🔰ضرورت و فائده فلسفه دین ✳️#فلسفه_فلسفه_دین ۴ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ❗️در یادداشت مربوط به «معرفی فلسفه دین» این تعریف از #فلسفه_دین برگزیده شد: فلسفه دین دانشی است که بدون تعهد به دین خاصی، با روش عقلی به موضوعاتی می‌پردازد که در فهم حقیقت دین و پذیرش آن تأثیرگذارند. ❓در این یادداشت بیان می‌شود که چنین دانشی چه ضرورتی دارد؟ وقتی #فلسفه و #الهیات می‌توانند برای بسیاری از مسائل دین پاسخ مناسب داشته باشند، چه نیازی است که دانش مستقلی با عنوان فلسفه داشته باشیم؟ این مسئله وقتی جدی‌تر می‌شود که بدانیم این رشته دین‌پژوهی تاریخ کوتاهی دارد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔶 فلسفه دین برای غیر متدین حائز اهمیت است از آن جهت که می‌تواند از این طریق #حقانیت و اعتبار #ادیان را با روش #عقلی ارزیابی نماید. 🔸طبیعتاً کسی که هیچ دین مشخصی را برنگزیده و به دنبال حقیقت است، باید از عقل خود برای رسیدن به حق استفاده نماید. او می‌تواند در چند مرحله تکلیف خود را روشن کند: 🔻در مرحله اول بررسی کند که آیا لازم یا ممکن است که برای #باور_دینی از عقل استفاده نماید. 🔻در مرحله دوم به این مسئله بپردازد که راه‌های شناخت #خدا و #ایمان ‌آوری چیست و اینکه آیا خدا وجود دارد یا خیر و آیا باید دین‌دار بود یا نه. 🔻در مرحله سوم بررسی کند که آیا می‌تواند هر دینی را بپذیرد یا فقط یک دین معتبر است. ♦️در مرحله چهارم نیز رابطه دین مورد نظر را با معرفت‌های بشری مانند علوم تجربی،‌ عرفان و عقل و فلسفه بررسی نماید. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔷فلسفه دین برای متدین نیز از جهات دیگری اهمیت دارد. 🔹 متدین می‌تواند از فلسفه دین استفاده کند تا اولا دین خود را بهتر بشناسد و ثانیا حقانیت دین خود را نشان دهد. 🔹 البته این استفاده با بی‌طرفی دانش فلسفه دین منافاتی ندارد؛ چون همان‌طور که در یادداشت «تفاوت فلسفه دین با کلام» بیان شد، #هدف_عالم با #هدف_علم متفاوت است. 🔹 همچنین موضوعاتی در فلسفه دین مانند علم و دین، عقل و دین، تجربه دینی و دین و عرفان به متدین کمک می‌کند تا در فهم دین خود دقیق‌تر و عمیق‌تر باشد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ◼️ فلسفه به‌معنای #متافیزیک نیز نمی‌تواند نقش فلسفه دین را ایفا نماید؛ چون موضوع و هدف متافیزیک متفاوت از فلسفه دین است؛ علاوه بر اینکه بسیاری از مباحث فلسفه دین هویت #معرفت‌شناختی دارند. ▪️اما در عین حال نمی‌توان منکر تداخل‌های زیادی میان متافیزیک و فلسفه دین شد. شاهد هم اینکه بخش عمده‌ای از محتوای فلسفه دین در آثار فلسفی موجود است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ◻️همچنین الهیات یا کلام به‌معنای خاصش همیشه متهم به پیش‌داوری هستند و نمی‌توانند زبان مشترک میان متدینان و غیرمتدینان باشند. ▫️ضمن اینکه مسائل زیادی از فلسفه دین در #کلام_اسلامی یا #الهیات_مسیحی و یهودی اصلا مطرح نشده است. ▫️علی‌رغم این مشکل، مباحث زیادی از فلسفه دین از آثار الهیاتی و کلامی قابل استفاده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ☑️ این قابلیت بر می‌گردد به آنچه در یادداشت «تاریخ فلسفه دین» ذکر شد که اگرچه دانش فلسفه دین تاریخ کوتاهی دارد، ولی مسائل و مباحث فلسفه دین از ابتدای #تاریخ_فلسفه و الهیات مطرح بوده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🛑 بنابراین حتی اگر فلسفه دین را ثمره نگاه #عصر_روشنگری بدانیم، برای مؤمن و غیر مؤمن طالب حقیقت مفید و ضروری است؛ چون اگر کسی بخواهد #قرینه‌‌گرایی عصر روشنگری را نیز رد کند، باید وارد بحث #عقل_و_ایمان در فلسفه دین شود. ۲ دی ۹۹ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ #فلسفه_اسلامی #فلسفه_دین_اسلامی #میرباباپور https://eitaa.com/Islamic_Philosophy_of_Religion/71

دومین نشست از سلسله نشست‌های الحادپژوهی به همت دفتر قم موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در روز یکشنبه مورخ 30 آبان ماه 1400 به صورت مجازی برگزار می‌شود. الحاد و طبیعت‌گرایی دکتر محمد لگنهاوزن دکتر اسماعیل علی‌خانی ناسازگاری‌های درونی و پیامدهای الحاد این نشست در روز یکشنبه 30 آبان‌ماه ۱۴۰۰، ساعت 14 آغاز خواهد شد. علاقه‌مندان به حضور در این نشست می‌توانند در ساعت تعیین‌شده از طریق لینک اختصاصی (www.irip.ac.ir/u/138) در نشست شرکت کنند. #خدا #الحاد #آتئیسم #طبیعت‌گرایی #خداباوری #خداناباوری #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی کانال فلسفه دین اسلامی @Islamic_Philosophy_of_Religion

✂️#برشی_از_کتاب 💠 مسئولیت برهان‌آوری ❓در نزاع میان خداباوران و طبیعت‌گرایان، مسوولیت اقامه برهان بر عهده کیست؟ 🟪 چند دیدگاه: ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1️⃣ بر عهده خداباوران 🔶هر عقیده‌ای که از #طبیعت‌گرایی فراتر می‌رود، مدعی است و اثبات ادعا احتیاج به دلیل دارد و لذا بر عهدۀ خداباوران- که به عقاید ماورای طبیعی معتقدند- است که برای عقاید خود دلیل و قرینه بیاورند. امّا اینکه چرا اصل و مبنا بر طبیعت‌گرایی است و خلاف آن جرم است، هر یک از نظریّات مربوط به عقیده به نوعی آن‌ را تفسیر کرده‌اند. 🔸۱.۱. درونی‌گرایی #درونی‌گرایان معتقدند که شالودۀ قرینه مسلّم و قابل دسترس، از قید هرگونه متعلّق دینی یعنی #خدا، #برهمن و مانند آن آزاد است و هیچ دلیل موجّهی نداریم که معتقد شویم انسان‌ها دارای حس و یا قوّۀ دینی هستند از این‌رو فراتر رفتن از تجربۀ حسّی و عالم مادی که از طریق تجربه مکشوف می‌گردد، نیازمند دلیل موجّه است. توسّل به #شناخت‌گرایی نیز نمی‌تواند کارساز باشد چراکه درست است که عقیده به باروهای دینی در نزد خیلی از افراد موجّه است ولی می توان اشکال کرد که این توجیه بی ‌در ‌و ‌پیکر می‌تواند به بسیاری از عقاید باطل و غیر معقول مثل اسبان تک شاخ سازگار‌ باشد. همچنین #پیوستگی‌گرایان، طبیعت‌گرایی را از آن جهت مطلوب می‌دانند که آن را به عنوان یک طرح فلسفی یکپارچه و جامع در مورد عالم می‌دانند. از نگاه طبیعت‌گرایان، خداباوران یا باید قرینه موجهی اقامه کنند بر اینکه اعتقاد به فلسفه‌ای خداباورانه هم یک‌پارچه است و هم موجّه و یا از عقاید خویش دست بکشند. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸۱.۲. برونی‌گرایی اگر طبیعت‌گرایی را بتوان روشی یک‌پارچه و ساده برای توصیف و تبیین عالم دانست، در آن صورت می‌توان طرح‌های دینی رقیب را نظام‌‌های عقیدتی نا موجه دانست. 🔸۱.۳. نظریه فضیلت می‌توان نظریّه‌ای #فضیلت‌محور را در مورد قرینه شکل داد که معتقد است اعتقاد بدون قرینه اخلاقاً مردود است و لذا پافشاری بر عقاید بدون مبنا نوعی فریب‌کاری است. #کلیفورد بر اساس این رویکرد معتقد است که دین باوران را باید افرادی بی‌پروا، بی‌مبالات و بی‌مسئولیّت دانست و در مقابل، طبیعت‌گرایان را منطقی‌تر، معقول‌تر و برخوردار از سلامت فکری بیشتری دانست. نتیجۀ انداختن مسئولیّت اقامه برهان بر خداباوران این خواهد شد که در صورت عدم ارائۀ قرینۀ موجّه باید به عدم وجود خداوند معتقد شد نه اینکه لاادری باقی ماند؛ همچون #آنتونی_فلو و #اسکریون. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 2️⃣ بر عهده طبیعت‌گرایان 🔷برخی قائلند که مسوولیت اثبات، به عهده طبیعت‌گرایی ملحد است. در ذیل این مدعا بر اساس نظریات در مورد ماهیت قرینه بررسی می‌کنیم: 🔹۲.۱. درونی‌گرایی به باور #پلنتینگا، عقیده به خدا عقیده‌ای حقیقتاً پایه است بی‌آنکه برای توجیه آن نیازی به براهین معمول اثبات وجود خدا باشد. (از این موضع به #معرفت‌شناسی اصلاح شده تعبیر می‌شود.) پلنتینگا بر آن است که در جامعه ای خداباور که اعضایش #خداباوری را باوری پایه و بنیادی می‌دانند و در آن جامعه دلیل شناخته شده‌ای علیه #خداباوری وجود ندارد، این طبیعت‌گرایان هستند که موظف به توجیه موضع خویش می‌باشند. 🔹۲.۲. برونی‌گرایی (وثاقت‌گرایی) و نظریه فضیلت می توان به روشی معتبر مانند تجربه یا درک خداوند، به وجود او معتقد شد. در این شرایط ادعای درک خداوند را باید معتبر دانست مگر این که خلاف آن اثبات شود. به باور #جان_هیک توجیه تجربه ما از خداوند شبیه توجیهی است که برای اعتماد به تجربه حسی در اختیار داریم. بنابراین اعتقاد به خدا بر مبنای تجربه دینی کاملا معقول و مبین است. #وثاقت‌گرایی نیز می‌تواند این اشکال که دین باوران فاقد معرفت هستند چون نمی‌توانند تبیینی روشن از شواهد و قرائن خویش ارائه دهند، را دفع کند؛ زیرا علم به چیزی مستلزم آن نیست که شخص بتواند در صورت لزوم دلایلی برای آن اقامه کند. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 3️⃣ هر دو 🟢برخی قائلند که #خداباوری و #الحاد در مسئولیت اقامه برهان مساوی هستند؛ زیرا هر دو موضع را می‌توان نظریاتی اساسی درباره نحوه وجود موجودات (طبیعت‌گرایان وجود را صرفا مادی می‌دانند و خداباوران وجود را هم مادی و هم غیر مادی می‌دانند) دانست و هر دو رویکرد اثباتی دارند از این رو، هر دو موضع نیازمند به توجیه هستند. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📙 برگرفته شده از کتاب فلسفه دین در قرن بیستم، اثر چارلز تالیافرو، فصل هشتم. 📬 کانال فلسفه دین اسلامی |ایتــــا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ .

#معرفی_کتاب #دانلود_کتاب ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📗 تجلی توحید در زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ✏️نویسنده: محمدحسن وکیلی 📅تاریخ نشر: ۱۴۰۰ ه.ش/ چاپ اول 📌 زبان: فارسی 💠 حجم: ۳.۵ مگابایت 📑 تعداد صفحه: ۱۰۹ 🔆 توضیح: کتاب حاضر مجموعه سخنرانی‌های استاد محمدحسن وکیلی (از اساتید فلسفه و عرفان) در ایام فاطمیه ۱۴۴۱ هجری قمری است. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🌐 پیوند دانلود http://B2n.ir/Tajalli_Tohid ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #فلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #ولایت #نیاز_به_دین #امامت #معنای_زندگی #خدا #انسان #آفرینش #حضرت_زهرا #حضرت_فاطمه #فاطمه ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📬کانال فلسفه دین اسلامی |ایـتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ|

🔰 #دیالکتیک_فلسفه_دین 👥 گفتگوهای سام و سید (۲) 💠 حالا کی درست میگه؟ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔹سید: قبول کردی که هر دیدگاهی نمی‌تونه درست باشه؟ 🔸سام: آره. قبول کردم. سری قبل بدجوری تو هچل افتادم. اما اگر همه درست نمیگن، کی درست میگه؟ رو چه حسابی معلوم میشه کدوم دیدگاه درسته؟ 🔹سید: خب هر کسی برای دیدگاهش دلیل داشته باشه، درست میگه. 🔸سام: آخه همه برای خودشون دلیل دارند. همین‌طوری که حرف نمی‌زنند. 🔹سید: هر دلیلی که معتبر نیست. در واقع کسی که برای دیدگاهش دلیل معتبر داره درست میگه. 🔸سام: آخه همه هم مدعی‌اند که دلیلشون معتبره. 🔹سید: دلیل معتبر به ادعا نیست. دلیل معتبر شرایطی داره که در علم منطق مطرح شده. 🔸سام. باز هم حل نمیشه؛ چون همه مدعی‌اند که دلایلشون شرایط منطقی را داره. اصلا من برای همین قبلا می‌گفتم همه درست میگن. 🔹سید: دلیل منطقی مثل محاسبات ریاضی قابل اشتراکه؛ یعنی میشه دلایل را به اشتراک گذاشت تا بر اساس قواعد منطقی ارزیابی بشه. هر کسی که ادعا می‌کنه حرفش درسته باید نشون بده که برای حرفش دلیلی داره که منطقیه. 🔸سام: خب قواعد منطقی از کجا معلوم که درستند؟ کی اونها را تعیین کرده؟ 🔹سید: کسی اونها را تعیین نکرده. اصلاً قواعد منطقی تعیین کردنی نیستند، کشف‌کردنی هستند. در واقع منطق‌دانان در اصل دستور نمیدن که بر اساس این قواعد فکر کنید. آنها ابتدا قواعد فکر را از نحوه تفکر انسان کشف می‌کنند و در مرحله بعد توصیه می‌کنند که مراقب باشید، طبق همین قواعد صحیح فکر کنید و دچار اشتباه نشید. 🔸سام: سؤالم همینه که از کجا معلوم چیزی که به‌عنوان قاعده منطقی کشف شده، اشتباه نباشه. 🔹سید: قواعد منطقی هم بعضی‌هاشون بدیهی هستند و بعضی‌هاشون نظری؛ یعنی بدیهی بدون استدلال درسته ولی برای نظری باید استدلال ارائه کرد. 🔸سام: مگه نگفتید قواعد منطقی کشف کردنی هستند؟ دیگه استدلال چیه؟ 🔹سید: استدلال برای آن مراحل فکری است که پیچیده است و کشف آن ساده نیست. در واقع منطق‌دان با استدلال‌های ساده که بدیهی هستند نشون میده که استدلال‌های پیچیده با چه شرایطی درستند. 🔸سام: اوکی. گرفتم. حال شما دیندارا مدعی هستید که برای باور به خدا دلیل دارید و دلیلتون هم منطقیه؟؟ 🔹سید: بله. ولی این باشه برای گفتگوی بعدی. #فلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #معرفت‌شناسی #معرفت‌شناسی_دینی #منطق_فهم_دین #عقل‌گرایی #ایمان‌گرایی #خدا #باور_به_خدا ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📬 کانال فلسفه دین اسلامی |ایتــــا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات |