#مطالعات_تکمیلی مراد از #ظرف_مبهم یا #ظرف_غیر_محدود در مقابل #ظرف_مختص یا #ظرف_غیر_محدود #ضرورت_بحث: 1- در باب #إضافه می گویند: #اسماء_زمان_مبهم (#شبه إذ و شبه إذا) می توانند به #جمله #إضافه شوند. 2- در بسیاری از شروح کتاب های درسی و نیز در بیان بسیاری از اساتید، کلماتی نظیر #یوم، ظرف زمان مختص است، در حالی که به تصریح #إبن_عقیل و #سیوطی ؛ #یوم ؛ #ظرف_زمان_مبهم است ولذا می تواند به #جمله #إضافه شود. *اکنون در صدد پاسخ به این سؤال هستیم: «#یوم» #ظرف_مختص است یا #مبهم؟ #پاسخ: به نظر شارحین صمدیه و تقریباً تمامی اساتید ادبیاتِ حوزه علمیه «یوم» ظرف محدود و مختص است. *استاد ادیب حفظه الله : ظرف محدود و معین مانند یوم و شهر در إسم زمان و مسجد و سوق در إسم مکان. ( فرائد حجتیه/ص147) **سید علی خان کبیر : و نعنی بالمبهم ما دلّ علی قدرٍ من الزمان غیر معیّنٍ کـ: حین ؛ و ساعة (حدائق الندیة/ج1ص482) ***نتیجه این تعریف نیز این است که «یوم» ظرف معیّن و مختص باشد. ولی این شرح و سخن با آنچه در کتاب سیوطی و شرح إبن عقیل می خوانیم تناقض دارد. البهجة المرضیة باب إضافه/ص129 «و ما كـ«اذ» معنى ،أى: فى المعنى و هو:« كل اسم زمان مبهم ماض» كإذ أضف إلى الجملتين جوازا ... نحو:«هذا يومُ يَنفَعُ الصَّادِقِينَ» (المائدة) (او در همبن بخش درباره اعراب و بنای او به خاطر اضافه به جمله نیز سخن گفته است) سیوطی در باب النائب عن الفاعل/ص86 نیز تصریح می کند که «یوم» ظرف غیر مختص است: «و قابل للنيابه من ظرف بان كان متصرفا مختصا او غير مختص لكن قيد الفعل بمعمول آخر او من مصدر بان كان متصرفا لغير التوكيد او حرف جر مع مجروره بان لم يكن متعلقا بمحذوف و لا عله بنيابه عن الفاعل حرى اى جدير نحو سير يوم السبت (ظرف مختص) ؛و سير بزيد يوم (ظرف غیر مختص) ؛ و ضرب ضرب شديد(مصدر نوعی نه تأکیدی)» نتیجه:همان طور که معلوم شد، به نظر سیوطی«یوم» مختص نیست، و شرح شارحین صمدیه و اساتید حوزه بر خلاف نظر سیوطی و ابن مالک است. پس باید دوباره به این سؤال پرداخت که: مراد از«مبهم» چیست؟ منظور سیوطی و سید علی خان از عبارت: «ما إفتقر إلی غیره فِي بیان صورة مسمّاه» که در تعریف ظرف مبهم آورده اند چیست؟(البهجة المرضیة باب مفعول فیه ص104)؛حدائق الندیة/ج1ص482) پاسخ: برای وضوح مطلب دو بیان را ذکر می کنیم: الف- میزرا ابوطالب : مراد از «مختص»، همان «محدود» است و ظرف محدود خود دو قسم است:الف- مختص بالمعنی الأخص که در جواب«متی»یا«أینَ»می آید. ب- معدود که در جواب«کم»واقع می شود. و مراد از مبهم ظرفی است که در جواب چیزی واقع نمی شود. (حاشیه میرزا ابوطالب ص172) ب- محمد محیی الدین عبد الحمید :ظرف مختص چهار قسم است: 1- مضاف مانند:یوم الخمیس ،2- ظرفی که موصوف است، مانند: یوم شدید الحرّ ،3- ظرفی که معرفه به«أل» عهد است مانند: الیوم ،4- ظرفی که برای زمان یا مکان خاصی علم است، مانند:رمضان. و مراد از مبهم ظروفی است که از این چهار قسم نباشد،مانند: یوم ، حین ، زمان. (تعلیقه أوضح المسالک/ج2ص148 نکته:برای توضیح بیشتر می توانید به(محمد محیی الدین عبد الحمید/تعلیقه أوضح المسالک/ج2ص237)مراجعه کنید.) با ذکر #آدرس #کپی شود. #نحو_تکمیلی (#نحو_الشباب) https://eitaa.com/NAHV_ALSHABAB

#اشتقاق #اشتقاق_کبیر توضیح عبارت #علامه_مجلسی در روایت است چرا به حضرت علی علیه السلام امیر المومنین گفته اند؟ ائمه (امام باقر، امام صادق، امام رضا) (علیهم السلام) فرموند: «لانه یمیر المومنین بالعلم» ✅یعنی: زیرا ایشان مؤمنین را با علم، اطعام می کند. ❓سؤال: که بین واژۀ #یمیر که از #مور است، و واژۀ #أمیر که از ریشۀ #أمر است، چه ارتباطی وجود دارد؟! #علامه_مجلسی در #مرآة العقول می فرماید: در این مسأله سه احتمال متصوَّر است: ۱. #قلب_مکانی و #ابدال . یعنی (مار یمیر) در اصل (أمر یأمر) بوده ولی همزه به عین الفعل منتقل شده و تبدیل به یاء شده است. البته علامه خودشان این احتمال را بر خلاف قواعد صرفی و واضح البطلان می داند. ۲. #علم_منقول از #جمله . یعنی: در اصل #أمیر فعل #مضارع صیغه ۱۳ بوده و #المؤمنین مفعول به است. (یعنی: مؤمنین را طعام می دهم.) پس بنابر این احتمال، جملۀ فعلیه مضارعیۀ «أمیرُ المؤمنینَ» #علم شده است همان طور که «تأبّط شرّاً» علم گردیده است. ❌اشکال این وجه: در جملاتی که علم می شوند، اعراب اجزای جمله ثابت می ماند. (مراجعه کنید به #باب_الحکایة). در حالی که اعراب «أمیر» به حسب عوامل مختلف تغییر می کند. ۳. #اشتقاق_کبیر مقدمه: ♻️ مور: موج خروشان را گویند. ♻️راهی که رفت و آمد زیادی در آن صورت می گیرد نیز #مور نامیده می شود. ♻️أمیر (از ریشۀ أمر) کسی است که سرکشی دائم دارد ♻️مار زیدٌ فلاناً. یعنی عهده دار تأمین غذای فلانی شد. و لذا امام فرمود مگر ندیده ای که در سوره یوسف می فرماید «نمیر أهلَنا». 🔅اشتقاق کبیر شامل دو نوع است: الف- کلماتی که حروف اصلی آنها متحد است ولی ترتیبش فرق می کند مانند: سلم، لمس، ملس، .... . ب- کلماتی که اکثر حروف اصلی آنها متحد و برخی قریب المخرج است مانند: أمر و مور. ***چون بین کلماتی که از دو گونۀ فوق باشند، قرابت معنایی وجود دارد. نامش را #اشتقاق_کبیر نهادند. پس: 🔆امیر المومنین یعنی کسی که دائما متکفل علم و معرفت مؤمنین است. #أمیر_المؤمنین #وجه_تسمیه #نقش_لغت و #صرف و #اشتقاق_کبیر در فهم معارف دینی #بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد. #دروس_الشباب https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB