علم نمی تواند امامت انسان را بر عهده بگیرد /عقل، علم را رهبری می کند
🔹
پایگاه اطلاع رسانی اسراء:جلسه درس اخلاق هفتگی آیت الله العظمی جوادی آملی این هفته نیز در محل مسجد اعظم قم به صورت حضوری و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار گردید. آیت الله العظمی جوادی آملی در این جلسه، به شرح حکمت 123 نهج البلاغه پرداختند. 🔹 معظم له بیان داشتند: این چند جمله نورانی، #شناسنامه_انسان است، انسانی سعادتمند است که این موارد را داشته باشد، اینها تعیین یک رهبر و معاونان علمی و عملی و کارشناسان درونی نفس است، این کلام نورانی معرفت شناسی را مشخص کرده که انسان یک سلسله شئون علمی و یک سلسله شئون عملی و یک سلسله خواسته ها و ناخواسته ها دارد و یک غوغایی در درون نفس انسان است که اگر بخواهد بیراهه نرود، راه کسی را نبندد، کسی را نرنجاند، باید امامی داشته باشد؛ اما این سوال هست که آیا این امام انسان، #علم انسان است یا #عقل انسان؟! 🔹 علم هرگز نمی تواند امامت انسان را بر عهده بگیرد چون هر چند می داند که این کار چه هست، اما اینکه کجا و چگونه مصرف شود یا چه زمانی و در چه مکانی صلاح هست، انجام این کار لله است یا للنفس، اینها کار عقل است؛ «و بالعقل یعتقل». 🔹 مرحله #اول این است که ما را به علم و عالم شدن دعوت کردند، مرحله #دوم این است که از ما خواسته اند تا مجتهد شویم، اهل بیت (علیهم السلام) فرموده اند: «علَينا إلْقاءُ الاُصول إلَيكُم و عليكمُ التَّفْريعُ»؛ ما اصول کلی را بیان می کنیم اما شما باید استنباط فروع و ارجاع به اصول و راهنمایی و فرازندگی اصول نسبت به فروع را داشته باشید، انسان نباید مانند استخر باشد، چنین شخصی نمی تواند بگوید مجتهد هستم، بلکه مجتهد کسی است که مانند چشمه جوشان همواره بجوشد این فصل دوم، در مرحله #سوم شناسایی مدیران، معاونان، کارشناسان و رهبری است. 🔹 حضرت می فرماید که انسان اول باید #شناسنامه بگیرد که آیا امام او درس و بحث و حوزه و دانشگاه است یا سحر و نماز و بندگی و خلوص و گریه و ناله است؟! وقتی مشخص شد که امام او عقل عملی است و رهبری او را «الْعَقْلُ مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَان» تعیین می کند... . 🔹 حضرت می فرماید «طُوبَى لِمَنْ ذَلَّ فِي نَفْسِهِ»؛ انسان باید در برابر عقل آرام باشد و عزت کاذب را رها کند تا به عزت صادق برسد، فرمود در برابر این امام خودتان #ذلول_باشید یعنی آرام و نرم و نه ذلیل؛ ذلیل را خداوند هیچ وقت امضاء نکرده است. آبروی ما امانت الهی است در پیش ما، لذا باید امین باشیم و انسان اجازه ندارد آبروی خودش را در هر جایی صرف کند. مومن در درون خود باید ذلول باشد نه ذلیل و پست! 🔹 حضرت می فرماید خوشا به حال کسی که در درون خود #خضوع را احساس بکند، در دین کسب طیب و طاهر داشته باشد، همانطور که ظاهرش را اصلاح کرده، و باطنش را هم اصلاح کند خیر مردم را بخواهد، به اخلاق الهی متخلق شود مقداری از مال خود را در راه خدا صرف کند حرف های زائد را نزند تا مردم از شرّش در امان بمانند چرا که همین شرّ تبدیل به عذاب الهی می شود این دین دین وسیعی است و انسان مجبور نیست تا خودش را از این دایره خارج کند و لذا نباید به بدعت رو بیاورد. مطالعه بیشتر: https://news.esra.ir/fa/w/2056417 #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 درس اخلاق تاریخ: 1402/09/02 🌐 https://esra.ir 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠
فیض بعثت🔸 #مبعث وجود مبارک رسول گرامی (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء)، طبق دعایی که در شب بیست و هفتم رجب بود، تجلّی اعظم خداست. در دعای شب بیست و هفتم رجب خدا را سوگند دادیم «بِالتّجَلِّی الأَعْظَم»؛ از آن خدایی که به برترین تجلی، فیض خود را نشان داد و انسان کامل معصومی را به نبوت و رسالت برگزید، خواستیم که فیض و فوزش را به جامعه اسلامی عطا کند. 🔸 وجود مبارک رسول گرامی (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) که مبعوث شد، جامعه جاهلیت را به جامعه متمدّن تبدیل کرد که #تمدن این جامعه، رهین #تدین او بود. 🔸 در جامعه جاهلی، دو غدّه بدخیم بود: 1️⃣ یکی اینکه در بخش #اندیشه، با وهم و خیال و گمان و امثال آن کار می کردند . 2️⃣ و یکی هم اینکه در بخش #انگیزه، با هوس و میل و گرایشهای جناحی و قبیلگی کار می کردند. 🔸 حضرت این هر دو را عوض کرد: آن وهم و خیال را به عقل و مظنه را به #علم تبدیل کرد، فرمود: ﴿إِنَّ الظَّنَّ لا یغْنی مِنَ الْحَقِّ شَیئاً﴾ و آن گرایشهای قومی و قبیلگی و دنیا و غرور و خودخواهی را عوض کرد. فرمود من به اذن خدا، عدل را من به جای هوس می نشانم و به اذن خدا، #عقل را به جای خیال و وهم می نشانم. 🔸 ﴿إِنْ یتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ ما تَهْوَی الْأَنْفُسُ﴾؛ یعنی اینها در بخش های اندیشه، گرفتار مظنه و گمان بودند، ما گفتیم علم پیدا کنید و در بخش های انگیزه، گرفتار وهم و خیال و هوس بودند، ما گفتیم عدل را به جای هویٰ بنشانید. این #مبعث با این ره آوردش، توان آن را داشت که جاهلیت را به #عقلانیت تبدیل کند، الآن هم همان وضع است منتها دنیا غافل است. ↙️ آپارات: https://aparat.com/v/89M2K ↙️ یوتیوب: https://youtu.be/Odt3xfEFVmw #عید_مبعث #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #کلیپ 📚 سخنرانی در عید مبعث تاریخ: 1397/01/25 🌐 https://esra.ir/ 🆔 @a_javadiamoli_esra
🚩
نهضت کربلا؛ تقابل وحی و عقل در برابر شیطان و جهل▫️ بررسی نهضت عمیق کربلا بر دو پایه #شهود و #درک استوار است. نهضت کربلا را حسین بن علی (سلام الله علیه) با امامت خود و با حمایت پیروان راستگویش تشکیل داد؛ خودش از وحی الهی کمک می گرفت و اصحاب او از عقل راستین مدد می گرفتند. در قبال این نهضت الهی کربلا، دستگاه اموی بود که هم رهبری دستگاه اموی را شیطنت به عهده داشت و هم پیروی از امویان را شیاطین به عهده گرفتند. ▫️ یک طرف، خروج و طغیان و تمرّد و تنمّر بود به رهبری شیطان و یک طرف، نهضت الهی بود به وسیلهٴ امام معصوم و پیروان راستین او که امامت و رهبری و پیروی را #عقل و #وحی به عهده داشتند. ▫️ ما هر اندازه در جریان خود سیدالشهداء (سلام الله علیه) بحث کنیم، وقتی حق روشن بشود، مقابلش که باطل است، واضح خواهد شد و وقتی عقل روشن بشود، مقابلش که جهل علمی یا جهالت عملی است، روشن خواهد شد. ▫️ حسین بن علی به استناد مقام شامخ خلافت و امامت معصومانه اش، کاری را بدون وحی ـ مستقیم یا غیر مستقیم ـ انجام نمی دهد. آنچه خود حسین بن علی از رسول گرامی (علیه و علیٰ آله آلاف التحیة و الثناء) فرا گرفت و اجرا کرده است، به وحی خدا متّکی است و آنچه یاران آن حضرت، خود ادراک کردهاند یا با دلیل معتبر نقلی شنیده اند و به احترام عقل به این دلیل نقلی بها داده اند، عقل این قسمت را به عهده می گیرد. ▫️ بنابراین آنچه به نهضت کربلا بر می گردد، اگر به خود حسین بن علی(علیهما السلام) رجوع کرد، #سند_وحیانی دارد و اگر به پیروان حسین بن علی(علیهما السلام) برگشت، #سند_عقلی دارد. آنچه درباره خود حسین بن علی(علیهما السلام) است را از سخنان آن حضرت، پیام های آن حضرت، نامه های آن حضرت، مصاحبه های آن حضرت و بالاخره از سیره و سنّت آن حضرت می توان کمک گرفت. ▫️ سالار شهیدان یک سخنرانی عمومی داشت که این سخنرانی را گاهی در مدینه، گاهی در مکه، گاهی در بین راه مدینه و مکه، گاهی در بین راه مکه و کربلا و گاهی در خود کربلا ایراد می فرمود. 👈 مضمون این سخنرانی های مشترک این است که به مردم و جامعه آن روز خطاب کرد و فرمود: ـ مگر نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل پرهیز نمی شود؟! ـ مگر رسالت انسان را در احقاق حق و ابطال باطل نمی دانید؟! ▫️ همه شنیده بودند و دیده بودند و از برنامه های رسمی حکومت اموی باخبر بودند. حسین بن علی به استناد آن وحی و رسالت و مأموریتی که ذات اقدس اله به عهده اولیای معصوم خود گذاشت، خود را موظف دید که این #حق را احیا کند. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #حماسه_و_حکمت_حسینی #محرم 📚 سخنرانی محرم تاریخ: 1382/12/03 🌐 https://esra.ir 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠
منابع دین🔹 چه در مسائل فقهی چه در مسائل اخلاقی چه در مسائل حقوقی، ما حداقل سه مرحله را باید طی كنیم. ◀️ چه در مسئله فقهی چه در مسئله اخلاقی چه در مسئله حقوقی، ما یك مسئله و فرع و ماده داریم، بعد یك قاعده و مبنا داریم، بعد هم یك منبع؛ یعنی ما وقتی یك فرع فقهی را بررسی می كنیم، سوال می كنیم كه این فرع فقهی از كدام مبنا و كدام قاعده به دست آمد، می گویند بر اساس قاعده «لا تعاد» است یا بر مبنای اصل استصحاب است یا اصل برائت است یا اصل اشتغال است و مانند اینها، پس فروع فقهی را از قواعد و اصول می گیریم. 🔹 آن گاه اگر از ما سوال كنند كه این قواعد و اصول را از چه می گیرید این مبانی را از چه می گیرید، می گوییم از منابع می گیریم. بگویند منابع شما چیست، می گوییم #قرآن است و #سنت اهل بیت (علیهم الصلاة و علیهم السلام) است و #عقل است و #اجماع که بعد از ارجاع اجماع به سنت، منابع می شود سه مورد یعنی از قرآن می گیریم از سنت معصومین (علیهم السلام) می گیریم و از عقل. 👈 پس #عقل جزء منابع قوی دین است و علم شریف اصول عهده دار این مسئله است كه عقل یكی از منابع قوی دین است. 🔹 وقتی ثابت شد عقل، منبع دین است، آن گاه معلوم می شود كه عقل در مقابل نقل است نه در مقابل دین. عقل، خودش منبعی از منابع دین است؛ #عقل_در_برابر_دین_نیست، بلکه ركنی از اركان دین است كه دین از آن استنباط می شود. دین یك پایه اش روی عقل است یك پایه اش روی نقل و نقل هم یا ظاهر قرآن است یا ظاهر سنت. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #جام_معرفت 📚 سخنرانی موضوعی انسان و دین جلسه 42 تاریخ: 1373 🌐 https://esra.ir 🆔 @a_javadiamoli_esra