🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۱۴۶ سوره انعام
🌸 وَعَلَى الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ ۖ وَمِنَ الْبَقَرِ وَالْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُمَآ إِلَّا مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَآ أَوِ الْحَوَايَآ أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ۚ ذَٰلِكَ جَزَيْنَاهُمْ بِبَغْيِهِمْ ۖ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ
🍀 ترجمه: و بر کسانی که یهودی شدند هر حیوان ناخن دار، و از گاو و گوسفند پیه هر دو را بر آنان حرام كردیم مگر آن مقدار كه بر پشت یا همراه روده های آنان است یا آنچه مخلوط با استخوان است؛ این [تحریم] را به سبب ستم كردنشان به آنان كیفر دادیم، و یقیناً ما راستگوییم.
🌷 #هادوا: یهودی شدند
🌷 #ظُفُر: ناخن
🌷 #الْبَقَر: گاو
🌷 #الْغَنَم: گوسفند
🌷 #شُحُوم: جمع شحم است و به معنای پیه و چربی است
🌷 #ظُهُورُهُمَا: پشت آنان
🌷 #الْحَوَايَآ: روده ها
🌷 #اخْتَلَطَ: مخلوط شده
🌷 #عَظْم: استخوان
🌷 #جَزَيْنَاهُمْ: جزا دادیم
🌷 #بِبَغْيِهِمْ: به سبب ظلم و ستمشان
🌷 #صَادِقُون: راستگویان
🌸 اين آيه همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است و اشاره به قسمتى از محرّمات بر #يهود مى كند تا روشن شود، كه احكام مجعول و خرافى بت پرستان نه با آيين #اسلام سازگار است و نه با آيين يهود، و نه با آيين مسيحیت كه معمولاً در احكامش از آيين يهود پيروى مى كند لذا نخست مى فرمايد: «وَ عَلَى الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ: و بر کسانی که یهودی شدند هر حیوان ناخن دار را #حرام کردیم» سپس مى فرمايد: «وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما: و از گاو و گوسفند پیه و چربی هر دو را بر آنان حرام کردیم»
🌸 و به دنبال آن، سه مورد را استثنا مى كند، نخست چربی هايى كه در پشت اين دو حيوان قرار دارد «إِلاّ ما حَمَلَتْ ظُهُورُهُما: مگر آن مقدار که بر پشت این دو است» و «أَوِ الْحَوايا: و یا چربی هایی که همراه روده های آنان است» «و أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْم: و یا آنچه مخلوط با استخوان است» ولى در پايان آيه تصريح مى كند كه اينها در حقيقت بر يهود #حرام نبود، امّا به خاطر ظلم و ستمى كه مى كردند، از اين گونه گوشت ها و چربی ها كه مورد علاقه آنها بود به حكم #خدا محروم شدند «ذلِكَ جَزَيْناهُمْ بِبَغْيِهِمْ: این را به سبب ستم کردنشان به آنان کیفر دادیم» و براى تأكيد اضافه مى كند: «وَ إِنّا لَصادِقُونَ: و قطعا ما راستگوییم» البته تحریم بعضی خوردنی ها بر یهود موقت بود و بعدها برطرف شد.
🔹 پیام های آیه ۱۴۶ سوره انعام 🔹
✅ گاهی محدود ساختن غذای متخلفان، بلا مانع است.
✅ کیفر #الهی منحصر در آخرت نیست، در دنیا هم هست.
🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۱۵۰ سوره انعام
🌸 قُلْ هَلُمَّ شُهَدَآءَكُمُ الَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَا ۖ فَإِنْ شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ ۚ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَآءَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَهُمْ بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ
🍀 ترجمه: بگو: گواهان خود را كه گواهی می دهند بر اینكه خدا این امور را حرام كرده بیاورید. پس اگر گواهان هم شهادت دادند تو با آنان گواهی نده؛ و از هواهای نفسانی كسانی كه آیات ما را تكذیب كردند، و كسانی كه به آخرت ایمان نمی آورند، و برای پروردگارشان شریک قرار می دهند، پیروی نکن
🌷 #هَلُمَّ: بیاورید
🌷 #شُهَدَآءَكُم: گواهان خود، شاهدان خود
🌷 #يَشْهَدُونَ: گواهی می دهند
🌷 #حَرَّمَ: حرام کرد
🌷 #لَا تَتَّبِعْ: پیروی نکن
🌷 #أَهْوَآءَ: هواهای نفسانی
🌷 #كَذَّبُوا: تکذیب کردند
🌷 #يَعْدِلُونَ: شریک و برابر قرار می دهند
🌸 این آیه همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است. در اين آيه براى اين كه باطل بودن سخنان مشرکان روشنتر شود، و نيز اصول صحيح قضاوت و داورى رعايت گردد، از #مشرکان دعوت مى كند كه اگر شهود معتبرى دارند، كه #خداوند حيوانات و زراعت هايى را كه آنها مدّعى تحريم آن هستند تحريم كرده، بیاورند. لذا به #پیامبر_اسلام صلی الله علیه و آله و سلم مى فرمايد: «قُلْ هَلُمَّ شُهَداءَكُمُ الَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ اللّهَ حَرَّمَ هذا: بگو: گواهان خود را که گواهی می دهند بر اینکه خدا این امور را حرام کرده بیاورید»
🌸 سپس اضافه مى كند: «فَإِنْ شَهِدُوا فَلا تَشْهَدْ مَعَهُمْ: پس اگر گواهان هم شهادت دادند تو با آنان گواهی نده» اين #احكام ساختگى مشرکان صرفاً از هوا و هوس و تقليدهاى كوركورانه سر چشمه گرفته زیرا هيچ سند و مدركى از انبياى الهى و كتاب های آسمانى بر #تحريم اين امور ندارند. سپس مى فرمايد: «وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ هُمْ بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ: و از هواهای نفسانی کسانی که آیات ما را تکذیب کردند و کسانی که به آخرت ایمان نمی آورند و برای پروردگارشان شریک قرار می دهند پیروی نکن» يعنى، بت پرستى آنها و انكار قيامت و رستاخيز و خرافات و هواپرستى آنان گواه زنده اى است، كه اين #احكام آنان نيز ساختگى است و ادّعايشان در مورد تحريم اين موضوعات از طرف #خدا، بى اساس و بى ارزش است.
🔹 پيام های آیه ۱۵۰ سوره انعام 🔹
✅ #اسلام، دین منطق و برهان است و از مخالفان خود گواه طلبیده و آنان را به مجادله ى نیكو دعوت مى كند.
✅ یكى از وظایف #مبلّغان_دینى، برخورد با بدعت هاست.
✅ هر گواهى و شهادتى، اعتبار ندارد.
✅ مواظب باشیم شرایط و جوّ اجتماع، ما را به اشتباه نیفكند.
✅ انسان هاى با ایمان نباید از سنّت هاى مشركان تقلید كنند.
✅ مشركین، #خداوند را خالق مى دانند اما در تدبیر و مدیریّت امور هستى براى او شریک قائلند.
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیات ۱۵۱ تا ۱۵۳ سوره انعام
🌹 بخش۲
🌸 این آیه همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است. پس از نفى احكام ساختگى مشركان كه در آيات قبل گذشت، اين آیات به اصول محرّمات در #اسلام اشاره كرده و گناهان كبيره رديف اوّل را ضمن بيان كوتاه و پر مغز و جالبى در ده قسمت بيان مى كند. به #پیامبر_اسلام می فرماید که به مشرکان بگوید«قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُم: بگو: بیایید تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده بخوانم»
1⃣ «أَلاّ تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً: اینکه چیزی را #شریک او قرار ندهید»
2⃣ «وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً: و به پدر و مادر نیکی کنید»
3⃣ «وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ مِنْ إِمْلاقٍ: و فرزندانتان را از تنگدستی به قتل نرسانید» زيرا «نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيّاهُمْ: ما، شما و آنان را #روزی می دهیم»
4⃣ «وَ لا تَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ: و به کارهای زشت چه آشکار و چه پنهانش نزدیک نشوید» يعنى، نه تنها انجام ندهيد، بلكه به آن نزديک هم نشويد.
5⃣ دست به خون بى گناهان نيالاييد و نفوسى را كه #خداوند محترم شمرده و ريختن خون آنها مجاز نيست به قتل نرسانيد، مگر اين كه طبق قانون الهى اجازه قتل آنها داده شده باشد مثل اين كه قاتل باشند «وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاّ بِالْحَقِّ: و انسانی که خدا او را محترم شمرده جز به حق نکشید» و به دنبال اين پنج قسمت براى تأكيد بيشتر می فرماید: «ذلِكُمْ وَصّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ: خدا این به شما سفارش کرده تا بیندیشید»
6⃣ «وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْيَتِيمِ إِلاّ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ: و به مال #یتیم جز به روشی که نیکوتر است، نزدیک نشوید تا به حد بلوغ خود برسد»
7⃣ «وَ أَوْفُوا الْكَيْلَ وَ الْمِيزانَ بِالْقِسْطِ: و پیمانه و ترازو را بر اساس #عدالت کامل دهید» و از آنجا كه هر قدر انسان دقّت در پيمانه و وزن كند باز ممكن است، مختصر كم و زيادى صورت گيرد كه سنجش آن با پيمانه ها و ترازوهاى معمولى امكان پذير نيست، به دنبال اين جمله اضافه مىكند: «لا نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّ وُسْعَها: هیچ کسی را جز به اندازه توانش تکلیف نمی کنیم»
8⃣ «وَ إِذا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَ لَوْ كانَ ذا قُرْبى: و هنگامی که سخن گویید، #عدالت ورزید هر چند درباره خویشان باشد»
9⃣ «وَ بِعَهْدِ اللّهِ أَوْفُوا: و به پیمان خدا وفا کنید» منظور از «عهد الهى» همه پيمان هاى الهى اعمّ از پيمان هاى «تكوينى» و «تشريعى» و تكاليف الهى و هر گونه عهد و نذر و قسم است. و باز براى تأكيد مى فرمايد: «ذلِكُمْ وَصّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ: #خدا این گونه به شما سفارش کرده تا پند بگیرید»
0⃣1⃣ راه توحيد، راه حقّ و عدالت، راه پاكى و تقواست، از آن پيروى كنيد و هرگز در راه هاى انحرافى و پراكنده گام ننهيد كه شما را از راه #خدا منحرف و پراكنده مى كند و تخم نفاق و اختلاف را در ميان شما مى پاشد «وَ أَنَّ هذا صِراطِي مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ: و قطعا این راه مستقیم من است؛ پس از آن پیروی کنید و از راه های دیگر پیروی نکنید که شما را از راه او پراکنده می کند» و در پايان تأكيد مى كند كه: «ذلِكُمْ وَصّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ: #خدا این گونه به شما سفارش کرده تا باشد که تقوا پیشه کنید»
⬅️ پیام های آیات در جلسه بعدی...
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیات ۱۵۱ تا ۱۵۳ سوره انعام
🌹 بخش۳
🔹 پيام های آیات ۱۵۱ تا۱۵۳ سوره انعام 🔹
✅ بیان #احكام_الهى براى مردم، یكى از وظایف انبیاست.
✅ محرمات #دین، از سوى خداست و پیامبر از پیش خود چیزى را حرام نمى كند.
✅ ممنوعیّت منكرات، جهت تكامل و تربیت انسان است.
✅ بعد از #یكتا_پرستى، احسان به والدین آمده است.
✅ دستورهاى این آیه همه در قالب نهى است، مگر نیكى به پدر و مادر كه در قالب امر است. یعنى نه تنها نیازارید، بلكه احسان كنید.
✅ فرزندكشى و سقط جنین از ترس فقر، عملى جاهلانه است، اگر خدا ضامن روزى است، چه ترسى از فقر؟
✅ هم اصلاح #جامعه از مفاسد لازم است، هم اصلاح روح از رذایل
✅ بعضى از #گناهان چنان خطرناک است كه نزدیک آنها هم نباید رفت.
✅ دستورات #الهى، مطابق عقل یا زمینه شكوفایى آن است.
✅ چون یتیم مدافعى ندارد و اموالش لغزشگاه است مواظب باشیم.
✅ براى حفظ حقوق #یتیمان باید بهترین طریقه ى بهره گیرى از اموال و دارایى او انتخاب شود.
✅ وقتى یتیمان به رشد و تجربه ى كافى رسیدند، سلطه ى خود را از آنان بردارید.
✅ نظام #اقتصادى جامعهى اسلامى باید بر اساس قسط باشد.
✅ اگر اجراى #عدالت در حدّ اعلى ممكن نیست، لااقلّ در حدّ توان و امكان مراعات كنید.
✅ بدون #قدرت، تكلیفى نیست.
✅ در #اسلام، «تكلیف» به اندازه ى «توان» است. هركه تواناتر، تكلیفش هم سنگین تر
✅ #عدالت، هم در رفتار و هم در گفتار، یک اصل است.
✅ به پیمان هاى الهى كه شامل فرمان هاى عقل و وحى و وجدان و فطرت مى شود وفادار باشیم.
✅ رابطه ى خویشاوندى را بر ضابطه ى حقّ و عدل، ترجیح ندهیم.
✅ اساس همه #ادیان_الهی،پیروی از راه خدا و دوری از راه دیگران است.
✅ عمل به #احکام_الهی، سبب وحدت است و به سراغ احکام غیر الهی رفتن، مایه ی تفرقه می باشد.
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
🏴🌹🏴🌹🏴
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیات ۱۵۴تا ۱۵۶سوره انعام
🌸 ثُمَّ ءاتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ تَمَامًا عَلَى الَّذِيٓ أَحْسَنَ وَتَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَعَلَّهُمْ بِلِقَآءِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ (۱۵۴) وَهَٰذَا كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (۱۵۵) أَنْ تَقُولُوٓا إِنَّمَآ أُنْزِلَ الْكِتَابُ عَلَىٰ طَآئِفَتَيْنِ مِنْ قَبْلِنَا وَإِنْ كُنَّا عَنْ دِرَاسَتِهِمْ لَغَافِلِينَ (۱۵۶)
🍀 ترجمه: سپس به موسی كتاب (تورات) دادیم تا بر کسی که نیکوکار بوده [نعمت خود را] كامل كنیم، و بیانگر همه ی مسائل باشد و وسیله هدایت و رحمت باشد تا به لقای پروردگارشان ایمان آورند (۱۵۴) و این [قرآن] كتابی مبارک است كه ما آن را نازل كردیم پس آن را پیروی كنید و تقوا پیشه کنید تا مورد رحمت قرار گیرید (۱۵۵) تا [شما مشركان] نگویید: كتاب آسمانی فقط بر دو گروه پیش از ما نازل شد و از قرائت آنان و آموزششان بی خبر بوده ایم (۱۵۶)
🌷 #تَفْصِيل: بیانگر
🌷 #ِلقَآء: ملاقات
🌷 #أَنْزَلْنَاه: نازل کردیم
🌷 #مُبَارَك: پر فایده
🌷 #اتَّبِعُوه: آن را پیروی کنید
🌷 #طَآئِفَتَيْن: دو گروه
🌷 #دِرَاسَتِهِم: آموزششان
🌸 این آیات همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است. در آيات قبل، سخن از ده حكم اساسى و اصولى در ميان بود، كه نه تنها در #اسلام بلكه در تمام اديان بوده است. به دنبال آن در آیه ۱۵۴ سوره انعام مى فرمايد: «ثُمَّ ءاتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ تَماماً عَلَى الَّذِي أَحْسَنَ: سپس به #موسی کتاب (تورات) دادیم تا بر کسی که نیکوکار بوده [نعمت خود را] کامل کنیم» و در آن هر چيز را كه مورد نياز بود، و در مسير تكامل #انسان اثر داشت، بازگو كرديم «وَ تَفْصِيلاً لِكُلِّ شَيْءٍ: و بیانگر همه ی مسائل باشد» «وَ هُدىً وَ رَحْمَةً: و وسیله هدایت و رحمت باشد» تمام اين برنامه ها به خاطر آن بود كه به روز #قیامت و لقاى پروردگار ايمان بياورند و با ايمان به معاد، افكار و گفتار و رفتارشان پاک شود «لَعَلَّهُمْ بِلِقاءِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ: باشد تا به لقای پروردگارشان ایمان آورند»
🌸 سپس، اشاره به نزول #قرآن و تعليمات آن كرده و بحث آيه گذشته را تكميل مى نمايد و مى فرمايد: «وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ: و این [قرآن] کتابی مبارک است که ما آن را نازل کردیم.» کلمه #مبارک از ریشه برکت بر دو امر تأکید می کند: ۱- ریشه قوی و ثابت ۲- رشد دائم. #قرآن هم دارای مطالبی اساسی و تغییر ناپذیر و استوار است و هم با گذشت زمان پرده هایی از اسرارش کشف و روز به روز جلوه ی آن بیشتر می شود. و چون چنين است «فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ: پس آن را پیروی کنید و #تقوا پیشه کنید تا مورد رحمت قرار گیرید»
🌸 سپس تمام راه هاى فرار و بهانه جويی ها را به روى مشركان بسته و مى فرمايد: «أَنْ تَقُولُوا إِنَّما أُنْزِلَ الْكِتابُ عَلى طائِفَتَيْنِ مِنْ قَبْلِنا: تا [شما مشرکان] نگویید: کتاب آسمانی فقط بر دو گروه پیش از ما نازل شد» منظور از دو گروه #یهود و #نصارا است « وَ إِنْ كُنّا عَنْ دِراسَتِهِمْ لَغافِلِينَ: و از قرائت آنان و آموزششان بی خبر بوده ایم»
🔹 پیام های آیات ۱۵۴تا۱۵۶ سوره انعام 🔹
✅ هر #كتاب_آسمانى نسبت به زمان خودش، كامل است.
✅ تنها #نیكوكاران و نیكواندیشان، پیام هاى كتاب های آسمانى و قوانین الهى را بهتر مى گیرند.
✅ همه ى نیازهاى #انسان براى رسیدن به تكامل، در كتاب های آسمانى آمده است.
✅ كتاب آسمانى در مسیر #هدایت انسان و رحمت الهى است.
✅ یكى از مقاصد كتاب های آسمانى و پیامبران الهى، ایمان انسان به #قیامت است.
✅ #قرآن، تنها كتاب تئورى و نظرى نیست، بلكه كتاب سعادت و برنامه ى عمل انسان است.
✅ #سعادت انسان در دو چیز است: اطاعت حقّ، اجتناب از باطل
✅ #خداوند، حجّت را بر مردم تمام کرده است.
✅ دستگاه تبلیغاتى #مسلمانان باید براى هر كشور و ملّت و زبانى، برنامه هاى صحیح در سطح جهان آماده كند، تا حجّت بر آنان تمام شود و نگویند ما از حقّ بى خبر بودیم.
🏴🌹🏴
🏴🌹🏴🌹
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۱۵۹ سوره انعام
🌸 إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا لَسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ ۚ إِنَّمَآ أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ
🍀 ترجمه: قطعاً كسانی كه دینشان را پراکنده كردند، وگروه گروه شدند، تو را هیچ پیوندی با آنان نیست، كار آنان فقط با خداست، سپس به اعمالی كه همواره انجام می دادند آگاهشان می كند.
🌷 #فَرَّقُوا: پراکنده کردند
🌷 #شِيَعًا: گروه گروه
🌷 #يُنَبِّئُهُمْ: آگاهشان می کند
🌷 #يَفْعَلُون: انجام می دادند
🌸 این آیه همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است. به دنبال دستورات دهگانه اى كه در آيات قبل گذشت و در آخر آن فرمان به پيروى از «صراط مستقيم خدا» و مبارزه با هر گونه نفاق و اختلاف داده شده بود، اين آيه در حقيقت تأكيد و تفسيرى روى همين مطلب است و به #پیامبر_اسلام صلی الله علیه و آله و سلم مى فرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَ كانُوا شِيَعاً لَسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ: قطعا کسانی که دینشان را پراکنده کردند وگروه گروه شدند، تو را هیچ پیوندی با آنان نیست» زيرا مكتب تو، مكتب #توحيد و صراط مستقيم است و صراط مستقيم و راه راست همواره يكى بيش نيست.
🌸 سپس به عنوان تهديد و توبيخ اين گونه افراد تفرقه انداز، مى فرماید: «إِنَّما أَمْرُهُمْ إِلَى اللّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما كانُوا يَفْعَلُونَ: کار آنان فقط با خداست، سپس به اعمالی که همواره انجام می دادند آگاهشان می کند» قابل ذكر اين كه محتواى آيه يک حكم عمومى و همگانى درباره تمام افراد تفرقه انداز است، كه با ايجاد انواع بدعت ها، ميان بندگان خدا، بذر نفاق و اختلاف مى پاشند اعمّ از آنها كه در امّت هاى پيشين بودند، يا آنها كه در اين امّتند. اين آيه بار ديگر، اين حقيقت را كه #اسلام آيين وحدت و يگانگى است و از هر گونه نفاق و تفرقه و پراكندگى بيزار است با تأكيد تمام بازگو مى كند.
🔹 پيام های آیه ۱۵۹ سوره انعام 🔹
✅ میان معارف دینى تفاوتى نیست، باید به همه #ایمان داشت و عمل كرد، نه فقط بعضى
✅ از عوامل تفرقه و جدایى، تغییر و تحریف در #مكتب است.
✅ با آنان كه مجموعه ى مكتب #اسلام را قبول ندارند، نباید همكارى كرد آنان از امّت محمّد محسوب نخواهند شد. آنان مورد تهدید خداوند هستند.
✅ تفرقه افكنى در #دین، نوعى شرک است.
🏴🌹🏴🌹
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۱۶۰ سوره انعام
🌸 مَنْ جَآءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ۖ وَمَنْ جَآءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَىٰٓ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ
🍀 ترجمه: هر كسی كار نیک بیاورد، پاداشش ده برابر آن است، و هر کسی كه كار بد بیاورد، جز به مانند آن مجازات نشود و به آنان هرگز ستم نخواهد شد.
🌷 #حَسَنَة: کار نیک
🌷 #عَشْرُ_أَمْثَالِهَا: ده برابر آن
🌷 #سیئة: کار بد
🌸 این آیه همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است. در اين آيه، به رحمت و پاداش وسيع خداوند كه در انتظار افراد نيكوكار است، اشاره نموده و تهديدهاى آيه را با اين تشويق ها تكميل مى كند و مى فرمايد: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها: هر کسی کار نیک بیاورد، پاداشش ده برابر آن است» «وَ مَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلا يُجْزى إِلاّ مِثْلَها: و هر کسی کار بد بیاورد، جز به مانند آن مجازات نشود» و براى تأكيد اين جمله را نيز اضافه مى كند كه «وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ: و به آنان هرگز ستم نخواهد شد»
🌸 اگرچه آیه ى مربوط به عمل نیک و بد است، ولى طبق روایت، آنكه نیّت خیر كند #پاداش دارد ولى نیّت سوء تا به مرحله عمل نرسد، كیفر ندارد و این فضل الهى است. در روایات آمده است: هر كه در ماه، سه روز روزه بگیرد، گویا همه ى ماه را روزه گرفته است، زیرا هر روزش ده روز حساب مى شود. «عشر أمثالها» پاداش ده برابر، حداقلّ است. بعضى اعمال، در بعضى شرایط و براى بعضى افراد، پاداش تا هفتصد برابر بلكه پاداش بى حساب هم دارد.
🔹 پيام های آیه ۱۶۰ سوره انعام 🔹
✅ در شیوهى تربیتى #اسلام، تشویق ده برابر تنبیه است.
✅ تشویقِ چند برابر، #ظلم نیست ولى كیفر بیش از حد ظلم است.
✅ #خداوند، در پاداش با فضل خود رفتار مى كند، ولى در كیفر، با عدل
✅ عمل #انسان همیشه و همه جا همراه انسان است.
🏴🌹🏴🌹
▪️▫️▪️▫️🏴▫️▪️▫️▪️
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیات ۱۶۱ تا ۱۶۳ سوره انعام
🌸 قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّيٓ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا ۚ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (۱۶۱) قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ (۱۶۲) لَا شَرِيكَ لَهُ ۖ وَبِذَٰلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ (۱۶۳)
🍀 ترجمه: بگو: یقیناً پروردگارم مرا به راه مستقیم هدایت كرد، به دینی پایدار و استوار، دین ابراهیم یكتاپرست حقّگرا، و او از مشركان نبود (۱۶۱) بگو: قطعاً نماز و عبادتم و زندگی كردن و مرگم برای خدا پروردگار جهانیان است (۱۶۲) برای او شریكی نیست، و به این [یگانه پرستی] مأمورم، و نخستین كسی هستم كه تسلیم او هستم (۱۶۳)
🌷 #هدانی: مرا هدایت کرد
🌷 #قِيَما: پایدار و استوار
🌷 #مِلَّةَ: دین
🌷 #حَنِيف: حق گرا
🌷 #صَلَاتِی: نمازم
🌷 #نُسُكِی: عبادتم
🌷 #مَحْيَای: زندگی ام
🌷 #مَمَاتِی: مرگم
🌷 #أُمِرْتُ: مأمورم
🌸 اين آيات همانند سایر آیات سوره انعام در #مکه نازل شده است. این آیات در حقيقت خلاصه اى است از بحث هاى اين سوره كه در زمينه مبارزه با شرک و بت پرستى بيان شده، نخست در برابر عقايد و ادّعاهاى دور از منطق مشركان و بت پرستان، خداوند به #پيامبر_اسلام صلی الله علیه و آله و سلم دستور مى دهد كه «قُلْ إِنَّنِي هَدانِي رَبِّي إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ: بگو: یقینا پروردگارم مرا به راه مستقیم هدایت کرد» اين راه راست همان مسیر #توحيد و يكتاپرستى و درهم كوبيدن آيين شرک و بت پرستى است.
🌸 سپس «صراط مستقيم» را توضيح مى دهد و می فرماید: «دِيناً قِيَماً مِلَّةَ إِبْراهِيمَ: دینی پایدار و استوار، دین ابراهیم» همان ابراهيمى كه از آيين خرافى زمان و محيط، اعراض كرد، و به حقّ يعنى آيين يكتاپرستى روى آورد «حَنِيفاً: یکتاپرست و حق گرا» اين تعبير گويا پاسخى است به گفتار مشركان كه مخالفت #پيامبر را با آيين بت پرستى بود نكوهش مى كردند، پيامبر در پاسخ آنها مى فرمايد: اين سنّت شكنى و پشت پا زدن به عقايد خرافى محيط، تنها كار من نيست، #ابراهيم كه مورد احترام همه ما است نيز چنين كرد. سپس براى تأكيد مى افزايد «وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ: و او از مشرکان نبود» بلكه او قهرمان بت شكن و مبارز با آيين شرک بود.
🌸 سپس به #پیامبر دستور می دهد «قُلْ إِنَّ صَلاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحْيايَ وَ مَماتِي لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ: بگو قطعا #نماز و عبادتم و زندگی کردن و مرگم برای خدا پروردگار جهانیان است» براى او زنده ام به خاطر او مى ميرم و در راه او هر چه دارم فدا مى كنم تمام هدف من و تمام عشق من و تمام هستى من اوست! سپس براى تأكيد و ابطال هر گونه شرک و بت پرستى، اضافه مى كند: «لا شَرِيكَ لَهُ: برای او شریکی نیست» سرانجام مى فرمايد: «وَ بِذلِكَ أُمِرْتُ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ: و به این مأمورم و نخستین کسی هستم که تسلیم او هستم» اوّلين مسلمان بودن #پيامبر_اسلام «صلّى اللّه عليه و آله»، يا از نظر كيفيّت و اهميّت اسلام اوست، زيرا درجه تسليم و اسلام او بالاتر از همه انبيا بود و يا اوّلين فرد از اين امّت بود كه آيين #قرآن و #اسلام را پذيرفت.
🔹 پيام های آیات ۱۶۱تا۱۶۳ سوره انعام
✅ سخنان و تعالیم #پیامبر، نظر شخصى او نیست، بلكه متن وحى الهى است، كه باید به مردم اعلام كند.
✅ راه مستقیم، راه #پیامبر است.
✅ #هدایت، تنها كار خداست، انبیا هم با هدایت الهى راه مستقیم را پیدا مى كنند.
✅ #هدایت، از شئون ربوبیّت است.
✅ راه #ابراهیم علیه السلام، همان یكتاپرستى است، نه افكار شرک آلود
✅ بت شكنى و اعراض از شرک، تنها كار پیامبر اسلام نیست، بلكه او به پیروى از #حضرت_ابراهیم چنین مى كرده است.
✅ اساس ادیان توحیدى در طول تاریخ، یكى بوده است. #اسلام، همان آیین حضرت ابراهیم است و تنفّر از شرک، راه همه ى پیامبران مى باشد.
✅ راه و روش و هدف خود را در برابر راه هاى انحرافى، با صراحت و افتخار اعلام كنیم.
✅ با آنكه #نماز، جزو عبادات است، ولى، جدا ذكر شده تا اهمیّت آن را نشان دهد.
✅ انسان هاى #مخلص، مسیر تكوینى (مرگ و حیات) و مسیر تشریعى خود (نماز و نُسُك) را فقط براى خداوند عالمیان مى دانند.
✅ آنگونه كه در #نماز قصد قربت مى كنیم، در هر نفس كشیدن و زنده بودن و مردن هم مى توان قصد قربت كرد.
✅ مرگ و حیات مهم نیست، مهم آن است كه آنها براى خدا و در راه خدا باشد.
✅ آنچه براى #خدا باشد، رشد مى كند.
✅ #مرگ و #زندگى دست ما نیست، ولى جهت دادن به آن دست ماست.
✅ #اخلاص در كارها، فرمان الهى است.
▪️▫️▪️🏴▫️▪️▫️
🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۳۱ سوره اعراف
🌸 يا بنی ءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَ لَاتُسْرِفُواْ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ
🍀 ترجمه: اى فرزندان آدم! نزد هر مسجد زینت هاى خود را برگیرید و بخورید و بیاشامید و اسراف نكنید، همانا خداوند اسرافكاران را دوست ندارد.
🌷 #خُذُوا: بگیرید
🌷 #کلوا: بخورید
🌷 #اشْرَبُوا: بنوشید
🌷 #لَا_تُسْرِفُوٓا: اسراف نکنید
🌷 #لَا_يُحِبُّ: دوست نمی دارد
🌷 #الْمُسْرِفِين: اسرافکاران
🌸 این آیه در #مکه نازل شده است. در اين آيه به عنوان يک قانون هميشگى كه شامل تمام اعصار و قرون مى شود دستور مى دهد كه، «يا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ: ای فرزندان آدم! نزد هر #مسجد زینت های خود را برگیرید» اين جمله مى تواند هم اشاره به «زينت هاى جسمانى» باشد كه شامل پوشيدن لباس هاى مرتّب و پاک و تميز، و شانه زدن موها، و به كار بردن عطر و مانند آن مى شود، و هم شامل «زينت هاى معنوى» ، يعنى صفات انسانى و ملكات اخلاقى و پاكى نيّت و اخلاص
🌸 در جمله بعد اشاره به مواهب ديگر يعنى خوردنی ها و آشاميدنی هاى پاک و پاكيزه مى كند، مى گويد از آنها «وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا: و بخورید و بیاشامید» امّا چون طبع زياده طلبِ #انسان، ممكن است از این دو دستور سوء استفاده كند و به جاى استفاده عاقلانه و اعتدال آميز از پوشش و تغذيه صحيح، راه تجمّل پرستى و اسراف را پيش گيرد، بلافاصله اضافه مى كند: «وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ: و اسراف نکنید، همانا #خداوند اسرافکاران را دوست ندارد» كلمه «اسراف» كلمه بسيار جامعى است كه هرگونه زيادهروى در كميّت و كيفيّت و بيهوده گرايى و اتلاف و مانند آن را شامل مى شود.
🌸 جمله كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا؛ بخوريد و بياشاميد و اسراف نكنيد در آيه فوق آمده، گرچه بسيار ساده به نظر مىرسد، امّا امروز ثابت شده است كه يكى از مهمّترين دستورات بهداشتى همين است، زيرا تحقيقات دانشمندان به اين نتيجه رسيده كه سرچشمه بسيارى از بيماری ها، غذاهاى اضافى است كه به صورت جذب نشده در بدن انسان باقى مى ماند، اين مواد اضافى هم بار سنگينى است براى قلب و ساير دستگاه هاى بدن و هم منبع آماده اى است براى انواع عفونتها و بيماريها! عامل اصلى تشكيل اين مواد مزاحم، اسراف و زيادهروى در تغذيه و به اصطلاح «پرخورى» است، و راهى براى جلوگيرى از آن جز رعايت #اعتدال در غذا نيست، كسانى كه اين دستور را ساده فكر مى كنند خوب است در زندگى خود آن را بيازمايند تا اهميّت رعايت اين دستور را در سلامت جسم و تن خود ببينند.
🔹 پيام های آیه ۳۱ سوره اعراف 🔹
✅ #مسجد كه پایگاه مسلمین است، باید آراسته، زیبا و با جاذبه باشد.
✅ بهترین وزیباترین #لباس، براى بهترین مكان است.
✅ #اسلام، هم به باطن نماز توجّه دارد، هم به ظاهر آن.
✅ #زینت، اگر چه در نماز فردى هم ارزش است، اما در اجتماع و مسجد، حساب ویژه اى دارد.
✅ اوّل #نماز، آنگاه غذا. اوّل توجّه به روح و معنویّت، آنگاه توجّه به جسم.
✅ صرفه جویى، محبوب #خداوند است و بهره گیرى از زینت و غذا باید دور از اسراف باشد.
🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۳۲ سوره اعراف
🌸 قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِى أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِىَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِى الْحَيَوةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِياَمَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْأَيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
🍀 ترجمه: بگو: چه كسى زینت هایى را كه خداوند براى بندگانش پدید آورده و رزق هاى پاكیزه و دلپسند را بر خود حرام كرده است؟ بگو:این در زندگى دنیا براى مؤمنان است، در حالى كه روز قیامت مخصوص (مؤمنان) است. ما این گونه آیات خود را براى گروهى كه مى دانند بیان مى کنیم.
🌷 #قُلْ: بگو
🌷 #عِبَادِه: بندگانش
🌷 #الطَّيِّبَاتِ_مِنَ_الرِّزْق: رزق های پاکیزه
🌷 #الْحَيَاة: زندگی
🌷 #نُفَصِّل: بیان می کنیم
🌷 #يَعْلَمُون: می دانند
🌸 این آیه در #مکه نازل شده است. در اين آيه با لحن تندترى به پاسخ آنها كه گمان مى برند، تحريم زينت ها و پرهيز از غذاها و روزی هاى پاک و حلال، نشانه زهد و پارسايى و مايه قرب به پروردگار است پرداخته، مى گويد: اى پيامبر! «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ: بگو: چه کسی زینت هایی را که #خداوند برای بندگانش پدید آورده و رزق های پاکیزه و دلپسند را بر خود حرام کرده است؟ سپس براى تأكيد اضافه مىكند: به آنها «قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ ءامَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا خالِصَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ: بگو: این در زندگی دنیا برای مومنان است ، در حالی که روز قیامت مخصوص (مومنان) است.
🌸 در پايان آيه به عنوان تأكيد مى گويد: «كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ: ما این گونه آیات خود را برای گروهی که می دانند بیان می کنیم. در مورد استفاده از انواع زينت ها، #اسلام مانند تمام موارد، حدّ اعتدال را انتخاب كرده است و استفاده كردن از زيبايی هاى طبيعت، لباس هاى زيبا و متناسب، به كار بردن انواع عطرها، و امثال آن، نه تنها مجاز شمرده شده بلكه به آن توصيه و سفارش نيز شده است.
🔹 پيام های آیه ۳۲ سوره اعراف
✅ استفاده ى مناسب از #زینت و ترغیب مردم به آن، ارزشمند است. زیرا زینت به خدا نسبت داده شده است.
✅ راه رسیدن به #خدا، ترک امور حلال و طیّب نیست، بلكه استفاده ى بجا و رعایت قسط و عدل است.
✅ #اسلام، هماهنگ با فطرت و آیین اعتدال است، به نیازهاى طبیعى پاسخ مثبت مى دهد، آنچه را مفید است حلال مى شمرد و از آنچه ضرر دارد نهى مى كند.
✅ #زینت، همچون غذا، مورد نیاز انسان است.
✅ هدف اصلى از آفریدن نعمت ها، استفاده و برخوردارى مؤمنان است، گرچه كافران نیز بهره مى برند.
✅ در بهره بردارى از نعمت هاى دنیوى، مؤمن و كافر یكسانند، ولى كامیابى قیامت مخصوص مؤمنان است.
✅ #علم و #عالم، جایگاه ویژه اى نزد خدا دارند.
🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 آیه ۴۲ سوره اعراف
🌸 وَالَّذِينَ ءامَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَآ أُولَٰٓئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
🍀 ترجمه: و كسانی كه ایمان آوردند و كارهای شایسته انجام دادند، اهل بهشت اند و در آن جاودانهاند، ما هیچ كسی را جز به اندازه طاقتش تكلیف نمی كنیم.
🌷 #ءامَنُوا: ایمان آوردند
🌷 #لَا_نُكَلِّفُ: تکلیف نمی کنیم
🌷 #وُسْعَهَآ: اندازه طاقت و توانایی اش
🌷 #أَصْحَابُ_الْجَنَّة: اهل بهشت
🌷 #خَالِدُونَ: جاودانه اند
🌸 این آیه در #مکه نازل شده است. در آيات گذشته بحث از سرنوشت منكران آيات خدا و متكبّران و ظالمان بود، در اينجا آينده روشن افراد با ايمان را چنين شرح مى دهد: {وَ الَّذِينَ ءامَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ: و کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند}....{ أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيها خالِدُونَ: آنها اهل بهشت اند و در آن جاودانه اند} ولى در ميان اين جمله يک جمله كه اشاره به پاسخ بسيارى از سؤالات است بيان كرده، مى گويد: {لا نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاّ وُسْعَها: ما هیچ کسی را جز به اندازه طاقتش تکلیف نمی کنیم}
🌸 اشاره به اين كه كسى تصوّر نكند كه قرار گرفتن در صف افراد با ايمان و انجام عمل صالح در دسترس همه كس نيست، زيرا تكاليف پروردگار به اندازه قدرت افراد است. اين آيه مانند بسيارى ديگر از آيات #قرآن، وسيله نجات و سعادت جاويدان را منحصراً #ايمان و #عمل_شايسته معرّفى مى كند و به اين ترتيب به عقيده خرافى مسيحيان امروز كه وسيله نجات را قربانى شدن #مسيح در برابر گناهان بشريّت مى دانند، خطّ بطلان مى كشد، اصرار #قرآن روى مسأله ايمان و عمل صالح در آيات مختلف براى كوبيدن اين طرز تفكّر و مانند آن است.
🔹 پیام های آیه ۴۲ سوره اعراف 🔹
✅ #بهشت_جاودان، پاداش پیوند ایمان و اعمال صالح است.
✅ اگر چه مطلوب، انجام همه کارهای شایسته است، اما در عمل، هر کسی به اندازه توانش مسئول است.
✅ در #اسلام، تکلیف طاقت فرسا نیست.
🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹
#پسرک_فلافل_فروش |
#اسلام اصیل
#قسمت_نوزدهم
#راوی_محمد حسین طاهری
مؤسسه ای در نجف بود به نام اسلام اصیل که مشغول کار چاپ و تکثیر جزوات و کتاب بود. من با اینکه متولد قم بودم اما ساکن نجف شده و در این مؤسسه کار می کردم. اولین بار هادی ذوالفقاری را در این مؤسسه دیدم. پسر بسیار با ادب و شوخ و خنده رویی بود. او در مؤسسه کار می کرد و همان جا زندگی و استراحت می کرد. طلبه بود و در مدرسه کاشف الغطا درس می خواند.من ماشین داشتم. یک روز پنجشنبه راهی کربلا بودم که هادی گفت: داری میری کربلا؟ گفتم: آره، من هر شب جمعه با چند تا از رفيقها می ریم، راستی جا داریم، تو نمیخوای بیای؟ گفت: جدی میگی؟ من آرزو داشتم بتونم هرشب جمعه برم کربلا. ساعتی بعد با هم راهی شدیم. ما توی راه با رفقا می گفتیم و میخندیدیم، شوخی می کردیم، سربه سر هم می گذاشتیم اما هادی ساکت بود. بعد اعتراض کرد و گفت: ما داریم
برای زیارت کربلا میریم. بسه، این قدر شوخی نکنید. او می گفت، اما ما گوش نمی کردیم. برای همین رویش را از ما برگرداند و بیرون جاده را نگاه می کرد. به کربلا که رسیدیم، ما با هم به زیارت رفتیم. اما هادی می گفت: اینجا جای زیارت دسته جمعی نیست. هرکی باید تنها بره و تو حال خودش باشه، ما هم به او محل نمی گذاشتیم و کار خودمان را می کردیم! در مسیر برگشت، باز همان روال را داشتیم. شوخی می کردیم و
خودش بود و آقا ابا عبدالله (ع). بعد هم سر ساعتی که معین می کردیم می آمد کنار ماشین. روزهای خوبی بود. هادی غیر مستقیم خیلی چیزها به ما یاد داد. | یادم هست هادی خیلی آدم ساده و خاکی بود. در آن ایام با دوچرخه از محل مؤسسه به حوزه