#زیرگذرتاریخ سیصد گل سرخ و یک گل نصرانی! محاصره ی تبریز در زمان استبداد صغیر توسط قشون دولتی شرایط بسیار سختی برای مردم پدید آورده بود. هم زمان مردم تبریز به رهبری ستارخان و باقرخان برای اعاده ی مشروطیت به پاخاستند و به دنبال این حوادث دسته ای در تبریز به نام «فوج نجات» تشکیل شد. فوج نجات، گروهی شبه نظامی بود که در دوران جنبش مشروطه ایران و محاصره تبریز، به منظور شکستن محاصره شهر تبریز برای رسیدن مردم به آذوقه به وجود آمده بود. شاید ندانید و برایتان جالب باشد رهبری این گروه را یک معلم جوان امریکایی به نام «هوارد باسکرویل»، بر عهده داشت. در تاریخ آمده است که هوارد باسکرویل دوره ی سربازی را د ر آمریکا دیده بود و در آن زمان تصمیم گرفت کلاس درس خود را از مدرسه به خط مقدم جنگ منتقل کند. بر اساس روایات تاریخی، باسکرویل گفته است: «به جای نقالی تاریخ مردگان تصمیم دارم مشق نظامی به جوانان بیاموزم.» در همین ایام کشته شدن سیدحسن شریف زاده دوست و یار نزد یک باسکرویل او را آن چنان متأثر و خشمگین کرد که در جواب همسر کنسول آمریکا که از او خواسته بود از صف مشروطه خواهان جدا شود ، ضمن پس دادن پاسپورتش گفت: «تنها فرق من با این مردم، زاد گاهم است و این فرق بزرگی نیست.» باسکرویل د ر ۳۰ فرورد ین ۱۲۸۸ در نبرد فوج نجات برای شکستن محاصره ی تبریز، بر اثر شلیک گلولهای به سینه اش کشته شد. در مراجعه به اسناد تاریخ این مراسم چنین شرح داده شده است: «در کلیسای آمریکایی در اثر ازدحام مردم جا نبود و در مسیر جنازه جمعیت غریبی بود، جنازه میان صفوف مجاهدین و در پیشاپیش شاگردان و سربازان او رو به گورستان ارامنه تبریز حرکت داده شد. اولیای مدرسه مموریال و شخصیت های آمریکایی نیز در صف مشایعین بودند. هزاران تن دورتادور فضای گورستان را گرفته بودند. برخی از مورخین نوشته اند: «در سال ،۱۹۵۰ محمدعلی مهدوی، لوح یادبودی، بر سر مزار باسکرویل نصب کرد که بر روی آن شعری از عارف قزوینی، شاعر ملی ایران، کنده کاری شده بود.» عارف قزوینی، در سال ۱۳۰۲ خورشیدی در سفری که به تبریز داشته و در مجلس یادبودی که بر مزار باسکرویل برگزار شد، این شعر را برای وی سرود: سیصد گل سرخ و یک گل نصرانی / ما را ز سرِ بریده می ترسانی؟ ما گر ز سرِ بریده می ترسیدیم / در محفل عاشقان نمی رقصیدیم @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ پخت غذا با مدفوع حیوانات در دهه ی ١٣٢٠ سوخت در ایران تاریخ پرفرازونشیبی را پشت سرگذاشته است. جالب است بدانیم که پیش از مواد پتروشیمی برای مدتی طولانی بخشی از سوخت ایران در جامعه روستایی با مدفوع حیوانات تأمین می شد. در کتاب تکنوکراسی و سیاستگذاری اقتصادی در ایران به روایت رضا نیازمند آمده است: «اغلب مرد ها در خانه نبودند و در مزرعه مشغول کار بودند. بدین جهت من از خانم می پرسیدم: خانم شما سوخت برای پخت و گرما را از کجا می آورید؟ داد و بیداد از خانم بلند می شد که این ها مدفوع گاو است. ما باید آن را با دست خود جمع کنیم گلوله کنیم بگذاریم مقابل آفتاب که خشک شود. بسیار بوی بد می دهد. اطاق ما پر از بوی بد می شود تا این ها بسوزند و من بتوانم آبگوشتم را بپزم. گفتم: شب ها چه کار می کنید؟ می گفت یا یک شمع داریم یا یک چراغ نفتی معمولا شام را زود می خوریم و می خوابیم که کمتر احتیاج به چراغ داشته باشیم. گفتم اگر ما یک اجاق خوراک پزی به شما بدهیم و نفت هم به شما بدهیم شما حاضر هستید نفت بخرید و دیگر مدفوع گاو نسوزانید جواب آن ها معمولا این بود که می گفتند نمی دانیم و باید با شوهرمان صحبت کنیم. برای اینکه پول دست اوست! با مرد ها صحبت کردم. آن ها همگی مخالف بودند و می گفتند ما پول برای خرید نفت نداریم. نتیجه مطالعه این شد که تمام زن ها موافق پخت و گرما با نفت بودند و تمام مرد ها مخالف چون مدفوع گاو مجانی بود ولی برای نفت باید پول بدهند.» @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ عمر مختار مبارز معروف لیبیایی عمر مختار برجسته ترین و مشهورترین رهبر مجاهدان لیبی در قرن نوزدهم و بیستم میلادی بوده است. در سال ۱۹۱۱ که استعمارگران ایتالیایی بندر بنغاری در لیبی را تصرف کردند. عمر مختار به جهاد ضد آنان برخاست و از سوی همه ی قبایل به عنوان فرمانده کل و رئیس اعلای مجاهدان جبل الاخضر برگزیده شد. اشغال گران ایتالیایی در بدو هجوم به لیبی بیش از بیست هزار تن از مردم را کشتند و یک هزار تن از مجاهدان را به دار آویختند، زنان و کودکان بسیاری را مثله کردند و اعضای بسیاری از خانواده ها، از زن و مرد، کودک، پیر و جوان را قتل عام کرده بودند. تا آغاز سال ،۱۹۱۶ مجاهدان لیبیایی توانستند بیشتر مناطق اشغال شده را آزاد سازند به طوری که جز شهرهای طرابلس، خمس و زواره، هیچ شهری در اشغال ایتالیایی ها باقی نماند و سراسر بخش شرقی لیبی در تصرف سنوسی ها ـ که تا آن زمان رهبری جهاد ملی را بر عهده داشتند ـ قرار گرفت. ضرباتی که مجاهدان لیبیایی بر نیروهای ایتالیایی وارد آوردند نه تنها ایتالیایی ها را وحشت زده کرد، بلکه نگرانی دولت های انگلستان و فرانسه را هم از خطر گسترش مقاومت در سراسر آفریقا برانگیخت. از این رو در سال ۱۹۱۶ دولت های ایتالیا و انگلیس پیمان همکاری مشترکی برای جنگ با سنوسی ها منعقد کردند و استعمارگران ایتالیایی هم که از مبارزه رویارو با مجاهدان نتیجه ای نگرفته بودند به ایجاد تفرقه میان مجاهدان پرداختند و یکی از رهبران سنوسی به نام محمد ادریس سنوسی را با وعده حکمرانی منطقه ی برقه به سوی خود کشاندند. عمر مختار با نیرویی متشکل از هزار و پانصد مجاهد در نبرد جبل الاخضر به جنگ چریکی روی آورد. در این عملیات شش افسر و سیصد و چهل سرباز ایتالیایی کشته شدند. سرانجام در سال ۱۹۳۱ در حالی که عمر مختار همراه پنجاه تن از همرزمانش برای یک مأموریت شناسایی به ناحیه ی سلطنه رفته بود به محاصره ی نیروهای بزرگ دشمن در آمد و در نبردی نابرابر، بیشتر همراهانش کشته شدند و خود او نیز زخمی شد و به اسارت درآمد. وی در دادگاه نظامی محاکمه و به اعدام محکوم شد. @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ تصویری جالب از یک سیاهه ی قدیمی فهرست جهیزیه فاطمه دختر کربلایی آقا دیلمقانی با مهر چند شاهد ۱۳۱۳قمری۱۸۹۶ میلادی ۱۲۷۵ خورشیدی محل نگهداری سند: «سازمان اسناد تبریز تصویر سند از آرشیو زنان قاجار دانشگاه هاروارد» @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ به اهتزاز درآمدن پرچم انگلیس و آمریکا در خاک ایران تهران مصور در شماره ۲۳ فروردین ۱۳۴۲ از به اهتزاز درآمدن پرچم انگلیس در خاک ایران بر خلاف قواعد بین الملل خبر داده، می نویسد: «این کار در سال ۱۳۳۲ از سوی آمریکا انجام شد. شاهنشاه دستور دادند که پرچم کشورهای بیگانه را پایین بیاورند!» سفارت آمریکا در پاسخ به اعتراض وزارت خارجه ایران نوشت: «اگر جرأت دارید بیایید پرچم ما را پایین بیاورید!» @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ تخت طاووس نادرشاه و تخت طاووس فتحعلی شاه تخت طاووسی که نادرشاه افشار از هندوستان به ایران آورد از طلای خالص، مربع مستطیل و دارای ۸ پایه و دو پله مرصع بود که انواع جواهر، هزاران قطعه الماس، لعل و یاقوت در آن به کار رفته بود و هیکل طاووسی مرصع به انواع جواهر در قبه آن قرار داشت و در عهد شاه جهان ساخته شده بود. گویند آقا محمدخان قاجار گوهرهای آن را جدا کرد و فروخت و خود تخت هم باقی نماند! اما تخت طاووسی که اکنون در کاخ گلستان وجود دارد، تختی است که به فرمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شد. ابتدا تخت خورشید نام داشت زیرا بالای آن شکلی از خورشید که از طلا و الماس ساخته شده بود قرار داشت. بعدها فتحعلی شاه آن را به نام زن اصفهانی خود که طاووس نام داشت تخت طاووس نامید و این تخت اکنون در کاخ گلستان است. @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ سختگیری شاهان نسبت به مسند قضاوت در زمان کمبوجیه، شخصی به نام «سی سام نِس» را که شغل قضاوت داشت، به اعدام محکوم ساخت و پس از اعدام دستور داد پوست او را کنده روی مسندی که می نشست بگسترند و شغل این قاضی را بعد به پسرش داده و به او گفت: «هر زمان که می خواهی حکمی بدهی به این مسند بنگر.» آنچه مسلم است در دوران هخامنشی به داوری و احقاق اهمیت خاصی می داده اند. شاهان نسبت به قضاوت، چنانچه گفته شد بسیار سخت گیر و گاهی بی رحم بوده اند. @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ تولید یخ در قدیم قبل از تولد یخچال های خانگی مردم یخ را به شکل سنتی خریداری می کردند. یخ سازان حوضچه هایی را که پای دیوار و در سایه احداث می شد، در شب های سرد زمستان تا سطح معینی از آب پر می کردند. سرمای شدید شب هنگام، موجب یخ بستن آب این حوضچه ها می شد. مقدار آبی که در شب های بعد، بر روی این توده های منجمد هدایت می شد، به اندازه ای بود که سرمای یک شب بتواند آن را منجمد کند. پس از یخ بستن این یخ توسط کلنگ و پارو خرد می شد و در گود یخ ریخته می شد و روی آن آب پاشیده می شد تا فضای بین یخ ها پر شود و دوباره هنگام شب یخ بزند و یکپارچه شود. در سراسر زمستان این کار تکرار می شد تا گود یخ پر شود. در پایان زمستان این گود با لایه ای از کاه و خاک نرم پوشانیده می شد تا از گرما در امان بماند و در فصل تابستان به تدریج از این یخ برداشت می کردند و در کوچه و خیابان می فروختند. @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ نه سیخ بسوزه نه کباب! معمولا این ضرب المثل را برای حفظ اعتدال و میانه روی به کار می برند. حکایت ابداع این ضرب المثل هم از این قرار است: شجاع السلطنه پسر فتحعلی شاه، زمانى که حاکم کرمان بود، متوجه شد ترکه های نازک انار می توانند نقش سیخ کباب را به خوبی ایفا کنند. و کباب با سیخی که چوبش انار باشد خوشمزه تر هم می شود. بدین جهت پخت کباب با چوب انار را باب کرد هر وقت حاکم میل کباب داشت به نوکرها می گفت: «طوری کباب را بگردانید که نه سیخ بسوزد نه کباب.» @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ دستی ست که بر گردن یاری بوده ست این کوزه، سال ۲٠٠۹ در اورشلیم کشف شد. بر روی آن مصرعی از رباعی مشهور خیام نیشابوری نقش بسته است. کوزه احتمالا صد سال پس از درگذشت خیام ساخته شده است که نشان می دهد رباعیات منسوب به خیام شهرتی گسترده در جهان داشته است. این کوزه چو من عاشق زاری بوده ست / در بند سر زلف نگاری بوده ست / این دسته که بر گردن او می بینی / دستی ست که بر گردن یاری بوده ست @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97

#زیرگذرتاریخ سند درخواست شیمون پرز، نخست وزیر سابق اسرائیل برای اقامت در کشور فلسطین. شیمون پرز، نخست وزیر سابق اسرائیل و متولد لهستان است. در ۱۱ سالگی به فلسطین پناهنده شده، سوگند وفاداری خودش را مبنی بر شهروند فلسطین شدن به این کشور می دهد و سال ها بعد به یکی از مهره های اصلی آوارگی فلسطینی ها تبدیل می شود. @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97