🔰 آغاز تدوين کتب رجالی به معنای مصطلح 💠 حضرت آیة الله #خامنه‌ای (حفظه الله): 🔸 اما تدوين كتب رجالى به معناى مصطلح، يعنى آنچه مربوط است به ذكر حالات راويان حديث از لحاظ صفاتى كه در رد و قبول خبر آنان مؤثر مى‏تواند بود، به گمان قوى از نيمه اول قرن دوم يعنى از روزگار رواج حديث آغاز شده است. 🔹 شايد با قاطعيت بتوان گفت كه انگيزه اصلى براى پيدايش اين فن و تدوين مصنفات مربوط به آن، اهتمام و مراقبت شديد و نزديك به وسواسى بود كه محدثان و جمع‏آوران حديث در كار تدوين روايات به كار مى‏بردند. 📚 چهار كتاب اصلى علم رجال ؛ ص۱۷-۱۸. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

🔰 ابن غضائری و سرانجام کتاب فهرست او 💠 حضرت آیة الله #خامنه‌ای (حفظه الله): 🔸 نخستين كسى كه كتابى به تفصيل در زمينه فهرست نگاشت، ابو الحسين احمد بن حسين بن عبيد الله غضائرى معروف به ابن الغضائرى بود كه معاصر شيخ طوسى و شيخ نجاشى و به رتبت مقدم بر آن دو بوده است. 🔹 وى، چنانكه طوسى در مقدمه الفهرست آورده، دو كتاب كامل و بزرگ در اين رشته فراهم آورد: يكى فقط درباره اصول و ديگرى ويژه مصنفات 🔺 ليكن‏ پس از مرگ ناگهانى وى، تنها نسخه اين دو كتاب عزيز و ارزشمند به دست يكى از بازماندگانش تلف شد و اين اثر بزرگ كه اگر باقى مى‏ماند، بى‏گمان از سرمايه‏هاى رجالى شيعه محسوب مى‏گشت، به نسل‌هاى بعد نرسيد. 📚 چهار كتاب اصلى علم رجال، ص: ۱۹-۲۰. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

🔰 نسخه اصلی رجال کشی در دسترس شیخ نجاشی 💠 حضرت آیة الله #خامنه‌ای (حفظه الله): 🔸 در مواردى شيخ نجاشى، صاحب فهرست معروف و معاصر شيخ طوسى، موضوعى را از كتاب كشى نقل مى‏كند كه در كتاب موجود كنونى از آن نشانى نيست. 🔹 و اين دليل است بر آنكه نسخه اصلى كتاب كشى، كه در روزگار نجاشى در دسترس و مورد استناد وى بوده، غير از كتاب اختيار كنونى است و كتاب موجود انتخاب و ملخصى از كتاب كشى است، نه اصل آن. 📚 چهار كتاب اصلى علم رجال، ص: ۲۹. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

🔰 رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) مسموم از دنیا رفتند... 💠 مرحوم شیخ طوسی در تهذیب الأحکام، در کتاب المزار چنین آورده است: 🔸 وَ رَسُولُ اللَّهِ ص مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ بْنِ هَاشِمِ بْنِ عَبْدِ مَنَافٍ سَيِّدُ الْمُرْسَلِينَ وَ خَاتَمُ النَّبِيِّينَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ كُنْيَتُهُ أَبُو الْقَاسِمِ وُلِدَ بِمَكَّةَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ السَّابِعَ عَشَرَ مِنْ شَهْرِ رَبِيعٍ الْأَوَّلِ فِي عَامِ الْفِيلِ وَ صَدَعَ بِالرِّسَالَةِ فِي يَوْمِ السَّابِعِ وَ الْعِشْرِينَ مِنْ رَجَبٍ وَ لَهُ ص أَرْبَعُونَ سَنَةً وَ قُبِضَ بِالْمَدِينَةِ مَسْمُوماً يَوْمَ الْإِثْنَيْنِ لِلَيْلَتَيْنِ بَقِيَتَا مِنْ صَفَرٍ سَنَةَ عَشَرَةٍ مِنَ الْهِجْرَةِ وَ هُوَ ابْنُ ثَلَاثٍ وَ سِتِّينَ سَنَةً وَ أُمُّهُ آمِنَةُ بِنْتُ وَهْبِ بْنِ عَبْدِ مَنَافِ بْنِ زُهْرَةَ بْنِ كِلَابِ بْنِ مُرَّةَ بْنِ كَعْبِ بْنِ لُؤَيِّ بْنِ غَالِبٍ وَ قَبْرُهُ بِالْمَدِينَةِ فِي حُجْرَتِهِ الَّتِي تُوُفِّيَ فِيهَا... 📚 تهذیب الأحکام: ج۶، ص۲. #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

#شیخ_طوسی 💠 ارزش تألیفات شیخ طوسی در جوانی و کهنسالی 🔶 نکته مهم و قابل تأمل، در مجموعه آثار #شیخ_طوسی آن است که بهترین کتاب‌های حدیثی شیخ طوسی در رابطه با احادیث فقهی، در دوران جوانی او نوشته شده است. 🌀 کتاب‌های دوران کهنسالی این شخصیت عظیم‌القدر و بلند مرتبه مانند أمالی و مجالس، در رتبه‌ی پایین‌تری نسبت به کتاب #تهذیب_الأحکام قرار دارد. 📚 طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه: ج۲، ص۶۷. #حدیث #فقه 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

💠 حضرت آیة الله #خامنه‌ای (حفظه الله): 🔸 از برخى كلمات علامه در كتاب خلاصه استفاده مى‏شود كه وى نسخه اصل كتاب كشى را داشته چه، در مواردى مطلبى را از كشى نقل مى‏كند با عبارت: «ذكره الكشى» يا «قال الكشى»، در حالى‏كه از مطلب مزبور در اختيار الرجال نشانى نيست.⁉️ 🔹 ليكن با توجه به اينكه علامه در كتاب خلاصه عين عبارات صاحبان اصول رجاليه را نقل مى‏كند نه تنها مطالب آنان را، بلكه مى‏توان مطمئن بود كه در موارد مزبور، عبارت «ذكره الكشى» يا «قال الكشى» نيز از يكى از كتابهاى مزبور مانند كتاب نجاشى يا فهرست شيخ گرفته شده و از خود علامه نيست، در اين صورت، مطلب را آنان از كتاب كشى نقل كرده‏اند، نه از كتاب علامه.✔️ 📚 چهار كتاب اصلى علم رجال: ص۳۱. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

🔰 اعتبارسنجی روایات با روش «تاریخ گذاری در حدیث» ♦️یکی از روش های محققان غربی در بررسی اعتبار حدیث، نگاه به تاریخ حدیث است. ♦️در روش تاریخ گذاری حدیث در اعتبارسنجی یک روایت، علاوه بر بررسی وثاقت رُوات سند، متن حدیث با تاریخ و سیره مقایسه می گردد. ♦️نمونه‌ی استفاده از این روش را می توان در مقاله «تاریخ گذاری حدیث لن یفلح قوم ولّوا امرهم امرأة بر اساس روش تحلیل متن و اسناد» مشاهده نمود. [١] در این مقاله اعتبار روایت «لَقَدْ نَفَعَنِيَ اللَّهُ بِكَلِمَةٍ أَيَّامَ الْجَمَلِ لَمَّا بَلَغَ النَّبِيَّ ص أَنَّ فارساً [فَارِسَ‏] مَلَّكُوا ابْنَةَ كِسْرَى فَقَالَ لَنْ‏ يُفْلِحَ‏ قَوْمٌ‏ وَلَّوْا أَمْرَهُمُ امْرَأَةً.» [٢] که در منابع اهل سنت نقل و در بعضی متون فقهی شیعه نیز بدان استناد شده است، بررسی می شود. ♦️نویسنده مقاله با بررسی تاریخ ایران در زمان دختر کسری که ایران در اوج اقتدار بوده و هم چنین با بررسی سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مورد بانوان، #مجعول بودن روایت مذکور را نتیجه گرفته است. [١]. http://hadith.riqh.ac.ir/article_10671.html [٢]. صحیح بخاری، ج 158/5، ح 4424، کتاب المغازی، باب کتاب النبی الی کسری و قیصر ج124/8، ح 7099 #استاد_روستایی #حدیث 🆔 @mfihketab 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

💠 حضرت آیة الله #خامنه‌ای (حفظه الله): 🔸 تا آن جا كه ما اطلاع يافته‏ايم نخستين كسى كه براى كتاب كشى نامى ذكر كرده ابن شهر آشوب (متوفا به سال ۵۸۸) صاحب كتاب معالم العلماء است. 🔹 وى در اين كتاب كه به عنوان ذيل و تتميم فهرست شيخ به رشته تحرير درآمده، از كتاب كشى به نام معرفة الناقلين عن الائمة الصادقين‏ ياد مى‏كند و به قرينه نزديكى زمان او با كشى و شيخ جاى ترديد باقى نمى‏ماند كه گفته وى متكى به قراين قطعى بوده و نام كتاب كشى همان است كه او ذكر كرده است. 📚 چهار كتاب اصلى علم رجال: ص۳۶. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

💠 حضرت آیة الله #خامنه‌ای (حفظه الله): 🔸 تحقيق آن است كه كتاب كشى نيز مانند بسيارى از كتاب‌هاى رجالى ديگر، از قبيل فهرست شيخ و فهرست نجاشى، در ترجمه شيعيان و هم غيرشيعيانى كه براى شيعه و از ائمه ايشان روايت كرده‏اند نوشته شده است. 🔹 از اين روست كه در كتاب اختيار به نام كسانى چون محمد بن اسحق و محمد بن المنكدر و عمرو بن خالد و ... برمى‏خوريم كه غيرشيعه ولى راوى از ائمه شيعه‏اند.🌀 📚 چهار كتاب اصلى علم رجال: ص۳۹. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

#نائینی #سید_ابوالحسن_اصفهانی 💠 حضرت آیة الله #شبیری_زنجانی (حفظه الله): 🔰 مذاق امام فهمى 🔸 حدس مى ‏زنم آقاى آسيد ابوالحسن (رحمة الله علیه) از نظر فهم روايت بر آقاى نائينى (قدس سره) مقدم باشد. خود آسيد ابوالحسن هم همين عقيده را داشته است. 🔹 آقاى حاج فقيهى به تناسب قضيه‏ اى از آسيد ابوالحسن نقل مى‏ كرد كه ايشان مى‏ گفته: «اجتهاد، مذاقِ امام فهمى است» . ايشان در اين جهت خودش را مقدّم مى ‏دانسته و به نظر من هم مقدّم بوده است. 🔸 آسيد #محمود_شاهرودى شاگرد نائينى بود و به آسيد ابوالحسن اتّصال نداشت. از آقاى آسيد #محمد_شاهرودى، فرزند آسيد محمود شاهرودى، پرسيدم: پدر شما راجع به آسيد ابوالحسن و آقاى نائينى چه مى‏ گفت؟ او گفت: پدرم مى‏ گفت: از نظر قواعد آقاى نائينى، مقدم است و از نظر فهم روايات، آقاى آسيد ابوالحسن . 🔹 آسيد ابوالحسن اجتهاد را «مذاق امام‏ فهمى» مى ‏دانست و در فهم روايات، ذهن عرفى مستقيمى داشت و از اين جهت بر آقاى نائينى مقدّم بود. 🔸 بسیاری از بحثهای رایج، لفاظی است و از فطريات اوليه یا متّخذ از روايات نيست. ملاك در فقاهت، توجه به فطریات و فهم درست روايات است و آسيد ابوالحسن در اين جهت مقدّم بود. #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

#اختیار_معرفة_الرجال #رجال_کشی 🔰 ویژگی کتاب اختیار معرفة الرجال یا تلخیص رجال کشی 💠 حضرت آیة الله #خامنه‌ای (حفظه الله): 🔸 كتاب نه خاص رجال شيعه است و نه محدود به موثقان و مدح‏شدگان. 🔹 شرح‏حال #زراره، چهره درخشان شيعه و راوى مقبول‏ و موثق، در آن هست؛ شرح حال #ابو_الخطاب_مقلاص، غالى معروف، نيز هست. 🔸 از غيرشيعه فقط كسانى را نام مى‏برد كه براى شيعه روايت كرده و در شمار رجال حديث شيعه باشند. 🔹 پس آمدن نام كسى در اين كتاب نه دليل شيعى بودن اوست و نه نشانه وثاقتش، چنانكه نيامدن نام كسى در آن نه دليل شيعى نبودن اوست و نه دليل ضعفش. 📚 چهار كتاب اصلى علم رجال، ص: ۲۵-۲۶. #رجال #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat

#علامه_مجلسی #بحار_الأنوار 🔰 نحوه برخورد علامه طباطبایی با احادیث کتاب بحارالأنوار 🔹 استاد بزرگوارم حضرت آیت الله انصاری شیرازی فرمود: 🔸 در طول سالیانی که علامه طباطبایی احادیث بحارالأنوار را تدریس می‌نمود، هرگز حدیثی را نفرمود ضعیف یا نادرست است، بلکه هر روایتی هر چند ضعیف السند باشد را به بهترین وجهی معنی و تفسیر می‌فرمود. 🔹 بنابراین هنر آن نیست که هر حدیثی که با عقل ناقص ما سازگار نبود فورا آن را رد کرده و به جعل و دروغ بودن متهم سازیم، بلکه هنر در درست و خوب فهمیدن است. 🔸 اگر نتوانستیم معنای صحیحی برای یک حدیث به دست آوریم در برابر آن سکوت کرده و به گوینده آن رد کنیم، همانگونه که روایات به این روش دستور داده. 🔹 علامه مجلسی نیز در چند جای بحارالانوار به این روش عمل کرده است. 📚 عابدی، احمد، آشنایی با بحارالأنوار: ص131-132. #حدیث 🆔 @Dar_Masire_Feghahat