3️⃣ حرکت نفس پس از مرگ با تکیه بر نظریه حرکت جوهری (۳) 👇👇👇

👆👆👆 🔰حرکت نفس پس از مرگ با تکیه بر نظریه حرکت جوهری (۳) 🔻عده‌ای از محققان بدون انکار وجود خارجی قوه، سعی در توجیه حرکت و تکامل برزخی نفس بر اساس نظریات صدرا داشته‌اند. ایشان با اشاره به عباراتی از صدرا، معتقدند که از نظر وی نیز نفس پس از رهایی از بدن به حرکت و تکامل ادامه خواهد داد: «النطفة قد فاضت علیها من المبدأ الفعال کمالات متعاقبة جوهریة اولها کالصور المعدنیة... و بعدها الجوهر الحیوانی و هکذا وقع الاشتداد فی الوجود الصوری الجوهری إلی ان تجرد و ارتفع عن الماده ذاتا ثم إدراکا ثم فعلا و تأثیرا.» (صدرا، ۱۹۸۱، ج۸: ص۱۴۷) 🔻«مراد او این است که در این مرحله [نفس] استکمالا هم روحانی و مجرد می شود؛ یعنی بدون ارتباط با بدن نیز می‌تواند تکامل یابد. آشکار است که این نظر مستلزم امکان تکامل برزخی، بلکه مستلزم تحقق آن است، با این که در موارد دیگر آن را انکار می کند.» (عبودیت، ۱۳۹۴، ج۳: ص۴۰۰) 🔻این دسته از محققان بر این عقیده‌اند که چه بسا نفس در سیر اشتداد جوهری‌اش، به حدی از تکامل برسد که مرجح حدوث مرحله آینده‌اش (صورت لاحق)، خود وجود مرحله کنونی‌اش باشد و نه استعدادی عارض بر بدن. (همان: ص۴۰۲) ✅ جمع‌بندی: در خصوص حرکت نفس پس از بدن، در میان قائلین به امکان حرکت، دو نظر عمده وجود دارد: ۱. قوه خارجیتی ندارد، بنابراین عدم وجودش در نفس مجرد مانعیتی در حرکتش ایجاد نمی‌کند‌. ۲. نفس در سیر حرکت جوهری‌اش به مرحله‌ای می‌رسد که وجودش مرجح حدوث صورت لاحق گردد و از استعداد و قوه بی‌نیاز شود. 📚کتابنامه؛ 📙 ملاصدرا، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، ۱۹۸۱م، دار احیاء التراث العربی. 📘 عبودیت، درآمدی بر نظام حکمت صدرایی، ۱۳۹۴، سمت. 🖋 محمدمهدی رفیعی #حرکت_جوهری #حرکت_نفس_پس_از_مرگ 🖥@ZehnShenakht

#مسئله_اذهان_ديگر 3️⃣ ✳️بررسي استدلال از راه رويكرد شهيد صدر در مسئله استقرا 👇👇👇

👆👆👆 #مسئله_اذهان_ديگر 3️⃣ ✳️بررسي استدلال از راه رويكرد شهيد صدر در مسئله استقرا 📌 راه‌حل سومي كه در كتاب «كاوشي در ژرفاي معرفت‌شناسي (5)؛ معرفت‌شناسي در قلمرو گزاره‌هاي پسين» بر وجود اذهان ديگر اقامه شده است، از راهبرد شهيد صدر در معرفت‌شناسي استقرا بهره مي‌برد. نويسنده مي‌گويد بر اساس شيوة ابتكاري شهيد صدر، البته با قدري پيرايش كه در فصل‌هاي پيش صورت گرفت، مي‌توان استدلالي متقن از راه حساب احتمالات بر اين مسئله اقامه كرد؛ چنان‌كه برخي ديگر از مهمترين مسائل معرفت‌شناسي، ازجمله معرفت ما به جهان خارج را از اين راه مي‌توان حل كرد. ♨️ نقد: چنانكه كيت مسلين در كتاب خود بيان كرده است، بر اساس استدلال استقرايي نمي‌توان مسئله اذهان ديگر را حل كرد. اين مشكل نه به‌سبب ضعف معرفتي استدلال استقرايي است (كه ادعا شده است شهيد صدر آن را حل كرده است) بلكه بدين سبب است كه نمي‌توان گزاره‌هاي آغازين مورد نياز استدلال استقرايي را، كه بايد مشتمل بر ذهن‌مندي ديگران باشند، اثبات كرد. به بيان ديگر، نمي‌توان تلازم ميان وقوع نوع خاصي از رفتار و وجود نوع خاصي از حالت ذهني و حتي اصل وجود حالت ذهني را اثبات كرد. اين تلازم بايد پيشتر اثبات شود و همين خودِ مسئله اذهان ديگر است، زيرا اين تلازم مشاهده‌پذير نيست، و اگر مفروض شود، استدلال استقرايي مصادره به مطلوب خواهد بود. ♨️ مسلين نمونه‌اي از چنين استدلالي را اين‌گونه بيان مي‌كند: مشاهده شده است كه افرادي كه در خواب چشمانشان به سرعت زير پلك‌هايشان حركت مي‌كند، وقتي از خواب بيدار مي‌شوند، مي‌گويند كه در حال خواب ديدن بوده‌اند. فرض كنيم در تمام موارد مشاهده شده چنين باشد. در اين صورت، نتيجه استدلال استقرايي اين است: «هرگاه چشمان شخص در خواب به سرعت حركت كند، شخص در حال خواب ديدن است». (مسلين، درآمدي به فلسفه ذهن، ترجمه مهدي ذاكري، ص326) ♨️ اما روشن است كه مقدمات اين استدلال اثبات‌ناشده‌اند. نمي‌توان از گزارش خود افراد، ذهن‌مندي خودشان را اثبات كرد، زيرا گزارش زباني، خود يك رفتار است و نمي‌توان از اين رفتار، ذهن‌مندي را نتيجه گرفت. خود اين مورد، نمونه‌اي از مسئله اذهان ديگر است. فرض كنيد روبات‌ها (يا زامبي‌هاي) انسان‌نما در حالتي شبيه به خواب بروند و در زمان‌هايي چشمانشان حركت كند. بعد بيدار شوند و گزارش دهند كه خواب مي‌ديده‌اند. آيا مي‌توان نتيجه گرفت كه آنها ذهن‌مندند و واقعا خواب مي‌ديده‌اند؟ ♨️ بنابراين مشكل شیوه استقرايي در اينجا اين نيست كه يقين به بار نمي‌آورد، بلكه اساسا شكل نمي‌گيرد و مقدماتش منعقد نمي‌شوند. 📚 منابع: 📕محمد حسين‌زاده، كاوشي در كاوشي در ژرفاي معرفت‌شناسي (5)؛ معرفت‌شناسي در قلمرو گزاره‌هاي پسين، انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني 📗كيت مسلين، درآمدي به فلسفه ذهن، ترجمه مهدي ذاكري. 🖊 رضا درگاهي‌فر 🖥@ZehnShenakht

نشست علمی با عنوان “عصب شناسی الهیات(رابطه دین و تجربیات معنوی با عصب شناسی)“ پنج شنبه ۵ اسفند ۱۴۰۰ از ساعت ۹ الی ۱۲ به صورت مجازی و حضوری در سالن اجتماعات مجمع عالی حکمت اسلامی واقع در خیابان ۱۹ دی، کوچه ۱۰، کوچه ۲ برگزار می شود. در این نشست علمی کارشناسان محترم آقایان: حجج اسلام دکتر حمیدرضا شاکرین، دکتر علیرضا قائمی نیا ، دکتر محمد جعفری و دکتر محمدحسن مرصعی در محورهای زیر به ارائه بحث خواهند پرداخت: 1. رابطه عصب شناسی الهیات و واقع گرایی دینی و چالشهای فرارو 2. رابطه تجربه های دینی و معنوی با سلسله اعصاب 3. آورده ها و چالشهای نوروتئولوژی برای الهیات اسلامی 🌐 https://hekmateislami.com/?p=12969 @hekmateislami

📣 نشست تخصصی «بازخوانی نظریۀ «سلطنت نفس» بر اساس مبانی ملاصدرا» زمان: روز سه‌شنبه ۳ اسفند، ساعت ۱۵ الی ۱۷ 🟦 سخنران: دکتر محمد حسین‌زاده؛ عضو هیئت علمی موسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه‌ی قم. 🟪 علاقه‌مندان می‌توانند از طریق این لینک (https://www.skyroom.online/ch/irip/mt) در این سخنرانی شرکت کنند. ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد #درگاهی‌_فر با عنوان «آشنایی با فلسفه ذهن» ⚜ جلسه اول ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد #درگاهی‌_فر با عنوان «آشنایی با فلسفه ذهن» ⚜ جلسه دوم ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد عبدالله #محمدی با عنوان «انسان‌شناسی اسلامی با تاکید بر آراء علامه طباطبایی»، در موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم ⚜ جلسه اول ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد #قهار با عنوان «آگاهی در فلسفه ذهن»، در موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم ⚜ جلسه اول ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد #درگاهی_فر با عنوان «آشنایی با فلسفه ذهن»، در موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم ⚜ جلسه سوم ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد عبدالله #محمدی با عنوان «انسان‌شناسی اسلامی با تاکید بر آراء علامه طباطبایی»، در موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم ⚜ جلسه دوم ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

⬅️نشست علمی چرخه صعودی نظریه های مطرح در فلسفه ذهن 👤ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسن فاطمی نیا 📒دبیر علمی: جناب آقای دکتر ذوالفقار ناصری ⏰زمان: یکشنبه 1400/12/8 ساعت 10 الی 12 💠مکان: قم-پردیسان،انتهای بلوار دانشگاه،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،طبقه دوم،تالار سردار شهید سلیمانی ⬅️مجری: پژوهشکده فلسفه و کلام و مرکز همکاری های علمی و بین الملل 📒لینک ورود به جلسه 🌐 dte.bz/philconf

🔰 کرسی نقد و نظر: گروه معارف موسسه شناخت برگزار می‌کند: 💠 تصمیم گیری و تغییر اراده از طریق مبادی آن در حکمت متعالیه 👤ارائه دهنده: حجت الاسلام دکتر مجتبی افشارپور( استاد یار جامعه المصطفی العالمیه و عضو هیئت علمی گروه کلام جامعه المصطفی العالمیه) 👤ناقد: حجت الاسلام دکتر محمد مهدی گرجیان (استادتمام دانشگاه باقرالعلوم و عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه باقرالعلوم) ناقد: دکتر ناصر عزیزی(استاد مدعو موسسه امام صادق و پژوهشگر موسسه شناخت) 👤دبیر جلسه: دکتر حسن رضایی ( مدیر گروه معارف موسسه شناخت) زمان: یک شنبه 8 اسفند ساعت 10:30 الی 12:30 مکان: مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی لینک شرکت در کرسی: https://www.skyroom.online/ch/shenakht/shenakht •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• 🆔 @fekrat_net

🔵 نشست علمی با عنوان “عصب شناسی الهیات ( رابطه دین و تجربیات معنوی با عصب شناسی)“ پنج شنبه ۵ اسفند ۱۴۰۰ از ساعت ۹ الی ۱۲ به صورت مجازی و حضوری در سالن اجتماعات مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد. 🎤 در این نشست علمی کارشناسان محترم آقایانحجج اسلام دکتر حمیدرضا شاکرین، دکتر علیرضا قائمی نیا، و دکتر محمدحسن مرصعی با دبیری علمی حجت الاسلام دکتر مجمد جعفری در محورهای زیر به ارائه بحث پرداختند: 1. مفهوم شناسی و تاریخچه علم عصب شناسی و عصب شناسی الهیات 2 . بررسی دیدگاههای رابطه تجربه های دینی و معنوی با سلسله اعصاب 3. رابطه عصب شناسی الهیات و واقع گرایی دینی و چالشهای فرارو 4. آورده ها و چالشهای نوروتئولوژی برای الهیات اسلامی 5. مساله های و افق های فراروی محققان در این عرصه 🆔@meshkatnoor

⬅️نشست علمی چرخه صعودی نظریه های مطرح در فلسفه ذهن 👤ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسن فاطمی نیا 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/LnJna 📒دبیر علمی: جناب آقای دکتر ذوالفقار ناصری ⏰زمان: یکشنبه 1400/12/8 ساعت 10 الی 12 💠مکان: قم-پردیسان،انتهای بلوار دانشگاه،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،طبقه دوم،تالار سردار شهید سلیمانی ⬅️مجری: پژوهشکده فلسفه و کلام و مرکز همکاری های علمی و بین الملل 🌐https://eitaa.com/isca_seda/3813

✅✅✅ به همت گروه فلسفه پژوهشکدۀ فلسفه و کلام اسلامی برگزار گردید. ✍️✍️ نشست «چرخۀ صعودی نظریه‌های مطرح در فلسفه ذهن» با ارائه حجت الاسلام آقای دکتر محمدحسن فاطمی نیا در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. ✍️ در این نشست علمی که در تاریخ 8/12/1400 در تالار شهید سلیمانی پژوهشگاه برگزار شد، جناب آقای دکتر فاطمی‌نیا پس از معرفی اجمالی نظریه‌های مطرح در فلسفه ذهن معاصر، همچون دوگانه‌انگاری جوهری دکارتی؛ فیزیکالیسم تحویل‌گرا (این همانی مغز وذهن)؛ کارکردگرایی؛ (فیزیکالسم تحویل‌گرای جدید)؛ اجماع نسبی فیزیکالیسم ضد تحویل‌گرایی؛ جریان نوخاستگی ویژگی؛ دوگانه‌انگاری ویژگی؛ (دربرابر انواع فیزیکالیسم‌ها)؛ ظهور دوگانه انگاران جوهری، به تبیین ایدۀ نشست علمی خود درباره چرخۀ صعودی این نظریه‌ها از فیزیکالیسم تحویل‌گرا به سمت دوگانه‌انگاری ویژگی‌ها سخن گفتند و سپس نظریۀ خود دربارۀ الزام دوگانه‌انگاری ویژگی‌ها به سمت دوگانه‌انگاری جوهری را به تفصیل بیان کردند. ❎❎ به بیان ایشان در جریان سیر نزولی نظریه‌ها فلسفه ذهن به سمت فیزیکالیسم تقلیل¬گرا، ما با یک نوع فیزیکالیسم ترفیع¬گرا (در برابر گرایش تقلیل یا تحویل¬گرایانه) مواجه می¬شویم؛ فیزیکالیستی که نه‌تنها تقلیل‌گرا نیست، بلکه تلاش می‌کند جایی برای امور غیرفیزیکی هرچند در قالب «ویژگی» باز کند؛ همین نگاه ترفیع¬گرایانه، ما را به سمت دوگانه‌انگاری ویژگی سوق داده است؛ اما پس از این تطور فکری نظریه‌ها، بار دیگر این سؤال زنده شد که چرا نتوانیم یک سابجکت آگاه برای ویژگی‌های ذهنی در نظر بگیریم؟ در‌حقیقت این بار در پیِ ویژگی نوخاسته، جوهر نوخاسته مطرح شد. می‌توان حدس زد خاستگاه عبور از دوگانه‌انگاری ویژگی، ابتدا عدم مزیت آن در توانایی حل سؤالات بنیادین فلسفه ذهن نسبت به دوگانه‌انگاری جوهری و در ادامه، اشکالات متافیزیکی حمل ویژگی‌های ذهنی توسط جوهر فیزیکی دانست. ✅ ✅به باور دکتر فاطمی‌نیا در ادامه شاهد ظهور فیلسوفانی هستیم که از دوگانه¬انگاری جوهری دفاع می‌کنند: هسکر، سوئینبرن، لو، اکانر، جیکوبر، و تونر. البته خیلی از دوگانه¬گرایان جوهری برای فرار از نواقص دوگانه‌انگاری جوهری دکارتی، دیدگاه‌های دیگری مطرح کردند مثلاً برخی مانند فاستر هرچند در طول تئوری دکارتی‌ است، ولی تلاش کرده از خود، تفاوت نشان دهد و مدعی شود که نظریه اش در حلّ مسئله ذهن و بدن موفق¬تر از نظریه دکارت است و برخی دیگر مانند «لو» اساساً مدعی شده‌اند، دوگانه‌انگاری جوهری¬شان «غیردکارتی» است؛ ✍️✍️✍️ دکتر فاطمی‌نیا در این نشست نشان داددند که در مجموع سیر حرکت در نظریه‌های فلسفه ذهن صعودی است؛ زیرا در فرجام این نظریه‌پردازی‌ها، دوگانه‌انگاری ویژگی سربرآورده است و دوگانه‌انگاری ویژگی خود، می‌تواند پلی برای رسیدن به دوگانه‌انگاری جوهری محسوب شود؛ بدین معنا که صرف‌نظر از سیر تاریخی، از دوگانه‌انگاری ویژگی می‌توان استدلالی با مقدماتی تجربی برای اثبات وجود «نفس» طراحی کرد. به باور ایشان، مزیتّ این برهان برخلاف براهین انتزاعیِ محض فلسفی، این است که از دل مباحث فیزیکالیستی معاصر برخاسته و این توان را دارد که با زبان علمی، پس از یک چرخۀ علم تجربی، ما را به سمت اثبات ویژگی غیرتجربی و غیرفیزیکی سوق دهد.

🔵کتاب”معاد جسمانی عنصری از دیدگاه عقل و نقل” منتشر شد. 🔸کتاب معاد جسمانی عنصری از دیدگاه عقل و نقل، نتیجه تلاش گسترده نویسنده توانایی است که با ژرف‌نگری، معاد جسمانی عنصری را از دیدگاه­های مختلف مورد بررسی قرار داده و در حقیقت جامع­ترین کتابی است که در این موضوع نوشته شده است. در فصل دوم این کتاب، موضوع از منظر اندیشمندان اسلامی پی­گیری شده که همگان بر معاد جسمانی اعتقاد راسخ دارند. بازشناسی این گروه، از قرن سوم آغاز شده و در قرن چهاردهم با نظر امام خمینی (رحمة الله علیه) پایان پذیرفته است. و در فصل سوم که در حقیقت بیت­القصید کتاب است، ادله چهارده­گانه عقلی معاد جسمانی عنصری مطرح شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در فصل چهارم، ادله نقلی معاد جسمانی عنصری را از نظر آیات و روایات مطرح نموده و با تحقیق جامع­الاطراف، موضوع را به پایان رسانیده است. کتاب حاضر به قلم حجت الاسلام و المسلمین سید محمدمهدی نبویان به رشته تحریر در آمده و با همت انتشارات حکمت اسلامی منتشر و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفت. 🌐https://hekmateislami.com/?p=13002 @hekmateislami

🎙 صوت کلاس استاد #قهار با عنوان «آگاهی در فلسفه ذهن»، در موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم ⚜ جلسه دوم ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد #درگاهی_فر با عنوان «آشنایی با فلسفه ذهن»، در موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم ⚜ جلسه چهارم ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

🎙 صوت کلاس استاد عبدالله #محمدی با عنوان «انسان‌شناسی اسلامی با تاکید بر آراء علامه طباطبایی»، در موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم ⚜ جلسه سوم ━━💠🍃🌺🍃💠━━ 📳 لینک عضویت در کانال موسسه حکمت و فلسفه ایران؛ شعبه قم: 🆔 http://eitaa.com/irip_ir 📳 لینک ارتباط با ادمین: 🆔 @iripir

جهت حضور مجازی در جلسه لطفا از لینک زیر وارد شوید. ✅b2n.ir/f.din

مقاله نقد و بررسی رفتارگرایی فلسفی- عبدالرسول کشفی #مقاله

🧠#بحث_علوم‌_شناختی #نشست: #تبیین_و_نقد_منشأ_مغزی_اراده_آزاد ✅تبین دیدگاه بنجامین لیبت ✅تحلیل حکمت متعالیه ارائه شده برای گروه فلسفه دین مجمع عالی حکمت اسلامی ارئه دهنده:‌ حمید محسنی ________________________ 🌐 کانال «نوروساینس و فلسفه ذهن»: https://eitaa.com/joinchat/2311520387Cb4166965da 🆔@Brain_Mind