#نسخه_شناسی 🔰 تأثير نسخه شناسی در استنباط و فتوا 💠 حضرت آیة الله سید موسی #شبیری_زنجانی (حفظه الله) پرسش: 🔸 #نسخه_شناسى كتب حديث تا چه حد در استنباط و فتوا تأثيرگذار است‌؟ پاسخ: 🔸 بسيار بسيار مهم است و در استنباط احكام، بارها و بارها پيش آمده است كه مغلوط بودن يك نسخه باعث تغيير حكم مستنبط مى‌شود. من چند مثال براى شما مى‌زنم: 1⃣ آقاى #خوئى در كتاب اجاره مى - فرمايند: «صدوق در خصال از محمد بن يحياى عطار نقل كرده و صدوق محمد بن يحيى را درك نكرده است». اينكه ايشان مى‌فرمايند محمد بن يحياى عطار را درك نكرده، درست است، اما اينكه مى‌فرمايند در خصال از محمد بن يحيى نقل كرده، اين درست نيست. در خصال، تحريفى شده است. عبارت خصال اين است: محمد بن احمد بن يحيى العطار عن سعد بن عبد الله يا قال حدثنى سعد بن عبد الله، اين پس و پيش شده، احمد بن محمد بن يحيى بايد باشد، اين محمد بن احمد بن يحيى شده، محمد بن يحيى در سند قرار نگرفته، جاى احمد بن محمد بن يحيى، محمد بن احمد بن يحيى شده و اين سهوى است كه از نظر تقديم و تأخير شده و در وسائل هم كه از هر دو كتاب نقل مى‌كند، صحيحش را نقل مى‌كند، هم از خصال وهم از توحيد صحيحش را نقل كرده و اين چاپى و بعضى نسخه‌هاى خطى كه ما مقابله كرديم، بلا اشكال غلط است و جلو و عقب شده است. 2⃣ مورد ديگر اينكه على بن ابراهيم بلا واسطه خيلى زياد نقل كرده است. ممكن است اصل همه آن‌ها كه بلاواسطه نقل شده، به وسيله پدر او بوده كه نام وى به خاطر بى توجّهى به نسخه حذف شده است؛ چون گاهى روايات در نقل كلينى معلق مى‌شود، يعنى اول سند به اعتبار سند قبلى ذكر نمى‌شود و خيال مى‌شود كه بلا واسطه نقل شده، با اينكه اگر به نسخه اصلى مراجعه شود معلوم مى‌شود كه واسطه دارد. 3⃣ يا اينكه در سند روايتى نام «حسين بن على الكلبى» آمده است؛ در حالى كه در هيچ جا ما پيدا نكرديم كه ذكرى از او شده باشد. به نظر ما اين غلط از نسخه است. چون كتاب الزهد و امثال آن مثل كافى نيست كه هميشه مقابله شده باشد. اين از نسخه‌هاى خيلى نادر است. اين، «حسين بن علوان الكلبى» است كه «حسين بن سعيد» از او نقل مى‌كند. 📚 مقالات: ص۱۳۷-۱۳۸. ۱۳۹۳/۱۲/۱۲ پرسش هایی از آیة الله شبیری زنجانی. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat