eitaa logo
انسانیات
414 دنبال‌کننده
55 عکس
2 ویدیو
2 فایل
﷽ إِنْسانیَّات، محفلی مجازی برای هم اندیشی جویندگان «حکمت عملی». این انجمن به همت گروهی از پژوهشگران حکمت عملی مدیریت می شود. ارتباط با ما: https://eitaa.com/Ensaniyaat_admin انسانیات در سایر بسترهای مجازی: https://zil.ink/ensaniyaat
مشاهده در ایتا
دانلود
بخش اول: کلیله و دمنه به قلم نصرالله منشی بنای ابواب آن بر حکمت و موعظت نهاده و آنگاه آن را در صورت هزل فرا نموده تا چنانکه خواص مردمان برای شناختن تجارب بدان مایل باشند؛ عوام به سبب هزل هم بخوانند و به تدریج آن حکمت ها در مزاج ایشان متمکن گردد؛ و به حقیقت کانِ خرد و حَصافت و گنج تجربت و ممارست است؛ هم سیاست پادشاهان را در ضبط ممالک به شنودن آن مددی تواند بود و هم اوساط مردمان را در حفظ مال و ملک از خواندن آن فایده ای حاصل تواند شد. و یکی از براهمۀ هند (1) را پرسیدند که «می گویند به جانب هندوستان کوه هاست و در وی داروها می روید که مرده بدان زنده می شود؛ طریق بدست آمدن آن چه باشد؟»؛ جواب داد که «حَفِظتَ شیئا و غابت عنک اشیاء؛ این سخن از اشارات و رموز متقدمان است که از آن کوه ها، علما را خواسته اند، و از آن داروها سخنان ایشان را، و از مردگان جاهلان را که به سماع آن زنده گردند و به سِمَت علم، حیات ابد یابند. و این سخنان را مجموعه ای است آن را کلیله و دمنه خوانند و در خزاین ملوک هند باشد اگر به دست توانی آوردن این غرض به حصول پیوندد. ... دابشلیم، رایِ هند (2) که این جمع به نام او کرده اند، سِمَت پادشاهی داشت و بیدپای برهمن، که مصنف اصل است، از جملۀ اولیا و وزرای او بوده است و بدین کتاب، کمال خرد و حَصافت وی را می توان شناخت. ... و این کتاب را پس از ترجمۀ ابن مقفع و نظم رودکی، ترجمه ها کرده اند لیکن می نماید که مراد ایشان تقریر سَمَر (3) و تحریر حکایت بوده است، نه تفهیم حکمت و ایضاح موعظت؛ و در جمله چون رغبت مردمان از مطالعۀ کتب تازی قاصر گشته است و آن حِکَم و مواعظ مهجور مانده بود، بر خاطر من گذشت که آن را ترجمه کرده آید و در بسط سخن و کشف اشارات آن اِشباعی رود و آن را به آیات و اخبار و ابیات و اَمثال موکد گردانیده شود تا این کتاب را که مردۀ چند هزار ساله است، اِحیایی باشد و مردم از منافع و فواید آن محروم نمانند. 📚 منبع: دیباچۀ کلیله و دمنه، نشر بوستان کتاب، ص 61 و 62 و 69 🖋پی نوشت: (1) براهمه جمع برهمن به معنای حکما و دانشمندان هندوان (2) رایِ بر وزن جای، سلاطین و حکام و بزرگان هندوستان را گفته اند. (3) سمر: افسانۀ شب. ‌ •┈┈••✾••┈┈• @Ensaniyaat | إِنْسانيّاتْ
معرفی کتاب کلیله و دمنه (بخش دوم): معرفی کلیله و دمنه به قلم عبدالله بن مقفع (مترجم کتاب کلیله و دمنه از زبان پهلوی به عربی) •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2
🖋معرفی کلیله و دمنه به قلم ابن مقفع این کتاب کلیله و دمنه فراهم آمدۀ علما و براهمۀ هند است در انواع مواعظ و ابواب حِکَم و امثال، و همیشه حکمای هر صنف از اهل علم می کوشیدند و به دقایقِ حلیه، گِرد آن می گشتند که مجموعی سازند مشتمل بر مَناظِم حال و مآل و مصالح معاد و معاش، تا آنگاه که ایشان را این اتفاق خوب روی نمود و بر این جمله وضعی دست داد که سخن بلیغ با معانی بسیار از زبان مرغان و بهایم و وحوش جمع کردند و چند فایده ایشان را اندر آن حاصل آمد: ✅ اول آنکه در سخن مجالِ تصرّف یافتند تا هر باب که افتتاح کردند، به تمامتِ اشباع برسانیدند. ✅ و دیگر آنکه پند و حکمت و لهو و هزل به هم پیوستند تا حکماء آن را برای استفادت مطالعه کنند و نادانان برای افسانه بخوانند و اَحداثِ متعلمان به طریق تحصیل علم و مَوعِظَت نگرند و ضبط آن بر ایشان سبک خیزد و چون در حد کهولت و مَوسِم عقل و تجربت رسند و در آن محفوظ تاملی کنند صحیفۀ دل را پر فواید بینند و ناگاه بر ذخایر نفیس و گنج های شایگان مظفر شوند و مثال این همچنان است که مردی در حد بلوغ بر سر گنجی افتد که پدر از جهت او نهاده باشد، فَرحی بدو راه یابد و در باقی عمر از کسب فارغ آید. ... و خوانندگان این کتاب را باید که همت بر تفهّم معانی مقصور گردانند و وجوهِ استعارات آن را بشناسند تا از دیگر کتب و تجارب بی نیاز شوند و همچون کسانی نباشند که مشت در تاریکی زنند و سنگ از پس دیوار اندازند و آنگاه بنای کارهای خویش و تدبیر معاش و معاد بر قَضیَّت آن نهند تا جمالِ منافع آن هر چه تابنده تر روی نماید و دوام فواید آن هر چه پاینده تر دست دهد. و ابن مقفع گوید که ما چون اهل فارس را دیدیم که کتاب را از زبان هندوی به پهلوی ترجمه کردند خواستیم که اهل عراق و شام و حجاز را هم از آن نصیب باشد و به لغت تازی که زبان ایشان است، ترجمه کرده آید. 📚 منبع: کلیله و دمنه، نشر بوستان کتاب، صص 89 و 90 و 95 و 96 •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2
معرفی کتاب کلیله و دمنه (بخش سوم): مروری بر محتوای کتاب کلیله و دمنه 🔗 بخش اول 🔗 بخش دوم •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2
🌱 بخش سوم: مروری بر محتوای کلیله و دمنه 🔰 در دو بخش قبل، معرفی کتاب کلیله و دمنه به قلم دو تن از شهیرترین مترجمان آن از نظر مخاطبان انسانیات گذشت. همان طور که از گفتۀ ایندو برآمد، کلیله و دمنه، نوشتۀ بیدپای برهمن از وزراء دابشلیم، سطان هند، است. این کتاب که با عنوان پنج تنترا و به زبان سانسکریت نگاشته شده است، در عصر ساسانی توسط برزویه (مهتر اطبای پارس) به ایران منتقل و به زبان پهلوی ترجمه شد. پس از اسلام نیز ترجمه های متعددی برای آن نگاشته شد. 🔰 مضمون کتاب، حکایت های گوناگونی است که اغلب از زبان حیوانات نقل می شوند. کلیله و دمنه نیز نام دو شغال است که همراه یک شیر در بیشه ای زندگی می کنند و داستان های کتاب از زبان این دو حکایت می شود. 🔰 آنگونه که نصرالله منشی (مترجم کتاب به فارسی) می گوید، کلیله و دمنه در نسخۀ هندی خود مشتمل بر ده باب بوده است و پارسیان شش باب دیگر بدان افزوده اند. 💠 ده باب اصلی کتاب عبارتند از: 1. الأسد و الثَّور (شیر و گاو)؛ 2. الفحص عن امر دمنه (جستجو از کار دمنه)؛ 3. الحمامة المطوّقة (کبوتر طوق دار)؛ 4. البوم و الغربان (بوم و زاغ)؛ 5. القِرْد و السُّلَحْفاة (میمون و لاکپشت)؛ 6. الناسک و ابن عِرس (زاهد و راسو)؛ 7. السِّنَّور و الجُرَذ (گربه و موش صحرایی)؛ 8. الملک و الطّائر (پادشاه و پرنده)؛ 9. الاسد و ابن آوی (شیر و شغال)؛ 10. الأسوارِ و اللَّبْوَة (تیرانداز و ماده شیر). 💠 باب‌های الحاقی نیز از این قرار است: 1. باب ابتداء کلیله و دمنه؛ 2. برزویة الطبیب؛ 3. الناسَکَ و الضیف (زاهد و مهمان)؛ 4. البلار و البراهمة (بلار اسم وزیر پادشاهی بوده است)؛ 5. السّائِحِ و الصّائِغ (جهانگرد و زرگر)؛ 6. ابن المَلِک و أصحابِه (پسر پادشاه و یارانش) 🔸 البته، در بعضی از نسخه های اصل عربی، باب الحمامه و الثعلب و مالک الحزین (کبوتر و روباه و مرغ آبی) آمده است و در برخی دیگر از این نسخ، باب ملک الجرذان و وزرائه آمده است. بر این اساس، ابواب کلیلۀ عربی به هجده می رسد و هیچ یک از این دو باب در ترجمۀ فارسی نصرالله منشی نیامده است. •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2
معرفی کتاب کلیله و دمنه (بخش چهارم): مروری بر ترجمه های کتاب کلیله و دمنه 👈 قسمت های قبلی نمودار ترجمه کتاب کلیله و دمنه به زبان های مختلف •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2
بخش چهارم: مروری بر ترجمه های کلیه و دمنه 1. بُرزوَیه، طبیب و حکیم ایرانی، کلیه و دمنه را به فرمان انوشیروان از هند به ایران آورد و به زبان پهلوی ترجمه کرد (1). 2. نضر بن حارث پیش از ابن مقفع آن را به عربی ترجمه کرد. 3. عبدالله بن مقفع، کاتب ابوجعفر منصور عباسی، آن را از پهلوی به عربی ترجمه کرد. 4. عبدالله بن هلال اهوازی آن را برای یحیی بن خالد برمکی -وزیر مهدی و رشید عباسی- به فارسی ترجمه کرد؛ 5. ابان بن اسحق اللاحقی و ابن الهباریه این کتاب را به زبان عربی به رشتۀ نظم درآوردند؛ 6. سهل بن نوبخت آن را برای یحیی بن برمکی به زبان پارسی به نظم درآورد؛ 7. رودکی در عهد ابونصر سامانی، این کتاب را به نظم فارسی درآورد که تنها اشعاری چند از آن باقی مانده است؛ 8. نظام الملک ابوالمعالی نصرالله بن عبدالحمید منشی در عهد بهرامشاه غزنوی، ترجمۀ عربی ابن مقفع را به فارسی ترجمه کرد. این کتاب به نام «کلیلۀ بهرامشاهی» اشتهار یافته است؛ 9. فضل الله بن عثمان بن محمد الاسفزاری، مَثَل ها و شواهد عربی کلیلۀ بهرامشاهی را برای مجد الدوله علی المستوفی، به فارسی ترجمه کرد؛ 10. بهاء الدین احمد بن محمد طوسی، متلخص به قانعی، این اثر را در عهد سلجوقیان به نظم فارسی درآورد؛ 11. قاضی ابوالمکارم اسعد بن الخطیر المماتی المصری الکاتب، آن را در عصر سلطان صلاح الدین -پادشاه مصر و شامات- به نظم عربی درآورد؛ 12. ملاحسین کاشفی، کلیلۀ بهرامشاهی را برای نظام الدوله امیر شیخ احمد جغتایی، مشتهر به سهیلی، تنقیح و تحریر کرد. این اثر با عنوان «انوار سهیلی» مشتهر شده است. 13. یکی از شعراء، متخلص به فغانی، این اثر را به ترکی ترجمه کرده است؛ 14. ابوالفضل بن مبارک هندی، کلیلۀ بهرامشاهی را تسهیل و تخلیص کرده و به نام «عیار دانش» نامیده است؛ 15. آیت الله حسن زادۀ آملی نیز دو باب کلیلۀ عربی که به فارسی ترجمه نشده بود، را به فارسی ترجمه کرده است. 📚منبع: مقدمۀ آیت الله حسن زاده بر کلیله و دمنه، نشر بوستان کتاب، صص 9 - 12 🖋پی نوشت: (1)ابن مقفع در مقدمه خود بر کتاب، داستان آوردن کلیله و دمنه به ایران را با بیان بسیار شیوا و نغز روایت کرده است (مراجعه شود به: کلیله و دمنه، نشر بوستان کتاب، صص 73 - 88). •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2