عبد الله بن مقفع (قسمت نخست) نام حکمت عملی معمولا با بزرگانی چون فارابی و خواجه طوسی عجین شده است لکن بی‌تردید در انتقال، حفظ و توسعه میراث حکمت عملی اندیشمندان زیادی نقش داشته‌اند که امروزه کمتر از آنها می‌شنویم. از جمله این دانشمندان می‌توان به ابن مقفع اشاره کرد که شاید بتوان وی را قدیمی‌ترین اندیشمندی دانست که آثار قابل توجهی در حکمت عملی، چه اخلاق و چه سیاست، از وی باقیمانده است. عبدالله بن مقفع (با نام پیشین روزبه پورِ دادويه) بنابر برخی اقوال، در حوالی سال 106 هـ.ق. در فیروزآباد فارس زاده شد. وی که ظاهرا به دین مانویان بود، پس از مدتی به اسلام گروید؛ هرچند پذیرش واقعی اسلام توسط وی همچنان موضع گفتگو و جدل تاریخ‌پژوهان است لکن از آثار وی نشانه‌ واضحی بر خلاف این مدعا به دست نمی ‌آید گرچه در آثار وی نشانه‌های مستقیم از مسلمانی نیز به ندرت به چشم می‌آید. عمده اشتغال وی دبیری دربار والیان و حاکمان مناطق مختلف در حوزه خلافت اموی و عباسی بوده است و از همین راه نیز ثروت انبوهی اندوخته بود. وی عمدتا به عنوان مترجم آثار مهمی از زبان‌های هندی، فارسی میانه و یونانی به عربی شناخته ‌می‌شود. شاید بتوان ترجمه کلیله و دمنه از پهلوی به عربی را مهم‌ترین اثر وی به شمار آورد. برخی از رساله‌های منطقی یونانی چونان باری‌ارمیناس و ایساغوجی نیز برای نخستین بار به قلم وی به زینت ترجمه آراسته شده است. از جمله آثار باقیمانده وی در اخلاق و سیاست می‌توان به الأدب الکبير، الأدب الصغير، الدرة الیتيمة، رسالة في الصحابة اشاره کرد. در فرسته دیگری به معرفی مختصر آثار وی خواهیم پرداخت. سرانجام ابن مقفع در سال 142 هـ.ق. توسط یکی از والیان منسوب به بنی عباس در بصره و در زمان منصور دوانیقی به قتل رسید. گفته می‌شود همکاری‌های وی در مقام مشاوره والیان و حاکمان یا زبان گزنده و هجوآمیز وی در بسته شدن طومار زندگی کوتاهش نقش داشته است. نقل شده است که كسى‌ او را به‌ «نان‌ و نمكى‌» مهمان‌ كرد. ابن‌ مقفع‌ هنگام‌ طعام‌ ديد كه‌ مهماندار چيزی جز آن‌ نان‌ و نمك‌ بر خوان‌ ننهاده‌. سپس‌ چون‌ درويشى‌ به‌ طلب‌ خوراك‌ آمد، صاحبخانه‌ او را به‌ شكستن‌ ساق‌های پا تهديد كرد. ابن‌ مقفع‌ وی را اندرز داد كه‌ برود، زيرا اين‌ صاحبخانه‌ هر چه‌ گويد، همان‌ كند!!! ادامه دارد ... برای مطالعه بیشتر: مقاله ابن مقفع در دایره المعارف بزرگ اسلامی پی نوشت: تصویر پیوست به این فرسته، نقاشی خیالی هنرمند برجسته لبنانی جبران خلیل جبران از ابن مقفع است. #انسانیات #معرفی_شخصیت #ابن_مقفع 🔍 نشانی ما: https://eitaa.com/Ensaniyaat 🖌 ارتباط با مدیر: https://eitaa.com/m_khayatzadeh

🖋معرفی کلیله و دمنه به قلم ابن مقفع این کتاب کلیله و دمنه فراهم آمدۀ علما و براهمۀ هند است در انواع مواعظ و ابواب حِکَم و امثال، و همیشه حکمای هر صنف از اهل علم می کوشیدند و به دقایقِ حلیه، گِرد آن می گشتند که مجموعی سازند مشتمل بر مَناظِم حال و مآل و مصالح معاد و معاش، تا آنگاه که ایشان را این اتفاق خوب روی نمود و بر این جمله وضعی دست داد که سخن بلیغ با معانی بسیار از زبان مرغان و بهایم و وحوش جمع کردند و چند فایده ایشان را اندر آن حاصل آمد: ✅ اول آنکه در سخن مجالِ تصرّف یافتند تا هر باب که افتتاح کردند، به تمامتِ اشباع برسانیدند. ✅ و دیگر آنکه پند و حکمت و لهو و هزل به هم پیوستند تا حکماء آن را برای استفادت مطالعه کنند و نادانان برای افسانه بخوانند و اَحداثِ متعلمان به طریق تحصیل علم و مَوعِظَت نگرند و ضبط آن بر ایشان سبک خیزد و چون در حد کهولت و مَوسِم عقل و تجربت رسند و در آن محفوظ تاملی کنند صحیفۀ دل را پر فواید بینند و ناگاه بر ذخایر نفیس و گنج های شایگان مظفر شوند و مثال این همچنان است که مردی در حد بلوغ بر سر گنجی افتد که پدر از جهت او نهاده باشد، فَرحی بدو راه یابد و در باقی عمر از کسب فارغ آید. ... و خوانندگان این کتاب را باید که همت بر تفهّم معانی مقصور گردانند و وجوهِ استعارات آن را بشناسند تا از دیگر کتب و تجارب بی نیاز شوند و همچون کسانی نباشند که مشت در تاریکی زنند و سنگ از پس دیوار اندازند و آنگاه بنای کارهای خویش و تدبیر معاش و معاد بر قَضیَّت آن نهند تا جمالِ منافع آن هر چه تابنده تر روی نماید و دوام فواید آن هر چه پاینده تر دست دهد. و ابن مقفع گوید که ما چون اهل فارس را دیدیم که کتاب را از زبان هندوی به پهلوی ترجمه کردند خواستیم که اهل عراق و شام و حجاز را هم از آن نصیب باشد و به لغت تازی که زبان ایشان است، ترجمه کرده آید. 📚 منبع: کلیله و دمنه، نشر بوستان کتاب، صص 89 و 90 و 95 و 96 #مداد_الحکما #کلیله_و_دمنه #ابن_مقفع •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

معرفی کتاب الادب الکبیر در بخش نخست از فیلسوف الدوله، مروری بر زندگی نامه و آثار عبدالله بن مقفع داشتیم. در ادامه نیز مروری تفصیلی بر کلیله و دمنه داشتیم که به قلم توانای ابن مقفع از پهلوی به عربی ترجمه و ابوابی نیز بدان افزوده شده بود. در این بخش و بخش های آتی به معرفی تالیفات وی در حوزه حکمت عملی می پردازیم. یکی از این آثار، الادب الکبیر نام دارد. در ادامه بیشتر با این اثر آشنا خواهیم شد. #مداد_الحکما #ابن_مقفع #إنسانیات •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

معرفی کتاب الادب الکبیر (بخش اول) بخش اول: دربارۀ کتاب الادب الکبیر، پندنامه ای مختصر (حدود ۵۰ صفحه) درباره آیین کشورداری و آداب و رسوم اجتماعی است که به زبان عربی به خامه تحریر درآمده. الادب الکبیر مشتمل بر دو بخش عمده است: اصول و فصول. ابن مقفع در بخش اصول، نکاتی کلی پیرامون دین، اصلاح بدن، جود و بخشش، پیش رو بودن، سخن گفتن و معیشت بیان کرده است. فصل های کتاب نیز درباره آداب سرپرستی امور (ولایت)، آداب سلطنت و آداب معاشرت با دوستان هستند. ابن مقفع در طلیعه کتاب می گوید: پیشینیان ما دارای جثه ای بزرگ، خردهایی افزون تر و نیرویی سخت تر بوده و عمری درازتر داشته اند؛ با آن عمر دراز تجربه اندوزی کرده اند، از این روی دیندارانشان به علم و عملی فراوان تر از ما آراسته بودند و دنیا دارانشان نیز در سخن آرائی و فضل فزونی داشتند. ایشان این تجربیات را برای ما نیز بجا گذاشته اند. در این زمان تنها کوشش دانشمندان ما، باید بهره بردن و پیروی از سیره ایشان باشد. ابن مقفع مطالب گذشتگان را بدین صورت دسته بندی می کند: تعظیم خداوند متعال، واداشتن به توجه به او و درخواست از او، کوچک شمردن دنیا و بی اعتنایی به آن، نگارش اصناف علم، جداکردن اقسام آن و دسته بندی اجزاء هر علم، بیان روش علوم، توضیح مبانی و مآخذ هر علم، بیان صورت های ادب و انواع اخلاق. در بخش های دیگر، مروری بر ترجمه ها و محتوای اصول و فصول الادب الکبیر خواهیم داشت. #مداد_الحکما #ابن_مقفع #إنسانیات •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

معرفی کتاب الادب الکبیر (2) در بخش نخست، دربارۀ محتوای کتاب الادب الکبیر سخن گفتیم و مروری مختصر بر مقدمۀ ابن مقفع بر آن داشتیم. در این بخش، مروری بر ترجمه های این اثر خواهیم داشت. #مداد_الحکما #ابن_مقفع #إنسانیات •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2