#پی_نوشت فارابی در «آراء مدینه فاضله» دوازده ویژگی برای رییس مدینه می شمرد که به برخی از آنها مستند به عبارات زیر در مصاحبه خیالی فوق اشاره شده است: 1. أن يكون محبا للصدق و أهله، مبغضا للكذب و أهله؛ ۲. أن يكون الدرهم و الدينار و سائر أعراض الدنيا هيّنة عنده؛ ۳. أن يكون بالطبع محبا للعدل و أهله، و مبغضا للجور و الظلم و أهلهما؛ ۴. أن يكون قويّ‌ العزيمة على الشيء الذي يرى أنه ينبغي أن يفعل، جسورا عليه، مقداما غير خائف، و لا ضعيف النفس. 📚 آراء أهل المدینة الفاضلة و مضاداتها، صص۱۲۳-۱۲۴ #إنسانیات #وقایع_اتفاقیه #فارابی #رئیس_جمهور 🔍 نشانی ما: https://eitaa.com/Ensaniyaat 🖌 ارتباط با مدیر: https://eitaa.com/m_khayatzadeh

#پی_نوشت مستند نامه خیالی ارسطو به اعضای شورای نگهبان به قرار زیر است: «می توان ادعا کرد مناصب و احترامات حکومت باید بر پایه تبعیض توزیع شود. بدین معنی که کسانی به این مناصب و احترامات برسند که در یک خصلت نیکو برتر از دیگران باشند؛ اگرچه در همه خصال و خصایص دیگر برابر و همانند آنان به شمار آیند.» (سیاست ارسطو، کتاب ۳، فصل ۷، ص۱۳۲، ۱۲۸۳ب) «اگر یک خاندان یا یک تن در فضایل از دیگران برتر باشند، چنانکه هیچکس با ایشان برابری نتواند کرد، بی گمان آن خاندان یا آن تن را باید به شهریاری برگزید و در همه کارها حق حاکمیت بخشید.» (سیاست ارسطو، کتاب ۳، فصل ۱۱، ص۱۵۳، ۱۲۸۸الف) 🔎 #إنسانيات @Ensaniyaat

#پی_نوشت 🖋 حاشیه ای بر حکایت گلستان در تکمیل حکایت منقول از سعدی می توان به این نکته توجه داد که یکی از تمثیل های رایج و پر اثر در حکمت عملی، تناظر بین مدبر مدینه و پزشک است. مثلا فارابی در فصول منتزعة با استفاده از این تناظر، در چند فصل ابعاد گوناگونی از تدبیر مدینه را تبیین می کند. 🔷 از جمله در فصل سوم کار پزشک را این چنین تبیین می کند: «متى انحرف البدن عن الاعتدال من مزاجه فالذي يردّه إلى الاعتدال و يحفظه عليه هو الطبيب.» 🔷 سپس در ادامه کارویژه مدبر مدینه را چنین معرفی می کند: «كذلك إذا انحرفت المدينة في أخلاق أهلها عن الاعتدال، فالذي يردّها إلى الاستقامة و يحفظها عليها هو المدنيّ.» 🔷 وی در ادامه در باره نقاط اشتراک و افتراق مدیر و پزشک چنین جمع بندی می کند: «فالمدنيّ و الطبيب يشتركان في فعليهما و يختلفان في موضوعَيْ صناعتهما. فإنّ موضوع ذلك هو الأنفس، و موضوعَ هذا هوالأبدان. و كما أنّ النفس أشرف من البدن،كذلك المدنيّ أشرف من الطبيب.» 📚 فصول منتزعة، فصل ۳، ص۲۴ 🔎 #إنسانيات @Ensaniyaat

#پی_نوشت 🔰 پیام خیالی حکیم فارابی مستند به عبارات وی در دو کتاب فصول منتزعه و تحصیل السعادة تدوین شده است. متون مورد استناد به شرح زیر است: 📚 «ينبغي أن يفحص عن الفضيلة الكاملة التي هي أعظمها قوة، أي فضيلة هي‌؟ هل هي مجموع الفضائل كلّها؟ أو أن تكون فضيلة ما، أو عدّة فضائل، قوتها قوة الفضائل كلّها؟ فأي فضيلة ينبغي أن تكون قوتها قوة الفضائل كلّها حتى تكون تلك الفضيلة أعظم الفضائل قوة‌؟! ف‍تلك الفضيلة، هي الفضيلة التي إذا أراد الإنسان أن يوفّي أفعالها لم يمكنه ذلك إلاّ باستعمال أفعال سائر الفضائل كلّها» (تحصیل السعادة (در الأعمال الفلسفية)، صص۱۵۶-۱۵۷) 📚 عسير و بعيد أن يوجد من هو معدّ بالطبع نحو الفضائل كلّها، الخلقيّة و النطقيّة، إعدادا تامّا كما أنه عسير أن يوجد من هو بالطبع معدّ نحو الصنائع كلّها. و كذلك عسير و بعيد أن يوجد من هو معدّ بالطبع لأفعال الشرور كلّها، إلاّ أنّ الأمرين جميعا غیر ممتنعين. (فصول متنزعة، فصل۱۱، ص۳۲) ‌ •┈┈••✾••┈┈• @Ensaniyaat | إِنْسانيّاتْ

#پی_نوشت مناظره انتخاباتی سقراط و فایدروس، برگرفته از رساله فایدروس افلاطون است. متن تفصیلی این گفتگو که بخشی از رسالۀ فایدروس افلاطون است، تقدیم حضورتان می شود. 📚 منبع: دورۀ کامل آثار افلاطون، رسالۀ فایدروس، ج 3، صص 1331 - 1335 #إِنْسانيّاتْ #وقایع_اتفاقیه #رساله_فایدروس ‌‌•┈┈••✾••┈┈• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

🌱 متابعین گرامی انسانیات! کلیله و دمنه دو شگالند (۱) که در معیت شیری در بیشه ای گذر عمر می کنند. دمنه را سودای تقرب به شیر افتاد و کلیله را بنای بر مخالفت. در میان گفتگوی ایشان، لطیفه ای در باب تعامل با ملوک به میان آمده که ذکر آن در بخش پندانه خالی از لطف نمی نماید. #پی_نوشت (۱) شگال: شغال #پندانه #کلیله_و_دمنه #تحفة_الملوك •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

📝 کلیله گفت: انگار که به ملک نزدیک شدی بچه وسیلت منظور گردی و بکدام دالّت منزلت رسی؟ 🔸 [دمنه] گفت: اگر قربتی یابم و اخلاق او را بشناسم خدمت او را به اخلاص عقیدت پیش گیرم و همت بر متابعت رای و هوای او مقصور گردانم و از تقبیح احوال و افعال وی بپرهیزم، و چون کاری آغاز کند که بصواب نزدیک وبصلاح ملک مقرون باشد آن را در چشم و دل وی آراسته گردانم و در تقریر فواید و منافع آن مبالغت نمایم تا شادی او بمتانت رای و رزانت (۱) عقل خویش بیفزاید، و اگر در کاری خوض کند که عاقبت وخیم و خاتمت مکروه دارد و شر و مضرت و فساد و معرت آن بملک او بازگردد پس از تامل و تدبر برفق هرچه تمامتر و عبارت هرچه نرم تر و تواضعی در ادای آن هرچه شامل تر غور و غایله آن با او بگویم و از وخامت عاقبت آن او را بیگاهانم، چنانکه از دیگر خدمتگاران امثال آن نبیند. چه مرد خردمند چرب زبان اگر خواهد حقی را در لباس باطل بیرون آرد و باطلی را در معرض حق فرا نماید. باطلی گر حق کنم عالم مرا گردد مقر ورحقی باطل کنم منکر نگردد کس مرا و نقاش چابک قلم صورتها پردازد که در نظر انگیخته نماید و مسطح باشد، و مسطح نماید و انگیخته باشد نقاش چیره دست است آن ناخدای ترس عنقا ندیده صورت عنقا کندهمی و هرگاه که ملک هنرهای من بدید برنواخت من حریص تر از آن گردد که من بر خدمت او. 🔸 کلیله گفت: اگر رای تو بر این کار مقرر است و عزیمت در امضای آن مصمم، باری نیک برحذر باید بود که بزرگ خطری است. و حکما گویند بر سه کار اقدام ننماید مگر نادان: صحبت سلطان، و چشیدن زهر بگمان و، سر گفتن با زنان. و علما پادشاه را بکوه بلند تشبیه کنند که درو انواع ثمار و اصناف معادن باشد لکن مسکن شیر و مار و دیگر موذیات که بررفتن در وی دشوار است و مقام کردن میان آن طایفه مخوف. 🔸 دمنه گفت: راست چنین است، لکن هرکه از خطر بپرهیزد خطیر نگردد از خطر خیزد خطر، زیرا که سوده ده چهل برنبندد گر بترسد از خطر بازارگان و در سه کار خوض نتوان کرد مگر برفعت همت و قوت طبع: عمل سلطان و بازارگانی دریا و مغالبت دشمن. و علما گویند مقام صاحب مروت بدو موضع ستوده است: در خدمت پادشاه کامران مکرم، یا در میان زهاد قانع محترم. 📚 کلیله و دمنه, باب الاسد و الثور، صص ۱۲۵ - ۱۲۷ #پی_نوشت (۱) رزانت به فتح راء: آهستگی و وقار •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

#پی_نوشت 🍀 نامۀ سرگشاده افلاطون به ملت ایران برگرفته از بخشی از کتاب هشتم رسالۀ «جمهوری» است. 💠 کتاب جمهور (Republic) که در فارسی با نام جمهوریت نیز شهرت دارد از مشهورترین و تأثیرگذارترین متون کلاسیک فلسفه سیاسی در غرب به‌شمار می‌آید. کتاب شامل ۱۰ نمایشنامه به صورت گفتگو میان سقراط و افراد دیگر است و در آن به مسایلی از قبیل عدالت، نوع حکومت و حقیقت پرداخته شده‌است. 💠 این گفتگوها در خانه‌ای واقع در نزدیکی دروازه پیرائوس شهر آتن صورت می‌گیرد. صاحب‌خانه پیرمردی پولدار و آریستوکرات به نام کفالوس است. در میان جمع علاوه بر سقراط، پولمارخوس پسر کفالوس، گلاوکن و آدیمانتوس برادران افلاطون، و تراسیماخوس سوفسطایی نیز حضور دارند. 💠 افلاطون در در کتاب هشتم به سراغ نمونه‌هایی از بی‌عدالتی در کشور و افراد می‌رود. او چهار سنخ حکومت ناعادل و سنخ‌های شخصیتی متناظر با آن‌ها را بررسی می‌کند. این چهار گونه عبارتند از ارتش‌سالاری (تیموکراسی)، گروه‌سالاری (الیگارشی)، مردم‌سالاری (دموکراسی) و حکومت استبدادی (تیرانی) 🔗 به پیوست بخشی از کتاب هشتم جمهوری تقدیم حضورتان می شود. 📚 منبع: دورۀ کامل آثار افلاطون، ج 2، صص 1192 - 1194 #وقایع_اتفاقیه #رساله_جمهوری •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

شمع آل محمد، و از جملۀ علایقْ مجرد، سید زمانه خود، ابوعبداللّه الحسین بن علی بن ابی طالب، رضی اللّه عنهما از محققان اولیا بود و قبلۀ اهل بلا و قتیل دشت کربلا و اهل این قصه بر درستی حال وی متفق‌اند که تا حق ظاهر بود مر حق را متابع بود چون حق مفقود شد شمشیر بر کشید و تا جان عزیز فدای شهادت خدای عزّ و جلّ نکرد نیارامید. ... و وی را کلام لطیف است اندر طریقت حق، و رموز بسیار و معاملت نیکو. از وی روایت آرند گفت: «أشْفَقُ الإخوانِ عَلَیک دینُکَ.» شفیق‌ترین برادران تو بر تو دین توست؛ از آن‌چه نجات مرد اندر متابعت دین بود و هلاکش اندر مخالفت آن. پس مرد خردمند آن بود که به فرمان مشفقان بود و شفقت آن بر خود بداند و جز بر متابعت آن نرود و برادر آن بود که نصیحت نماید و در شفقت نبندد. 📚 هجویری, کشف المحجوب, بابٌ فی ذکر أئمَّتِهِم من اهل البیت #پی_نوشت کاشی‌کاری صحنهٔ نبرد حسین بن علی عليهما السلام و لشکر یزید در ظهر عاشورا، تکیه معاون‌الملک کرمانشاه #حسینیه_انسانیات •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

... چون حسین علی را با فرزندان وی رضوان اللّه علیهم اندر کربلا بکشتند، جز وی کسی نماند که بر عورات قیم بودی و او بیمار بود ... چون ایشان را بر اشتران برهنه به دمشق اندر آورند پیش یزید بن معاویه اخزاه اللّه یکی ورا گفت: «کَیْفَ أصْبَحْتُم یا علی و یا أهلَ بَیْتِ الرَّحْمةِ؟ قال: «أصْبَحنا مِنْ قَوْمِنا بِمَنْزِلَةِ قَوْمٍ مُوسی مِنْ آلِ فرعون، یُذّبِّحونَ أبْناءَنا و یَسْتَحیُونَ نِساءَنا، فلا نَدْری صَباحَنا من مَساءِنا، و هذا مِنْ حَقیقةِ بلاءِنا.» «بامدادتان چون بود، یا علی و یا اهل بیت رحمت؟» گفت: «بامداد ما از جفای قوم خود، چون بامداد قوم موسی از بلای قوم فرعون بود که فرزندان ایشان را می‌کشتند و عوراتشان را برده می‌گرفتند؛ تا نه بامداد و نه شبانگاه می‌شناسیم و این از حقیقت بلای ماست و ما مر خداوند را جل جلاله شکر گوییم بر نعمتهای وی و صبر کنیم بر بلیات وی.» 📚 هجویری, کشف المحجوب, بابٌ فی ذکر أئمَّتِهِم من اهل البیت #پی_نوشت کاشیکاری صحنه ورود اهل بیت امام حسین علیه السلام به مجلس یزید بن معاویه، تکیه معاون‌الملک کرمانشاه #حسینیه_انسانیات •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

معرفی کتاب کلیله و دمنه (بخش چهارم): مروری بر ترجمه های کتاب کلیله و دمنه 👈 قسمت های قبلی #إِنْسانيّاتْ #مداد_الحکما #کلیله_و_دمنه #پی_نوشت نمودار ترجمه کتاب کلیله و دمنه به زبان های مختلف •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2

💠 حق رعیت بر پادشاه (بریده ای از گفتگوی دمنه با شیر) 🔸 از حقوق رعیت بر پادشاه آن است که هریک را بر مقدار مروت و یک دلی و نصیحت بدرجه ای رساند، و به هوا در مراتبْ تقدیم و تاخیر نفرماید، وکسانی را که در کارها عاطل و از هنرها غافل باشند بر کافیان هنرمند و داهيان (۱) خردمند ترجیح و تفضیل روا ندارد، که دو کار از عزایم پادشاهان غریب نماید: حلیت پای بر سر بستن، و پیرایه سر بر پای آویختن. و مروارید و یاقوت را در سرب و ارْزیز (۲) نشاندن در آن تحقیر جواهر نباشد ليکن عقل فرماینده به نزدیک اهل خرد مطعون گردد. و انبوهی یاران که دوربین و کاردان نباشند عین مضرت است، و نفاذ کارها به اهل بصر و فهم تواند بود نه به انبوهی انصار و اعوان. و هر که یاقوت بر خویشتن دارد گران بار نگردد و بدان هر غرض حاصل آید. و آن که سنگ در کیسه کند از تحمل آن رنجور گردد و روز حاجت بدان خيرى نیابد. و مرد دانا صاحب مروت را حقیر نشمرد اگرچه خاملْ ذكر و نازلْ منزلت باشد، چه پی را از میان خاک برگیرند و بدو زینها پردازند که مرکب ملوک شود و کمانها راست کنند که به صحبت دست پادشاهان و اشراف عزیز گردد. 🔸 و نشاید پادشاهان را که هنرمندان را به خمول اسلاف فروگذارد و بی هنران را به وسایل موروث، بی هنرِ مکتسبْ اصطناع فرماید بلکه تربیت پادشاه بر قدر منفعت باید که در صلاح مُلک از هریک چه آید و كدام مهم را شاید، چه اگر بی هنران خدمت اسلاف را وسیلت سعادت سازند خلل بکارها راه یابد و اهل هنر ضایع مانند. و هیچ کس بمردم از ذات او نزدیک تر نیست، چون بعضی از آن معلول (۳) شود به داروها علاج پذیرد که از راههای دور و شهرهای بیگانه آرند. و موش اگرچه مردم را همسایه و هم خانه است، چون موذی باشد او را از خانه بیرون می‌فرستند و در هلاک وی سعی واجب بینند. و بازْ اگرچه وحشی و غریب است چون از او منفعت مى تواند بود به اکرامی هرچه تمامتر او را به دست آرند و از دست ملوک برای او مرکبی سازند. 📚 کلیله و دمنه, باب الاسد و الثور، ۱۲۹ - ۱۳۱ #پی_نوشت (۱) داهی: زیرک (۲) ارزیز: فلز قلع (۳) معلول: بیمار #إنسانيات #پندانه #کلیله_و_دمنه •••༺ إِنْسانيّاتْ؛ انجمن حکمت عملی ༻••• https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2