📍 #ویژگیهای_مکتب_اخلاق_توحیدی
4⃣ معرفت النفس، اساس دستورات #مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
(بخش سوم)
🔻نفس انسان، یک حقیقت واحد و در عین حال ذو مراتب است.
◽️در روایت آمده است:
🔸عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ(ع) قَالَ:
فِي الْأَنْبِيَاءِ وَ الْأَوْصِيَاءِ خَمْسَةُ أَرْوَاحٍ؛ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِيمَانِ
وَ فِي الْمُؤْمِنِينَ أَرْبَعَةُ أَرْوَاحٍ أَفْقَدُهَا رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِيمَانِ
وَ فِي الْكُفَّارِ ثَلَاثَةُ أَرْوَاحٍ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ
ثُمَّ قَالَ: رُوحُ الْإِيمَانِ يُلَازِمُ الْجَسَدَ مَا لَمْ يَعْمَلْ بِكَبِيرَةٍ. فَإِذَا عَمِلَ بِكَبِيرَةٍ فَارَقَهُ الرُّوحُ وَ رُوحُ الْقُدُسِ مَنْ سَكَنَ فِيهِ فَإِنَّهُ لَا يَعْمَلُ بِكَبِيرَةٍ أَبَداً.
(بصائر الدرجات في فضائل آل محمد صلى الله عليهم، ج1، ص: 447)
◽️در روایت مذکوره، مراد از «روح القدس»، مرتبه نفس مطمئنه انسان است که در آن مرتبه، ارتباط تام با پروردگار وجود دارد و نفس انسان در آن مرتبه، کاملا پاک و مطهّر شده است.
◽️مراد از «روحالایمان» نیز مرتبه پایین نفس، نسبت به «روح القدس» است که این مرتبه، در صورت اطاعت از تعالیم و فرامین انبیا و اولیای الهی در انسان پدید میآید.
◽️مراد از «روح البدن» نیز مرتبه پایین نفس، نسبت به «روح الایمان» است که همان قوه ناطقه در انسان، و مشترک بین کافر و مؤمن است.
◽️و مراد از «روح القوة» و «روح الشهوة» نیز همان روح نباتی و حیوانی است که مسئول جذب و دفع هستند.
🔺این روایت نیز شاهد دیگری بود بر اینکه همه انسانها، دارای نفسی هستند که ذومراتب است و از مرتبه نفس مطمئنه ـ که همان مرتبه روح القدس است ـ آغاز شده و تا مرتبه نفس اماره ـ که همان روح القوة و روح الشهوة و روح البدن است ـ کشیده شده است.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض)
♦️جایگاه علمی و فقهی
🔻ایشان پس از بازگشت از خراسان، بـه نجف مهاجرت كرد و با وفات استادش مرحوم وحید بهبهانی، بر مرجعیت و زعامت بیرقیب عراق و حوزه علمیه نجف دست یافت و ارشاد و رهبری مسلمانان را بر عهده گرفت.
◽️ایشان تمام اوقات خود را برای این كار وقف نمود و با كمال اخلاص و جدیت مشغول خدمت شد و بـرای ایـنكه بهتر بتواند به مسائل اجتماعی و مشكلات گوناگون و فراوان امت اسلام رسیدگی نماید و نظمی به حوزه های علمیه بدهد، دست به ابتکاری زیبا زد و از شخصیتهای برجستهای كه معاصر او بودند، دعوت به عمل آورد و امور را بین آنها تقسیم کرد.
◽️مرحوم شیخ جعفر کاشف الغطا را به امر فتوا گماشت. شیخ حسین نجفی كه از علمای مقدس و پارسای نجف اشرف بود، به عـنـوان امام جماعت در مهم ترین مسجد (مسجد هندی) نصب نمود. امور قضا و حل و فصل دعاوی مردم را به شیخ محی الدین وا گذاشت. سید محمد جواد عاملی (صاحب مفتاح الکرامة) را به کار تألیف و تدوین فقه وادار کرد که محصول تلاشهای وی تألیف کتاب فقهی و مشهور مفتاح الکرامة بود. خود نیز بار سنگین تدریس و مشكلات حوزه و اداره امورمردم را بر دوش گرفت. از این رو در زمان ریاست ایشان، حوزه نجف تقویت شد.
🔺ایشان سرانجام در رجب سال ۱۲۱۲ق در سن ۵۷ سالگی درگذشت و در کنار قبر مرحوم شیخ طوسی در حرم مطهر امیرالمومنین(ع) به خاک سپرده شد.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 سیر و سلوک در مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
◽️سیر و سلوک در مکتب مرحوم علامه، عبارت است از سیر نفس انسانی از مرتبه نفس اماره تا مراتب عالی نفس مطمئنه؛ بنابراین، تمام اتفاقات در نفس انسان اتفاق میافتد، نه در عالم خارج.
◽️لذا مکاشفات، تماماً در نفس سالک اتفاق میافتد، نه در عالم خارج.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝شواهد و قرائن صحت انتساب این رساله به سید بحرالعلوم(ره)، در بیان علامه طهرانی(ره)
1⃣ عالم فقيه و متكلّم و اصولى، مرحوم شيخ محمّد رضا اصفهانى، این کتاب را از بحرالعلوم مىداند.
2⃣ مرحوم قاضى(ره) كه خِرّيت فنّ و جامع بين ظاهر و باطن و استاد اخلاق و معارف بودهاند، آن را از مرحوم بحرالعلوم دانستهاند؛ و شهادت چنين اسطوانه و وزنه علمى در عالم معارف، به گونهای نيست كه بتوان از آن به آسانى عبور كرد.
3⃣ هر كسى در اين رساله نظر كند، تمام آن را به يك انشاء و يا يك سياق خاص ملاحظه مىكند كه با اسلوبى بسيار جالب و سبكى لطيف و انشائى سليس نگاشته شده است. در این رساله، قلم واحدى از اوّل تا آخر، آن را در يك رشته خاصّ منظّماً به رشته تحرير در آورده است.
♦️جمع بندی:
◽️از مجموع مطالب فوق، بر میآید که بخش عمدهی رساله، از علامه سید بحر العلوم نجفی است، و اما قسمت اخیر آن که بر مذاق صوفیه است، مورد اختلاف است، لکن مرحوم قاضی(ره)، علامه طباطبایی(ره)، علامه تهرانی(ره) و آقای مصطفوی(ره) اصرار دارند که حتی قسمت اخیر آن نیز از سید بحر العلوم است و دلایلی نیز بر اثبات مدعای خویش و نفی ادعای مخالف، ذکر میکنند.
◽️همچنین كدام يك از فقهاى آن عصر، داراى مذاق عرفان و سير و سلوك بودهاند تا چنين رساله متقنی را بنويسند؟
كدام يك از عرفا و اهل سلوك آن زمان، فقيه زبر دست و متبحّرى بودهاند تا اين طور به اخبار اهل بيت(علیهم السلام) و آيات قرآن وارد باشند؟!
◽️معلوم میشود که تدوين اين رساله، به دست فقيهى توانا و مطّلع از آيات و اخبار تحقّق پذيرفته است. بنابراين، طبعاً انحصار به بحرالعلوم پيدا مىكند؛ خصوصاً آنكه نسخه اصل اين رساله در كتابخانه ایشان بوده است.
◽️از مجموع آنچه ذكر شد، مىتوان نتيجه گرفت كه نسبت اين رساله به علامه بحرالعلوم(ره)، اقرب و اقوى است؛ خصوصاً با ملاحظه حالات آن مرحوم كه داراى مقام صفا و باطن و نورانيّت ضمير بوده و از اسرار و مغيبات بهره وافى داشته است.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 به استقبال ماه ذیالقعده
🔻ماه ذیالقعدة الحرام از یک سو آغاز ماههای حرام و از سوی دیگر، شروع اربعین حضرت موسی(ع) در کوه طور برای درک لقاء الهی است. این دو جهت باعث شده که این ماه حائز شرافتهای منحصر بفردی شود و بین ایام سال به «اربعین موسوی» معروف گردد.
▫خداوند درباره اربعین موسوی یک بار به اجمال میفرماید: «وَ إِذْ واعَدْنا مُوسَى أَرْبَعينَ لَيْلَة» (بقره، 51). اما تفصیل این بیان شریف را در سوره اعراف میفرماید که: وعده الهی به حضرت موسی(ع) در ابتدا سی شب بود، بنا بر مواعده الهی بر میقات شد و حضرتش بعد از طی ابتلائات فراوان و نجات از فرعونیان، برای رسیدن به مقام لقاء و انس خاص با خداوند، سی شب در کوه طور به مناجات و نماز و عبادت و روزه پرداخت، سپس به امر الهی ده شب دیگر بر آن افزوده شد و سی شب اول در ماه ذی القعده انجام گرفت و به دنبال آن ده شب دیگر در دهه اول ذی الحجه ادامه یافت: «وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ ميقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعينَ لَيْلَة» (اعراف، 124). به این ترتیب اربعین موسوی در یکی از بهترین اوقات سال و در ماههای حرام شکل گرفت.
▫همچنین از روایات چنین برمیآید که ذیالقعده همان ماهی است که در آن خداوند حضرت یونس(ع) را بعد از چهل روز زاری و ناله و گفتن ذکر یونسیه «لا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمينَ» (انبیا، 87) از شکم ماهى بیرون آورد. و این بر فضیلت این ماه میافزاید.
🔺این وقایع برای دیگران کشف از سنتی الهی نمود که برای درک لقای پروردگار، میباید حرمت سی شب ماه ذیالقعده و ده شب اول ذیالحجه را نگه داشت. و به این ترتیب این ایام شریف در طول تاریخ، شروع اربعینیات برای اولیاء و سالکان مقام لقاء الهی مقرر گردید.
👈 منبع: ادب حضور (دفتر چهارم)، اسرار اربعین موسوی؛ آداب و مراقبات ماه ذیالقعده و دهه اول ذیالحجه
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
4_5829955038126015949.mp3
11.95M
🔉 بشنوید| توصیهها و دستوراتی برای اربعین موسوی
استاد فیاض بخش
▫مراقبه؛ افضل اعمال در این ایام.
▫دستورالعمل کاربردی مراقبه.
▫کنترل زبان؛ مراقبه عام.
▫برخی دستورات عبادی این ایام
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍در آستانه ماه ذیالقعده، حتما دفتر چهارم از مجموعه ادب حضور را مطالعه فرمایید:
📚 اسرار اربعین موسوی؛ آداب و مراقبات ماه ذیالقعده و دهه اول ذیالحجه
اثر استاد فیاضبخش
☎ برای تهیه این کتاب با این شماره تماس بگیرید: ۰۹۱۲۷۹۷۴۷۵۰
📱همچنین میتوانید نسخه دیجیتال کتاب را در اپلیکیشن طاقچه مطالعه نمایید.
@Jelvehnooralavi
«اسرار اربعین موسوی (ع)؛ ادب حضور (دفتر چهارم)» را از طاقچه دریافت کنید
https://taaghche.ir/book/36767
📍 #دستورات_عملی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
◽️اولین منزل از منازل سلوک که در تمام کتابهای اخلاقی ذکر شده است ـ از کتاب «منازل السائرین» خواجه عبدالله که مفصلترین کتاب سلوکی است گرفته، تا کتابهای مختصرتر مثل«اوصاف الاشراف»، و یا کتابهایی مثل «معراج السعادة» و «عین الیقین» و «بحرالمعارف» ـ منزل «یَقَظة» است.
«#یقظه» از «ایقاظ» به معنای بیدار شدن است؛ این اصطلاح از قرآن و سنت گرفته شده است.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک
🔻«به طرق عدیده از سید رسل و هادی سبل مروی است که: {مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَربَعِينَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه}
خود به عیان دیدهایم و به بیان دانستهایم که این مرحله شریفه از مراحل عدد را خاصیتی است خاص و تاثیری است مخصوص در ظهور استعدادات و تتمیم ملکات در طی منازل و قطع مراحل». (رساله سیروسلوک ص ۲۸)
◽️سالک برای رسیدن به مراتب عالی توحید، باید دستوراتی را در طی اربعینیات انجام دهد؛ و در کنار این دستورات، ملتزم به اموری باشد تا سیر او کامل شود.
◽️مرحوم سید بحرالعلوم(رض) در اهمیت اربعین گرفتن و لوازم سلوک، نکاتی را بیان میکند که سالک باید متوجه آنها باشد تا بتواند سیر خود را با آگاهی و بدون نقص طی کند.
◽️نکته قابل استفاده از روایت، این است که بر روز و صباح تاکید شده است؛ زیرا معمولا شیطان در طول روز، رهزن انسان است. غالب گناهان مثل دروغ، غیبت، تهمت، ریا، گرفتار آدم های ناباب شدن و... در طول روز او را گرفتار میکند. انسان در شب، سیرِ روز را میکند؛ اگر روز او خوب باشد، شب خوبی نیز خواهد داشت.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک
📍{مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَربَعِينَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه}
🔻نکته دوم قابل استفاده از روایت:
از عبارت «ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ»، بر میآید که منابع حکمت، در وجود انسان قرار دارد.
◽️حضرت امیرالمومنین(ع) در مورد فلسفهی ارسال رسل میفرمایند: «فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول»؛
نمیفرماید: آمدند تا فطرت را به آنها یاد بدهند. پیداست که تمام معارف، در درون انسان هست.
◽️با توجه آیه شریفه {فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ}؛
یعنی پردهها و حجابها، مانع از این است که انسان، فطرت توحیدی خود را ببیند. یعنی انبیا آمدهاند تا فطرت توحیدی و عهد و پیمانِ با خداوند را به یاد انسان بیاورند. «لِيذکروهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ»، یعنی نعمتها را به آنها یادآوری کنند.
🔺سپس میفرماید: «وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول»؛ «اِثاره» به معنای به هم ریختن است. انسانی که میخواهد گنجی را پیدا کند، خاکها را به هم میریزد و کنار میزند تا آن گنج را پیدا کند. پس انبیا آمدند تا دفینههای عقل و حکمت که درون انسان است را بجوشانند. لذا انسان در سیر و سلوک، دنبال اِثاره است.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 #دستوراتی_عملی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
(#یقظه)
📝 لزوم توجه سالک به باطن عالم
🔻خداوند در آیه ۷ سوره روم میفرماید: {يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُون}.
«حیات» در فرهنگ قرآن، امری ذومراتب است و یک ظاهر و چندین مرتبۀ باطنی دارد. ظاهر آن، پوسته بسیار نازکی است که با یک تلنگر کنار میرود و آن پوسته، همان زندگی دنیاست.
◽️آیه شریفه میفرماید: آنها صرفا کمی از ظاهر حیات دنیا را می دانند، ولی از آخرت غافلند. بنابراین اگر اینها باطن حیات دنیا را بفهمند، در واقع آخرت را فهمیدهاند.
🔺نکته سلوکی:
سالک زمانی در سیر و سلوک پیشرفت میکند که باطن عالم را ببیند، نه ظاهر آن را؛ زیرا خداوند در توصیف انسانهای غافل فرمود که آنها نسبت به آخرت در غفلتند.
کسی که در دنیا، چشمش به باطن دنیا گشوده شد، خداوند را در همین دنیا مشاهده میکند. علامت کافر نیز این است که لقاء خدا را انکار میکند؛ {وَ إِنَّ كَثيراً مِنَ النَّاسِ بِلِقاءِ رَبِّهِمْ لَكافِرُون} (روم، ۸)
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi