eitaa logo
علوم و معارف حدیث
1هزار دنبال‌کننده
626 عکس
207 ویدیو
214 فایل
امام رضا: رَحِمَ اَللَّهُ عَبْداً أَحْيَا أَمْرَنَا. رحمت خدا بر کسی که نام و یاد ما را زنده کند. کانال علوم و معارف حدیث، بستری جهت نشر معارف حدیثی اهل‌بیت علیهم‌السلام است. پاسخگویی ↙️ تبادل ️⬅️ ️ @MaarefHadithi تبلیغ ️↖
مشاهده در ایتا
دانلود
رسول عطایی.pdf
476.7K
📝📝چگونگی رمز گشایی از نشانه ها کتاب ها و نویسندگان در نسخه های خطی 👆👆👆👆👆 ✍️✍️رسول عطائی نگاشتن با قلم و دوات بر روی کاغذ و مشابه آن، محدودیت‌هایی را برای نویسندگان ایجاد می‌کرد. آنها تلاش می‌کردند تا بر برخی از این کاستی‌ها غلبه کنند. قراردادن نشانه‌های اختصاری برای شماری از واژگان، یکی از راه‌های مستنسخان برای غلبه بر کمبود کاغذ، دوات، قلم و فرصت بود. شناخت این علامت‌ها برای خوانش نسخه‌های خطّی، ضروری است. برای کشف معنای این نشانه‌ها می‌توان از راه‌هایی بهره برد. این مقاله 👆👆 بخشی از این راه‌ها را متناسب با عنوان کتاب‌ها و نویسندگان معرّفی نموده و شماری از علامت‌ها را با تکیه بر کتاب «دلائل الاحکام» شناسایی کرده است. برای دانلود مقاله اینجا کلیک کنید. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 📚مجله دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث، ش 9، تابستان99. @MaarefHadith
📕انتساب به امام رضا‌ علیه‌السلام رساله «محض الاسلام» رساله اى كوتاه و منسوب به امام رضاعليه السلام است كه برپايه گزارش شيخ صدوق قدس سره به درخواست مأمون نگاشته شده است. شيخ صدوق در كتاب عيون اخبار الرضا عليه‌السلام و ابن شعبه حرانى در كتاب تحف العقول اين رساله را گزارش كرده اند. شيخ صدوق از چند طريق و با دو واسطه اين رساله را از نقل كرده است كه تنها در يك گزارش به درخواست مأمون اشاره كرده است.[۱] شيخ صدوق پس از ذكر طريق دوم خويش، طريق اول خويش را اصح شمرده و نوشته است: «و حديث عبد الواحد بن محمد بن عبدوس رضى اللّه عنه عندى اصح» .[۲] فقيهان به ويژه فقهاى متأخر به اين روايت استناد كرده و ظاهراً آن را پذيرفته و يا جمله اى از آن را به عنوان مؤيد نقل كرده اند. [۳] برخى از محققان از جمله امام خمينى قدس سره و آيت اللَّه شبيرى زنجانى سخن شيخ صدوق (و حديث عبد الواحد بن محمد بن عبدوس رضى الله عنه عندى اصح) را به معناى صحت طريق دوم و اصح بودن طريق اول نزد ايشان دانسته اند .[۴] ⚠️گفتنى است كه صحت اين اسناد، مطابق با اين فرض است كه روايت مستقيم فضل بن شاذان از امام رضاعليه السلام پذيرفته شود . ولى اين موضوع با توجه به طبقه روايى فضل بن شاذان با اشكال روبروست. 📚منابع ۱.عيون اخبار الرضاعليه السلام : ج ۲ ص ۱۲۹ و ۱۳۵ ۲.عيون اخبار الرضاعليه السلام : ج ۲ ص ۱۳۵ ۳.جواهر الكلام : ج ۱ ص ۳۹۷ ۴.المكاسب المحرمة : ج ۱ ص ۳۶۹ ، كتاب النكاح ، آية اللَّه شبيرى زنجانى : ج ۸ ص ۲۵۵۴. 🌐http://hadith.net/ @MaarefHadith
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 💠 عن الامام علی علیه‌السلام: عاقِبَةُ الكذبِ النَّدَمُ. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ❇️ امام على عليه السلام: عاقبت دروغ، پشيمانى است. 📗بحار الأنوار، ج۱، ص۲۱۱. @MaarefHadith
202211.pdf
318K
📝آیا بیشتر بهشتیان نابخردانند؟ پژوهشی درباره حدیث «اکثر اهل الجنه البله» ✍سید کاظم طباطبائی، احمد ربانی‌خواه حدیث «اکثر اهل الجنةِ البله» حدیثى مشهور است که همواره بر زبان مسلمانان به ویژه عارفان و متصوّفان جارى بوده و هست. در مقاله (آیا بیشتر بهشتیان نابخردانند؟ پژوهشی درباره حدیث «اکثر اهل الجنه البله»)👆ابتدا با جست و جو در منابع شیعه و اهل سنّت مسیر نقل این حدیث در منابع فریقین پیگیرى و نشان داده شده است. آنگاه با به کار بستن قواعد و معیارهاى حدیث شناختى و واکاوى قرینه‌‏هاى موجود، سند و راویان حدیث مزبور به محک نقد کشیده و در نتیجه نشان داده شده است که هیچ یک از طرق این حدیث خالى از ضعف نیست. سپس با توجّه به نظر شارحان و محدّثان، متن حدیث نقد و تحلیل شده و با فرض صدور حدیث از پیامبر اکرم (ص)، سعى شده معانى درست آن تبیین شود. @MaarefHadith
💠عن أبي‌عَبْدِاللّه عليه السلام: مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَكُونَ مِنْ اَصْحابِ الْقائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ، وَلْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الاَْخْلاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ❇️امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه مايل است جزء ياران حضرت مهدى(عج) قرار گيرد بايد منتظر باشد و اعمال و رفتارش در حال انتظار با تقوى و اخلاق نيكو توأم گردد. 📗بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۴۰. @MaarefHadith
قال رسول الله صلی الله علیه و آله : مَنْ اُعْطِىَ اَرْبَعَ خِصالٍ فِى الدُّنْيا فَقَدْ اُعْطِىَ خَيْرَ الدُّنْيا وَ الآخِرَةِوَ فازَ بِحَظِّهِ مِنْهُما؛ وَرَعٌ يَعْصِمُهُ عَنْ مَحارِمِ اللّه ِ وَ حُسْنُ خُلُقٍ يَعيشُ بِهِ فِىالنّاسِ وَ حِلْمٌ يَدْفَعُ بِهِ جَهْلَ الْجاهِلِ وَزَوجَةٌ صالِحَةٌ تُعينُهُ عَلى اَمْرِ الدُّنْياوَ الآخِرَةِ؛ ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ حضرت فرمود: به هر كس در دنيا چهار خصلت داده شود، خير دنيا و آخرت به او داده شده و بهره خويش را از آن دو بر گرفته است: تقوايى كه او را از حرام هاى خدا باز دارد، اخلاق خوشى كه با آن در ميان مردم زندگى كند، حلمى كه با آن جهالت نادان را از خود دور سازد وزنى شايسته كه در كار دنيا و آخرت او را يارى رساند. 📚 الأمالي (للطوسي)، النص، ص: 577 @MaarefHadith
سند حدیث بالا👆👆👆👆👆 ..........قَالَ: أَخْبَرَنَا جَمَاعَةٌ، عَنْ أَبِي الْمُفَضَّلِ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو أَحْمَدَ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ حُسَيْنِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ إِبْرَاهِيمُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْعَلَوِيُّ الْحَسَنِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنِي عَمِّي الْحَسَنُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ، عَنْ أَبِيهِ إِسْمَاعِيلَ، عَنْ أَبِيهِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحَسَنِ، عَنْ أُمِّهِ فَاطِمَةَ بِنْتِ الْحُسَيْنِ، عَنْ أَبِيهَا الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ، عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (عَلَيْهِمُ السَّلَامُ)، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): این سند 👆👆👆دارای نکاتی است که مخاطبان محترم اگر دقت کنند به آن پی خواهند برد. ✅یکی از آن نکات این است که این روایت از ابراهیم غمر از مادرش فاطمه بنت الحسین نقل شده است. ✅مادر فاطمه ، ام اسحاق، دختر طلحه بن عبیدالله تیمی است. ✅پدر ابراهیم غمر، حسن مثنی بن امام حسن مجتبی علیه السلام است ◀️یعنی ایشان هم نوه امام حسن و هم نوه امام حسین علیهما السلام هست . 📖در منابع اسلامی، وی از راویان شیعه و فردی ثقه معرفی شده است؛ معروف است که مزار سید ابراهیم الغَمر حسنی‌ در شمال مرقد میثم تمار، کنار جاده‌ای که به طرف کوفه از نجف اشرف عبور می‌کند، در محله «کنده»، واقع شده است. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 1️⃣ابراهیم دارای فرزندانی نیز هست که یکی از آنها اسماعیل دیباج است. 2️⃣اسماعیل دیباج، دو فرزند پسر به نام ابراهیم و حسن داشت. 3️⃣پسران اسماعیل دیباج در نهضت شهید فخ شرکت داشتند و ابراهیم ملقب به «طباطبا» از آن حادثه جان سالم به در برد و به ایران هجرت کرد. 4️⃣ ابراهیم طباطبا، جد سادات طباطبائی است. کتابی در مورد ابراهیم غمر منتشر شده است که در پست بعدی بارگذاری می شود. @MaarefHadith
ابراهیم غمر.pdf
2.67M
کتاب «ابراهیم غَمر» نویسنده:محمود سامانی- محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. @MaarefHadith
📌عنوان بابی در کتاب بحارالانوار در بحارالانوار علامه مجلسی قسمت تتمه کتاب الذکر و الدعاء بابی با این عنوان مبوب گردیده که جالب توجه است؛ «باب ۶۶ دعاء رگ باد افكندن‏».[۱] در این باب تنها یک حدیث به نقل از کتاب ذکر شده است. ▪نکته قابل توجه اینکه در کتاب مکارم الاخلاق حدیث مذکور تحت عنوان چنین بابی وارد نشده بلکه در انتهاء حدیثی منسوب به امام رضا گزارش شده است. عنوان در بردارنده این حدیث در کتاب مکارم الاخلاق «ثؤلول‏» است.[۲] ▪در معنای ثؤلول گفته شده: الحبّة التى تظهر في الجلد كالحمّصة فما دونها.[۳] ▪احتمالا منظور از ثؤلول همان زگیل در زبان فارسی است. اما تناسب آن باعنوان کتاب بحارالانوار چندان مشخص نیست. 📚منابع 1.بحارالانوار،ج۹۲، ص۷۴. 2.مکارم الاخلاق، ص۳۸۵. 3.النهاية في غريب الحديث و الأثر،ج۱، ص۲۰۵. @MaarefHadith
📕مجله «پژوهشنامه معارف حسینی» از سال 1395 به صورت تخصصی مقالاتی در حوزه های ترویج فرهنگ حسینی منتشر می کند. سردبیر مجله دکتر محمدحسین مردانی نوکنده است. یکی از مقالات منتشر شده در شماره یازده این مجله، مقاله « سیر تاریخی سرگذشت حضرت رقیه علیها السلام در منابع تاریخی» است. (برای دریافت مقاله اینجا کلیک کنید) 🖌 نویسندگان این مقاله «دکتر سید ضیاء الدین علیانسب» و «رویا رحیمی قاضی» هستند. این مقاله همانگونه که از عنوان مشخص است در مورد حضرت رقیه به نگارش در آمده؛ از نتائج عجیب این نوشته آن است که نگارندگان با شیوه کتابخانه ای به این نتیجه رسیده اند که «رقیه» همان فاطمه بنت الحسین و مادرش نیز ام اسحاق دختر طلحه بن عبدالله تیمیه است!!!! نویسندگان معتقدند ایشان در سال 57 یا 58 به دنیا آمده و در واقعه عاشورا چهارساله بوده و در ماه صفر سال 61 (یعنی حدودا چهار سالگی) در شام وفات کرده است. ⁉️ جدای از اشکالات دیگر این مقاله، سوال اساسی این است که مگر فاطمه فرزند ام اسحاق، همان همسر حسن مثنی نیست؟ و مگر عبدالله محض و ابراهیم الغمر از فرزندان فاطمه نیستند که از مادر خود نیز روایت نقل کرده اند؟ پس چگونه دختر چهار ساله که ازدواج نکرده است چنین فرزندانی می تواند داشته باشد؟!!!! ❓❓فاطمه بنت الحسین دو فرزند به نام عبدالله محض و ابراهیم الغَمر داشت، فرزند ابراهیم نیز اسماعیل دیباج است، اسماعیل دارای دو فرزند به نام ابراهیم طباطبا و حسن است که سادات طباطبائی از نسل ابراهیم طباطبا هستند. حال آیا دختر چهار ساله می تواند مادر نسل سادات طباطبائی باشد که در کشورهای مختلف زندگی می کنند؟! فاطمه بنت الحسین ⬅️ عبدالله محض ↙️ ابراهیم الغَمر ⬅️ اسماعیل دیباج ⬅️ حسن ↙️ابراهیم طباطبا ⬅️ سادات طباطبائی ❗️لازم به ذکر است که این نظر قبلا در برخی از خبرگزاری ها منتشر شده است و توقع از یک مقاله علمی آن است که تمام پیشینه مطالب را دیده باشد تا مطلب تکراری به عنوان نظریه جدید منتشر نگردد. این نظر در خبرگزاری جهان نیوز سال 1389 (دریافت آدرس) و شبستان سال 1392 (دریافت آدرس) منتشر شده و در سال 1386 در سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی (دریافت آدرس) نیز اشاره گردیده است. (در صورتی که مسئولان نشریه یا نویسندگان توضیحی در این باره داشتند در همین کانال قابل انتشار است) ✅ نکته اساسی این است که وقتی کتاب هایی مانند «المنتخب للطُریحی» و «اسرار الشهادة» نوشته می شدند، شاید هیچ گاه نویسندگان آنها فکر نمی کردند که بعد از 350 سال، آن کتاب ها جزء منابع اصلی مقتل خوانی، برای برخی شوند. ممکن است بعد از چند سال، مقاله منتشر شده در مجله تخصصی معارف حسینی، نیز جزء منابع اصلی مقتل خوانی محسوب شود. @MaarefHadith
زمان برگزاری: دوشنبه ۲۴آذرماه ساعت ۱۳ ✅لینک ورود http://82.99.217.99/qom دانشجویان گرامی برای ورود گزینه Guest را انتخاب نمائید و اسم خود را وارد نمائید بعد enter را بزنید تا بتوانید وارد جلسه شوید. @ulomequrani @MaarefHadith
✅فرصتی بسیار ویژه برای پژوهشگران ✅تخفیف ویژه در محصولات مرکز تحقيقات كامپيوتری علوم اسلامی که دانش پژوهان گرامی می توانند با مراجعه به سایت www.noorshop.ir این محصولات را خریداری نمایند. ✅لیست تخفيف های ويژه در خريد محصولات نور بدین شرح است: 1️⃣خريد از فروشگاه اينترنتي نورشاپ تا ۷۰ درصد تخفيف! 2️⃣خريد اشتراک سامانه ابر نور (اجراي اينترنتي نرم افزارهايی نور) تا ۷۰ درصد تخفيف! 3️⃣با نصب و عضويت در سامانه كتابخوان همراه نور، ۱۰ هزار تومان اعتبار رايگان برای خريد كتاب دريافت كنيد! 4️⃣با خريد اعتبار از سامانه كتابخوان همراه نور، دو برابر اعتبار دريافت كنيد! 5️⃣با خريد بسته همراهان نور (مجموع ۹۵ نرم افزار در هارد يا نوتبوک) ۵۰ درصد تخفيف دريافت كنيد! ✅نرم افزارهای پیشنهادی و ضروری برای همه طلاب و پژوهشگران: 🌹جامع التفاسیر 🌹جامع الأحادیث 🆔 https://eitaa.com/khoddamiyan @MaarefHadith
معرفی مجلات خارجی در حوزه مطالعات اسلامی و دینی با حضور دکتر مجید نبوی پنجشنبه ۲۷ آذر ساعت ۱۵ تا ۱۷ https://www.skyroom.online/ch/101159ma/pazhohesh.rafieh.n @MaarefHadith
كمترين حق مومن.mp3
1.19M
🎧استاد مهدی غلامعلی 💠الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ و قد سُئلَ عن أدْنى حقِّ المؤمنِ على أخيهِ: أنْ لا يَسْتأثِرَ علَيهِ بما هُو أحْوَجُ إلَيهِ مِنهُ. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ❇️امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از بر برادرش ـ فرمود : آنچه را كه او بدان نيازمندتر است به خود اختصاص ندهد. 📗الخصال، ص۲۵. @MaarefHadith
فراخوان سیزدهمین جشنواره علامه حلی آغاز شد طلاب حوزه‌های علمیه برادران و خواهران سراسر کشور از روز سه‌شنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۹ (هم‌زمان با روز پژوهش) تا پایان روز چهارشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ فرصت دارند در این جشنواره شرکت نمایند. توضیحات تکمیلی در خصوص شرایط و مراحل جشنواره را در سایت جشنواره علامه حلی(ره) مطالعه نمایید: http://www.jhelli.ir/news/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87+%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C/416069/ @MaarefHadith
بررسی فقهی بالا بردن صدا در حرم معصومان.pdf
565.4K
📗بررسی فقهی بالا بردن صدا در حرم معصومین (ع) ✍️رضا عندلیبی حضور در حرم معصومان علیهم السلام دارای آدابی است که رعایت برخی از آنها واجب و برخی مستحب است؛ یکی از این آداب، رعایت ادب حضور و بالا نبردن صدا هنگام ذکر و دعا خواندن در این مکان های مقدس است. حال آیا رعایت این عمل واجب است و یا مستحب؟ به عبارت دیگر اگر کسی مرتکب این عمل شد، کار حرامی انجام داده و یا مرتکب عمل مکروه به معنای برخورداری از کمترین ثواب شده است؟ مقاله «بررسی فقهی بالا بردن صدا در حرم معصومین (ع)» با تاکید برآیات، روایات به بررسی این مساله پرداخته است. 📚 پژوهشنامه حج و زیارت، ش5، ب.ت1397 @MaarefHadith
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 💠الإمامُ الصّادقُ عليه السلام: الغَضَبُ مِفتاحُ كُلِّ شَرٍّ . ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ❇️امام صادق عليه السلام: خشم ، كليد همه بديهاست. 📗الكافي، ج۲، ص۳۰۳. @MaarefHadith
💠الامام الباقر علیه‌السلام: وَاعْلَمُوا اَنَّ المُنتَظِرَ لِهذا الاَمْرِ لَهُ مِثْلُ اَجْرِ الصَّائِمِ القائِمِ. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ ❇️امام باقر علیه‌السلام: آگاه باشید که این امر بسان پاداش روزه دار شب زنده‌دار است. 📗 الکافی، ج۲، ص ۲۲۲. @MaarefHadith
✅فوائد آشنایی با طرق تحمل حدیث 🔰یکی از مباحث مورد توجه در بحث حدیث، آشنایی و بررسی شیوه های تحمل حدیث است. از مهمترين فوايد اين بحث می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. 1⃣آشنايى با طرق معتبر و غير معتبر: از آنجا كه در ميان اقسام مختلف تحمل، برخى حالات معتبر و برخى فاقد اعتبارند در هنگام بررسى سند بايستى دقت شود كه حديث به طرق غير معتبرتحمل و نقل نگرديده باشد، مثلاً اگر كسى وجاده يا اجازه ى به معدوم را معتبر نداند نمى تواند روايتى را كه بدين طريق نقل شده است معتبر بداند. 2⃣در ترجيح بين روايات: برترى برخى از اين طرق بر طرق ديگر مى تواند در بحث تعادل و تراجيح كارآيى داشته باشد، مثلاً هرگاه روايتى كه به طريق سماع نقل شده با روايت ديگرى كه به طريق كتابت نقل شده است تعارض كند و مرجح ديگرى نيز در بين نباشد برترى سماع بر كتابت موجب ترجيح روايت اول مى گردد. 3⃣در تعيين طبقه ى راويان و تشخيص اتصال و انقطاع سند: برخى از واژه هاى تحمل همچون«سمعتُ فلاناً يقول»، «قرأتُ على فلانٍ»، «أخبرنى فلانٌ» صراحت و يا ظهور در ملاقات راوى بامروى عنه دارند؛ اما تعابيرى همچون «وجدتُ بخط فلانٍ»، «بلغنى عن فلانٍ»، «رُوى عن فلانٍ»چنين دلالتى ندارند و لذا در چنين مواردى نمى توان به استناد اين سند حكم به اتصال آن كرده و يا طبقه ى راوى و مروى عنه را دقيقاً مشخص كرد. 4⃣فايده ى ديگرى كه برخى محققان عامه بدان اشاره كرده اند اين است كه اگر شخصى حديث را از طريقى كه رتبه ى اعتبارش پايين تر است تحمل كرده اما به هنگام ادا از الفاظ طريق برتر استفاده كند - مثلاً براى حديثى كه از طريق اجازه تحمل كرده مطلقاً لفظ «حدّثنا» يا «اخبرنا» را به كار برد - مرتكب تدليس شده و لذا در زمره ى مدلّسان در حديث به شمار مى رود. 🌐http://hadith.net @MaarefHadith
Ashamelah.pdf
2.98M
نسخه جدید المكتبة الشاملة دانلود رایگان از لینک زیر👇👇👇👇👇👇 https://shamela.ws/index.php/page/download-shamela “المکتبة الشامله” نرم افزار و کتابخانه جامع همراه بر روی سیستم عامل های اندروید، آیفون و ویندوز می باشد. این نرم افزار مشهور بین پژوهشگران اسلامی است که با آن به راحتی هزاران کتاب را می توانند مطالعه، جستجو و استفاده کنند. در فایل بارگذاری شده، چگونگی آموزش کار با این نرم افزار معرفی شده است. @MaarefHadith
َقَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ علیه السلام يَا عَمَّةِ أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ عَالِمَةٌ غَيْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَيْرُ مُفَهَّمَة 🎤 حضرت آیت الله جوادی آملی «زينب كبري (سلام الله عليها) كسي است كه طبق بيان امام سجاد (سلام الله عليه) ظاهراً به مقام شامخ ولايت بار يافته است، براي اينكه كسي كه بدون تعليم عالم بشود معلمش بلا واسطه خداست؛ كسي كه بدون تفهيم اهل فهم باشد معلمش و مفَهِمش ذات اقدس الهي است كه وجود مبارك امام سجاد به زينب كبري (سلام الله عليهما) فرمود: «أنتِ بِحَمدِ الله عالِمَةٌ غَيرُ معلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَيرُ مُفهَّمَةٍ». آن كه در مكتب بشرهاي عادي درس و فهم نياموخت مع ‌ذلك اهل فهم و علم شد چنين كسي مي‌شود ولي الله؛ آن سخنراني‌اش آن حماسه‌هايش آن صبر و بردباري‌اش آن قافله سالاري‌اش نشانه عظمت اين بي‌بي (سلام الله عليها) است.» ◀️ خطبه نمازجمعه، 1378. @MaarefHadith
✳️حيلوله يا تحويل در اسناد حيلوله در لغت به معناي فاصله و حاجز شدن و تحويل به معناي انتقال است. در اصطلاح، تحويل در سند يعني انتقال از سندي به سند ديگر و اين در صورتي است كه راوي بخواهد متن حديثي را كه با دو يا چند سند نقل شده است يكجا روايت كند. براي اين كار محدّثان اهل سنّت هنگام انتقال از سندي به سند ديگر غالباً از رمز «ح» استفاده مي كنند. 🔰نمونه اي از تحويل حدثنا عبيداللّه بن معاذ العنبري حدّثنا أبي ح و حدثنا محمد بن المثني حدثنا عبدالرحمن بن مهدي قالا حدثنا شعبة عن خبيب بن عبدالرحمن عن حفص بن عاصم عن ابي هريرة قال: قال رسول اللّه (ص).... (صحيح مسلم، ج۱، ص ۱۰، ح ۵، باب النهي عن الحديث بكل ما سمع) در كتب روايي شيعه در موارد اندكي از رمز «ح» جهت تحويل استفاده شده است. مواردی از این قبیل در کتاب بحارالانوار قابل مشاهده است. 🌐http://hadith.net @MaarefHadith
به عنوان نمونه مرحوم کلینی در جلد 5، صفحه 426 حدیثی را نقل کرده که سند آن حیلوله است. سند شامل شش طریق به شرح زیر است: عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنِ الْمُثَنَّى عَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَعْيَنَ وَ دَاوُدَ بْنِ سِرْحَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ عَنْ أُدَيْمٍ بَيَّاعِ الْهَرَوِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَال‏ .... ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ تحلیل سند این چنین است: 1. عدة من أصحابنا عن سهل بن زياد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن المثنى عن زرارة بن أعين عن أبي عبد الله ع أنه قال 2. محمد بن يحيى عن أحمد بن محمد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن داود بن سرحان عن أبي عبد الله ع أنه قال 3. عدة من أصحابنا عن سهل بن زياد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن عبد الله بن بكير عن أديم بياع الهروي عن أبي عبد الله ع أنه قال 4. محمد بن يحيى عن أحمد بن محمد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن المثنى عن زرارة بن أعين عن أبي عبد الله ع أنه قال 5. عدة من أصحابنا عن سهل بن زياد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن داود بن سرحان عن أبي عبد الله ع أنه قال 6. محمد بن يحيى عن أحمد بن محمد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن عبد الله بن بكير عن أديم بياع الهروي عن أبي عبد الله ع أنه قال @MaarefHadith
🔰طرق تحمل حدیث 1⃣سماع؛ شنیدن از استاد (شیخ)؛ که گفته اند بهترین انواع تحمل حدیث است چه به خواندن وى از روى کتاب باشد و چه از حفظ، القاء حدیث نماید. 2⃣قرائت؛ خواندن روایت نزد شیخ؛ خواه خود، نزد شیخ قرائت کند یا دیگرى بخواند و وى بشنود. و خواه خواندنش از روى کتاب باشد یا از حفظ. و خواه استاد، حدیث را حفظ باشد یا با کتاب مصحح خود، مقابله کند. 3⃣اجازه؛ که معمولا شیخ به شاگرد خود اجازه نقل از کتابی خاص یا کلیه کتب حدیث را که خود مجاز در نقل آن است، مى دهد. 4⃣مناوله؛ که یا با اجازه همراه است مثل اینکه کتاب خود را به شاگرد داده و به وى اجازه نقل از آن را دهد و یا شاگرد روایاتى را که شنیده به نظر شیخ رساند و شیخ به وى اجازه نقل دهد. 5⃣کتابت؛ که شیخ براى شخص حاضر یا غائب، احادیثى نگاشته آنگاه به وى اجازه روایت آن را دهد. 6⃣اعلام؛ که شیخ بدون اجازه ای خاص به کسى، فقط اعلام کند که فلان حدیث، روایت یا سماع من از فلان شخص است که در نقل این قسم باید به نحو «اعلمنا فلان» از وى نقل کرد. 7⃣وصیت؛ که شیخ هنگام مسافرت یا زمان وفات، وصیت کند که فلان شخص، فلان کتاب را از من روایت کند 8⃣وجاده؛ که طالب حدیث، کتاب یا حدیثى به خط شیخ بیابد و یقین کند که به خط اوست یا اینکه کتاب، از اوست؛ بنابر این کتب اربعه و سایر کتب مشهور حدیث، که استناد آن به مؤلفین یقینى است، داخل در این قسم مى شوند. @MaarefHadith
📝شيخ صدوق کتاب من لايحضره الفقيه را کجا نوشته؟ ✍حسن انصاری معمولا در شرح احوال صدوق خطایی تکرار می شود و آن اينکه او را در سفر خراسان و در زمان اقامت در بلخ نوشته. مستند اين سخن گفته خود ابن بابويه است که در آغاز کتاب گفته: أما بعد فإنه لما ساقني القضاء إلى بلاد الغربة ، وحصلني القدر منها بأرض بلخ من قصبة إيلاق وردها الشريف الدين أبو عبد الله المعروف بنعمةـ وهو محمد بن الحسن بن إسحاق بن [ الحسن بن ] الحسين بن إسحاق بن موسى بن جعفر بن محمد ابن علي بن الحسين بن علي بن أبي طالب عليهم‌السلام فدام بمجالسته سروري وانشرح بذاكرته صدري وعظم بمودته تشرفي ، لأخلاق قد جمعها إلى شرفه من ستر وصلاح ، وسكينة ووقار وديانة وعفاف ، وتقوى وإخبات... چنانکه می بينيم در چاپ کتاب فقيه از بلخ در کنار ايلاق (بأرض بلخ من قصبة إيلاق) سخن رفته. در حالی که ايلاق ربطی به بلخ ندارد. ايلاق از بلاد شاش (چاچ. نزديک تاشکند در ازبکستان) بوده و از ماوراء النهر قلمداد می شده. در اينجا تصحيفی در نسخه ها صورت گرفته: مراد شيخ صدوق در اينجا بلخ نيست بلکه "اربلخ" است که نام يکی از شهرهای ايلاق بوده (قصبه ايلاق تونکث نام داشته). نام در منابع جغرافيایی معمولا با تغيير شکل هایی نقل شده که آن را می توان در نسخه بدل های کتاب های احسن التقاسيم مقدسي (ج ۲ ص ۲۶۵)؛ و صورة الأرض ابن حوقل ( ج ۲ ص ۲۶۲ و ۲۷۷) ديد. در واقع در سخن ابن بابويه، "بأرض بلخ من قصبة" است از "بأربلخ من قصبة". 🌐https://ansari.kateban.com/post/4538 @MaarefHadith