🗨️یاداشت قبلی
#یادداشت معرفتشناسی ۲
🔰 امکان شناخت واقع
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔹در دورههایی از تاریخ تفکر، بهویژه در غرب دیدگاههای شکاکانه و نسبیگرایانه مطرح شده و احیاناً بر فضای عمومی نیز تأثیر گذاشته است.
🔸فلاسفه واقعگرا سعی میکردند در مقابل #شکگرایان پاسخهای مناسبی بدهند. #سقراط، #افلاطون، #ارسطو، #دکارت و ... بهدنبال اثبات امکان معرفت به واقع بودند و تلاشهای زیادی در این جهت نمودند.
🔹اما دوره اخیر شکگرایی که بیشتر بهصورت #نسبیگرایی مطرح میشود و متأثر از فلسفه #هیوم و سپس #کانت است، توانسته فضای علمی و عمومی جوامع غربی را تحت تأثیر قرار دهد. شکاف عمیق عین و ذهن مسئله جدی فیلسوفان غربی گشته و اغلب آنها از دسترسی به واقعیت ناامید شدهاند.
🔸روشن است چنین فضایی بر #معرفت_دینی هم تأثیر میگذارد. الهیدانان و فلاسفه دین مسیحی تلاش کردند از طرق مختلف دستکم باورهای دینی را از خطر نسبیت نجات دهند. نمونه بارز آنها #پلانتیگا است که با تأکید بر پایه بودن باورهای اصلی دینی تلاش میکند واقعنمایی آنها را نشان دهد، اما توفیق چندانی ندارد.
🔹در فضای اسلامی نیز تأثیرات نسبیگرایی از چند دهه قبل احساس شد و فیلسوفانی مانند #علامه_طباطبائی، #استاد_مطهری و #استاد_مصباح تلاش کردند معیاری برای معرفتها در جهت واقعنمایی ارائه دهند.
🔸نظام معرفتشناسی علامه طباطبائی برگرفته از قدمای فلسفه اسلامی است. اما قدما درگیری اساسی با شکاکیت نداشتند و با ذاتی دانستن حکایت و مطابقت تصدیق با واقعیت اساساً مسئله #شکاف_عین_و_ذهن برایشان مطرح نشد.
🔹اما نظام #معرفتشناسی #علامه_مصباح_یزدی با توجه به اینکه دقیقاً در پاسخ به چالش #شکاکیت و #نسبیت مطرح شده، الگوی نوآورانهای است که مشکل شکاکیت را حل میکند. در این نظام، علم حضوری ریشه دیگر معرفتهاست و به همین جهت میتوان از دسترسی به واقع اطمینان پیدا کرد.
🌀در یادداشتهای بعدی مباحث معرفتشناسی استاد مصباح بهصورت خلاصه مطرح میگردد ...
🖋سیدمصطفی #میرباباپور ۱۴ آذر ۱۴۰۱
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فلسفه_اسلامی #فلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #معرفتشناسی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📤کانال فلسفه دین اسلامی
🆔 @islamic_philosophy_of_religion
🔰 #دیالکتیک_فلسفه_دین
👥 گفتگوهای سام و سید (۱)
💠 همه درست میگن؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸سام: شما دیندارا خیلی انحصارطلبید.
🔹سید: چطور؟
🔸سام: شما فکر میکنید فقط خودتون درست میفهمید و بقیه اشتباه میکنند.
🔹سید: خب مگر شما غیر از این فکر میکنید؟
🔸سام: معلومه که بله. از نظر ما هر کسی هر نظری داره و نظرش برای خودش درسته.
🔹سید: یعنی اعتقاد داری هرکسی هر نظری داره برای خودش درسته؟ واقعا اینو قبول داری؟ آیا به نظرت همین درسته؟
🔸سام: بله، غیر از این نمیتونه باشه. من نباید فکر کنم که فقط خودم درست میفهمم.
🔹سید: غیر از این نمیتونه باشه؟! فکر نمیکنی حرف خودت را نقض کردی؟
🔸سام: چطور؟
🔹سید: آخه من فکر میکنم فقط یک نظر میتونه درست باشه. الان دو تا دیدگاه داریم: دیدگاه تو که فکر میکنی همه نظرات درسته و دیدگاه من که فکر میکنم فقط یک نظر درسته. طبق حرف خودت که همه نظرات درسته باید نظر منو هم بپذیری. پس چرا ایراد میگیری و میگی شما انحصار طلب هستید.
🔸سام: خب اون فرق میکنه.
🔹سید: چه فرقی میکنه؟ یا باید بگی همه نظرات درسته، یا باید بپذیری که همه نظرات درست نیست. اگر گفتی همه نظرات درسته، پس این نظر ما دینداران که فقط یک نظر درسته هم باید درست بدونی. ولی اگر گفتی فقط یک نظر درسته و اون اینکه همه نظرات درسته، دچار تناقض شدی. بالاخره یک نظر درسته یا همه نظرات؟
🔸سام: 😐
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#ٰفلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #معرفت #معرفتشناسی #نسبیت #شکاکیت #معرفت_دینی #الحاد #آتئیسم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📬کانال فلسفه دین اسلامی
|ایـتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ |