون آن فقير بي گناه از اين حال آگاه شد مناجات نمود كه يا رب به حق آن امامي كه از انگور زهرآلود چهره به باغ شهادت گردآلود كرد، و به حق رضاي آن رضا كه به تقدير تو موافق گشته و به داغ دوري فرزندان و مفارقت جان راضي شد، مرا از اين بندن گران خلاصي ده، و آتش سوزان را به محبت اولاد خليل خود بر من گلستان كن، همان دم به كرم مجيب دعوة المضطرين (الدعاء) بندهاي آهن چون موم
نرم گشت، و از آن آتش بلا به خاك جسم آب محبت زده، چون باد از آن ورطه خلاص شد كه به يك سر موي وي مضرت نرسيد. [۷].
[صفحه ۱۴]
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
اخلاق امام
ابن ابي الحديد معتزلي يكي از علماي بزرگ اهل سنت ميگويد:
علي بن موسي الرضا عليه السلام داناترين، باسخاوت ترين و بزرگوار ترين مردم از جهت اخلاق و رفتارهاي انساني بود. [۸].
احترام به مردم
ابراهيم بن عباس ميگويد:
هرگز نديدم كه امام رضا عليه السلام با سخن خود كسي را برنجاند و سخن كسي را قطع كند، تا اينكه سخن خود را تمام بكند، و هرگز حاجت كسي را كه توان اداي آنرا داشت رد نمي كرد. [۹].
[صفحه ۱۵]
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
عبادت امام رضا
نماز شب امام
رجاء بي ابي ضحاك ميگويد:
امام رضا عليه السلام در سفر و حضر، نماز شب، شفع، وتر و دو ركعت [نافله] صبح را ترك نمي كرد. [۱۰].
عبادت امام در زندان
عبدالسلام هراتي گويد:
به در خانه اي كه امام رضا عليه السلام را در شهر سرخس زنداني كرده بودند آمدم، و آن حضرت آنجا گرفتار بود، از زندانبان اجازه [ملاقات] خواستم، به من گفت: كه راهي بر او نداري، پرسيدم چرا؟ گفت: براي اينكه او بيشتر اوقات در روز و شب هزار ركعت نماز ميخواند. [۱۱].
[صفحه ۱۶]
طلب بهشت
رجاء بن ضحاك ميگويد:
امام رضا عليه السلام شبها در بستر خود بسيار قرآن تلاوت ميكرد، و چون به آيههاي بهشت و دوزخ ميرسيد، ميگريست و بهشت را از درگاه خدا طلب ميكرد و از آتش دوزخ به خدا پناه ميبرد.
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
طلب بهشت
رجاء بن ضحاك ميگويد:
امام رضا عليه السلام شبها در بستر خود بسيار قرآن تلاوت ميكرد، و چون به آيههاي بهشت و دوزخ ميرسيد، ميگريست و بهشت را از درگاه خدا طلب ميكرد و از آتش دوزخ به خدا پناه ميبرد.
دعا در تعقيب نمازهاي واجب
از آن حضرت روايت شده كه فرمود: «براي طلب روزي بعد از هر نماز بگو:
«يا من يملك حوائج السائلين، يا من لكل مسألة منك سمع حاضر و جواب عتيد، و لكل صامت منك علم باطن محيط. »
«اي كسي كه حوايج نيازمندان در اختيار اوست، اي كسي كه از طرف تو براي هر درخواست گوشي شنوا و پاسخي مهيا، و براي هر سكوت كننده اي آگاهي به باطن و احاطه به آن وجود دارد. »
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
دعا در سجده شكر
از آن حضرت نقل است كه فرمود: «بعد از نماز واجب به جهت شكرگزاري بنده به سبب موفق شدن او از طرف خدا به انجام نماز واجب، سجده ي شكر انجام ميشود، و اما كمترين چيزي كه ميتوان در اين سجده گفت آن است كه سه بار
[صفحه ۱۷]
بگويد: شكرا لله، شكرا لله» سه مرتبه.
دعا براي تمامي بيماري ها
زكريا بن آدم مقري كه خادم آن حضرت ميباشد گويد: روزي امام مرا صدا زد و فرمود: «بر تمامي بيماريها بگو:
«يا منزل الشفاء، و مذهب الداء، انزل علي وجعي الشفاء. »؛
«اي نازل كننده ي شفا، و اي بر طرف كننده ي درد، بر بيماريم شفا عنايت فرما. »
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
كرامات وضوي امام
حضرت رضا عليه السلام با همراهان از نيشابور بيرون آمد و به سوي مرو حركت كرد، در مسير راه، به روستايي كه «ده سرخ» نام داشت رسيدند، شخصي عرض كرد: «اي پسر رسول خدا! وقت ظهر فرارسيده است. »
امام رضا عليه السلام همان دم از مركب پياده شد، براي وضو آب طلبيد، گفتند: همراه ما و در اينجا آب نيست. آن حضرت با دست مبارك خود خاك نقطه اي از زمين را رد كرد، ناگاه از همان جا چشمه ي آبي پيدا شد، حضرت و همراهان از آب آن وضو گرفتند، و اثر آن چشمه تا امروز باقي است. [۱۲].
[صفحه ۱۸]
روزه ي امام
ابراهيم بن عباس در ضمن شرح حالات امام رضا عليه السلام ميگويد:
اكثر شبها از آغاز تا بامداد، به عبادت و مناجات با خدا اشتغال داشت، بسيار روزه ميگرفت، و روزه ي سه روز در هر ماه را ترك نمي كرد، و ميفرمود:
«سه روز روزه گرفتن در هر ماه، معادل روزه گرفتن همه روزهاي سال به حساب ميآيد. » [۱۳].
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
و سبب تحريم ربا پس از بينه، كوچك شمردن حرام محرم است كه ارتكاب اين عمل پس از بيان، و تحريم خداوند تعالي، گناهي بزرگ باشد و اين عمل را سبب جز كوچك شمردن حرام محرم نيست و كوچك شمردن همان و دخول در كفر نيز همان.
و سبب تحريم ربا در نسيه، از ميان رفتن معروف و تلف شدن اموال و مشتاق گشتن مردم به سود و ترك قرض [الحسنه] و صنعتهاي معروف است و فساد و ظلم و تباهي اموال كه در آن است. [۱۵].
[صفحه ۲۳]
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357
نور آسمان و زمين
شيخ صدوق در تفسير آيه ي «الله نور السموات والارض» از عباس بن هلال نقل كرده است كه: از امام رضا عليه السلام درباره ي اين آيه پرسيدم ايشان فرمود: «يعني هدايت كننده ي اهل آسمان و زمين».
و در روايت برقي آمده است: «كساني را كه در آسمان و زمينند، هدايت ميكند. »
اين بدان سبب است كه هر كس به سوي حقيقتي، هدايت يافته است، در واقع با نور وجود هدايت شده است و اگر نور نبود، تاريكيها غالب ميشد. پس نور، يعني وجودي كه هدايت كننده است. و اين تصديق سخن ولي الله اعظم است كه نور را به هادي تفسير نمود. [۱۶].
#فضايل_سيره_امام_رضا_(ع)#عالم_آل_محمد در آثار استاد علامه حسن زاده
https://eitaa.com/zandahlm1357