5⃣8⃣📌چرا در قرآن، شهادت دو زن در دادگاه معادل شهادت یک مرد قلمداد شده است؟
👈 توضیح سوال:
قرآن کریم در آیه ۲۸۲ سوره بقره میفرماید: وَاسْتَشْهِدُوا شَهِيدَيْنِ مِنْ رِجَالِكُمْ ۖ فَإِنْ لَمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاءِ أَنْ تَضِلَّ إِحْدَاهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَاهُمَا الْأُخْرَىٰ.
بر این اساس، اولاً شهادت دو زن معادل شهادت یک مرد قلمداد شده. ثانیاً دلیل این امر، چنین بیان شده که اگر یکی از دو زن، موضوع شهادت را فراموش کرد، زن دوم به او یادآوری کند.
پرسش آن است که اولاً چرا شهادت دو زن معادل شهادت یک مرد است. ثانیاً دلیلی که برای این امر بیان شده، درباره مرد هم امکان وقوع دارد.
👈پاسخ (قسمت اول)
1⃣خداوند متعال در قرآن کریم، آشکارا در مواردی، احکام مرد و زن را متفاوت با هم بیان کرده است.
2⃣روشن است که این تفاوت احکام به تفاوت ساختارهای فیزیولوژی و روحیاتی آنها برمیگردد.
3⃣ خداوند متعال به عنوان آفریننده مرد و زن از آن تفاوتها بیش از هرکسی آگاه است و ممکن است گاه بشر از آن تفاوتها آگاه شود و گاه نیز بیخبر بماند، اما در عین حال، نمیتواند به دلیل ناآگاهی، منکر تفاوتهایی شود که خداوند بر پایه آنها، احکام مرد و زن را متفاوت وضع کرده و به این ترتیب به آنها لطف کرده است.
4⃣خداوندی که زن را چون گل آفریده و روحیه ی او را لطیف قرار داده، اگر او را همچون مرد، مکلف به کار و امرار معاش کند، عدالت به خرج نداده است.
5⃣ آنچه باید برای ما ثابت شود، تفاوتهای جنسیتی موثر در تفاوت احکام است. این بحث را مستند به دیدگاه روانشناسان و نیز آموزههای دینی فرداشب ارایه خواهیم کرد.
برای پیوستن به کانال یادداشتهای اعتقادی از لینک زیر وارد شوید:
#قرآن
#شهادت_دو_زن
#عدل_الهی
https://eitaa.com/Faryab110
6⃣8⃣📌چرا در قرآن، شهادت دو زن در دادگاه معادل شهادت یک مرد قلمداد شده است؟
👈 توضیح سوال:
بر اساس آیه ۲۸۲ سوره بقره، اولاً شهادت دو زن معادل شهادت یک مرد قلمداد شده. ثانیاً دلیل این امر، چنین بیان شده که اگر یکی از دو زن، در ادای شهادت دچار انحراف شد، زن دوم به او یادآوری کند.
پرسش آن است که اولاً چرا شهادت دو زن معادل شهادت یک مرد است. ثانیاً دلیلی که برای این امر بیان شده، درباره مرد هم امکان وقوع دارد.
👈پاسخ (قسمت دوم)
✅در قسمت اول پاسخ، گفته شد که احکام متفاوت دربارۀ مرد و زن، ناشی از تفاوت های ساختاری میان آنهاست. و اینک باید برخی از آن تفاوت های موثر را بیان کنیم. گفتنی است این تفاوت ها، در بررسی آماری از 30 کشور دنیا به دست آمده است و حاصل مطالعۀ برخی محققان در 57 منبع داخلی و خارجی است.(ر.ک: علی عیسی زادگان، جنیست و شخصیت، منتشرشده در کتاب مجموعه مقالات همایش جنسیت از منظر دین و روان شناسی)
✅تفاوتهای زیستی مرد و زن:
1️⃣به لحاظ زیستی، هورمونهای جنسی نر، اقتضای رفتارهای قاطع و خشن را دارد، حال آنکه، هورمونهای جنسی زن، آرامبخش است و اقتضای رفتار صلحجویانه را دارد. بر همین اساس است که زن، احساس وابستگی بیشتری نسبت به مرد دارد که مرد روحیه استقلال طلبی بیشتری دارد.
2️⃣زنان نسبت به مردان تمایلات مذهبی بیشتری دارند، کمال گراترند، در عین حال، از عزت نفس پایین تری نسبت به مردان برخوردارند.
3️⃣ مردان در حافظۀ فعال، قوی ترند، ولی زنان سرعت پردازش بیشتری در فهم کلام مخاطب دارند، در عین حال، در مقایسه با مردان بیشتر تمایل دارند، پیامهای فریبنده را درست بپندارند و کمتر از مردان در تشخیص پیامهای درست از نادرست موفقند.
4️⃣ زنان به طور کلی از مردان با حیاتر و مهرورزتر هستند، زودتر هیجان زده می شوند و راحتتر گریه می کنند، از پرخاشگری مستقیم کمتری استفاده می کنند، حال آنکه مردان بیشتر به پرخاشگری مستقیم روی می آورند.
5️⃣به دلیل تفاوتهای روحی دختر و پسر است که هم در روانشناسی هم در دین، تربیتی متفاوت برای دختر و پسر توصیه میکنند و در مجموع، توصیه بیشتری نسبت به محبت به دختر داده میشود. تا آنجا که به پدر توصیه میشود بین فرزندان خود در مهرورزی تبعیض قایل نشود و اگر میخواهد برخی فرزندان را در هدیه دادن، بر برخی دیگر ترجیح دهد، دختران را بر پسران ترجیح دهد.(نهج الفصاحه، ص519)
6️⃣این همه، نشان از روحیه حساس و لطیف زن دارد و اتفاقا همین روحیه، با نقش مادری سازگاری بیشتری دارد. نویسندگان مقاله «تبعیض جنسی» معتقدند: آنچه را پدران در رابطه با فرزندانشان باید بیاموزند، مادران به طور طبیعی دارا هستند (بازیس و جی.گلز، 1379، ص35 به نقل از مقالۀ تحلیل تفاوت های جنسیتی زن و مرد در علوم تجربی و آموزه های دینی).
7️⃣بر اساس این ویژگیهای شخصیتی زن است که گاه ممکن است قوه عقل ورزی او، تحت تاثیر چنین روحیهای قرار گیرد؛ اگرچه چنین امری در مورد مردان نیز ممکن است رخ دهد، ولی به دلیل ساختار شخصیتی زنان، این امر در مورد آنان ممکن است بیشتر اتفاق بیفتد.
👈اینک باید دید، در مسئلۀ شهادت، این تفاوت ها چگونه تأثیرگذار است. این مسئله را فرداشب بررسی می کنیم. ان شاءالله.
✅برای پیوستن به کانال یادداشت های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید:
#قرآن
#شهادت_دو_زن
#عدل_الهی
https://eitaa.com/Faryab110
7⃣8⃣📌چرا در قرآن، شهادت دو زن در دادگاه معادل شهادت یک مرد قلمداد شده است؟
👈پاسخ (قسمت سوم)
1️⃣شهادت دادن در دادگاه، یک تکلیف درباره حق الناس است و در آن باید نهایت دقت صورت گیرد. اگر کسی شاهد یک معامله یا ماجرای دیگری بوده که شهادت او در دادگاه میتواند قاضی را به حق برساند بر او لازم است که شهادت دهد. دقت کنید که شهادت دادن، یک تکلیف است نه یک حق.
2️⃣ اسلام در مواردی، برای اثبات برخی ادعاها در دادگاه، تقاضای دو شاهد می کند. یک شاهد، معمولاً انسان را به اطمینان نمی رساند، در برخی دیگر از موارد نیز، تأکید روی دو نفر شده. مثلاً در تشخیص مجتهد، تشخیص مجتهد اعلم، اثبات اول ماه و ... . دربارۀ مسئلۀ شهادت در دادگاه، نیز تأکید روی دو نفر شده است. حداقل دو مرد، یا یک مرد و دو زن.
3️⃣اقتضای داشتن ویژگیهای ساختاری و روحی در زن، که علم روانشناسی نیز آن را تایید کرد(به یادداشت دیشب مراجعه کنید)، آن است که گاه از روی احساسات سخنی بگوید و یا از گفتن سخنی حق خودداری کند. یعنی در بیان آن چیزی که دیده دچار تردید شود و از راه حق منحرف شود.
اینجاست که شارع، برای برطرف کردن این مشکل، میگوید زن دیگری باشد که او نیز شاهد ماجرا بوده تا او را متوجه اشتباهش سازد.
4️⃣البته این مشکل ممکن است در شاهد مرد نیز به وجود آید، ولی به دلیل همان ویژگیهای مذکور که در علم روانشناسی نیز بر آن تأکید شده، این مشکل کمتر است، ازاینرو شارع آن را فقط درباره زن تقاضا کرده است.
5️⃣ممکن است گفته شود که زنهایی هستند که عقل ورزی آنها بیشتر از بسیاری از مردان است و بالعکس، روحیۀ عاطفی برخی مردان نیز بسیار بالاست. در پاسخ باید گفت که اولاً احکام دین دربارۀ افراد خاص نیست، بلکه برای غالب افراد از یک نوع است؛ چنانکه در سایر قوانین عقلایی نیز همین رویه حاکم است. ضمن آنکه تشخیص افراد با روحیات خاص از افرادی که ویژگیهای عمومی را دارند، می تواند مشکل ساز شود.
6️⃣ممکن است گفته شود که این حکم، توهین به زنان است. پاسخ آن است که اتفاقاً این حکم، راحت کردن او از یک تکلیف سنگین است؛ چراکه اگر فقط خودش شاهد ماجرا بوده، تکلیفی نسبت به ادای شهادت ندارد. بعلاوه، آنکه دقیقاً متناسب با ویژگیهای ساختاری زن است که قبلا آن را بیان کردیم. ثانیاً اگر بر اثر شهادت نادرست یک زن، حق به حق دار نرسید، مدیون است، ولی وقتی که دو نفر باشند و یکی، دیگری را کمک کند، این مشکل به وجود نمی آید. تأکید می کنم که عدم پذیرش شهادت یک زن به طور مستقل، معافیت از تکلیف است نه محرومیت از حق.
✅برای پیوستن به کانال یادداشت های اعتقادی از لینک زیر وارد شوید:
#قرآن
#شهادت_دو_زن
#عدل_الهی
https://eitaa.com/Faryab110