📱 خیابانهای خلوت واتساپ
🪓 تاثیر فیلترینگ بر فضای عمومی
✍️ گزارشی از مسعود غفوری
🏛 در روزگار قدیم، اماکنی همچون بازار، عبادتگاه و حمام، علاوه بر کاربرد ویژهشان در زمینه اقتصادی، مذهبی و بهداشتی، یک نقش عمومیتر هم از لحاظ اجتماعی داشتند: این مکانها امکان گفتوگو را بین شهروندان فراهم میکردند.
🛣 در روزگار مدرن، خیابان این نقش را به بهترین شکل ایفا میکند. خیابان جایی است که مردم از هر جنس، سن، طبقه، توانایی، و عقیدهای به آن دسترسی دارند، در آن با یکدیگر تعامل میکنند، و از آن به شکلهای مختلف بهره میبرند.
👥 تعطیل شدن خیابان نه تنها زندگی مردم را مختل میکند، بلکه یک حق اساسی آنها را هم سلب میکند: حق دسترسی به یک فضای عمومی، و به عبارتی دقیقتر، حق ارتباط.
📱 امروزه شبکههای اجتماعی نیز کارکردی مثل خیابان دارند. با فراگیر شدن برنامههایی همچون #واتساپ و #اینستاگرام در میان تمام اقشار جامعه، این شبکهها مثل یک فضای عمومی، امکان تعامل و گفتگو و سود بردن را برای همه فراهم میکردند. آیا فیلتر شدن این شبکهها را نیز میتوان معادل از دست رفتن حق اساسی ارتباط محسوب کرد؟
📊 هرچه استفاده از این شبکههای اجتماعی بین مردم فراگیرتر میشود، نقش آنها نیز در عرصهی عمومی مهمتر میشود. ۱۳ سال پیش، زمانی که فیسبوک و توییتر در ایران فیلتر شد، عدهی کمی از مردم به آنها دسترسی داشتند و از آن استفاده میکردند. اما امروزه که سطح فراگیری واتساپ بسیار زیاد شده است، فیلتر شدن آن اثرات بیشتری نسبت به فیلتر شدن فیسبوک و توییتر دارد. طبق آماری که ایسپا در خرداد ۱۴۰۱ منتشر کرد، ۷۸،۵ درصد مردم حداقل از یک پیامرسان یا رسانهی اجتماعی استفاده میکنند؛ که در بین رسانههای اجتماعی مورد مطالعه، استفاده از واتساپ با ۷۱،۱ درصد بیش از سایر برنامهها است.
🪓 در گراش، تا قبل از فیلترینگ جدید، استفاده از واتساپ روزمره، فراگیر و همهگیر بود. اکنون به وضوح میتوان خلوت شدن گروهها از پیامهای تازه، کمرمق شدن بحثها، و شکل نگرفتن ارتباطات را در واتساپ مشاهده کرد.
🔻 در این گزارش از چند تن از ادمینها (مدیران) گروههای واتساپی در گراش در مورد تاثیر #فیلترینگ بر این فضای عمومی پرسیدهایم.
➖ مسئولان هم سردرگم شدهاند
➖ کار رسانهها هم مختل شده است
➖ دستانداز در گفتگوی دغدغهمندان
➖ خاموشیِ صدای فوتبالیها
➖ دردسر مضاعف برای فعالیتهای فرهنگی و مذهبی
➖ گروههای خرید و فروش کمرونق شدهاند
➖ قیچی بر خط ارتباطی مدارس، معلمها، اولیا و دانشآموزان
➖ حق ارتباط، یکی از حقوق زیربنایی انسانی
▫️ احتمالا اگر روی هر گروه اجتماعی، صنف یا طبقهی دیگری در گراش که دست بگذاریم، همین پاسخها را میشنویم: واتساپ با پیشی گرفتن از تمام وسایل ارتباطی دیگر، عملا به شاهراه ارتباطی مردم تبدیل شده است؛ و #فیلتر شدن آن باعث شده است دسترسی مردم به فضای عمومی سخت شود و ارتباطها به شدت کاهش یابد.
📎 این گزارش را در کنار دو گزارش دیگر در مورد:
🔻 تاثیر فیلترینگ بر کسبوکارها
☑️ 7Berkeh.ir/archives/127442
🔻 و بر ارتباطات خانوادگی و دوستانه
☑️ 7Berkeh.ir/archives/128317
که بگذاریم، بهتر متوجه میشویم که اینجا ما با مسالهای چندوجهی طرفیم:
❓ این مساله هم اقتصادی است، هم سیاسی-اجتماعی، و هم حقوقی. حق ارتباط یکی از حقوق زیربنایی انسانی است. بسته شدن واتساپ به عنوان شاهراه ارتباطی مردم، معنایی جز از دست رفتن آن حق زیربنایی دارد؟
🔻 #گزارش کامل و نظر شما در هفتبرکه:
☑️ 7Berkeh.ir/archives/128798
#حق_ارتباط
▪️▫️▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: bit.ly/7B-Wa
✔️ Ble.ir/7Berkeh
🌐 حق ارتباط، یکی از حقوق پایهای انسانها
✍️ ترجمهی راحله بهادر
📌 هفتبرکه: مقالهی «حقوق ارتباطی: حقوق بشر اساسی برای همه» نوشتهی شارین مکلوید در سال ۲۰۱۸ در ژورنال بینالمللی آسیبشناسی گفتار-زبان (شماره ۱:۲۰، صص. ۳ – ۱۱) منتشر شده است. راحله بهادر بخشیهایی از این مقاله را برگزیده و ترجمه کرده است. مقالهی کامل به زبان انگلیسی را میتوانید از سایت هفتبرکه دریافت کنید.
🔻 بخشهایی از مقاله:
🌐 ارتباط یکی از ویژگیهای بنیادی جامعهی انسانی است. توانایی برقراری ارتباط –دریافت، تجزیه و تحلیل، ذخیره کردن و تولید پیامها- امری حیاتی در کنش و مشارکت انسانهاست.
🗣 ارتباط انسانی میتواند به وسیلهی قانون، شعر، ریاضیات، تاریخ، گفتگو، موسیقی، هنر و شبکههای اجتماعی بیان شود و انسانها را فرای زمان، نسلها و قارهها به هم پیوند دهد. شکلهای عمدهی ارتباطی که در بسیاری جوامع رایجند عبارتند از صحبت کردن، شنیدن، خواندن و نوشتن، اما میتواند شامل اشکال دیگری مانند زبانهای اشاره، ارتباط شنیداری-دیداری آنلاین یا روشهای غیر کلامی دیگری مانند گریه کردن و لمس باشد.
🔻 ارتباط یک حقوق بشر اساسی است (مک ایوان و سانتو، ۲۰۱۸). نخستین باری که این حق در یک سطح بینالمللی اعلام شد، در فصل نوزدهم اعلامیهی جهانی حقوق بشر بود:
📎 «هرکسی حق آزادی بیان و نظر را دارد؛ این حق شامل آزادیِ داشتن اعتقاداتی بدون مداخله، و همچنین جستجو، دریافت، به اشتراک گذاشتن اطلاعات و نظرات به وسیلهی هر نوع رسانه و بدون توجه به مرزها است» (سازمان ملل، ۱۹۴۸).
📌 حقوق ارتباطی در مورد آزادی بیان، نظر و زبان، مردم را قادر میسازد تا سایر حقوق بشری مانند حق کار، تحصیل، ازدواج و تشکیل خانواده، مالکیت اموال، حق انتخاب، آزادی مذهب و امنیت اجتماعی را تحقق بخشند (سازمان ملل، ۱۹۴۸).
📍 در قرن بیست و یکم، حقوق ارتباطی به شدت اهمیت پیدا میکند، چون بقای برترینها متکی به ظرفیت ارتباطی است، نه مهارتهای کار بدنی (روبن، ۲۰۰۰).
🔻 میتوان ارتباط را به عنوان یک حق اساسی بشری از چهار جنبه مورد توجه قرار داد:
1️⃣ حقوق ارتباطی برای همهی مردم
2️⃣ حقوق ارتباطی برای افرادی که در زمینهی ارتباط معلولیت دارند
3️⃣ حقوق ارتباطیِ کودکان
4️⃣ حقوق ارتباطی در رابطه با زبان و اقلیتهای زبانی.
🔘 حقوق ارتباطیِ همهی مردم
🔻 بر اساس فصل نوزدهم اعلامیهی جهانی حقوق بشر، حقوق ارتباطی یعنی:
✔️ هر کسی باید حق داشتن عقاید و افکار شخصی را بدون مداخله داشته باشد.
✔️ هر کسی بایستی حق آزادی بیان را داشته باشد؛ این حق باید شامل آزادی جستجو، دریافت و به اشتراکگذاری اطلاعات و نظرات، از هر شکلی و فارغ از مرزهای سرزمینی، چه به صورت شفاهی، نوشتاری یا مکتوب، چه به شکل هنر، یا به وسیلهی هرگونه رسانهای به انتخاب خود شخص باشد.
🔘 حقوق ارتباطی کودکان
✔️ آگاهی بزرگسالان از حقوق کودکان، سرآغازی مهم برای درک حقوق ارتباطی است. هنگامی که بزرگسالان آگاهتر شوند و دیدگاهشان را تغییر دهند، حقوق کودکان در زمینهی ارتباط و مشارکت، گسترش پیدا خواهد کرد (گیلت، سوان، سارژنت، ۲۰۱۷).
🟢 برای پرورش و گسترش حق مردم برای ارتباط، این اقدامات لازم است:
✔️ باید مردم را به رسمیت شناخت،
✔️ سبک ارتباط را تنظیم کرد،
✔️ و برای گوش دادن وقت گذاشت.
🔻 #مقاله کامل در هفتبرکه:
☑️ 7Berkeh.ir/archives/128864
#حق_ارتباط #سوادرسانه
▪️▫️▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: bit.ly/7B-Wa
✔️ Ble.ir/7Berkeh