#درس_چهارم_وقف_وابتدا ✅ اقسام وقف(3)♦️ بخش دوم🔸 🔹دلايل جواز وقف كافى براى اثبات صحت وقف كافى دلایلى آورده شده است كه موارد زیر از جمله آنهاست : 🔻1ـ سنت پيامبر روزى پـیامبر اكرم (ص ) به ابن مسعود فرمود: براى من قرآن قرائت كن من دوست دارم كه قرآن را از زبان دیگرى بشنوم . ابـن مسعود گوید: سوره نساء را شروع كردم و وقتى به این آیه رسیدم كه (فكیف اذا جئنا من كل امـة بـشهید وجئنابك على هولاء شهیدا) دیدم كه اشك از چشمان رسول خدا(ص ) جارى است و در این حال حضرت فرمود:بس است . مـلاحـظـه مـى كـنیم كه پیامبر دستور وقف بر آیه مذكور را مى دهد درحالى كه وقف بر آن تام نیست بلكه وقف در آیه بعد از آن تام است. 🔻2ـ عرف اهل زبان اگـر كسى بگوید كه تنها باید بر موارد تام وقف كرد این امرخلاف عرف و رسوم زبان عرب است زیرا در میان اهل زبان مرسوم نیست كه جمله ها را به هم وصل كنند تا به پایان یك داستان و یا یك موضوع برسند كه وقف بر آن تام باشد. 🔻3ـ حرجى بودن تقيد به وقف تام مـقـید بودن به وقف تام مستلزم حرج است زیرا در بسیارى از موارد تا رسیدن به محل وقف تام فـاصـلـه زیادى وجود دارد كه این امر یا به دلیل طولانى بودن آیات است مانند: آیات 61 و177 و282 سـوره بقره و آیه 23سوره نساء و یابه دلیل فواصل زیاد است مانند: سوره مؤمنون كه از (قد افـلـح المؤمنون ) تا آیه11( هم فیها خالدون ) وقف تام وجود ندارد و یا مانند: سوره ص از آیه1 ( ص والـقران ذى الذكر) تا آیه14 (ان كل الا كذب الرسل فحق عقاب ) وقف تام وجود ندارد و یا مانند: سوره تكویر كه از ابتداى سوره تا آیه14(علمت نفس مااحضرت ) وقف تام وجود ندارد. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_چهارم_وقف_وابتدا ✅ اقسام وقف (3)♦️ بخش سوم🔹 موارد وقف كافى به نحو شايع ➖🔻1ـ پـیش از (الا) به معناى (لكن ) مانند: آیه 24سوره انشقاق : (فبشرهم بعذاب الیم ) و ابتدا به آیه25 (الا الـذیـن امـنوا وعملوا الصالحات لهم اجر غیر ممنون )و مانند: آیه 22سوره غاشیه : (لست علیهم بمصیطر) و ابتدا به آیه 23( الا من تولى وكفر). ➖🔻2ـ پـیـش از (انّ ) مانند: وقف بر (لذهب بسمعهم وابصارهم ) و ابتدا به (ان الله على كل شئ قدیر) در آیه 20سوره بقره. ➖🔻3ـ پـیـش از (بئس) مانند: وقف بر آیه89سوره بقره : (فلعنة الله على الكافرین )و ابتدا به آیه 90(بـئسما اشتروا به انفسهم) و مانند: وقف بر (یحمل اسفارا) وابتدا به (بئس مثل القوم الذین كذبوا بآیات الله ) در آیه 5سوره جمعه. ➖🔻4ـ پیش از (نعم) مانند: وقف بر (على الارائك ) و ابتدا به (نعم الثواب وحسنت مرتفقا) در آیه 31سوره كهف و مانند: وقف بر (انا وجدناه صابرا) و ابتدا به (نعم العبد انه اواب) در آیه 44سوره ص . ➖🔻5ـ پیش از استفهام، مانند: وقف بر آیه 4سوره فجر: (واللیل اذا یسر) و ابتدا به آیه5 (هل فى ذلك قسم لذى حجر) و وقف بر آیه 77سوره توبه : (بما كانوایكذبون ) و ابتدا به آیه78 (الم یعلموا). ➖🔻6ـ پـیش از نفى، مانند: وقف بر آیه 39سوره یس : (كالعرجون القدیم ) و ابتدا به آیه :40(لاالشمس یـنبغى ) و مانند: وقف بر (من دون الرحمن ) و ابتدا به (ان الكافرون الا فى غرور) در آیه 20سوره ملك . ➖🔻7ـ پیش از (بل )، مانند: وقف بر (وقالوا قلوبنا غلف ) و ابتدا به (بل لعنهم الله )در آیه 88سوره بقره . ➖🔻8ـ پـیش از الا، مانند: وقف بر آیه 11سوره بقره : (انما نحن مصلحون و ابتدا به آیه :12 (الا انهم هم المفسدون ) و وقف بر (امن السفهاء) و ابتدا به (الا انهم هم السفهاء) در آیه 13سوره بقره . ➖🔻9ـ پیش از (س ) و (سوف) مانند: وقف بر (اشهدوا خلقهم ) و ابتدا به (ستكتب شهادتهم) در آیه 19سوره زخرف و مانند: وقف بر (فكفروا به ) و ابتدا به (فسوف یعلمون )در آیه 170سوره صافات . 🔆تـبـصره : در تمام موارد یاد شده، در صورتى وقف كافى است كه ماده قول بر آنهامقدم نباشد در غـیر این صورت از نوع وقف بین قول ومقول قول است كه قبیح مى باشد مانند: آیه 93سوره بقره : (قل بئسما یامركم به ایمانكم). ➖🔻10ـ پـیـش از جـمـله اى كه با مبتدا شروع مى شود مانند: وقف بر آیه 4سوره بقره:(وبالاخرة هم یوقنون ) و ابتدا به آیه5: (اولئك على هدى من ربهم ). ➖🔻11ـ پـیش از جمله اى كه با فعل مستأنفه شروع شود مانند: وقف بر (وبال امره )و ابتدا به (عفا الله عما سلف) در آیه 95سوره مائده . ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_چهارم_وقف_وابتدا✅ اقسام وقف (3)♦️ بخش چهارم🔹 🔆چند نكته درباره وقف كافى🔆 🔸1ـ گـاهى اگر وقف كافى رعایت نشود، وصل دو عبارت موجب اشتباه در اعراب دو طرف جمله شـده كه در این حالت بسیار نیكوست بر رأس عبارت دوم وقف شود این نوع وقف كافى را (وقف بـیـان كافى ) مى نامند [یعنى جهت بیان معناى مقصود متكلم، وقف لازم است] مانند: وقف بر آیه شـریـفـه (ومـا ارسلناك الامبشرا ونذیرا) و ابتدا به (وقرانا فرقناه لتقراءه ) كه اگر دوطـرف عـبـارت به وصل خوانده شود ممكن است مستلزم این معنا شود كه كلمه (قرانا) هم به عـلـت عطف به (مبشرا ونذیرا) منصوب به ادات استثناست درحالى كه نصب این كلمه به دلیل مفعول بودن آن براى فعل بعدش یعنى (فرقناه)و از باب اشتغال مى باشد. مـثـالـهاى دیگرى نیز از این نمونه در قرآن موجود است مانند: وقف به (ولقد همت به ) و ابتدا به (وهـم بـها لولا ان رءا برهان ربه) در آیه 24سوره یوسف ومانند: وقف بر (وقالوا معلم مجنون ) و ابتدا به (انا كاشفوا العذاب) در آیه 14و 15سوره دخان. 🔸2ـ گـاهـى بعضى از وقفهاى كافى بر برخى دیگر برترى پیدا مى كند كه به آنها درمقام مقایسه (اكـفـى ) گـفته مى شود مانند: (فى قلوبهم مرض ) كه كافى است و (فزادهم الله مرضا) كفایتش بیشتر است و (بما كانوایكذبون ) كفایتش از هر دو بیشتر است . مـعـمولا وقف (اكفى ) بیشتر در رؤوس آیات یافت مى شود مانند: (الا انهم هم السفهاء)كه كافى است و (لكن لایعلمون ) اكفى است و یا(واشربوا فى قلوبهم العجل بكفرهم ) كـافـى اسـت و (ان كـنـتـم مؤمنین ) اكفى است و یا وقف بر (ربنا تقبل منا) كافى است وقف بر (انك انت السمیع العلیم ) اكفى است. 🔸3ـ مـمـكـن است وقف بر كلمه اى بنابر یك نوع قرائت یا تفسیر و یا اعراب، وقف كافى و بنابر نوع دیگر، وقف تام یا حسن باشد چند نمونه از این موارد را در این جا مى آوریم : وقـف بـر (یحاسبكم به الله ) در آیه 284سوره بقره، كافى است در صورتى كه عبارت بعد: (فیغفر لـمـن یـشـاء ویـعذب من یشاء) به رفع (یغفر ویعذب ) خوانده شود و همین وقف، حسن است بنابر قـرائتى كه این دو فعل را به جزم خوانده است یعنى (فیغفر لمن یشاء ویعذب من یشاء) قرائت كرده است. وقف بر (یستبشرون بنعمة من الله وفضل ) در آیه 171سوره آل عمران، كافى است در صورتى كه عـبـارت بعدش : (وانّ الله ) به كسر قرائت شود ولى درصورتى كه به فتح قرائت شود وقف حسن است. 🔸4ـ مواردى كه وقف آنها كافى است، وصل كلمه موقوف علیها به كلمه یاعبارت بعدى نیز صحیح است مگر در جاهایى كه موجب خلل در معنا مى شود كه از آن به عنوان وقف بیان كافى نام بردیم . 🔸5ـ وقـف بر رؤوس آیات، بیشتر از نوع وقف كافى است و به طور كلى در میان وقفهاى صحیح در قرآن وقف كافى بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

قرآن کریم 📖 فایل تصویری👇📷 #صفحه_72 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

قرآن کریم 📖 فایل صوتی👇🔉 #صفحه_72 #استاد_محمد_صدیق_منشاوی 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_پنجم_وقف_وابتداء✅ اقسام وقف (4)♦️ بخش اول🔹 🔸تعريف وقف حسن🔸 هرگاه دو عبارت به گونه اى باشد كه عبارت اول دال بر معناى مقصود و عبارت دوم از نظر لفظ و معنا بدان وابسته باشد وقف بر عبارت اول را (وقف حسن )مى نامند: مانند وقف بر (الحمد لله ) و وقف بر (رب العالمین ) وقف بر چنین مواردى صحیح و نیكوست اما ابتداى به آن پسندیده نیست . 📍ملاك وقف حسن عبارتى داراى وقف حسن است كه داراى دو خصوصیت باشد: 1ـ داراى معناى مفید باشد پس وقف بر امثال (الحمد) (ایاك ) و (غیر) در سوره حمد وقف حسن نمى باشد چون داراى معناى مفید نیست . 2ـ مـعـنـایـش مـقـصود نیز باشد عباراتى چون (لا تقربوا الصلوة ) داراى معناى كامل است ولى مقصود خداوند نیست لذا وقف بر آنها قبیح است . 🔻حكم وقف حسن وقف بر عبارت اول، مطلقا صحیح است اما ابتدا به عبارت دوم صحیح نیست مگر در دو مورد: 1ـ رأس آیه باشد به دلیل سنت پیامبر كه گفته شده : ایشان بر رأس آیات وقف مى كردند. 2ـ وصل آن موجب توهم معناى خلاف مقصود شود كه در این صورت وقف لازم است . مثالها:⬇️ 🔻 بسم الله * الرحمن * الرحیم . (بـسم ) جار و مجرور متعلق به فعل محذوف است كه بسیارى از مفسران فعل (ابتداء) را در تقدیر مى دانند, لذا (بسم الله ) یعنى (ابتداء بسم الله با نام خدا آغازمى كنم ). بـنـابراین (بسم الله ) داراى معنایى مفید و مستقل است و فى حد نفسه به كلمه یاعبارت دیگرى احـتـیـاج نـدارد لذا وقف بر آن صحیح است اما كلمه (الرحمن )مجرور است و هیچ جمله اى در عـربى با اسم مجرور آغاز نمى شود پس كلمه (الرحمن ) نمى تواند آغاز يك جمله مفید دیگر باشد بلكه صرفا مى تواند صفت براى ( الله ) باشدس بنابراین از نظر اعراب وابسته به موضوعش ( الله ) است . كلمه (الرحیم ) نیز همین طور است یعنى صفت براى ( الله ) است لذا هم وقف بر( الله ) و هم وقف بـر (الـرحـمن ) حسن است زیرا كلمه بعد از هریك از این دوكلمه از نظر لفظى و معنوى به آنها وابسته است . 🔻(الحمد لله * رب العالمین * الرحمن * الرحیم * مالك یوم الدین ). وقـف بـر (الحمد لله) وقف حسن است زیرا خود كلامى مفید است ولى از آنجاكه (رب العالمین ) صـفـت بـراى ( الله ) اسـت وقـف آن حسن است یعنى نمى توان به مابعدش ابتدا كرد زیرا از نظر لـفـظى و مـعـنوى به موصوفش ( الله ) وابسته است همین طور وقف بر (الحمد لله رب العالمین ) حـسـن اسـت زیـرا داراى مـعـنـاى مـفید و مقصود است و (الرحمن) صفت ( الله ) است وقف بر (الحمد لله رب العالمین الرحمن ) نیز حسن است زیرا (الرحیم) نیز صفت ( الله ) است وهمین طور وقف بر (الرحیم ) نیز حسن است زیرا (مالك ) نیز صفت ( الله ) است تنها وقف بر (مالك یوم الدین ) تـام است زیرا هیچ گونه وابستگى لفظى ومعنایى به جمله بعد ندارد و جمله بعدى اش نیز هیچ گونه وابستگى لفظى ومعنایى به آن ندارد. 🔻(اهدنا الصراط المستقیم * صراط الذین انعمت علیهم * غیر المغضوب) (حمدآیه 6و7) آیـه (اهـدنـا الـصـراط الـمـسـتـقیم ) داراى معناى مفید است اما چون (صراط) بدل از(الصراط الـمـستقیم ) است و بدل در اعراب وابسته به مبدل منه است بنابراین وقف بر كلمه (المستقیم ) وقـف حـسن است و همین طور وقف بر كلمه (علیهم )وقف حسن است زیرا كلمه (غیر) بدل از (الذین ) است . 🔻(ذلك الكتاب لا ریب فیه * هدى للمتقین ) (بقره آیه2) وقف بر (لا ریب فیه ) حسن است زیرا (ذلك الكتاب لاریب فیه ) از نظر تركیبى مبتدا وخبر و یك جمله مفید و نیز معناى آنها غیرمقصود است ولى (هدى للمتقین ) از نظر اعراب وابسته به (ذلك الكتاب ) است زیرا خبر دوم براى آن محسوب مى شود و رفع خبر به مبتداست . 🔻(هدى للمتقین * الذین یؤمنون بالغیب ) (بقره آیه 2و3) اگـر (الـذیـن ) را صـفت براى متقین فرض كنیم وقف بر (للمتقین ) وقف حسن خواهد بود زیرا صفت از نظر اعراب وابسته به موصوف است. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_پنجم_وقف_وابتداء✅ اقسام وقف (4)♦️ بخش دوم🔹 دليل صحت و جواز وقف حسن براى اثبات صحت وقف حسن اینگونه استدلال شده است : قارى در مواردى به دلیل طولانى بودن قـصـه و یـا تـعـلق اجزاى كلام به یكدیگر از نظر نفس نمى تواندخود را به محل وقف تام یا كافى برساند لذا بر جمله اى كه مفهوم و مراد باشدمتوقف مى شود در دین و نیز در كلام عربى در این باره حرجى وجود ندارد. 🔸چند نكته درباره وقف حسن 🔺1ـ گـاهى اگر وقف حسن رعایت نشود وصل دو عبارت موجب اشتباه اعراب دو طرف مى شود در ایـن حـالـت نـیـكوست كه بر عبارت اول وقف شود و این نوع وقف حسن را (وقف بیان حسن ) مى نامند (یعنى جهت بیان معناى مقصود، وقفش لازم است) مانند مثالهاى زیر: (الم تر الى الذى حاج ابراهیم فى ربه ان اتاه الله الملك * اذ قال ابراهیم ) (بقره آیه258) (الم تر الى الملا من بنى اسرائیل من بعد موسى*اذ قالوا لنبى لهم ابعث لناملكا) (همان، آیه246) (واتل علیهم نباء ابنى ادم بالحق * اذقربا قربانا) (مائده آیه27) (واتل علیهم نباء نوح * اذ قال لقومه) (یونس آیه71) (واذكر فى الكتاب مریم * اذ انتبذت ) (مریم آیه16) سـجـاوندى موارد فوق از وقف حسن را وقف لازم دانسته است با این دلیل كه ممكن است توهم شـود كـه افعال مذكور در عبارت اول، یعنى (اتل )، (ترى ) و(اذكر) عامل در حرف (اذ) مى باشند در حالى كه متعلقات حرف (اذ) افعال بعداز آن است. 🔺2ـ اختلاف تفسیر و اعراب قرائت در حسن و غیرحسن بودن وقف تاءثیر دارد گاهى بنابر یك نوع اعـراب یا تفسیر و قرائت وقف حسن است و بنابر نوعى دیگر كافى یا تام است. به طور مثال، اگر در (هـدى لـلمتقین * الذین ) (الذین ) صفت براى متقین باشد وقف حسن است ولى اگر خـبـر بـراى مـبـتداى محذوف باشد: (هم الذین ) وقف كافى است. همین طور در (وبالاخرة هم یوقنون* اولئك على هدى من ربهم ) اگر (اولئك ) مبتدا باشد و (على هدى )خبر آن وقف بـر (یـوقـنـون ) كافى است ولى اگر (اولئك ) خبر باشد و مبتداى آن (الذین ) در (الذین یؤمنون بـالغیب ) یا (الذین یؤمنون بما انزل الیك ) در این صورت وقف بر (یوقنون ) حسن است. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─