✨ حکمتی از نهج‌البلاغه حضرت علی«ع»
📖 موضوع:
#خداشناسی_در_حوادث_روزگار .
▫▫▫
وَ قَالَ ( عليه السلام ) :
عَرَفْتُ اللَّهَ سُبْحَانَهُ بِفَسْخِ الْعَزَائِمِ وَ حَلِّ الْعُقُودِ وَ نَقْضِ الْهِمَمِ .
⭕ امام علیه‌السلام فرمودند:
⬅#خدا را از سست شدن اراده هاى قوى،
گشوده شدن گره هاى #دشوار ،
و درهم شكسته شدن #تصميم ها، شناختم .
▫▫▫
‼ نکات :
✅ بسيار مى‌شود #انسان_تصميم محكمى به انجام كارى مى‌گيرد،
➖اما ناگهان #اراده او تغيير پيدا مى‌كند بى‌آن‌كه عاملى براى آن تغيير بشناسد!
✅ اين نشان مى‌دهد كه اراده‌اى از بيرون به آن تعلّق گرفته بود كه اراده اين شخص #فسخ شود وگرنه دليلى ندارد
كه انسان با داشتن #تصميم_قوى بر كارى ناگهان منصرف شود.
✅ #تفسیر_دیگر اینکه بسيار مى‌شود انسان تصميم محكمى بر كارى مى‌گيرد؛
ولى #تقديرات_الهى مانع از آن مى‌گردد وانسان ناچار عقب‌نشينى مى‌كند
✔و از آن چنين مى‌فهمد كه مافوق #اراده او اراده ديگرى است
كه اگر تعلق به چيزى گيرد هرچه #برخلاف آن است دَرهم مى‌ريزد و از بين مى‌رود.
✅ اگر انسان، فعّالٌ ما يَشاء بود و هرچه #مى_خواست مى‌توانست انجام دهد
ممكن بود در #وجود_خدا شك كنيم؛
✔اما اينكه مى‌بيند #مافوق اراده او، اراده‌اى است
كه در بسيارى از مواقع اراده او را بَرهم مى‌زند يا مانع تحقق مراد او مى‌شود
🚨مى‌فهمد عالَم، #مدبّر_قادر و توانايى دارد كه آن را بر طبق اراده حكيمانه‌اش تدبير و #اداره مى‌كند.
✅ #امام علیه السلام مى‌خواهد بفرمايد گاهى مى‌شود اراده‌هاى #عادى و يا اراده‌هاى #قوى بر انجام كارها، بدون عامل شناخته شده‌اى فسخ مى‌شود
و اين #نشانه وجود اراده قوى‌ترى بالاتر از اراده ماست.
✅ هيچ‌كس نمى‌تواند #نقش_تصميم و اراده انسان را در پيشرفت كارها انكار كند،
سخن در اين‌جاست كه گاه موارد استثنايى پيش مى‌آيد كه انسان #تصميمى مى‌گيرد
✔و #عزم خود را بر انجام كارى راسخ مى‌كند و ناگهان به علل ناشناخته‌اى بَرهم مى‌خورد،
در اين موارد استثنايى انسان احساس مى‌كند كه اراده‌اى مافوق اراده او وجود دارد.
🔸البته دلايل #خداشناسى بسيار است.
✅🚨 آنچه امام علیه السلام در اين گفتار حكيمانه بيان كرده اشاره به نكته تازه‌اى است كه بسيارى از آن #غافلند .
✅#آیه_قرآن :
«(وَاعْلَمُوا أَنَّ اللهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ)؛
بدانيد كه خداوند ميان انسان و #قلب او حائل مى‌شود
و بدانيد كه به‌سوى او باز مى‌گرديد و #محشور مى‌شويد».
✅✅ اين سخن را با كلماتى از امام باقر علیه السلام پايان مى‌دهيم كه مى‌فرمايد:
«كسى از جدم اميرمؤمنان علیه السلام سؤال كرد با چه وسيله‌اى پروردگارت را شناخته‌اى؟
امام فرمود: بِفَسْخِ الْعَزْمِ وَنَقْضِ الْهَمِّ لَمّا هَمَمْتُ فَحيلَ بَيْني وَبَيْنَ هَمّي وَعَزَمْتُ فَخالَفَ الْقَضاءُ عَزْمي عَلِمتُ أنَّ الْمُدَبِّرَ غَيْري؛
📌خدا را به‌وسيله #فسخ_اراده و نقض تصميم‌ها شناختم
اى بسا #تصميم بر كارى گرفتم و او ميان من و خواسته‌ام جدايى افكند
📌و عزم انجام برنامه‌اى را داشتم
و #قضاى_او عزم من را بَرهم زد،
از اين‌جا دانستم كه مدبّر، غير من است».
📚 حکمت۲۵۰ _ ( اعتقادی )
🙏ترجمه مرحوم استاد محمد دشتی.
کانال بصیرت،پاسخ به شبهات وشایعات
جهت عضویت
@Antishobhe 👈👈👈
#امروز_شنبه ۱۳۹۸/۵/۲۶
۱۵ ذی‌الحجه ۱۴۴۰
#مناسبت_روز
▫ولادت امام علی‌النقی‌الهادی«ع»_(۲۱۲ه ق)
▫بازگشت آزادگان به میهن اسلامی_۱۳۶۹
🌸🌸🌸🌸🌸
✨حکمتی از نهج‌البلاغه حضرت علی«ع»
📖 موضوع: #مشکل_درک_قضا_و_قدر .
▫▫▫
وَ سُئِلَ عَنِ الْقَدَرِ فَقَالَ:
طَرِيقٌ مُظْلِمٌ فَلَا تَسْلُكُوهُ وَ بَحْرٌ عَمِيقٌ فَلَا تَلِجُوهُ وَ سِرُّ اللَّهِ فَلَا تَتَكَلَّفُوهُ.
(از قَدَر پرسيدند، امام«ع» پاسخ داد:)
⬅ #راهى است تاريک، آن را مى پماييد،
و دريايى است ژرف، #وارد آن نشوید ،
و #رازى است خدايى،
خود را به زحمت نيندازيد.
▫▫▫
‼ نکات :
✅ مسئله قضا و قدر و جبر و تفويض از بزرگترين و #پيچيده_ترين مسائلى است كه از هزاران سال پيش مورد توجه انسانها بوده
و دانشمندان و فلاسفه و متكلمان در اين زمينه سخن بسيار گفته اند.
➖گروهى به دلايل مختلف گرايش به سوى جبر و قضا و قدر جبرى پيدا كرده اند.
به گمان اينكه #اعتقاد به اختيار انسان با توحيد افعالى خداوند سازگار نيست
و يا به تصور اينكه قانون عليت، اختيار را نفى مى كند
و يا به انگيزه هاى سياسى و روانى، انسان را در كارهايش مجبور و #مسلوب_الاختيار دانسته اند.
✅اين در حالى است كه انكار اختيار، نه تنها #انسان را تبديل به ابزارى فاقد اراده و ارزش مى كند
بلكه تمام مسائل تربيتى را زير سؤال مى برد
و دعوت انبيا ونزول كتابهاى آسمانى و تكليف و #آزمايش_الهى و ثواب و عقاب و جنت و نار، همه بيهوده خواهد بود.
✅ امام«ع» در این كلام حكيمانه که مخاطب و امثال او را كه از #افراد_عادى بودند
از پيمودن اين راه منع كرده
و آن را دريايى ژرف و #خطرناک شمرده و از اسرار الهى معرفى فرموده كه نبايد خود را براى فهم آن به زحمت افكند.
☑#قرآن_مجيد براى فهم عموم، پرده از روى بخشى از آن برداشته مى فرمايد:
«(إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرآ وَإِمَّا كَفُورآ)؛
ما راه را به انسان نشان داديم مى خواهد #شكرگزار باشد يا كفران كننده».
✅ توجه به مسئله #اختيار و آزادى اراده گاه انسان را به تفويض مى كشاند
و آدمى سيطره الهى را بر خود انكار مى كند
و خويش را «فَعّال ما يَشاء» می‌پندارد،
➖در جاى ديگر قرآن می‌گويد:
«(وَمَا تَشَاءُونَ إِلاَّ أَنْ يَشَاءَ اللهُ)؛
شما اراده نمى كنيد مگر اينكه #خدا اراده كند».
✔اشاره به اينكه شما #آزاديد اما در عين حال خداوند هر زمان مى تواند اين آزادى را از شما بگيرد.
✅#اهل_بيت ما را از هرگونه افراط و تفريط در اين مسئله مهم و پيچيده بازداشتند،
🔻#امام_رضا«ع» در پاسخ يكى از ياران خود كه پرسيد:
آيا خداوند كارها را به بندگانش تفويض كرده است؟
🔻فرمود: «اللَّهُ أَعَزُّ مِنْ ذَلِکَ؛
خداوند تواناتر از آن است».
عرض مى كند: آيا آنها را بر معاصى مجبور كرده؟
🔻امام«ع» مى فرمايد:
«اللَّهُ أَعْدَلُ وَأَحْكَمُ مِنْ ذَلِکَ؛
خداوند #عادل_تر و حكيم تر از اين است (كه بندگانش را مجبور به معصيت كند
و بعد آنها را #مجازات نمايد)».
❎پيش از اين مثال ساده اى براى مسئله «امر بين امرين» ذكر كرديم
كه براى همه گروهها قابل فهم است.
✔هنگامى #قطار_برقى را به دست راننده آن مى سپارند كه مسيرى را طى كند
و شخصى كه متصدى نيروگاه برق است برق در درون سيمها مى فرستد.
➖#راننده با استفاده از نيروى برق، قطار خود را با اختيار خود به حركت درمى آورد
و به آن سمت كه مايل است پيش مى برد
ولى چنان نيست كه اين كار مطلقاً به او تفويض شده باشد،
➕زيرا آنكس كه تشكيلات مولِّد برق را در #اختيار دارد،
هر لحظه كه بخواهد می‌تواند آن را قطع و قطار را در جاى خود متوقف كند،
✖پس نه جبر است و نه #واگذارى_مطلق و چيزى ميان اين دو است
كه هم با توحيد افعالى مى سازد و هم با مسئله عدالت و حكمت خداوند.
✅ حضرت علی«ع» به جمله شريفه
«لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ» #استدلال فرمود.
حاضران تفسير اين جمله را از امام«ع» خواستند.
🔸امام فرمود: «لا حَوْلَ عَنْ مَعْصِيَتِهِ إِلاَّ بِعِصْمَتِهِ وَلا قُوَّةَ عَلَى طَاعَتِهِ إِلاَّ بِعَوْنِهِ؛
🔹هيچ #مانعى در راه معصيت او نيست
مگر تقوايى كه خدا در اختيار انسان گذارد
و هيچ قوتى بر طاعت او نيست مگر به كمك قدرتى كه او به انسان بخشيده است».
✅واژه «قَدَر» به معناى اندازه گيرى است؛
ولى در اينگونه موارد به معناى #تقديرات_الهى ومقدّرات اوست
كه بعضى از ناآگاهان آن را به معناى جبر #تفسير كرده اند.
شرح بيشتر درباره تفسير كلمه قضا و قدر در ذيل كلمه #حكمت۷۸ گذشت.
📚حکمت۲۸۷ _ ( اعتقادی )
🙏ترجمه مرحوم استاد محمد دشتی.
کانال بصیرت،پاسخ به شبهات و شایعات جهت عضویت
@Antishobhe 👈👈👈