✳️ ورزش های زورخانهای
و آئینهای پهلوانی (۱)
🇮🇷 ورزش های باستانی یا زورخانهای از قدیمیترین مظاهر فرهنگ باستانی ایران به شمار میرود.
#ورزشهای_باستانی به مجموعهای از حرکات فیزیکی برای پرورش جسم و آموزههای معنوی برای ارتقای روح گفته میشود که با اصول اخلاقی در هم آمیخته و از افراد معمولی، پهلوان میسازد.
🗓 آئین پهلوانی و ورزش های باستانی یا زورخانهای توسط #یونسکو به نام ایران به ثبت جهانی درآمده است.
📜 پیشینه
از هزاران سال پیش تاکنون، پهلوانان از ارزش مندترین طبقات اجتماعی در ایران به شمار میرفتهاند.
پهلوانان بعد از موبدان قرار میگرفتند و نزد عموم مردم محبوبیت داشتند. از آن جایی که #جنگآوری و رزم یکی از ارزشهای دنیای باستان به شمار میآمد، پهلوانان به انواع فنون رزم مسلط بودند.
⚔ کمکم فنون رزمی در ورزشهای آئینی در هم آمیخت و حالتی نمایشی پیدا کرد. افزوده شدن #اصول_اخلاقی به مجموعه این فنون نمایشی و رزمی سبب شد سبکی جدید به وجود بیاید که امروزه به مجموعه آن، آئینهای پهلوانی یا ورزشهای باستانی میگویند.
💪 یک پهلوان، نه تنها جنگاوری ماهر و ورزش کاری قوی بنیه است، بلکه به مهارتهای ارتقای سطح معنوی روح نیز مسلط است. هم چنین پهلوان باید به ویژگیهای اخلاقی از جمله جوانمردی، مهماننوازی، دست گیری از ضعفا، کمک به فقرا، فروتنی و گشادهرویی مجهز باشد.
📙 آشنایی با #اصطلاحات زورخانه
🏠 به محلی که ورزش کاران گرد هم میآیند و به تمرین و اجرای آئینهای پهلوانی و ورزش های باستانی میپردازند #زورخانه میگویند. زورخانه ساختمان ویژهای دارد. سقف زورخانه بلند و به صورت گنبدی است.
زیر گنبد، محوطهای چند ضلعی قرار دارد که محل اصلی تمرین و اجرای مراسم زورخانهای به شمار میرود.
این محل چند ضلعی (عموما ۶ ضلعی) چند متر پایینتر از سطح زمین است و به همین دلیل نامش را #گود گذاشتهاند.
🙇♂ زورخانهها دری کوتاه دارند و علت آن را باید در فلسفه تواضع و فروتنی جست و جو کرد.
درِ کوتاه سبب میشود که تازه واردین به زورخانه با قامتی خمیده که نشان از ادب و تواضع است، پا درون این مکان بگذارند. زورخانهها فقط مکانی برای اجرای ورزش های باستانی نیستند، بلکه به دلیل آموزههای معنوی که برای ورزش کاران خود دارند، به مکانی مقدس تبدیل شدهاند که حرمت زیادی دارند.
🕌 ساختمان زورخانه، نزدیکی حیرتانگیزی با الگوهای #مساجد و هیات های مذهبی دارد.
☝️ زورخانهها قوانین و ادبیات مخصوص به خود دارند.
هنگام حضور در زورخانه باید به سلسله مراتب پهلوانی، سن و سال و همچنین اصل و نسب دینی توجه کرد.
سادات، یعنی افرادی که نسل شان به پیغمبر اسلام صلیالله علیه وآله میرسد، در زورخانه ارج و قرب بالایی دارند.
پهلوانان مسن و کهنهکار که در اصطلاح به آنها #پهلوان_زنگی میگویند، نیز حرمت ویژهای در زورخانه دارند.
👴 هر زورخانه یک مرشد و یک میاندار دارد. مرشد در گذشته به کسی گفته میشد که مسئولیت تربیت افراد را به عهده داشت و پهلوانان زیر نظر او و با به کارگیری آموزههایش به مقام پهلوانی میرسیدند.
همه چیز در زورخانه زیر نظر مرشد و با صلاح دید او انجام میشود.
امروزه به فردی که صدای خوشی دارد و با نوایی دلنشین در زورخانه اشعار پهلوانی میخواند #مرشد میگویند.
❇️ به جایگاهی که مرشد در آن مینشیند و به وظایفش میپردازد، #سَردَم میگویند.
سردم مکانی منزه و قابل احترام است. مرشد با ریتم خوانش اشعار و همچنین ضرب گرفتن روی تنبک، به مراسم آئینی پهلوانان نظم میدهد.
🛎 همچنین زنگ معروفی در جایگاه مرشد نصب شده که وی در مواقع خاص آن را به صدا در میآورد. یکی از موارد به صدا درآوردن زنگ، هنگام ورود و خروج پهلوانان بلندمرتبه به زورخانه است که مرشد همراه با خواندن شعرهای علوی گونه و مخصوص و ضرب گرفتن، زنگ را نیز به نشانه ادای احترام به صدا در میآورد.
✳️ میان دار نیز به ورزش کار پیشکسوت و متبحری گفته میشود که در میانه گود ایستاده و ضمن هماهنگی با مرشد، تمرینات ورزش کاران را به آنها میدهد و خودش نیز در وسط گود به اجرای حرکات میپردازد.
میاندار را میتوان مدیر اجرایی یک ورزش باستانی به شمار آورد. مرشد نیز در نقش فرمانده ایفای نقش میکند.
🙏 سلسله مراتب در زورخانه
پهلوانی، مقامی نیست که یک شبه به دست آید. برای رسیدن به این مقام سالها ورزش و تمرین و پرهیزکاری لازم است.
در زورخانه متناسب با سن افراد و مدتی که از حضورشان در صحنه ورزشهای باستانی میگذرد، سلسله مراتبی وجود دارد. مرشد مسئول اجرای تشریفات مربوط به این سلسله مراتب به شمار میرود. ☯
#تاریخچه 📜
💪@HrazmiVpahlvani💪
کانال هنرهای رزمی.. ورزش پهلوانی
(⛩هنرهای رزمی ما را از خواب بیدار می کند و در آن زیبایی بزرگی نهفته است.)☯