✅آیا فردوسی زرتشتی بود؟ ⁉️
🔹یکی از اشخاصی که در اوستا و متون زرتشتی به شدت ستایش شده است فردی به نام گشتاسب است.(چهار بار فقط نام وی در گاتها ستایش شده است). در اوستای کنونی بارها به نام و ستایش گشتاسب برمی خوریم که در ویسپرد اوستا بخشی به نام (آفرین پیامبر زرتشت) هست که درود و آفرین و آرزوی نیک است از زبان زرتشت خطاب به گشتاسب(اوستا، جلیل دوستخواه، جلد دوم، صفحه 1045)
🔹مثلا در گاتها هات 51 بند 16، زرتشت گشتاسب را شهریار مزدا پرست و پیرو منش پاک و راستی می شمارد. و در هات 53 بند 2 او را یاور دین زرتشت می نامد
❎اما گشتاسب نزد فردوسی شاعرنامدار ایران شخصیتی صدرصد برعکس دارد. در شاهنامه هر آنچه از بدی و خفت و خواری بوده است به گشتاسب نسبت داده شده است که نشان می دهد فردوسی به هیچ عنوان به روایات زرتشتی پایبند نبوده و حقایقی که خلاف کتب زرتشتی است را بیان می کند واین قطعا نشانی از زرتشتی نبودن وی است.
◀️دکتر محمد علی اسلامی ندوشن، شاعر و نویسنده پرآوازه ایرانی شخصیت گشتاسب را طبق شاهنامه چنین توصیف می کند.
⛔️*بدنام ترین شهریار ایرانی شاهنامه، گشتاسب است. تاآن روز کاووس پادشاه خوشنامی نبوده است، اما گشتاسب او را روسفید میکند.
⛔️شهریاران پسرکش یا پدرکش یا برادرکش در افسانه و تاریخ آمده اند، ولی هیچ یک به اندازه گشتاسب بدنامی فراهم نکرده اند.
علت آن است که وی با دسیسه وتمهید دست به نابودی پسرش میزند، آن هم پسری که هم بیگناه است و هم برگردن او و کشورش حق حیات دارد؛ و این کار او، برخلاف وعده های پیاپی وبه موجب انگیزه ای حقیر است، یعنی با پشت خمیده و دست های لرزان چندصباحی بیشتر بر تخت ماندن
و این گشتاسب که آنقدر تاج به جانش بسته است، کسی است که خود پادشاهی را پیش از موعد از پدرش گرفته، و این پدر آن قدر گذشت داشته که سی سال آخر
عمرش را پشت پا به دنیا بزند و در آتشکده به عبادت پردازد.
گذشته از دنیاپرستی و پیمان شکنی، عیب های دیگری هم در شاهنامه به گشتاسب نسبت داده شده است، از جمله:
⛔️لاابالیگری: کشور را بی سرپرست می گذارد و به زابلستان می رود و در سالی میهمان رستم می شود؛ و در همین زمان است که تورانی ها به ایران حمله میکنند و پدر پیرش را می کشند و دخترانش را به اسارت می برند و شهر را غارت میکنند.
⛔️حق ناشناسی: با آنکه این مدت دراز مهمان خانواده رستم بوده است، حق نان ونمک را زیر پا میگذارد و پسرش را به جنگ او می فرستد.
⛔️سبکسری و دهن بینی: چون گرزم، از روی حسادت و غرض،از اسفندیار بدگوئی میکند، بی تحقیق و تأمل، او را در غل و زنجیر میکشد؛ بعد همچنان محیط ارعاب و وحشنی گرداگرد او پدید می آورد که حتی برادران و خواهران و زنش جرأت نکنند از شاهزاده نامی ببرند.
⛔️بی آزرمی: هنگامی که به محاصره ترکها در می آید و جان خود را در خطرمی بیند، از نو به باد اسفندیار می افتد و او را فرا می خواند؛ آنگاه همه تقصیرها را به گردن گرزم می افکند و با وعده های چرب و شیرین از پسر میخواهد که نجاتش دهد
⛔️حرص مال: هم اسفندیار و هم سپاهیان ایران او را به این صفت می شناسند یکی از ایرادهائی که به رستم دارد، این است که خواسته و گنج اندوخته ومغرور شده است چنین می نماید که چشم طمع به مال رستم دوخته است.
⛔️سنگدلی: با آنکه سی و چند پسرش، ازجمله فرشید ورد، در در جنگ ایران وتوران به خاک افتاده اند و برادر نام آورش، زریر نیز از دست رفته، تنبهی در او پدیدنیامده و ذره ای از دنیاداری و جاه طلبی او کاسته نشده است. از همان آغاز جوانی نشانه های ناسازگاری در او است. در تعریف او گفته شده
است: *که گشتاسب را سر پر از باد بودا* به اصرار از پدرپادشاهی می خواهد و چون به کام خود نمی رسد، قهر میکند و ترک وطن میگویدیکی از بهانه هایش این است که پدرش دل خود را با کاووسیان کرده و چنان که بایدبه او نمی پردازد.
🔹گرچه در دوران شاهزادگی، دلاوریهائی از خود در روم بروز می دهد، ليكن در روزگار پادشاهیش کارنامه درخشانی ندارد: تا قبل از ظهور زرتشت باجگزار تورانیهاست. در دو حمله ارجاسب تورانی به ایران، تنها شجاعت اسفندیار او را ازسقوط حتمی نجات می دهد، آن هم به بهای گران کشته شدن عده ای از اعضاءخاندان شاهی و گروه عظیمی از سپاهیان ایران، و 👈اسارت دخترانش که واقعه ننگ آوری در خاندان کیان بوده و خود او راجع به آن می گوید: بگریم بر این ننگ تازنده ام.👉
📚(داستان داستانها (رستم و اسفندیار در شاهنامه)، محمد علی اسلامی ندوشن، نشر شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم، سال 90،صفحه 61 الی 63)
☢لازم به ذکر است برای اثبات شیعه بودن فردوسی اسناد و شواهد بسیاری موجود است که قبلا در کانال قرار داده شده است
#شادفر
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅مسیحیان آموزش دهنده یکتاپرستی زرتشتيان
*⃣شناخت بیشتر اهریمن
⛔️پروفسور مری بویس پژوهشگر معروف زرتشتی به صراحت بیان می کند مارتين هاگ آلمانی نخستین کسی است که به زرتشتیان آموزش می دهد چگونه ادعای یکتاپرستی کنند ( تا قبل از مارتين هاگ آلمانی زرتشتیان ادعای یکتا پرستی نکرده بودند)
📚b2n.ir/957103
📚b2n.ir/012133
📚b2n.ir/692300
⚠️اگر دقت کرده باشید خانم مری بویس اشاره می کند نخستین کسی که مدعی شد اهریمن وجود ندارد همین مارتين هاگ آلمانی بود
⚠️یا در مورد امشاسپندان نیز نخستین کسی که مدعی می شود صفات اهورامزدا هستند همین مارتین هاگ آلمانی بوده است (به مقاله امشاسپندان مراجعه فرمایید که خلاف این سخن قابل اثبات است که برخی زرتشتیان آنها را فرشته می پندارند و برخی هم ایزد و برخی هم فرزندان اهورامزدا )
⛔️دکتر ریچارد فولتس ایران شناس معروف نیز در کتاب خود به صراحت اعلام می کند مسیحیت به گونه ایی به زرتشتیان آموزش می دهد که ادعا یکتا پرستی کرده و زرتشت تا مقام حضرت موسی بالا بیاورند که هم ردیف ادیان ابراهیمی شوند
📚b2n.ir/249980
📚b2n.ir/414962
📚b2n.ir/277159
⛔️برای نمونه کتاب* گزارش گمان شکن* که توسط زرتشتیان در حدود هزار سال پیش نوشته شده است در اثبات وجود اهریمن و ثنویت بوده است که می توانید از لینک زیر دانلود کنید
📚b2n.ir/048933
⛔️یا در متن اوستا بارها نه تنها اهریمن وجود دارد بلکه آفرینش نیز می کند
📚b2n.ir/240002
📚b2n.ir/874699
☢از طریق گاتها نیز می توان وجود اهریمن را اثبات کرد. مدعیان یکتا پرستی بیان می دارند که همه هستی و موجودات آفریده اهورامزدا است طبق گاتها. اما سوالی که هنوز بی جواب مانده است این است که در دو هات از گاتها اهریمن وجود دارد
ابتدا ببینیم اسکن ها
🔸هات 30 بند 3 و 4
و
🔸هات 45 بند 2
📚b2n.ir/248864
📚b2n.ir/835716
🔸در این هات ها از 2 مینو صحبت می شه
سپندمینو و انگره مینو(اهریمن) یا مینوی بد
👈مینوی خوب چه هست را کاری نداریم
🔸لذا انگره مینو (اهریمن) نمی تواند تخیلی باشد و حضور نداشته باشد
زیرا
⛔️چون هم از آغاز آفرینش بوده است
⛔️هم روان دارد
⛔️هم آموزش دارد
⛔️هم خرد دارد
⛔️هم گفتار و کردار دارد
⛔️هم دین دارد
⛔️هم سخن می گوید
⛔️وقتی به هم می رسند یکی از آنها باعث زندگی و دیگری باعث مرگ می شود
👈یعنی با این همه نشان و استدلال باید بگیم اهریمن وجود ندارد!
🔸تاکید می شود اینکه برخی مدعی هستند اهورامزدا خالق همه امور خیر و شر هست رو با توجه به این دوهات نمی توانیم بپذیریم.
🔸البته برخی برای فرار از این معنا بیان کرده اند که اهریمن در ذهن انسان است که با توجه به سخنان گفته شده در گاتها از جمله ازلی بودن اهریمن (مینوی بد) و داشتن گفتار و کردار و دین و روان و... نمی توان پذیرفت
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅زرتشت بدنبال صلح و سازش نیست
🔹آر سی زنر اوستا شناس معروف بیان می کند:
👈زرتشت در جنگ خود علیه پیروان دروغ، نه در پی سازش است و نه پیشنهادش را مطرح می کند
هیچ لطف و مرحمتی در حق دشمن جایز نیست
زرتشت برای تقویت کلام اثر بخش به شمشیر متکی بود
📚طلوع و غروب زرتشتی گری، آر سی زنر، ترجمه دکتر قادری، نشر مهتاب، چاپ دوم 95،صفحه 42 و 48
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅کشتار زنان مسیحی بدست موبدان ساسانی
🔹دکتر تورج دریایی در کتاب ناگفته های امپراتوری ساسانی می نویسد :
👈شهیدان نام آور مسیحی عبارت بودند از پوسای رئیس صنعتگران شاپور دوم، که ساکن کرخادی لادن بود و دخترش مارتا، بئوتا از کردخای بیث سلوخ، شکلا و داناق که همگی بدست موبد آذرگشسب به شهادت رسیدند. دیگر شهیدان که بسیاری از آنان زن بودند عبارتند از طاطون، ماما، مزاخیا و آنا از شهر کردخای بیث سلوخ، آبیات، حاتای و مزاخیا از شهر بیث گرمی.
📚ناگفته های امپراتوری ساسانی، تورج دریایی،ترجمه آهنگ حقانی و محمود فاضلی، کتاب پارسه،صفحه 62
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅نامفهومی گات ها!
👈بررسی تخصصی یه واژه از گاتها!
✴️یکی از کلماتی که در گاتها وجود دارد و اوستا شناسان سال هاست معانی مختلفی از آن بیان می کنند مَگَهmaga است.
🔹این کلمه 6 بار در گاتها آمده که چهار بار به شکل مَگَه(هات 29 بند 11،هات 46 بند 14،هات 51 بند 16 و هات 53 بند 7)
و دو بار به شکل مَگَون magavan(هات 51 بند 15 و هات 33 بند 7) آمده است
🔹اختلاف در این کلمه به گونه ایی که هیچ سازشی در آن نیست
🔻ابراهیم پورداود آن را به معنی انجمن مغان تفسیر کرده است(1)
لازم به ذکر است بیشتر مترجمین ایرانی همین ترجمه آقای پورداود را انجام داده اند (به غیر از جلیل دوستخواه)
🔻اشپیگل اوستا شناس معروف بیان می کند که معنی کار بزرگ می دهد(2)
🔻میلز آن را به معنای کشور و مقصد بزرگ تفسیر نموده است(3)
🔻هومباخ اوستا و گاتا شناس معروف آن را قربانی و نثار ترجمه کرده است(4)
🔻اینسلر از مترجمین بنام اوستا و گاتا آن را کار و وظیفه معنی کرده است(5)
🔻ژان کلنز زبان شناس و اوستا پژوه معروف آن را در حالت کلی معنی عمل نهایی یا رستگاری دانسته که در برخی بندها معنی اندام زنانه می دهد (6)
🔻نیبریگ زبان شناس سرشناس سوئدی آن را برشنوم گاه (محلی برای غسل برشنوم) معنی کرده است (7)
برشنوم غسلی است که با ادرار گاو به مدت نه شب صورت می گیرد و بزرگ ترین و پاک ترین آیین پاک کردن آلودگان است(اوستا جلیل دوستخواه، جلد دوم صفحه 947)
🔻جلیل دوستخواه در ترجمه مگه بیان می کند که معنی مشخصی ندارد اما در ترجمه برشنوم گاه اذعان می کند که مَگَه در اوستا به معنای برشنوم گاه است(8)
https://b2n.ir/486902
🔻مارتين وست استاد سرشناس دانشگاه آکسفورد در ترجمه تخصصی گاتها که در سال 2007 برگردان کردند مگه را به معنی آیین بزرگ ترجمه کرده اند(9)
🔻پردوز اُکتُر شروو اوستا شناس نامی دانشگاه هاروارد آن را به معنای آیین بزرگ تعبیر کرده است (10)
🔻جلال الدین آشتیانی مَگه را به معنای هدیه و دین الهی تفسیر می کند و در نقد سخنان مترجمین ایرانی می نویسد :
مغان مادی همان مگون گاهان نیستند. چون برای مگون, معانی مختلفی ذکر شده که اغلب بر انجمن زرتشتیان ترجیح دارد. زیرا مگون یعنی آن که دارای مگه است. مانند اشه ون و دراین صورت مگه باید چیزی شبیه به همان هدیه الهی و یا دین راستی که به پیروان زردشت عطا شده است, باشد. پس مقصود از مگه نمیتواند مغ یا یک انجمن روحانیون باشد.(11)
⚠️بررسی
⛔️در دنیای اوستاشناسی و ترجمه گاتها حقیقتا کسی به پای هومباخ، اینسلر و کلنز نمی رسد که همانگونه که مشاهده کردید ترجمه آنها صدرصد در تضاد با ترجمه های من در آوردی برخی مترجمین داخلی می باشد
⛔️البته ترجمه نیبریگ زبان شناس معروف سوئدی نیز با توجه به نکته ایی که جلیل دوستخواه بیان می دارد که در اوستا مگه به معنای برشنوم گاه است بسیار قابل توجه است مخصوصا اینکه پروفسور وست و دکتر شروو هم اشاره می کنند که واژه مَگه به معنای آیین بزرگ است.
❌در حالت کلی باید گفت که گاتها دارای واژگان نامفهوم است
📚منابع
1و2و3_یادداشت های گاتها، ابرهیم پور داود، نشر اساطیر صفحه 56 و 57
4و5_مغان در تاریخ ایران باستان، هایده معیری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران 1381،صفحه 40
6_مقالاتی در باره زرتشت و دین زرتشتی، ژان کلنز، ترجمه احمد رضا قائم مقامی، نشر فرزان روز، صفحه 15 و 23
7_دین های ایران باستان، نیبریگ، ترجمه نجم آبادی، نشر دانشگاه شهید باهنر کرمان، صفحه 154 و 155
8_اوستا جلیل دوستخواه، جلد دوم، صفحه 947
9_گاتهای زرتشت ترجمه ایی نوین، مارتین ل وست، ترجمه خشایار بهاری، نشر فرزان روز، چاپ اول 94، صفحه 35
10_گوهر آیین زرتشت، پردوز اکتر شروو، ترجمه خشایار بهاری، نشر فرزان روز، چاپ اول 98، صفحه 150
11_زرتشت، مزدیسنا و حکومت، جلال الدین آشتیانی، نسخه رایگان اینترنتی، صفحه 395
#شادفر
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅آیا نوشتار منشور کوروش بروی استخوان اسب در چین صحت دارد؟
🔻در کتاب استوانه کوروش که در سال 2013 و توسط اروینگ فینکل گردآوری شده است به جعلی بودن این مورد می پردازد و می نویسد :
👈نکته مهم این است که ، علیرغم بسیاری از مجهولات ، اکنون مشخص شده است که دو استخوان اسب فسیل شده که از چین برای متحیر کردن جهان آشورشناسی ارائه شده اند ، بدون شک جعلی بی ارزش هستند و می توانند از این مرحله به طور کامل از مطالعات استوانه کوروش کنار گذاشته شوند.
📚Finkel 2013 Cyrus Cylinder،p34
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅ترجمه های جعلی گاتها از زبان دوشن گیمن
زرتشت یه پیامبر دهاتی بود
دوشن گیمن اوستاشناس معروف و از بنیان گذاران بنیاد اروپایی زرتشت شناسی نسبت به ترجمه های جعلی گاتها از جمله ترجمه کلمه گئوش اورون(روان گاو) شدیدا اعتراض می کند و می نویسد :
👈جامعه ای که زرتشت در آن زندگی و موعظه می کند، جامعه ای است شبانی(چوپانی) که هنوز پا بر زمین استوار نکرده و یکجانشین نشده است. کردار نیک باید بر پاسداری از گاو و حمایت از آن متکی باشد . زرتشت در این جاوظیفه توسعه و گسترش چمن زارهای بارور به زبان بیابانگردان را می افزاید.
تاکنون کمتر کسی به این جنبه عادی و واقع بینانه برنامه زرتشت توجه کرده است. مثلا یکی از آخرین مفسران سرودهای زرتشت که خود ازمومنان دین اوست، یعنی تاپوروالا، نمی خواهد بپذیرد که چیز چنین پیش پا افتاده ای چون پرورش گاو در سرودهای مقدس ذکر شده باشد. با این گونه تفسيرها، بسیاری از متن ها عصاره اصلی خود را از دست داده اند و زرتشت را پیامبری خیال پرداز یا عارفی محض به ما می نمایانند.
در واقع، اندیشه زرتشت با واقعیت های ساده یک جامعه نسبتا ابتدایی پیوند دارد. پارسیان پارسای هند بپذیرند یا نپذیرند، افق انسانی پیامبر آنان محدود و به نظر من ظاهرا «دهاتی» است
📚https://b2n.ir/540785
📚https://b2n.ir/837370
📚https://b2n.ir/206689
✴️دین هخامنشیان، دوشن گیمن، ترجمه مرتضی ثاقب فر، نشر شور آفرین، صفحه 94 و 95
👈به نظر می رسد بعد از فوت دوشن گیمن بنیاد اروپایی زرتشت شناسی از مسیر اصلی منحرف شده و ترجمه های جعلی و صد البته با اهداف سیاسی نیت های دیگری را دنبال می کند
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅آریش در برابر نامحرم شما رو جهنمی می کند
در منابع زرتشتی آمده است که زنی که برای زیبایی خود مو سر خود را آرایش کرده و چشم مردم از جذب خود کند در جهنم است
ارداويراف نامه فصل 73
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
✅دکتر زرینکوب:فردوسی، شیعه ایی بود که دنبال احیای حکومت شاهان خودکامه و هوس ران ساسانی را نداشت، علی (ع) قهرمان رویاهای او بود
🔴دکتر عبدالحسین زرین کوب در کتاب نامورنامه خود در مورد فردوسی می نویسد :
🔻این دهقان زاده طوس، که در تمام شهر او را به نام ابوالقاسم فردوسی شناختند،آرزو داشت ایران تازه یی بسازد: ایران تازه یی که اسلام روح آن باشد و قدرت جسمانی و عنصری آن را کوشش و جوشش دهقانان ایرانی و کار و زحمت هوتخشان و پیشه وران نستوه آن به وجود بیاورد. بازگشت به دنیای باستانی را که ورود اعراب به سرزمین ایران آن را در زیر آوار بیدادیهای گذشته اش مدفون کرده بود،آرزو نداشت. به احیا آیین گذشته، که در دنیای باستانی تمام قدرتهای روحانی خود را در پشتیبانی پادشاهان خودکامه و هوس ران ساسانی صرف کرده بود، درمقابل آیین تازه هیچ نیروی روحانی و قدرت مقاومت نداشت، نمی اندیشید. از شاهزادگان محلی، که راست یا دروغ نژاد خود را به شاهان کیان و پهلوانان افسانه هامی کشیدند و جز اندیشه سروری و مهتری هیچ آرمانی در خاطرشان راه نداشت،امیدی نداشت. آنچه امروز احساسات ملی می خوانند و غلبه آن را موجب بیگانه دشمنی، و محدود کردن انسانیت می شمرند در ذهن وی، صورت تعبیر نیافته بود. شیعی مذهب بود، و مثل همکیشان خود، از تجاوز دایم ترکان سنی بر مرزهای
شرقی ایران رنج می برد و عمال خلیفه بغداد را در مرزهای غربی آن، مثل خودخلیفه به چشم غاصب می نگریست.
از کودکی چنانکه خودش همه جا میگفت، به مهر حیدر پرورش بافته بود، و مثل هر شیعه اخلاص کیش دوست داشت تا پایان عمر این دوستی وخاکباشی را نسبت به علی و خاندان او در درون جانش حفظ کند .علی برای وی قهرمان رؤیاها بود: دلاوری، عدالت، دوستی و پارسایی او نمونه یی بود که اومی پنداشت بدون آن ایران او، ایران پدرانش که از دست خلفا ستم دیده بود، وعمال خلفا آن را پاره پاره، و آکنده از جور و خون و جنایت کرده بودند، نمی توانست،به یک ایران تازه تبدیل بیابد.
📚https://b2n.ir/922868
📚https://b2n.ir/279946
📚https://b2n.ir/723150
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
🔹فروش و اجاره کنیز طبق کتیبه های خطی در زمان هخامنشیان بر اساس گزارش داندامایف ایران شناس معروف
📚ایرانیان در بابل هخامنشی، داندامايف، نشر ققنوس، ص ۱۰۷ و ۱۲۵
#هخامنشیان
#فروش_کنیز
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
دکتر شاهرخ رزمجو :خدای اصلی در تقویم هخامنشیان، میترا است نه اهورامزدا
یکی از دلایلی که برخی بر زرتشتی بودن هخامنشیان اقامه می کنند تقویم هخامنشیان است اما جالب است بدانید این تقویم ربطی به تقویم زرتشتیان و اهورامزدا ندارد، در این باره دکتر شاهرخ رزمجو می نویسد :
🔹نام هاي ماههای هخامنشی به مفاهیم ایرانی یا پارسی مرتبط است که اکثرا غیر اوستایی شمرده می شوند. در حالی که ماه هفتم #تقویم هخامنشی و زرتشتی به میترا مربوط است، نام ماه مزبور در تقویم هخامنشی، بَغَ-یادیش(پرستش خدا) خوانده می شود که در آن خدا (بَغَ) به معنی مطلق آن است ولی اشاره به میترا دارد. به گفته دیگر، خدای اصلی در تقویم هخامنشی، نه اهورامزدا، بلکه میترا است.
جهان هخامنشیان، جان کرتیس و سنت جان سیمپسون، ترجمه خشایار بهاری، انتشارات فرزان روز، چاپ اول 99،صفحه 109
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا
دکتر پیر لوکوک:تقویم هخامنشیان ربطی به اوستا و زرتشتیان ندارد
دکتر پیر لوکوک زبان شناس معروف فرانسوی ضمن زیر سوال بردن زرتشتی بودن هخامنشیان در باره تقویم هخامنشیان می نویسد :
🔹در تقویم ایران باستان هیچ نشانی از آیین زرتشت نیست
🔹تقویم دوره ساسانی محتوای دینی یعنی زرتشتی دارد که با تقویم ایران باستان که آشکارا برگفته از طبیعت است و دین جای چندانی در آن ندارد متفاوت است
معنی اسامی ماههای هخامنشیان بر اساس نظر پیر لوکوک و شاهرخ رزمجو عبارتند از :
کندن - بهارکامل - چیدن سیر-زمان گرم -مشخص نیست - کارباشیش( از خدایان معروف هخامنشیان) -پرستش میترا - تولد یا شکار گرگ ها - ستایش آتش - بدون نام (نام ماه بدون نام است) - مشخص نیست - کندن و شخم زدن
کتیبه های هخامنشی، پیر لوکوک، ترجمه نازیلا خلخالی، نشر فرزان روز، چاپ سوم، صفحه 166و182 و 184 و 185
شاهرخ رزمجو، خدایان ناشناخته در تقویم هخامنشی، مجلهی نامه ایران باستان، بهار و تابستان 1382، صص 18-25.
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا