کمتر، بهتر است: داستان گرجستان، روایتی از قیام علیه بروکراسی.
انقلاب گرجستان و اقتصاد ساده شده.
🔸گفتارگاه: داستان #گرجستان پس از انقلاب گل سرخ، بیش از آنکه روایتی از تحولات یک کشور کوچک در #قفقاز باشد، نمونهای است از امکانپذیری تغییراتی که در نگاه نخست، ناممکن به نظر میرسند. سال ۲۰۰۴، گرجستان پس از سالها فساد گسترده و ناکارآمدی عمیق، در آستانه سقوط قرار داشت. #انقلاب_گل_سرخ، حامل مطالباتی بود که از بطن جامعه برخاسته بود: پایان دادن به #فساد، کاهش دیوانسالاری و بازگرداندن اعتماد به نهادهای عمومی. دولت جدید، با رویکرد «کمتر، بهتر است» بهجای افزودن بر پیچیدگیهای موجود، تصمیم گرفت نظام موجود را از اساس ساده کند. در حوزه #مالیات، آنها تعداد مالیاتها را از ۲۱ نوع به ۶ نوع کاهش دادند(اقتصاد در میدان عمل/نیکلا گیلائوری/صفحه۱۱).در نگاه نخست، این تصمیم میتوانست به معنای کاهش درآمدهای مالیاتی و تضعیف دولت باشد. اما اتفاقی خلاف انتظار رخ داد: درآمد مالیاتی از ۷ درصد به ۲۴ درصد تولید ناخالص ملی افزایش یافت(اقتصاد در میدان عمل/#نیکلا_گیلائوری/صفحه۱۱). چگونه؟ پاسخ در دو مفهوم کلیدی نهفته است: #شفافیت و #اعتماد.
سادهسازی نظام مالیاتی، نهتنها هزینههای مالیاتی را کاهش داد، بلکه انگیزه پرداخت را افزایش داد. دیگر نیازی نبود مردم در میان انبوهی از قوانین پیچیده و نامفهوم سردرگم شوند یا تصور کنند که مالیاتشان در نهایت به جیبهای فاسد میرود. این سیاستها به آنها نشان داد که مالیات میتواند ابزاری برای بازسازی کشور باشد، نه صرفاً هزینهای اضافی بر دوششان. اما این سیاست تنها به مالیات محدود نشد. دولت جدید گرجستان، با رویکردی مشابه، بسیاری از مجوزهای غیرضروری را حذف کرد و روند کسبوکارها را سادهتر کرد. نتیجه؟ رشد اقتصادی و افزایش سرمایهگذاری.
این تجربه، نکاتی مهم را در دل خود نهفته دارد. نخست اینکه، تغییرات موفق، نیازمند کاهش پیچیدگیهاست. بسیاری از نظامهای دیوانسالار، بهجای تسهیل امور، تبدیل به موانعی بر سر راه مردم شدهاند. در چنین شرایطی، سادهسازی نهتنها به معنای کارآمدی بیشتر است، بلکه به بازگشت اعتماد عمومی نیز منجر میشود.
دوم اینکه، تغییرات اساسی، شجاعت میطلبد. سیاستمداران غالباً از تغییرات بنیادی پرهیز میکنند، زیرا این تغییرات با ریسکهای سیاسی همراه است. اما دولت گرجستان نشان داد که با جسارت و همراهکردن مردم، میتوان بر این ریسکها غلبه کرد.
و نهایتاً، تجربه گرجستان پرسشی اساسی را برای همه ما مطرح میکند: آیا ما نیز میتوانیم از این الگوها بهره بگیریم؟
آیا میتوانیم ساختارهای پیچیده و فرسوده را به نفع شفافیت و کارآمدی کنار بگذاریم؟
🔘قسمت اول
✍🏻 ۲۰ دی ۱۴۰۳
🔹@GoftarGah