🔰ضرورت و فائده فلسفه دین ✳️#فلسفه_فلسفه_دین ۴ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ❗️در یادداشت مربوط به «معرفی فلسفه دین» این تعریف از #فلسفه_دین برگزیده شد: فلسفه دین دانشی است که بدون تعهد به دین خاصی، با روش عقلی به موضوعاتی می‌پردازد که در فهم حقیقت دین و پذیرش آن تأثیرگذارند. ❓در این یادداشت بیان می‌شود که چنین دانشی چه ضرورتی دارد؟ وقتی #فلسفه و #الهیات می‌توانند برای بسیاری از مسائل دین پاسخ مناسب داشته باشند، چه نیازی است که دانش مستقلی با عنوان فلسفه داشته باشیم؟ این مسئله وقتی جدی‌تر می‌شود که بدانیم این رشته دین‌پژوهی تاریخ کوتاهی دارد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔶 فلسفه دین برای غیر متدین حائز اهمیت است از آن جهت که می‌تواند از این طریق #حقانیت و اعتبار #ادیان را با روش #عقلی ارزیابی نماید. 🔸طبیعتاً کسی که هیچ دین مشخصی را برنگزیده و به دنبال حقیقت است، باید از عقل خود برای رسیدن به حق استفاده نماید. او می‌تواند در چند مرحله تکلیف خود را روشن کند: 🔻در مرحله اول بررسی کند که آیا لازم یا ممکن است که برای #باور_دینی از عقل استفاده نماید. 🔻در مرحله دوم به این مسئله بپردازد که راه‌های شناخت #خدا و #ایمان ‌آوری چیست و اینکه آیا خدا وجود دارد یا خیر و آیا باید دین‌دار بود یا نه. 🔻در مرحله سوم بررسی کند که آیا می‌تواند هر دینی را بپذیرد یا فقط یک دین معتبر است. ♦️در مرحله چهارم نیز رابطه دین مورد نظر را با معرفت‌های بشری مانند علوم تجربی،‌ عرفان و عقل و فلسفه بررسی نماید. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔷فلسفه دین برای متدین نیز از جهات دیگری اهمیت دارد. 🔹 متدین می‌تواند از فلسفه دین استفاده کند تا اولا دین خود را بهتر بشناسد و ثانیا حقانیت دین خود را نشان دهد. 🔹 البته این استفاده با بی‌طرفی دانش فلسفه دین منافاتی ندارد؛ چون همان‌طور که در یادداشت «تفاوت فلسفه دین با کلام» بیان شد، #هدف_عالم با #هدف_علم متفاوت است. 🔹 همچنین موضوعاتی در فلسفه دین مانند علم و دین، عقل و دین، تجربه دینی و دین و عرفان به متدین کمک می‌کند تا در فهم دین خود دقیق‌تر و عمیق‌تر باشد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ◼️ فلسفه به‌معنای #متافیزیک نیز نمی‌تواند نقش فلسفه دین را ایفا نماید؛ چون موضوع و هدف متافیزیک متفاوت از فلسفه دین است؛ علاوه بر اینکه بسیاری از مباحث فلسفه دین هویت #معرفت‌شناختی دارند. ▪️اما در عین حال نمی‌توان منکر تداخل‌های زیادی میان متافیزیک و فلسفه دین شد. شاهد هم اینکه بخش عمده‌ای از محتوای فلسفه دین در آثار فلسفی موجود است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ◻️همچنین الهیات یا کلام به‌معنای خاصش همیشه متهم به پیش‌داوری هستند و نمی‌توانند زبان مشترک میان متدینان و غیرمتدینان باشند. ▫️ضمن اینکه مسائل زیادی از فلسفه دین در #کلام_اسلامی یا #الهیات_مسیحی و یهودی اصلا مطرح نشده است. ▫️علی‌رغم این مشکل، مباحث زیادی از فلسفه دین از آثار الهیاتی و کلامی قابل استفاده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ☑️ این قابلیت بر می‌گردد به آنچه در یادداشت «تاریخ فلسفه دین» ذکر شد که اگرچه دانش فلسفه دین تاریخ کوتاهی دارد، ولی مسائل و مباحث فلسفه دین از ابتدای #تاریخ_فلسفه و الهیات مطرح بوده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🛑 بنابراین حتی اگر فلسفه دین را ثمره نگاه #عصر_روشنگری بدانیم، برای مؤمن و غیر مؤمن طالب حقیقت مفید و ضروری است؛ چون اگر کسی بخواهد #قرینه‌‌گرایی عصر روشنگری را نیز رد کند، باید وارد بحث #عقل_و_ایمان در فلسفه دین شود. ۲ دی ۹۹ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ #فلسفه_اسلامی #فلسفه_دین_اسلامی #میرباباپور https://eitaa.com/Islamic_Philosophy_of_Religion/71

✂️ #بریده_کتاب 🔰 کار فلسفه دین چیست؟ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1️⃣ فیلسوفان دین در صدد یافتن فهمی جامع از دین هستند که یافته‌ها و هر گونه #شناخت_معتبر از دین را در خود جای دهد. از سوی دیگر، دل‌نگران #توجیه_اعتقاد به باورها و پیروی از سنت‌های #ادیان خاصی هستند. آن‌ها به صرف شناخت درون‌مایه‌های مورد اعتقاد یک دین و تبیین آن بسنده نمی‌کنند، بلکه #توجیه‌پذیریِ پذیرش آن دین را نیز ارزیابی می‌نمایند. 2️⃣ افزون بر این، #فیلسوفان_دین در صددند تا ناسازگاری‌های میان باورهای یک دین را کشف کنند، چنان که می‌توان گفت، برای مثال، میان #علم_پیشین_خدا و #اختیار_انسان ، نوعی ناسازگاری وجود دارد. 3️⃣ سومین نقش عمده فیلسوفان دین ارائه #طرح‌هایی_کلی از ایمانی قابل قبول است. ❓اینک این پرسش مطرح می‌شود که چرا باید کسی خود را درگیر مباحث فلسفه دین کند ؟ برای مؤمنان معتقد، فلسفه دین اغلب به شکل تهدیدی ناخوشایند ظاهر می‌شود، زیرا بررسی #مبانی_ساختارهای_ایمان آن‌ها ممکن است حتی به چیزهایی که قبلاً از استواری کافی برای اعتقاد ورزیدن به آن برخوردار بودند، آسیب رساند. از نگاه غیر مؤمنانْ هم فلسفه دین تضییع وقت است، زیرا معتقد نیستند که چیزی برای مطالعه در پس #خیالات_واهی نهفته باشد، بنابراین، فیلسوفان دین از هر سو مورد بدگمانی‌اند. ✅ پاسخ فیلسوف دین این است که ایمان از چنان اهمیتی برخوردار است که نمی‌توان بدون بررسی رهایش کرد. موضوع ایمان آن چیزی است که همه چیز را #معنادار می‌سازد و بر این اساس، به زندگی فردی و اجتماعی ما نیز معنا و جهت می‌بخشد. وانگهی، ایمان صرفا متکی به تصدیق عقلانی و انتزاعی یک داستان درباره واقعیت نیست. ارزش‌ها، داوری‌ها و سلوک ما در نهایت، با #ایمان_واقعی ما تعیین می‌شوند. 🔹هدف تحلیل‌ها و بازنگری‌هایی که در #فلسفه_دین به دست می‌آید دست یافتن به "#باور_صادقانه" است. اگر بخواهیم به جنبه‌های منفی این قضیه نگاه کنیم، این امر مستلزم طرح پرسش‌هایی درباره #حقانیّت، اهمیت و کارآیی #نظام‌های_عقیدتیِ به ارث رسیده است. بر این اساس، پرسش‌هایی نظیر این که آیا مردم این روزگار باید به باورهایی که اعتراف می‌کنند متعهد باشند و آیا این باورها می‌تواند به قدر کفایتْ ایمانی را که در عمل با آن زیست می‌کنند، بیان کند و پرسش‌هایی از این دست تماما در حوزه فلسفه دین مطرح می‌شوند. 🔸نکته دیگر این که رویکرد کاوش‌گرانه و پرسش‌گرانه‌ به ایمان که هرگز از کندوکاو باز نمی‌ایستد، در واقع واکنشی اصیل به #موجود_غایی به شمار می‌آید. شاهد آن این است که خدا از نگاه #خداباوران واقعیتی است که حقیقت نهایی همه اشیا متکی به اوست. بنابراین، #حقیقت‌جویی به معنای دور شدن از خدا نیست، بلکه #وظیفه‌ای است که ایمان به خدا بر دوش مؤمنان می‌گذارد. اگر خدا عین حقیقت است، حقیقت‌جویی نمی‌تواند هرگز امری بیگانه با ایمان به خدا باشد. کسانی که به اسم ایمان پژوهش‌های عقلانیِ فلسفه دین را محکوم می‌کنند، نشان می‌دهند که با این همه تعصبی که به خرج می‌دهند ایمانی اصیل به خدا ندارند. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📘 کتاب مبانی فلسفه دین، دیوید پیلین، صفحات ١۴ تا ٢۴ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📬 کانال فلسفه دین اسلامی |ایتــــا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ| .