#وزن واژۀ #أمیر
#صرف
#لغت
▫️سؤال:
چرا به حضرت #علی علیه السلام، « #أمیر_المؤمنین» می گویند؟
🟢پاسخ روایی:
الف- معاني الأخبار ؛ النص ؛ ص63
... عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لِمَ سُمِّيَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ
قَالَ: لِأَنَّهُ يَمِيرُهُمُ الْعِلْمَ أَ مَا سَمِعْتَ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ وَ نَمِيرُ أَهْلَنا .
ب- كافي (ط - دار الحديث) ؛ ج2 ؛ ص361
و فِي رِوَايَةٍ أُخْرى، قَالَ: «لِأَنَّ مِيرَةَ الْمُؤْمِنِينَ مِنْ عِنْدِهِ يَمِيرُهُمُ الْعِلْمَ».
🔵ترجمه:
چرا آن حضرت «امير المؤمنين» ناميده شد؟
امام فرمود: زيرا او مؤمنين را طعام علمى ميدهد. مگر نشنيده اى كه خدا در كتابش ميفرمايد: «و ما خانواده خود را طعام ميدهيم- 64 سوره یوسف».
و در روايت ديگر است كه فرمود: زيرا خوراك مؤمنين از جانب اوست، او بآنها خوراك دانش ميدهد.
⚫️ #ریشه #أمیر
در نگاه اول چنین به نظر می رسد که أمیر از ریشۀ «أمر» و بر وزن «فَعیل» و به معنای (فرمانروا) است. بنابر این حرف همزه اصلی و یاء زائده است.
اما مطابق روایات فوق و نظیر آنها ممکن است ریشۀ أمیر مادۀ « #مَارَ_یَمِیرُ» باشد. و بنابر این همزه زائده است و حرف یاء اصلی می باشد. و اما وزن آن .... .
#أمیر_المؤمنین
#وجه_تسمیه
#نقش_لغت و صرف در فهم معارف دینی
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#صرف واژۀ #أمیر
#نظر_علامه_مجلسی:
مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، ج4، ص: 370
«الميرة» بالكسر طيب الطعام،
يقال: مار عياله يمير ميرا و أمارهم و امتار لهم.
و يرد عليه: أن الأمير «فعيل» من «الأمر» لا من الأجوف،
و يمكن التفصي عنه بوجوه:
الأول: أن يكون على القلب و فيه بعد من وجوه لا تخفى،
الثاني: أن يكون عليه السلام قد قال ذلك ثم اشتهر به كما في تأبط شرا،
الثالث: أن يكون المعنى أن أمراء الدنيا إنما يسمون أميرا لكونهم متكلفين لميرة الخلق و ما يحتاجون إليه في معاشهم بزعمهم، و أما أمير المؤمنين عليه السلام فإمارته لأمر أعظم من ذلك لأنه يميرهم ما هو سبب لحياتهم الأبدية، و قوتهم الروحانية و إن شارك سائر الأمراء في الميرة الجسمانية فعبر عليه السلام عن هذا المعنى بلفظ مناسب في الحرف للفظ الأمير و هذا أظهر الوجوه.
#أمیر_المؤمنین
#وجه_تسمیه
#نقش_لغت و صرف در فهم معارف دینی
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
دروس الشباب
#صرف واژۀ #أمیر #نظر_علامه_مجلسی: مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، ج4، ص: 370 «الميرة» بالكسر ط
#اشتقاق
#اشتقاق_کبیر
توضیح عبارت #علامه_مجلسی
در روایت است چرا به حضرت علی علیه السلام امیر المومنین گفته اند؟
ائمه (امام باقر، امام صادق، امام رضا) (علیهم السلام) فرموند:
«لانه یمیر المومنین بالعلم»
✅یعنی: زیرا ایشان مؤمنین را با علم، اطعام می کند.
❓سؤال: که بین واژۀ #یمیر که از #مور است، و واژۀ #أمیر که از ریشۀ #أمر است، چه ارتباطی وجود دارد؟!
#علامه_مجلسی در #مرآة العقول می فرماید:
در این مسأله سه احتمال متصوَّر است:
۱. #قلب_مکانی و #ابدال . یعنی (مار یمیر) در اصل (أمر یأمر) بوده ولی همزه به عین الفعل منتقل شده و تبدیل به یاء شده است.
البته علامه خودشان این احتمال را بر خلاف قواعد صرفی و واضح البطلان می داند.
۲. #علم_منقول از #جمله . یعنی: در اصل #أمیر فعل #مضارع صیغه ۱۳ بوده و #المؤمنین مفعول به است. (یعنی: مؤمنین را طعام می دهم.)
پس بنابر این احتمال، جملۀ فعلیه مضارعیۀ «أمیرُ المؤمنینَ» #علم شده است همان طور که «تأبّط شرّاً» علم گردیده است.
❌اشکال این وجه:
در جملاتی که علم می شوند، اعراب اجزای جمله ثابت می ماند. (مراجعه کنید به #باب_الحکایة). در حالی که اعراب «أمیر» به حسب عوامل مختلف تغییر می کند.
۳. #اشتقاق_کبیر
مقدمه:
♻️ مور: موج خروشان را گویند.
♻️راهی که رفت و آمد زیادی در آن صورت می گیرد نیز #مور نامیده می شود.
♻️أمیر (از ریشۀ أمر) کسی است که سرکشی دائم دارد
♻️مار زیدٌ فلاناً. یعنی عهده دار تأمین غذای فلانی شد. و لذا امام فرمود مگر ندیده ای که در سوره یوسف می فرماید «نمیر أهلَنا».
🔅اشتقاق کبیر شامل دو نوع است:
الف- کلماتی که حروف اصلی آنها متحد است ولی ترتیبش فرق می کند مانند: سلم، لمس، ملس، .... .
ب- کلماتی که اکثر حروف اصلی آنها متحد و برخی قریب المخرج است مانند: أمر و مور.
***چون بین کلماتی که از دو گونۀ فوق باشند، قرابت معنایی وجود دارد. نامش را #اشتقاق_کبیر نهادند.
پس:
🔆امیر المومنین یعنی کسی که دائما متکفل علم و معرفت مؤمنین است.
#أمیر_المؤمنین
#وجه_تسمیه
#نقش_لغت و #صرف و #اشتقاق_کبیر در فهم معارف دینی
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB