9⃣4⃣📌 آیا واقعا صدقه بلا را دفع میکند؟ کدام بلا را دفع میکند؟ چرا در ماجرای سیل و زلزله، صدقه بلا را دفع نمیکند؟
✍ پاسخ
1️⃣ خداوند متعال، نظام دنیا را بر اساس نظام اسباب و مسببات قرار داده است. هر عملی دارای اثر و خاصیتی خاص است. گاه اثر اعمال برای ما قابل تجربه حسی است مانند آنکه آتش می سوزاند و آب خیس می کند، گاه نیز اثر اعمال برای ما قابل تجربی حسی نیست، که در اینجا خداوند متعال از آن خبر داده است. چنانکه در قرآن کریم فرموده: استغفار موجب زیادی رزق، نزول باران و کثرت اولاد می شود. (نوح، 10ـ12)
2️⃣ اسباب، برای تأثیر سببیت خود، نیازمند شرایط خاصی هستند که بدون تحقق آن شرایط، سبب از سبببیت می افتد. چنین نیست که آتش همواره بسوزاند، گاه با وزش باد، آتش خاموش می شود.
3️⃣ بر اساس روایات، صدقه نیز سبب برای دفع بلایاست(الکافی، ج4، ص5 به بعد). از سوی دیگر، بلا گاه به منظور عذاب است و گاه به منظور آزمایش و امتحان؛ چنانکه بلایایی که بر پیامبرانی چون ایوب و ابراهیم وارد میشد، از باب سنت آزمایش و امتحان بود. صدقه، آن بلایی را دفع می کند که به قصد عذاب باشد و گرنه سنت آزمایش، از قوانین قطعی و حاکم بر هر قانون و سنتی است.
4️⃣ سبب بودن صدقه، مشروط به وجود شرایطی مانند خلوص نیت، رعایت تقوا و ... است. معنا ندارد که کسی صدقه دهد، آنگاه گناه کند، آنگاه انتظار داشته باشد که صدقه تأثیرگذار باشد، چراکه اگر صدقه سبب برای دفع بلاست، گناه نیز سبب برای نزول بلاست. مانند آنکه، کلاه ایمنی چنین نیست که در هر حالتی نقش بازدارندگی را ایفا کند. اگر شما بند کلاه ایمنی را محکم نبندید، نباید انتظار داشته باشید که بازدارندگی مورد انتظار را داشته باشید.
5️⃣ بنابراین، همانطور که سوزانندگی آتش با وجود شرایط، قطعی و تخلف بردار نیست، مگر به اذن الله، سببیت صدقه با وجود شرایط خاص خود، در دفع بلا قطعی است؛ چراکه وعده حتمی خداوند است.
6️⃣ تأثیرگذاری صدقه در دفع بلا، یکی از قوانین خداوند متعال است، ولی خداوند حکیم در نظام احسن خود، سنن و قوانین دیگری نیز دارد که این قوانین گاه در مقام تحقق، با یکدیگر تزاحم پیدا می کنند. برای نمونه، وقتی قومی دچار گناه می شود، سنت الهی بر عذاب این قوم تعلق می گیرد و این قانون می تواند بر سببیت صدقه بر دفع بلا غالب شود؛ هرچند در همین صورت نیز، افرادی از این قوم که اهل صدقه با شرایط خود بوده اند، نسبت به دیگران، به عذاب کمتری مبتلا می شوند.
7️⃣حاصل آنکه، اولاً تأثیرگذاری صدقه در دفع بلا، از آن جهت که متن دین از آن خبر داده، با حفظ شرایط خود، امری قطعی است. ثانیاً اگر کسانی با وجود دادن صدقه مشمول بلا شدند، نمی توان با قطعیت گفت که صدقه را با تمام شرایط خود پرداخت کرده اند. ثالثاً اگر هم بتوان احراز کرد که آنها با تمام شرایط صدقه را پرداخت کرده اند، عذاب های فراگیر مانند سیل و زلزله برای آنها، جنبه امتحان و آزمایش دارد نه عذاب. ضمن آنکه، ممکن است او نسبت به دیگرانی که اهل صدقه نبوده اند، به عذاب کمتری مبتلا می شوند.
8️⃣ممکن است گفته شود اگر کسی خانه اش در حاشیه رودخانه باشد، و اهل صدقه هم باشد، در هر حالت نسبت به کسی که خانه اش از رودخانه دور است و اهل صدقه هم نیست، آسیب بیشتری میبیند.
9️⃣ در پاسخ باید گفت، این مقایسه اساسا نادرست است. شما باید دو نفر که هر دو در حاشیه رودخانه هستند و یکی اهل صدقه است و دیگری نیست را با یکدیگر مقایسه کنید، در این صورت، چون صدقه قطعا با حفظ شرایطش، در دفع بلا اثر دارد، آن کسی که اهل صدقه است، آسیب کمتری میبیند و برای او، چنین آسیبی جنبه آزمایش دارد، تا عیار ایمان او سنجیده شود.
#صدقه
#دفع_بلا
https://eitaa.com/Faryab110