هدایت شده از پاسخ به شبهات
🔶 اهميّت نظام ارزشى هر جامعه
يكى از مهمترين چيزهايى كه در سرنوشت اجتماع تأثيرگذار است، نظام ارزشى آن جامعه است. جامعه براى هر چيزى اهميّت قائل شود و آن را ارزش قلمداد كند، مردم به سمت همان چيز مىروند تا در جامعه ممتاز شوند.
اگر در جامعهاى مقام و ثروت، ملاك ارزش شناخته شود، غالب مردم به سوى آن مىروند و مسابقه مقام و ثروت برگزار مىگردد. ميلياردها تومان هزينه مىكنند تا پست مهم و مناسبى اختيار كنند. خانهاى مىخرند كه چندين ميليارد تومان در آن هزينه شده باشد؛ خانهاى در بهترين نقطه شهر، مجهّز به سيستم هوشمند كه حتّى اگر در خارج از كشور باشد و كسى به قصد سرقت وارد خانهاش شود، هم صاحب خانه مطّلع مىشود و هم پليس در جريان قرار مىگيرد!
بنابراين، اگر معيار ارزشى جامعهاى پول و ثروت باشد همه مردم براى به دست آوردن بيشتر آن دو مسابقه مىدهند. امّا اگر در جامعهاى شخصيّت در علم و تقوا و ايمان بود مردم هم به سوى اين ارزشهاى معنوى سوق پيدا مىكنند.
كار پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله تغيير نظام ارزشى عصر جاهليّت بود. لذا هنگامى كه قرآن بر آن حضرت نازل شد و پيامبر(ص) اسلام را به مردم عرضه كرد، گفتند: «لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِّنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ؛ چرا اين قرآن بر مرد بزرگ (و ثروتمندى) از اين دو شهر (مكّه و طائف) نازل نشده است». (زخرف:31)
علّت اين نوع برخورد مشركان مكّه، اين بود كه نظام ارزشى آنها پول و مقام بود. و لذا وقتى كه از آن حضرت معجزه خواستند بر همين اساس و ديدگاه تقاضاى خود را مطرح كردند. توجّه فرماييد:
«ما هرگز به تو ايمان نمىآوريم تا اين كه چشمه جوشانى از اين سرزمين (خشك و سوزان) براى ما خارج سازى، يا باغى از نخل و انگور از آنِ تو باشد؛ و در لابهلاى آن نهرها جارى سازى. يا قطعات (سنگهاى) آسمان را آن چنان كه مىپندارى، بر سر ما فرود آورى؛ يا خداوند و فرشتگان را در برابر ما بياورى. يا براى تو خانهاى پرنقش و نگار از طلا باشد، يا به آسمان بالا روى، و حتّى اگر به آسمان روى ايمان نمىآوريم، مگر اين كه نامهاى (از سوى خدا) بر ما فرود آورى كه آن را بخوانيم!» بگو: «منزّه است پروردگارم (از اين سخنان بىمعنا)! مگر جز انسانى فرستاده (از سوى خدا) هستم؟!».(اسرا:90-93)
پيامبر(ص) مبعوث شد كه اين نظام ارزشى عصر جاهليّت كه محصول آن ابوسفيانها و ابوجهلها و ابولهبها بودند را عوض كند و نظام ارزشى اسلام را كه محصول آن سلمانها و ابوذرها و مقدادهاست جايگزين آن كند.
شيخ بهايى و ترويج نظام ارزشى
شيخ بهايى رحمه الله از علماى بزرگ شيعه خدمات زياد و كارهاى مهمّى انجام داد.
شاه عبّاس تصميم گرفت به عنوان تقدير و تشكّر از زحمات شيخ جايزهاى به وى تقديم كند. در اين زمينه با آن عالم جليل القدر مشورت كرد.
شيخ گفت: من هيچ توقّعى از شما ندارم، جز اين كه يك روز اسب مخصوص سلطنتى را در اختيارم بگذارى تا در خيابان چهار باغ سوار بر آن شوم و تو پياده همراه من بيايى!».
شاه گفت: اين چه درخواستى است و چه فايدهاى براى تو دارد؟
شيخ گفت: بعداً آثار آن را خواهيد ديد! شاه عباس موافقت كرد و آن كار انجام شد، و مردم به ارزش و موقعيّت علم و علما پى بردند و علم و دانش از ارزشهاى اصيل جامعه شد و اقبال مردم به حوزههاى علميّه زياد شد.
پس از يك سال تمام مدارس علميّه اصفهان مملوّ از طلّاب علوم دينيّه شد.
آرى هر چيزى كه به عنوان ارزش در جامعه مطرح شود مردم به سوى همان چيز جذب مىشوند.
لذا بايد نسبت به اين مسأله مهم توجّه كافى و لازم را مبذول داشت كه اگر ارزشها از مسير اصلى خود منحرف شوند جوانهاى جامعه نيز به انحراف كشيده مىشوند.
📚 منبع: داستان ياران: مجموعه بحث هاى تفسيرى حضرت آيت الله مكارم شيرازى (مدظله)، صص: 159-161.
#پيامبر_اسلام #بعثت #سلمان #ابوذر #مقداد
#نظام_ارزشى #جامعه #شیخ_بهایی #شاه_عبّاس
#ارزشها #مقام #ثروت #پول #علم #تقوا #ايمان
#اصفهان #طلبه #حوزه_علمیه #داستان_دوستان
#جاهليّت #ابوسفيان #ابوجهل #ابولهب
____