سوال: دلیل رغبت حضرت خدیجه(س) برای ازدواج با پیامبر(ص) چه بود؟
✍️پاسخ:
✅ بی تردید ازدواج یکی از ثروتمندان عرب، با جوانی که از مال دنیا بهره چندانی ندارد، نمیتواند ریشه در دلایل و انگیزه های مادی داشته باشد. بنابر این در ریشه یابی این جریان باید جهات #معنوی را دنبال کرد.
آیت الله جعفرسبحانی در کتاب فرازهایی از تاریخ اسلام، [۱] به چهار نمونه از این شواهد اشاره می کنند که به طور خلاصه بیان می کنیم:
۱- چنانکه می دانید پیامبر(ص) پیش از ازدواج با خدیجه، زمام تجارت وی را بر عهده داشت. غلام خدیجه به نام میسره، در سفر تجاری همراه پیامبر بود.
پس از بازگشت کاروان، میسره آنچه را در سفر دیده بود برای خدیجه تعریف کرد، از جمله اینکه: محمد(ص) بر سر موضوعی با تاجری اختلاف پیدا کرد. آن مرد به او گفت: به لات و عزّی سوگند بخور تا سخن ترا بپذیرم. محمد(ص) در پاسخ گفت:
پست ترین و مبغوض ترین موجودات پیش من، همان لات و عزی است که تو آنها را می پرستی [۲] و نیز این جریان را که در نزدیک "بصری" (شهر شام)، محمد(ص) زیر سایه درختی نشسته بود، در این حال چشم راهبی که در صومعه نشسته بود به محمد امین(ص) افتاد.
وی از من نام او را سوال کرد و من پاسخ دادم، آنگاه وی گفت: این مرد که زیر سایه این درخت نشسته است، همان پیامبریست که در تورات و انجیل درباره او بشارتهای فراوانی خوانده ام. [۳]
خدیجه با شنیدن این کرامت، شوق مفرطی که سرچشمه آن علاقه به معصومیت محمد«ص» بود، در خود احساس کرد و بی اختیار گفت: میسره! کافی است، علاقه مرا به محمد دو چندان کردی.... سپس آنچه را از میسره شنیده بود برای ورقه بن نوفل نقل کرد و ورقه به او گفت: صاحب این کرامات، پیامبر عربی است. [۴]
۲- روزی خدیجه در خانه خود نشسته بود و یکی از دانشمندان یهود نیز در آن محفل بود، اتفاقاً محمد(ص) از کنار منزل آنها گذشت و چشم آن دانشمند به او افتاد، آن دانشمند فوراً از خدیجه خواست که از محمد(ص) تقاضا کند چند دقیقه در این مجلس شرکت کند.
پیامبر(ص) تقاضای دانای یهود مبنی بر نشان دادن علایم نبوت در بدن خود را پذیرفت.... پس از آنکه دانای یهود از وجود علایم نبوت در محمد(ص) خبر داد خدیجه پرسید:
از کجا می گویی که او حائز چنین مقامی می شود؟ پاسخ داد: من علائم پیامبر آخر الزمان را در تورات خوانده ام و از نشانه های او این است که پدر و مادر او می میرند و جد و عموی وی از او حمایت می کنند و از قریش زنی را انتخاب می کند که سیده قریش است. آنگاه افزود: خوشا به حال کسی که افتخار همسری او را به دست آورد.
۳- ورقه بن نوفل که عموی خدیجه و از دانایان عرب بود، مکرر می گفت: «مردی از میان قریش برای هدایت مردم از طرف خدا برانگیخته می شود و یکی از ثروتمندترین زنان قریش را می گیرد» و چون خدیجه ثروتمندترین زن قریش بود، گاه و بیگاه به خدیجه می گفت: «روزی فرا می رسد که تو با شریف ترین مرد روی زمین وصلت کنی.»
۴- خدیجه شبی در خواب دید که خورشید بالای مکه چرخ خورد و کم کم پائین آمد و در خانه او فرود آمد. ورقه خواب وی را چنین تعبیر کرد که: «با مرد بزرگی ازدواج خواهی کرد که شهرت او عالم گیر خواهد شد.»
از طرف دیگر باید توجه داشت که پیامبر اکرم(ص) نیز گر چه از ثروت محروم بود، اما اولا از خاندان معروف قریش بود و ثانیا به #راستگویی، #امانتداری و #اخلاق_پسندیده شهرت داشت. چنانکه ابوطالب در مجلس عقد، برادر زاده خود را چنین معرفی کرد:
«برادر زاده من، محمد بن عبدالله(ص)، با هر مردی از قریش موازنه و مقایسه شود، بر او برتری دارد و گر چه از هر گونه ثروتی محروم است، اما ثروت سایه ای است رفتنی و اصل و نسب چیزی است ماندنی.» [۵]
همه این امور نشان می دهد این ازدواج ریشه در جهات معنوی داشته است و به هیچ وجه انگیزه مادی در آن دخالت نداشته است.
در پایان به ذکر حدیثی از پیامبر«ص» در شأن خدیجه اشاره می کنیم که می فرماید: «بهشت مشتاق دیدن چهار زن است: مریم دختر عمران، آسیه دختر مزاحم (همسر فرعون)، خدیجه دختر خویله، و فاطمه دختر محمد «ص». [۶]
[۱]- ص ۸۲- ۸۵
[۲]- طبقات کبری، ج ۱، ص ۱۳۰.
[۳]- بحار/ ۱۶/ ۱۸.
[۴]- سیره ابن هشام، ج ۱، ص ۷۶.
[۵]- مناقب، ج ۱، ص ۳۰. بحار، ج ۱۶، ص ۱۶.
[۶]- بحار، ج ۴۳، ص ۵۳.
eitaa.com/zendgizanashoyi
✳ #️ملاک_سنجش_افراد
🔹قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ(ع) لَا تَنْظُرُوا إِلَى طُولِ رُكُوعِ الرَّجُلِ وَ سُجُودِهِ فَإِنَّ ذَلِكَ شَيْءٌ اعْتَادَهُ فَلَوْ تَرَكَهُ اسْتَوْحَشَ لِذَلِكَ وَ لَكِنِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ حَدِيثِهِ وَ أَدَاءِ أَمَانَتِهِ.
🔻امام صادق(علیه السلام) فرمود:
به رکوع و سجود طولانی کسی نگاه نکنید زیرا این عادتی است که اگر آن را ترک کند پریشان می شود بلکه به #راستگویی و #امانتداری او بنگرید.
📚کافی، ج ۲، ص ۱۰۵
eitaa.com/zendgizanashoyi
❓سوال: آيا انگيزه پيامبر(ص) در ازدواج با خديجه، ثروت وي بود؟ چرا خديجه با وجود خواستگاران ثروتمند با پيامبر(ص) كه از ثروت و مال چنداني بهره مند نبود، ازدواج كرد؟
✍️ پاسخ: در ازدواج هاي پيامبر عوامل متعددي تأثير گذار بودند كه هيچ يك از آنها معيارهای مادي نداشت كه در بحث فلسفه چند همسری بيان شد. در خصوص ازدواج پيامبر با خديجه علت اصلي، #پاكدامني و #عفت و #فضايل_معنوي_و_انساني #حضرت_خديجه بود. در اين پيوند زناشويي انگيزه دو طرف در تن دادن به آن، برتري هاي معنوي و انساني بود كه هر يك در شريك زندگي خود مي ديد. صفحات تاريخ گواهي مي دهد كه خديجه از زنان #پاكدامن و با #عفت بود تا آنجا كه در #دوران_جاهليت به او لقب "#طاهره" داده بودند.(۱)
او به مقتضاي پارسايي و پاكدامني اش همواره خواهان شوهري با تقوا و پرهيزكار بود. از گفتار و كردار خديجه به دست مي آيد كه علاقه وي به پيامبر بر محور ارزش هاي پاك انساني و صداقت و امانتداري پيامبر مي چرخيد، كه فهميده مي شود انگيزه ازدواج وي با پيامبر فراتر از مسائل مادي بود. اگر عنصر ماديت در ازدواج خديجه تأثيرگذار بود، مي بايست با يكي از خواستگاران ثروتمندش ازدواج مي كرد. بسياري از ثروتمندان، علاقه مند به ازدواج با او بودند و از وي خواستگاري كرده بودند.(۲)
حضرت خديجه در يكي از اولين گفت وگوهاي خود با پيامبر، علت علاقه و انگيزه ازدواج خود را چنين ابراز نمود:
به تو علاقه مند شدم، زيرا با من خويشاوندي(۳) و ميان قومت از #شرافت بسياري بهره مند هستي، نيز نزد قبيله ات به #امانتداري شهرت داري و داراي #اخلاق_نيكو و با #صداقت مي باشي (۴)
در مورد ردّ انگيزه مادي ازدواج پيامبر(ص) با خديجه مي گوييم:
۱- اگر ازدواج مبتني بر اموال خديجه بود، دشمنان پيامبر كه از هيچ بهانه اي براي ضربه زدن بر شخصيت ايشان فروگذاري نمي كردند، از آن بهره مي گرفتند، و حضرت را به دنياگرايي متهم مي كردند، در حالي كه در تاريخ خبري از اين گونه حرف ها نيست.
۲- در برخي نقل ها آمده است كه حضرت خديجه، خود ابتدا پيشنهاد كرد كه با حضرت جهت ثروتش ازدواج نمايد.(۵) اگر اين نقل درست باشد، پيامبر به خديجه گرايش پيدا نكرد، بلكه حضرت خديجه بود كه به سوي پيامبر گام برداشت، آن هم با انگيزه پاكدامني و فضائل معنوي و انساني كه در حضرت مشاهده كرد.
۳- بارها پيامبر(ص) از فضايل اخلاقي و كرامت انساني خديجه سخن گفت تا آنجا كه فرمود: "خديجه از زنان با فضيلت بهشت است(۶) و خداوند توسط جبرئيل به او سلام مي رساند".(۷) اين گونه ستايش، بيانگر معنويت و جايگاه والاي خديجه(س) است.
۴- آناني كه با انگيزه مادي به ازدواج تن مي دهند، نوع زندگي و توجه آنان به ماديت است، در حالي كه رفتار و كردار خديجه با پيامبر(ص) بر خلاف دنيا پرستي است و هميشه صفا و صميميت و وفا و يگانگي در اين خانواده حاكم بود. خديجه در دوران عبادت پيامبر در غار حرا هميشه مراقب حضرت بود و براي حفظ جان و جايگاه پيامبر تمامي سختيها را تحمل كرد. او هميشه آماده بود حتي كوچكترين تمايلات حضرت را كه به زبان هم نمي آورد، انجام دهد، چنان كه وقتي ديد حضرت به "زيد بن حارثه" كه آن هنگام به عنوان برده نزد خديجه به سر مي برد، علاقه دارد، او را به حضرت رسول بخشيد. (۸)
اگر پيامبر با هدف دستيابي به ثروت حضرت خديجه با آن بانوي گرامي ازدواج كرده بود، مي بايست پس از ازدواج اين هدف و انگيزه جلوه مي كرد و با مال و ثروت خديجه به زندگي زاهدانه پايان ميداد و در ناز و نعمت زندگي مي كرد، در حالي كه زندگي پيامبر از رفاه گرايي و فرو رفتن در ناز و نعمت به دور بود و حضرت همواره در پي امور معنوي و زندگي زاهدانه بود.
اين دلايل نشان مي دهد كه ازدواج آن دو بر اساس ارزش هاي الهي - انساني شكل گرفت، نه امور مادي و هواهاي نفساني!
پي نوشت ها:
۱- الطبقات الكبري، ج۸، ص۱۵؛ زوجات النبي و اولاده، ص۴۸.
۲- ابن هشام، السيره النبويه، ج ۱، ص ۱۳۲؛ الطبقات الكبري، ج۱، ص۱۳۱؛ عيون الاثر، ج ۱، ص ۷۱ و ۷۲؛ تاريخ طبري، ج ۲، ص ۳۵؛ سيره ابن كثير، ج۲، ص۲۶۳؛ البداية و النهاية، ج ۲، ص۳۵۸؛ كشف الغمه، ج ۲ ، ص۱۳۲.
۳- همان گونه كه در آغاز بيان شد، "قصي" جد چهارم پيامبر و جد سوم خديجه است.
۴- اسدالغابه، ج ۵، ص۴۳۲.
۵- سيره ابن هشام، ج۱، ص۲۰۴.
۶- صحيح بخاري، ج ۴، ص ۱۳۱؛
مجمع الزوايد هيثمي، ج ۹، ص ۲۰۱ و ۲۲۳؛ سير اعلام النبلاء، ج۲، ص ۱۱۵ و ۱۱۶.
۷- سير اعلام النبلاء، ج۲، ص۱۱۶.
۸- همان، ص۱۰۲؛ طبقات الكبري، ج۱، ص ۴۹۸.
eitaa.com/zendgizanashoyi
🎁🎁🎁🎁
پیامبر اکرم صلی الله و عليه و آله میفرمایند:
امّت من تا هنگامى كه يكديگر را دوست بدارند، به يكديگر #هديه دهند و #امانتدارى كنند، در خير و خوبى خواهند بود.
• عيون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۹، ح ۲۵ •
💝
امام سجاد عليه السلام فرموده اند:
دوست دارم پولي داشته، وارد بازار شوم و از قصابي گوشتي بخرم و براي همسر و عائله ام ببرم. من اين کار را از آزاد کردن بنده در راه خداوند تبارک و تعالي بيشتر دوست دارم.
• بحارالانوار، ج ۴۶، ص ۶۶•
⚠️ پى نوشت يك: حديث تنها در مورد زوجين نيست، و در مورد همه صدق ميكند.
🍦🍦🍦
⚠️ پى نوشت دو: لواشك و آلوچه هم مورد قبول است😋😋
eitaa.com/zendgizanashoyi
ایـده‌هـا و تـجـربـه‌هـای زنـدگـی
▪️ #امام_جواد(علیه السلام): 🍃 خدمت و نعمتی که مورد شکر و سپاس قرار نگیرد، همچون خطائی است که غیر قا
✨امام جواد علیه السلام فرمودند:
«هر كه به خواستگارى دختر شما آید و به #تقوا و #تدیّن و #امانتدارى او مطمئن مى باشید با او موافقت كنید وگرنه شما سبب فتنه و فساد بزرگى در روى زمین خواهید شد. »
📚تهذيب الاحكام، ج ۷، ص ۳۹۶
🏴 شهادت امام جواد علیه السلام را تسلیت عرض می کنیم.
eitaa.com/zendgizanashoyi