eitaa logo
بیان احکام ومعارف دین
319 دنبال‌کننده
1.4هزار عکس
237 ویدیو
83 فایل
با ما همراه باشید
مشاهده در ایتا
دانلود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
🏴 توصیه مرحوم آیت الله فاطمی نیا پیرامون اقامه عزای سیدالشهدا امام حسین (علیه‌السلام): ▪️خالصانه در مجالس عزاداری شرکت کنید. طوری باشید که غیر از امام حسین (علیه‌السلام) چیزی نبینید. ▪️با پاکی ظاهر و باطن به این مجالس مشرف شوید؛ همان‌طور که با وضو و طهارت در این جلسات شرکت می‌کنیم، به وسیله استغفار ، طهارت باطنی هم کسب کنیم. ▪️قبل از ورود به مراسم عزای ابی‌عبدالله (علیه‌السلام) بگوییم: خدایا اگر در وجود من مانعی از کسب فیض ابی‌عبدالله (علیه‌السلام) هست، آن را برطرف بفرما. ▪️دهه محرم، دهه تحول است، جناب حرّ یک شخص است اما حرّ شدن یک جریان می‌باشد. در این دهه باید متحول شویم. ◼️ فرارسیدن ماه محرم ایام سوگواری سرور آزادگان جهان، امام حسین علیه السلام را خدمت همه مخاطبان کانال تسلیت می گوییم.
🤔❓ پرسش. برهنه شدن در سینه زنی وقتی نامحرم نباشد، اشکال دارد؟ 🌺✍️ همه مراجع (به جز خامنه ای، مکارم و مظاهری): اشكال ندارد، مگر اينكه موجب مفسده شود. 🌸✍️ آیات عظام خامنه‌ای و مظاهری: شایسته است عزاداری به شیوه مرسوم و سنتی که با لباس انجام می‌گرفته برگزار گردد. 🌼✍️ آیت الله مکارم: بنابر احتياط واجب بايد ترک شود ولی باز گذاشتن کمی از جلوی سينه برای سينه زدن مانعي ندارد. 🤔❓ پرسش. آيا جايز است در مراسم عزادارى امام حسين عليه السلام مردان با حضور زنان لخت شده و عزادارى كنند؟ 🌺✍️ آيات عظام امام و فاضل: اگر باعث مفسده نباشد، اشكال ندارد و بر زنان واجب است از نگاه كردن به بدن نامحرم اجتناب كنند. 🌸✍️ بقیه مراجع: برهنه شدن هنگام سينه زني در مقابل نامحرم، حرام است. 👌تبصره: بر زنان واجب است از نگاه كردن به بدن نامحرم اجتناب كنند. 🤔❓ نگاه زن به تصویر زنده و لایو عزاداران بدون پیراهن، چه حکمی دارد؟ 🍃✍️ آیات عظام خامنه‎ای، مکارم: نگاه کردن جایز نیست. 🍃✍️ بقیه مراجع: اگر باعث مفسده شود، جايز نیست. 👌👌 تبصره: 🌾 1.نگاه کردن به فیلم عزاداران بدون پیراهن که قبلا ضبط شده و زنده نیست اگر باعث مفسده نشود، جايز است. 🌿 2.منظور از مفسده تحریک شهوت است. 📚 توضيح المسائل مراجع، م 2433؛ امام، استفتائات ج 3 نظر س 12 و سؤالات متفرقه س 46؛ آقا اجوبه س1188 و1190 و سایت احکام عزاداری؛ مکارم، استفتائات ج1س 781 و 600 مسئله م 137 و جامع المسائل؛ نوری استفتائات ج1س 458؛ https://eitaa.com/zolalahkam1
🔴کاهش ارزش پول یا افزایش هزینه‌ها از زمان وصیّت تا اجرای آن 🌸ایت الله سیستانی رساله جامع: 🔶🔶مسأله 1098. اگر فردی وصیّت نماید مبلغ معیّنی پول رایج را جهت اموری که مشخّص نموده صرف نمایند، ولی ارزش پول از زمان وصیّت تا هنگام عمل به آن کاهش یافته یا آنکه هزینۀ انجام موارد وصیّت تا آن هنگام افزایش یافته باشد، مسأله دارای صورت­های مختلفی است که بعضی از آنها بیان می­شود: 1️⃣الف. قصد وصیّت کننده ملاحظه نمودن ارزش مالی مبلغ معیّن شده در وصیّت باشد؛ در این فرض، باید هنگام عمل به وصیّت با توجّه به تورّم و کاهش ارزش پول، مالیّت مبلغ مذکور در وصیّت را معیار قرار داده و مبلغ بیشتری را برای عمل به وصیّت اختصاص دهند. 2️⃣ب. قصد وصیّت کننده صرفاً همان مبلغ معیّن شده باشد، طوری که با گذشت زمان و کاهش ارزش پول، باز هم هزینه نمودن همان مبلغ کفایت نماید؛ در این صورت، باید مطابق با قصد وی به وصیّت عمل نمایند. 3️⃣ج. قصد وصیّت کننده از تعیین مبلغ پول، درصد یا کسر مشاعی از مال مشخّص شده توسط وی باشد؛ مانند اینکه قیمت مغازه­اش را 50 میلیون تومان پیش بینی کرده و از قیمت آن 10 میلیون تومان را جهت عزاداری حضرت امام حسین(علیه السلام) وصیّت کرده باشد؛ در این صورت اگر مقصودش کسر مشاع، یک پنجم از قیمت مغازه بوده، لازم است در هنگام عمل به وصیّت یک پنجم قیمت مغازه را جهت عزاداری هزینه نمایند، هرچند قیمت آن افزایش یافته باشد. 4️⃣د. قصد وصیّت کننده از تعیین مبلغ پول، مشخّص کردن مقدار و اندازۀ عملی باشد که انجام آن را وصیّت کرده است؛ مثلاً از آنجایی که هزینۀ انجام یک سال نماز قضا را مبلغ یک میلیون تومان برآورد کرده، وصیّت کرده یک میلیون تومان را جهت نماز قضا برایش اختصاص دهند؛ در این صورت، لازم است برای وی یک سال نماز قضا انجام دهند، هرچند در هنگام عمل به وصیّت هزینۀ یک سال نماز قضا، به 5 میلیون تومان افزایش یافته باشد. بنابرایــن، از بیــن صــــورت­های مــذکور با توجّه به عبــارت وصــیّــت­نامه و همــیــن طور قرائن و شواهد، مطابق با هر یک از آنها که مقصود وی بوده عمل می‌شود. https://eitaa.com/zolalahkam1
با عرض سلام و تحیّت خدمت شما مخاطبین گرامی. احتراماً به استحضار شریف تان میرساند: براساس آخرین گزارش های دریافتی، هلال ماه محرّم الحرام سال ۱۴۴۶ هجری قمری در غروب شنبه ۱۶ تیر سال ۱۴۰۳ هجری شمسی، در ارتفاعات شهرستان بجنورد با تلسکوپ ۸ اینچ و دوربین دوچشمی ۸۰*۲۰ رؤیت گردید. البته در این میان، اعلام رؤیت هلال با ابزار ، از سوی رصدگران هلال در منطقه سمیرم ( در استان اصفهان ) نیز مطرح شده است. شایان ذکر است عمده ترین دلیل کاهش محسوس گزارش های رؤیت، حاکم شدن موج گرد و غبار شدید بر آسمان مناطق وسیعی از کشور بوده است. إن شاء الله گزارش تفصیلی متعاقباً تقدیم خواهد شد.
سؤال از مقام معظم رهبری دام ظله العالی ✳️اینجانب ساکن بندرعباس هستم. شغلم به‌ نحوی است که ۱۵ روز در منزل و یک ماه با لنج در سفر دریایی هستم. با توجه به اینکه مجموع این رفت و برگشت یک سفر محسوب شده و اینجانب در مدت زمان میان این سفر تا سفر بعدی که بیش از ۱۰ روز است در منزل توقف دارم، حکم نماز من در سفرهای شغلی چگونه است؟ ✅پاسخ: در فرض مذکور که سفر شغلی، بعد از ده روز توقف در یک مکان است نماز شکسته است.
🤔❓در مجالس عزا بعضي از خواهران با صداي بلند گریه مي‌كنند، و صداي آنها به نامحرم مي‌رسد آيا اين كار جايز است؟ 💠✍️ همه مراجع: در صورتی که مفسده‌ای نداشته باشد، اشکال ندارد. 🤔❓ در برخى موارد مرثيه‏خوانى و مداحى زنان در مجلس خودشان، به گونه‏اى است كه صداى او به گوش مردان رهگذر مى‏رسد، حکم این قبیل روضه خوانیها چیست؟ 🍃✍️ اگر باعث تهييج نامحرم و يا مفسده ديگرى گردد، جايز نيست، در این موارد، صداى خود را آهسته تر کند و یا بدون تکیه به صوت بخواند. 👌👌تبصره: صرف احتمال شنیدن نامحرم کافی نیست مگر اینکه احتمال مذکور قابل توجه باشد. 🤔❓ آیا حرکت دسته جمعی زنان پشت سر هیأت های عزاداری ، جایز است؟ 🍃✍️ همه مراجع (به جز خامنه ای): اگر توأم با گناه نباشد اشكالي ندارد ولي اگر مستلزم ارتكاب معصيت مثل نگاه به نامحرم يا رعايت نكردن حجاب و عفاف يا خودنمايى باشد، جايز نيست. 🍃✍️ آیت الله خامنه‌ای: اگر مفسدهای نداشته باشد فی نفسه اشکال ندارد ولی شایسته و بهتر است که خانم‌ها دنبال دسته‌های عزاداری راه نیافتند. 📚 امام، استفتائات ج 3(احكام نظر) س57 و 65؛ خامنه‌ای سايت احكام عزاداري و اجوبه ، س 1455؛ صافي،‌ فقه عاشورائي احكام عزاداری و جامع الاحكام ج2، س1681و 300 پرسش، ج 2، س 224؛ فاضل، استفتائات ج1 س2183؛ نورى، استفتائات، ج 2، س 545 ، 593 و 667؛ تبريزى، استفتائات، س 1059؛ مكارم، استفتائات، ج 1، س 774 و 785 و ج 2، س 764؛ مكارم، استفتائات، ج 3، س 504 و احكام عزاداري، س 100 و 101؛ بهجت، استفتائات، ج 4، س 6392. https://eitaa.com/zolalahkam1
🔸برگزاری مراسم دعای توسل و عاشورا در ساعت اداری در دستگاههای اجرائی به صورت هفتگی یا دهۀ محرم و ایام فاطمیه چه حکمی دارد؟ ✍️آیت الله خامنه ای : اگر موجب تضییع حقوق مراجعه کنندگان نشود، اشکال ندارد و اگر در این زمینه مقرراتی وجود دارد، باید مراعات شود. https://eitaa.com/zolalahkam1
🔹استفاده از عَلَم در مراسم عزاداری سیدالشهدا(ع) با قراردادن آن در مجلس عزا یا حمل آن در دسته عزاداری چه حکمی دارد؟ ✍️آیت الله خامنه ای : این گونه امور جزء دین شمرده نمی‌شوند. https://eitaa.com/zolalahkam1
❓آیا به راه انداختن دسته جات عزاداری در معابر عمومی که گاهی اوقات باعث اذیت و بسته شدن راه برای عابرین و وسائل نقلیه می شود یا حرکت دسته های عزاداری در شب های محرم تا نصف شب، همراه با استفاده از طبل و نی، اشکال دارد؟ 🌸آیت الله خامنه ای : به راه انداختن دسته های عزاداری برای سیدالشهداء و اصحاب او علیهم السلام و شرکت در امثال این مراسم امری بسیار پسندیده و مطلوب است و از بزرگترین اعمالی است که انسان را به خداوند نزدیک می کند، ولی باید از هر عملی که باعث اذیّت دیگران شود و یا فی نفسه از نظر شرعی حرام باشد، پرهیز شود. https://eitaa.com/zolalahkam1
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
امام حسین علیه السّلام فرمودند: مَنْ نَفَّسَ كُرْبَةَ مُؤْمِن، فَرَّجَ اللهُ عَنْهُ كَرْبَ الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ ؛ هركس گره اي از مشكلات مؤمني باز كند و مشكلش را برطرف نمايد، خداوند متعال مشكلات دنيا و آخرت او را اصلاح مي نمايد. مستدرك الوسائل، ج 12، ص 416، ح 13
💠مسأله فقهی ( احکام نذر/ تغییر نذر) 🔷یکی از سوالات پرتکرار این روزها مسأله نذرهای گذشته است که افراد به هر دلیلی می خواهند آن را تغییر دهند مثلا قبلا نذر کرده است گوسفندی برای هیئت قربانی کند یا شربتی بدهد و ... 🔹سوال: آیا تغییر نذر اشکال دارد؟ 🔸جواب : نذر اگر به وجه شرعی منعقد شده باشد که از جمله شرایط آن انشاء نذر (یعنی بگوید لله علی ... یا برای خدا بر من است. ) و به زبان آوردن نام خداست،تابع نیت نذر کننده است و باید به آن عمل شود و قابل تغییر نیست و الا اشکال ندارد. 🔻بسیاری از مردم صیغه نذر را نمی دانند و نمی گویند و صرفا نیت قلبی برای کاری می کنند و یا چیزی که به زبان آورده اند صیغه نذر نیست ( مثلا گفته نذر می کنم اگر حاجتم داده شود فلان کار را میکنم) بنابر این عمل به این نذر واجب نیست هر چند بهتر است به همان نذر عرفی اش عمل کند.
✍️سلام وسایلی که در مکانهای عمومی مثل خوابگاه دانشگاه وجود داره، مثلا پتو یا ظرف و شوینده و... که از دانشجویان سالهای قبل بوده و دیگه به اون دانشگاه نمیان که اون وسایلو ببرن و ما هم دسترسی بهشون نداریم که اجازه بگیریم، آیا میتونیم از اون وسایل استفاده کنیم یا مثلا اگه روی روفرشی اونا نماز بخونیم، غصبیه و نماز باطل میشه؟ بعضا چندین ساله که بلا استفاده موندن و به مرور زمان از بین ميرن یا تاریخ مصرفشون تموم میشه ✅پاسخ: سلام علیکم. اگر یقین دارید که دیگه آن وسایل را نمیخواهند (یعنی اعراض از ان وسایل کرده اند )، استفاده از ان وسایل اشکال ندارد . https://eitaa.com/zolalahkam1
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
❓بدهی که انسان نسبت به مؤونه دارد، مثلا خرج برای خانه کرده؛ ولی الان بنا ندارد بدهد، آیا سر سال از موجودی کسر می شود؟ یا نه باید تمام موجودی را خمس بدهد؟ ✍️آیت الله خامنه ای :باید خمس تمام موجودی را بدهد؛ مگر از مواردی باشد که بنا دارد اندکی پس از سال بدهد به طوری که مؤنه محسوب شود. https://eitaa.com/zolalahkam1
🔸جبران قرض از منافع همان سال ❓آیا شخص می‌تواند قبل از سال خمسی، قرض را از منافع همان سال یا سال بعد کسر کند؟ ✍️آیت الله مکارم:هرگاه در ابتداى سال براى مخارج خود قرض کند و قبل از تمام شدن سال منفعتى ببرد می‌تواند مقدار قرض خود را از آن منفعت کسر نماید و اگر در تمام سال منفعتى نبرد و براى مخارج خود قرض نماید می‌تواند قرض خود را از منافع سال‌های بعد ادا کند. 🔹جبران سرمايه هزينه شده از سود آخر سال ❓اگر شخصی در ابتدای سال منافعی نداشته باشد و از سرمایه خرج کند، می‌تواند سرمایه هزینه شده را از سود آخر سال کسر کند؟ ✍️آیت الله مکارم:هرگاه در ابتداى سال منافعى نداشته باشد و از سرمايه خرج كند، امّا پيش از تمام شدن سال منفعتى ببرد، در اين صورت مى‏تواند آنچه را از سرمايه‏ برداشته از منافع كم كند. https://eitaa.com/zolalahkam1
🌸ایت الله سیستانی در رساله جامع:اگر فرد شاغل تا انتهای سال خمسیش، بدهی خود را پرداخت نکند، موظّف است خمس تمام درآمد موجود در انتهای سال را اعم از موجودی نقد، کالا، آذوقۀ اضافی و... پرداخت نماید و نمی‌تواند به سبب وجود بدهی، از پرداخت خمس آنها ممانعت ورزد؛مگر اینکه شرایط ذیل محقّق باشد که در این صورت، از پرداخت خمس درآمد باقیمانده در انتهای سال به اندازۀ بدهی، معاف است: ✍️الف. بدهی برای مؤونه (مؤونۀ زندگی یا مؤونۀ کسب و کار) باشد.[2] ✍️ب. زمان تحقّق مؤونه[3] و حصول درآمد (درآمدی که از پرداخت خمس آن معاف می‌شود)، هر دو، سال خمسی جاری باشد (هر دو تقارن سالی داشته باشند)؛[4] البتّه، این شرط[5] در مورد «مؤونه­های غیر مستمرّ»­[6] می­باشد؛ 🔹امّا در مورد «مؤونه­های مستمرّ» (مثل منزل مسکونی یا وسیلۀ نقلیّه یا اثاثیۀ منزل که در سال­های بعد هم مورد استفادۀ شخصی و خانوادگی قرار می­گیرد)، چنانچه در سال خمسی که مؤونۀ مستمرّ در آن سال مورد استفاده قرار گرفته (محقّق شده)، درآمدی نداشته باشد که بابت دین مؤونه کسر شود یا درآمدش کمتر از مقدار بدهی بوده، می­تواند در صورت عدم پرداخت بدهی، آن را از درآمد سال یا سالیان بعد کسر نماید.­[7] ✍️ج. چنانچه مؤونه، غیر مستمرّ است، آن مؤونه بعد از شروع در اشتغال و کسب و کار، ایجاد شده باشد.[8] بنابراین، با تحقّق سه شرط مذکور در مورد شاغلین، بدهی ذکر شده، از درآمد سال افراد، استثنا می‌شود؛ این قاعده، «قاعدۀ استثنا یا کسر» نام دارد. 🔸به عنوان مثال، اگر فرد شاغلی در سال جاری 10­ میلیون تومان قرض گرفته و آن را صرف تهیّۀ اثاثیّۀ مورد احتیاج و در حدّ شأن برای منزلش نموده باشد و در انتهای همین سال 10 میلیون تومان درآمد مازاد داشته باشد در حالی که بدهی مذکور را نیز پرداخت نکرده، در این صورت از پرداخت خمس درآمد مذکور فعلاً معاف می‌باشد.[9] همچنین، فرد شاغلی که در سال جاری ازدواج نموده و بابت مهریه، 14 سکّۀ طلای بهار آزادی بدهکار شده، چنانچه در انتهای سال خمســی، به اندازۀ مبلـغ 14 سکّه درآمد مازاد داشته باشد در حالی که مهریۀ همسرش را نپرداخته، از پرداخت خمس‌ آن فعلاً معاف می­شود و فرق ندارد درآمد مذکور در هنگام اجرای عقد ازدواج، موجود باشد یا آن را بعد از ازدواج در بین سال به دست آورده باشد. ——————————————————————— [1]. البتّه چنانچه ادای بدهی بابت مالی باشد که موجود است و مؤونه محسوب نمی­شود، احکام ویژه­ای دارد که در مسائل آینده خواهد آمد. [2]. فرقی بین بدهی ناشی از قرض، معاملۀ نسیه، اجرت کار و مانند آن نیست، مثل اینکه مبلغی را قرض گرفته و صرف هزینۀ ازدواجش یا نفقات روزانه­اش نماید یا با آن، هزینۀ حمل و نقل کالای تجاریش را بپردازد یا اثاثیۀ مورد احتیاج و در حدّ شأن منزلش را با مال قرضی یا به صورت نسیه تهیّه کرده باشد یا بابت حقوق کارگرانی که برایش کار کرده­اند به آنان بدهکار شود. [3]. زمان تحقّق مؤونه (حدوث و ایجاد مؤونه) به حسب موارد فرق می­کند؛ ولی معمولاً در مورد کالاهای مصرفی - مانند مواد خوراکی - زمانی است که کالای مذکور مصرف می­شود و در مورد هزینه­های جاری زندگی و کسب و کار، زمانی است که فرد مالش را در مسیر آن هزینه، خرج می­نماید و در مورد کالاهای با دوام (مانند اثاثیۀ منزل)، آغاز زمان استفاده از آنها می­باشد؛ البتّه، در بعضی موارد تحقّق مؤونه متوقّف بر استفاده و استعمال نیست، مانند آنچه در مسائل «605 و 612 و 614» ذکر شد. [4]. بنابراین، بر اساس این شرط اگر زمان تحقّق مؤونه، مربوط به سال خمسی قبل باشد، باید زمان حصول درآمد (درآمدی که از پرداخت خمس‌آن معاف می‌شود) مربوط به همان سال گذشته باشد و چنانچه وقت تحقّق مؤونه مربوط به - مثلاً - دو سال قبل می‌باشد، زمان حصول درآمد هم مربوط به همان دو سال قبل باشد؛ مثلاً اگر فرد شاغلی دو سال قبل ازدواج نموده و 50­ میلیون تومان به عنوان مهریّه به همسرش بدهکار باشد و در همان سال، بابت کاری که برای دیگران انجام داده، 50­ میلیون تومان طلبکار باشد و طلبکاری مذکور را در سال جاری وصول نماید (طلب مذکور جزء درآمد دو سال قبل محسوب می­شود)، چنانچه ایشان تا انتهای سال جاری مهریّه همسرش را پرداخت نکرده و طلبکاری مذکور هم موجود باشد، از پرداخت خمس آن فعلاً معاف خواهد بود. [5]. شایان ذکر است، این شرط استثنای دیگری نیز دارد که در مسألۀ «709» بیان خواهد شد. [6]. مانند هزینۀ سفر، مهمانی، معالجۀ مریضی، مهریّۀ ازدواج یا کالاهای مصرفی که بین سال مصرف می‌شود.
[7]. مثلاً اگر فرد شاغل، مبلغ 100 میلیون تومان به صورت رأسی 5 ساله قرض گرفته باشد و آن را جهت خرید منزل مسکونی که مؤونۀ او محسوب می­شود، صرف نموده باشد، چنانچه درآمد او در انتهای سال خمسی اول مبلغ 100 میلیون تومان باشد، لازم نیست خمس آن را بپردازد، ولی اگر درآمد وی در انتهای سال خمسی اوّل 30­ میلیون تومان باشد، پرداخت خمس مبلغ مذکور لازم نیست و باقیماندۀ بدهی را می‌تواند از درآمد سال بعد کسر نماید. بنابراین، اگر درآمد وی در انتهای سال خمسی دوّم 50 میلیون تومان باشد، پرداخت خمس این مبلغ نیز لازم نیست و مبلغ 20 میلیون تومان باقیماندۀ بدهی از درآمد سال خمسی سوّم قابل کسر می­ باشد؛ البتّه لازم است منزل مذکور در سال دوّم و سوّم نیز مؤونه وی محسوب شود. [8]. امّا اگر زمان تحقّق مؤونه مربوط به قبل از شاغل شدن باشد، نمی­تواند بدهی مؤونه را از درآمدی که بعد از شاغل شدن حاصل می­شود، کسر نماید؛ ولی فرد مذکور تا زمانی که شاغل نشده، حکم افراد غیر شاغل را دارد که شرایط جاری شدن قاعدۀ کسر برای آنان در مسألۀ «705» خواهد آمد. https://eitaa.com/zolalahkam1
🔸افراط و تفريط ممنوع! 🌸🌸امام(علیه السلام) در این سخن کوتاه و پرمعنا دعوت به اعتدال در بذل و بخشش هاى مالى مى کند و مى فرماید: «سخاوتمند باش و در این راه اسراف مکن و در زندگى حساب گر باش و سخت گیر مباش»; (کُنْ سَمْحاً وَلاَ تَکُنْ مُبَذِّراً، وَکُنْ مُقَدِّراً وَلاَ تَکُنْ مُقَتِّراً). مى دانیم بسیارى از علماى اخلاق اسلامى، تمام فضایل اخلاقى را حد وسط در میان افراط و تفریط مى دانند. این مسئله هرچند عمومیت ندارد; ولى در مورد بسیارى از صفات از جمله فضیلت سخاوت صادق است که در میان دو صفت رذیله قرار گرفته: اسراف و تبذیر، و بخل و تقتیر. 🔹مبذّر از ماده «تبذیر» از ریشه «بذر» (بر وزن نذر) در اصل به معناى پاشیدن دانه است; ولى چون این واژه در مورد اموال به کار رود به کار کسانى اطلاق مى شود که اموال خود را به صورت نادرست مصرف کرده و آن را حیف و میل مى کنند. معادل آن در فارسى امروز ریخت و پاش است و تفاوت آن با اسراف این است که اسراف مصرف بى رویه و تبذیر اتلاف بى رویه است. البته این در صورتى است که این دو واژه در مقابل هم قرار گیرند; ولى هرگاه جداگانه استعمال شوند ممکن است مفهوم عامى داشته باشند. 🔸«مُقتِّر» از ماده «تقتیر» در اصل به معناى تنگ گرفتن است و هنگامى که در مورد اموال به کار رود به معناى بخیل و خسیس بودن است. «مقدّر» از ماده تقدیر به معناى مدیریت صحیح اموال است که حد وسط در میان تبذیر و تقتیر است. 🌺🌺قرآن مجید درباره مبذّرین مى فرماید: «(وَ آتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ وَالْمِسْکینَ وَابْنَ السَّبیلِ وَلا تُبَذِّرْ تَبْذیراً * إِنَّ الْمُبَذِّرینَ کانُوا إِخْوانَ الشَّیاطین); حق خویشاوندان و مستمندان و واماندگان در راه را ادا کن و تبذیر مکن، چرا که تبذیر کنندگان برادران شیطانند».(1) در جاى دیگر درباره صفات والاى بندگان برگزیده و عباد الرحمان مى فرماید: «(وَالَّذینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَلَمْ یَقْتُرُوا وَکانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً); آنها کسانى هستند که هنگامى که انفاق مى کنند نه اسراف مى کنند و نه بخل و سخت گیرى دارند و در میان این دو، حد اعتدال را رعایت مى کنند».(2) 🌸🌸در روایتى از امام صادق(علیه السلام) با ذکر مثال روشن و جالبى این حد اعتدال بیان شده است. راوى مى گوید: «فَأَخَذَ قَبْضَةً مِنْ حَصىً وَقَبَضَهَا بِیَدِهِ فَقَالَ هَذَا الاِْقْتَارُ الَّذِی ذَکَرَهُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ ثُمَّ قَبَضَ قَبْضَةً أُخْرَى فَأَرْخَى کَفَّهُ کُلَّهَا ثُمَّ قَالَ هَذَا الاِْسْرَافُ ثُمَّ أَخَذَ قَبْضَةً أُخْرَى فَأَرْخَى بَعْضَهَا وَأَمْسَکَ بَعْضَهَا وَقَالَ هَذَا الْقَوَامُ; امام مشتى از سنگریزه برداشت و محکم در دست خود گرفت سپس فرمود: بخل و اقتار که خداوند فرموده همین است. آن گاه مشت دیگرى بر داشت و چنان دست خود را گشود که همه آن روى زمین ریخت و فرمود این اسراف است آن گاه مشت دیگرى برداشت و آن را به طورى گشود که مقدارى در کف دست باقى ماند و مقدارى از لابه لاى انگشتان فرو ریخت و فرمود این همان قوام است (که در قرآن مجید آمده است)».(3) ✍️در شأن نزول آیه 29 سوره «اسراء» نیز آمده است که شخص سائلى از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) تقاضاى پیراهن کرد. پیامبر پیراهن خود را به او بخشید و همین امر سبب شد که آن روز نتواند براى نماز به مسجد برود. این جریان سبب شد که زبان منافقان باز گردد و بگویند محمد خواب مانده یا مشغول لهو و سرگرمى شده و نمازش را به فراموشى سپرده است. (ولى هنگامى که از جریان کار باخبر شدند شرمنده گشتند) آیه فوق نازل شد و به پیامبر چنین دستور داد: «(وَ لا تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَةً إِلى عُنُقِکَ وَلا تَبْسُطْها کُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً); دست خود را بر گردن خویش زنجیر مکن (و انفاق و بخشش را ترک منما) و بیش از حد (نیز) دست خود را مگشاى که خانه نشین شوى و مورد سرزنش قرارگیرى و از کار خود فرو مانى». ❓در اینجا این سؤال پیش مى آید که تاکید در میانه روى در انفاق چگونه با ایثار (مقدم داشتن دیگران بر خویشتن) که در حالات بسیارى از پیشوایان آمده سازگار است مثل آنچه در شأن نزول سوره «دهر» و داستان مسکین و یتیم و اسیر آمده و به دنبال آن آیه شریفه (وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِیناً وَیَتِیماً وَأَسِیراً) نازل شد. ✅پاسخ این سؤال روشن است، مسئله اعتدال حکمى عام است و ایثار حکمى خاص که مربوط به موارد معینى است. به عبارت دیگر: اصل بر اعتدال در مسئله انفاق و ایثار یک استثناست. به علاوه، دستور به ایثار مربوط به جایى است که بخشش فراوان، نابسامانى فوق العاده اى در زندگى انسان ایجاد نکند و «ملوم» و «محسور» نگردد در غیر این صورت باید از دستور اعتدال پیروى کرد.(4) https://eitaa.com/zolalahkam1
📚پی نوشت: (1). اسراء، آیه 26 و 27. (2). فرقان، آیه 67. (3). کافى، ج 4، ص 54، ح 1. (4). سند گفتار حکیمانه: این کلام حکمت آمیز را آمدى در غررالحکم در حرف کاف آورده است و از روایت فتال نیشابورى (متوفاى 508) در کتاب روضة الواعظین استفاده مى شود که این جمله در ذیل حکمت شماره 2 بوده است و این نشان مى دهد از مصدرى غیر از نهج البلاغه گرفته است. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 31). در کتاب تمام نهج البلاغه آن را در لابه لاى وصیت نامه مشروح امام به فرزندش امام حسن مجتبى(علیه السلام) آورده است. (تمام نهج البلاغه، ص 967). منبع :شرح نهج البلاغه پیام امام آیت الله مکارم https://eitaa.com/zolalahkam1
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
🔰ارتباط بین روضه حضرت زهرا سلام الله علیها با روضه قمر بنی هاشم علیه السلام: 🔸زهرای مرضیه بزرگ حامی علی (علیه السلام) بود و به تعبیری «علمدار» امیرالمومنین بود و با استفاده از تعبیر روایت «فتنکشف عنی الهموم و الاحزان» می توان گفت: زهرا «کاشف الکرب عن وجه علی» بود تا جایی که بعد از از دست دادن زهرا کمر علی شکست. نوشته اند وقتی لقمان از سفر برگشت و خبر وفات پدر را شنید فرمود اختیار امور خویش را به دست گرفتم اما وقتی خبر وفات برادر را به او داند فرمود کمرم شکست. روز عاشورا نیز با اینکه بسیاری از یاران حضرت به شهادت رسیده بودند، سید الشهدا رفتن عباس را به مثابه از بین رفتن سپاه دانستند که فرمود: « وَ إِذَا مَضَيْتَ تَفَرَّقَ‏ عَسْكَرِي‏» در حالی که در آن هنگام قبل از قمر بنی هاشم یاران و بنی هاشم شهید شده بودند. همچنین با دیدن بدن افتاده در کنار نهر علقمه ناله بر آورد: «الان انکسر ظهری و قلت حیلتی» و آثار شکستگی در چهره حسین نمایان شد. 🍃🍂https://eitaa.com/zolalahkam1